|
2023
|
|
|
adarjotzea, ligatzea eta haserretzea. Gai horietan beraiek erabiltzen dituzten esamoldeak ikusi eta aukera
|
berri
batzuk eskainiko zaizkie gazteei.
|
|
|
saioetan ondo pasatzea oso garrantzitsua izango da, hizkuntzarekin jolastu eta ondo pasa daitekeela ikusteko. Modu horretan, errazagoa izango da aurrerantzean ere landutako esamoldeak erabiltzea, edota beraiek
|
berriak
bilatzea edo sortzea ere.
|
|
|
• Eredu integratzailea eta parte hartzailea du ardatz. Batetik, norbanakoen berezitasunak errespetatuz eta mugarik ezarri gabe, gizabanakoa sare
|
berrietan
integratzeko eskaintza hezitzailea eta irekia delako. Gazteek beraiek eskaintzaren garapen prozesuan parte hartzeko aukera ematen duelako.
|
|
|
• Gaztetxoak beren arteko harreman
|
berrietan
jartzeko aukera lantzen da.
|
|
|
Beste aldetik, guraso elkarteekin koordinatuta gurasoen arteko zabalpena egiten dugu. Ikastetxeetako irakasle eta zuzendariei egitasmoaren
|
berri
eman eta haiek beraien zirkuituetatik zabaltzen dute gure eskaintza. Ikastolen kasuan Nafarroako Ikastola Elkartearen bidez eman dugu egitasmoaren berri.
|
|
|
Ikastetxeetako irakasle eta zuzendariei egitasmoaren berri eman eta haiek beraien zirkuituetatik zabaltzen dute gure eskaintza. Ikastolen kasuan Nafarroako Ikastola Elkartearen bidez eman dugu egitasmoaren
|
berri
.
|
|
|
Hezitzaileei prestakuntza espezifikoa eskaini eta materiala banatzeak ekintzaren arrakasta ahalbidetu duela uste dugu. Gainera, batzuek beraien ekimenez proposamen
|
berri
oso interesgarriak sortu dituzte. Zenbaitek saio kopurua luzeagoa izan behar zela aipatu dute.
|
|
|
Ahozkotasuna, bai, baina erdarazko telebistatik jasotzen zuten bizitasuna eta batez ere modernotasuna omen zena, ez euskarazko programetatik. Orain, ordea, bukatu samartu dira kritikak, baina ez euskarazko eskaintza ugaritu edo hobetu delako, baizik belaunaldi
|
berriek
gero eta telebista gutxiago ikusten dutelako. Telebistaren presentzia gure bizitza domestikoan ez da, alor askotan, orain arte bezalakoa.
|
|
|
Horren ildotik, 2022an, Euskarazko ahozko jarduna Nafarroako gaztetxoen artean: egoera eta aukera
|
berriak
izeneko mintegia antolatu zuten Iruñeko Komunikabideak Fundazioak eta Euskaltzaindiaren Sustapen batzordeak. Esku artean duzun argitalpen honetan mintegian azaldu ziren ikuspegi, iritzi eta proposamenak bildu nahi izan ditugu.
|
|
|
Aditu eta arituen iritziak eta gogoetak jaso dira, oso ikuspegi eta abiapuntu diferenteetatik eginak. Aditu gisa egin nahi edo egiten ari diren proposamenen eta proiektuen
|
berri
eman digutenak; euskararen normalizazioan ahozko jardunak duen garrantziaz gogoeta egin dutenak; irakaskuntzan nola heltzen dioten arlo honi eta zer planteamendu egiten duten adierazi digutenak. Baita eskolaz kanpo zer ekimen eramaten diren aurrera azaldu digutenak ere, hain zuzen ere, ikastola eta eskoletan euskaldundu diren haurrek eta gazteek euskarazko sarea izan dezaten.
|
|
|
bilakaera eta erronkak", in Euskara Nafarroako hezkuntzan: egoera eta aukera
|
berriak
, 17 Jagon Saila. Euskaltzaindia.
|
|
|
Beraz, komunikazioaren arauen kontrakoak dira erabilera tasa handitzeko horren beharrezkoak ditugun elkarrizketa asimetrikoak (euskaraz ulertzen duten pertsonekin euskaraz egitea, nahiz eta haiek nahiko gaitasunik ez izan euskaraz mintzatzeko eta guri erdaraz erantzun). Komeni da, bada, zailtasunaz jabetzea, edozein ohitura
|
berri
ezartzeko (automatizatzeko) beharrezkoak diren konstantzia eta progresioa modu kontzientean lantzeko.
|
|
|
37). egoera mota bakoitzak komunikatzeko erregistro8 ezberdina eskatzen duela. Beraz, esan daiteke hizkuntza batean gaitasun nahikoa izatea badela hiztunak komunikazio egoera guztietan egoki eta erraz komunikatzeko gaitasuna izatea; hau da, behar dituen erregistro guztiak dituen errepertorioaren jabe izatea (karta guztiak dituen karta sorta edukitzea) eta, behar izanez gero, erregistro eta kode
|
berriak
ikasteko eta sortzeko gaitasuna izatea, inguruko hiztunekin adostua9.
|
|
|
22). Gazte hizkerak eraikitzeko zorua ahozkotasuna denez, zaila dirudi gazte erregistro eta kode
|
berriak
ikasteko eta sortzeko gaitasuna izatea ahozko gaitasun nahikoa izan gabe; eta ezin dugu inoiz ahaztu, gazteek hizkuntzari eskatzen dioten bereizketa eta identifikazio funtzio bikoitz hori ez badute euskaraz lortzen, badutela beste karta sorta bat oso osorik erabiltzeko, gaztelaniarena edo frantsesarena, bizitokiaren arabera.
|
|
|
Argi dago erantzukizuna ez dela soilik hezkuntza arloko profesionalena, baina ezin da ukatu lehentasunezkoa dela hizkuntzaren jabekuntza ulertzeko ohiko modua aldatzea, ezin baita euskara irakatsi hizkuntza gutxitua ez balitz bezala. Horretarako ezinbestekoa da irakasleen eta irakaslegaien formazioa osatzea, gizartea eta euskararen komunitatea aldatzen ari diren neurrian egokitu baita belaunaldi
|
berriak
mundura prestatzeko erantzukizuna duten profesionalen profila. Familiek eta aisialdiko hezitzaileek ere asko egin dezaketela ukatu gabe, gaur egun erabileraren oinarrizko baldintza den ahozko gaitasunaren jabekuntzan hezkuntza da eragile erabakigarria.
|
|
|
Denok izan behar dugu hizkuntza irakasle 50 kognizioa eskuratzeko beharrezkoa duen hizkera akademikoa gara dezan. Azken finean, hizkuntza esperientzia
|
berri
bakoitzak aberastu egiten du hiztunaren hizkuntza gaitasun orokorra, eta esperientzia horien bitartez hiztunen hizkuntza errepertorioei forma ematen zaie.
|
|
|
Ildo horretan, Larunblaik euskara babesten laguntzeaz gain, gazteen nortasun kulturala eta soziala indartzen du eta beren ingurunearekin eta euskarazko komunitatearekin harremanetan jartzeko aukera
|
berriak
eskaintzen dizkie. Gainera, Hezkuntza ez formala euskal eragileak sortzeko bide 62 aisialdiko eta denbora libreko euskarazko programa horiek funtsezkoak dira euskara ingurune formaletan bakarrik erabiltzen delako ideia hausteko eta gazteen eguneroko bizitzan erabilera sustatzeko.
|
|
|
Kaixo, Iepa!, Zorionak eta urte hiztegia: Gabon gaua, Eguberri berri on!... on, Urte
|
berri
on!...
|
|
|
Esaera zaharrak, esaera
|
berriak
(ikasleek asmatuak), inguruan erabiltzen direnak: egon hadi lo eta janen duk/ n mehe, kanpoan uso etxean otso, usteak erdi ustel, zozoak beleari ipurbeltz, a zer parea karakola eta barea, dagoenean bonbon, ez dagoenean egon.
|
|
|
• Beraien aukeraketaren komeni..., ongi moldatzen baldin ezagutza irudikatzea.
|
berri
eman. bazarete letretan...
|
|
|
diren testu antolatzaile ideiak ordenatu, iritzia edo esapideak: alde batetik, eman, ideia
|
berriak
adierazi, bestetik..., eta gainera..., honez kontrako arrazoiak eman eta gain, egia esan, nire ustez, nik ondorioak adierazi. uste dut, nire iritziz, baina, dena
|