2005
|
|
Hirugarren gradua, eta baldintzapeko askatasuna? lortzeko betekizun
|
berria
eta unibertsala (delitu guztietarakoa) dugu baina baita ere terrorismo delituen kasuetan eskatzekoa.
|
|
Betekizuna ildo politiko kriminal
|
berri
baten ondorioa da: alegia, biktima eta biktimaren beharrizana kontuan hartzean datzanarena.
|
|
Egoera juridikoa, gure kasuan esaterako hirugarren gradua aplikatu izana, gertatu denean, xedapen zehatzaile berriak luke atzera eraginik izan. Gure kasuan, hortaz, sailkapena gertatu bada ezin da berrikusi xedapen murriztaile
|
berriaren
argitan. Baina honen alboan Konstituzio Auzitegiak 9.3 artikuluko atzera eragiteari buruzko beste interpretazio malguago bat aldarrikatzen du, xedapenak bere eragina oraindik gertatu, burutu?
|
|
eta, ezarritako zigorren gehiketa, ren artean (hala nola, zigor askatasun gabetzailearen betearazpena etetean). Hortaz, segurtasun epearen kasuan aipatu ezberdinketa egin ezean, ulertu beharra dago legegileak ez duela arauketa
|
berria
zigorren gehiketara eraman nahi izan. Azkenik, kondenak birbatzeari dagokionez, hemen kondenak, ez zigorrak?
|
|
Beste era batera esanda: berme eztabaiden adarrek ezin dute izkutatu eredu
|
berria
ezarri duen zuhaitza eta adar ustel batzuk moztu badira ere, zuhaitz berria, eredu berria, hor dugu, iraganean jaun eta jabe zen gizartean birsartzeko printzipioa behin betiko alboratzen duena.
|
|
Beste era batera esanda: berme eztabaiden adarrek ezin dute izkutatu eredu berria ezarri duen zuhaitza eta adar ustel batzuk moztu badira ere, zuhaitz
|
berria
–eredu berria, hor dugu, iraganean jaun eta jabe zen gizartean birsartzeko printzipioa behin betiko alboratzen duena.
|
|
Beste era batera esanda: berme eztabaiden adarrek ezin dute izkutatu eredu berria ezarri duen zuhaitza eta adar ustel batzuk moztu badira ere, zuhaitz berria, eredu
|
berria
–hor dugu, iraganean jaun eta jabe zen gizartean birsartzeko printzipioa behin betiko alboratzen duena.
|
|
2 Terrorismo delituetan espetxealdia betearazteko eredu
|
berria
ez da zerutik erortzen, zigor zuzenbidearen eta, areago, gizarte kontrolaren kultur sistema formal zein ez formal osoaren funtsezko iraultza baten barruan kokatu behar da eta. Eta iraultzaz ari gara, izan ere azkeneko bi mendeetan izan diren zuzenbide penaleko printzipio nagusi asko lehenengo aldiz zeharo eta oso azkar aldatzen, eta alboratzen?
|
|
Herriaren justizi egarria bideratzeko tresna nagusietako bat politika kriminala dugu, dagoeneko adituak eta teknikoak politika hura egiteko orduan kanporatuak izan direlarik. Zuzenbide penal
|
berria
herriakgehiketa zero berak biktimaren izenean egiten du, biktimaren interesa eta herri interesa nahasturik, haserre sentimenduak eta mendekugriñak bultzaturik. Delitugilearen nagusitasunaren ordez, biktimak du orain lehentasuna,??
|
|
Delitugile izugarrien irudiak (delitugile basati, bihotz gabekoa, piztia...) gazte oldarkorrak... gure gizartearen imaginarioan nonnahi ditugu, baita adingabeen delituetan ere(); beraz ez gaitezen harritu, hori guztia erabili bada, modu naturalean, irtenbide errepresiboak indartzeko. Hemendik ulertzen da, beldur
|
berri
eta handiagoen aurrean, espetxea gogortu, luzatu eta zabaldu behar omen dela. Espetxearen mundu iluna, orain arte guztion begietatik izkutatua, ultima ratio izatetik prima ratio izatera pasatu da, gizartearen lasaitasuna eta arriskuen kudeaketa ziurra bermatzeko.
|
|
bata, espetxealdia betetzeko modua, graduetan aurrera egitea, sailkapena...? denbora pasatzearen menpe argi eta garbi egotea; eta bestea, arriskutsutasun ideologiko
|
berri
baten protagonismoa.
|
|
Baina horren ondoan, eta funtzio osagarria betez, bestelako betekizunak era berean terrorismo delitugilea espetxe barruan edukitzera bideratzen dira, beste behin batean birgizarteratze logika eta ereduaren aurka joz. Adibiderik argiena, presoari jarduera deliktiboa bertan behera uzteko eta autoritateekin elkarlan aktiboan jarduteko eskatzen duen betekizun
|
berria
dugu. Taldekidea salatu beharrak eta talde terroristaren inguruan dauden talde orotatik desbinkulatu beharrak ez du zerikusirik presoaren gainean egin behar den gizartean birsartzeko iragarpenarekin.
|
|
Betekizunaren oinarria ez da delitugileak egin dituen delituen gaineko jarrera, baizik eta jarrera ideologiko hutsa eta etorkizunean eraman nahi duen bizimodua, inguru sozial jakin batzuekiko jarrera eta iritzia zuzenean kriminalizatuz, hori guztia egitea balitz bezala. Betekizun
|
berri
honen atzeko abiapuntua ideologia jakin baten arriskutsutasun aurreiritzia da, neurri handi batean Alderdien Legean (6/ 2002 LOan) zegoen diagnostikoa esparru honetara ekarriz. Badirudi talde terroristaren muina eta horren inguruan dagoen azpiegitura kriminala, inguruan dagoen ideologia, talde politiko eta gizarte esparru osoekin, zentzu zabalean?
|
|
4 Eredu aldaketa (birgizarteratzetik inokuizazioarentzako ziaboga) gauzatu dela argi dago eta delitu guztietan ez ezik, terrorismo delituetan ere modu nabarmenagoan ad hoc lege arauketa zorratzago bati esker. Aipatu ziaboga gauzatzeko ildo nagusiak (denbora pasatzearen irizpidearen nagusitasuna eta arriskutsutasun ideologiko
|
berria
) ere agerian gertatu dira. Baina oraindik falta da azkeneko ñabardura, eredu berriaren benetako irudia antzemateko eta etorkizuna iragartzeko are zailtasun gehiago ekarriko dizkiguna.
|
|
Aipatu ziaboga gauzatzeko ildo nagusiak (denbora pasatzearen irizpidearen nagusitasuna eta arriskutsutasun ideologiko berria) ere agerian gertatu dira. Baina oraindik falta da azkeneko ñabardura, eredu
|
berriaren
benetako irudia antzemateko eta etorkizuna iragartzeko are zailtasun gehiago ekarriko dizkiguna. Alegia, eredu ziaboga egitez gauzatu arren, ikuspegi formal, terminologiko eta sistematikotik hori aitortu gabe egin da.
|
|
Areago, aldaketok birgizarteratzearen ideologiarekin bat egitera behartu nahi ditu, aldaketa gehienen giltzarria gizartean birsatzearen aldeko iragarpen bakoiztua izateak argi asko erakusten duen moduan. Izan ere, erantzukizun zibilaren inguruko betekizun
|
berria
edota elkarlan aktiboaren ingurukoa formalki aipatu birsartzeko iragarpenaren osagai berriak baitira, horiek egon ezean birsartzeko iragarpen positiboa izango ez delarik. Beraz betekizunak formalki eta terminologikoki presoaren birgizarteratzeko baldintzak dira, horien benetako edukia bestelako logika prebentibo eta ordaintzaileari egokitzekoak baldin badira ere.
|
|
Beraz betekizunak formalki eta terminologikoki presoaren birgizarteratzeko baldintzak dira, horien benetako edukia bestelako logika prebentibo eta ordaintzaileari egokitzekoak baldin badira ere. Eduki
|
berriak
eduki zaharren moldetan sartu nahiak interpretazio arazo gehiago eragingo ditu ezbairik gabe, gauza guztiek bezala erakunde juridikoek ere zentzua galtzen dutelako esana eta izana bat ez datozenean.
|
|
Lehenengo estrategiaren barruan hurrengo aldaketak kontuan hartu behar dira: segurtasun epe
|
berria
, bost urte baino gehiagorako espetxealdi zigorretan ezartzen dena eta hirugarren gradua, edo eraentza irekia, lortzea atzeratzen duena (36.2 artikulu berria, Zigor Kodekoa); zigorrak benetan betearazteko eraentza berria (78 artikulu berria, Zigor Kodekoa), zigor batzuk batera pilatzen direnerako bai eraentza irekia, bai askatasun baldintzatua, bai espetxeetako onurak, bai eta baimenak ere, lortzeko epe neurketa berezia ezartzearen bitartez, aipatu erakundeak martxan jartzea nabarmen, edota betiko?
|
|
segurtasun epe berria, bost urte baino gehiagorako espetxealdi zigorretan ezartzen dena eta hirugarren gradua, edo eraentza irekia? lortzea atzeratzen duena (36.2 artikulu
|
berria
, Zigor Kodekoa); zigorrak benetan betearazteko eraentza berria (78 artikulu berria, Zigor Kodekoa), zigor batzuk batera pilatzen direnerako bai eraentza irekia, bai askatasun baldintzatua, bai espetxeetako onurak, bai eta baimenak ere, lortzeko epe neurketa berezia ezartzearen bitartez, aipatu erakundeak martxan jartzea nabarmen, edota betiko, atzeratzen duena; eta, azkenik, erantzukizun zibila ordainduta edukitzeko betekizun berria, eraentza irekia edota baldintzapeko askatasuna lortzeko ezinbestekoa dena (72.5 artikulu berria, Espetxeetako Lege Organiko Orokorrekoa).
|
|
segurtasun epe berria, bost urte baino gehiagorako espetxealdi zigorretan ezartzen dena eta hirugarren gradua, edo eraentza irekia? lortzea atzeratzen duena (36.2 artikulu berria, Zigor Kodekoa); zigorrak benetan betearazteko eraentza
|
berria
(78 artikulu berria, Zigor Kodekoa), zigor batzuk batera pilatzen direnerako bai eraentza irekia, bai askatasun baldintzatua, bai espetxeetako onurak, bai eta baimenak ere, lortzeko epe neurketa berezia ezartzearen bitartez, aipatu erakundeak martxan jartzea nabarmen, edota betiko, atzeratzen duena; eta, azkenik, erantzukizun zibila ordainduta edukitzeko betekizun berria, eraentza irekia edota baldintzapeko askatasuna lortzeko ezinbestekoa dena (72.5 artikulu berria, Espetxeetako Lege Organiko Orokorrekoa).
|
|
segurtasun epe berria, bost urte baino gehiagorako espetxealdi zigorretan ezartzen dena eta hirugarren gradua, edo eraentza irekia? lortzea atzeratzen duena (36.2 artikulu berria, Zigor Kodekoa); zigorrak benetan betearazteko eraentza berria (78 artikulu
|
berria
, Zigor Kodekoa), zigor batzuk batera pilatzen direnerako bai eraentza irekia, bai askatasun baldintzatua, bai espetxeetako onurak, bai eta baimenak ere, lortzeko epe neurketa berezia ezartzearen bitartez, aipatu erakundeak martxan jartzea nabarmen, edota betiko, atzeratzen duena; eta, azkenik, erantzukizun zibila ordainduta edukitzeko betekizun berria, eraentza irekia edota baldintzapeko askatasuna lortzeko ezinbestekoa dena (72.5 artikulu berria, Espetxeetako Lege Organiko Orokorrekoa).
|
|
lortzea atzeratzen duena (36.2 artikulu berria, Zigor Kodekoa); zigorrak benetan betearazteko eraentza berria (78 artikulu berria, Zigor Kodekoa), zigor batzuk batera pilatzen direnerako bai eraentza irekia, bai askatasun baldintzatua, bai espetxeetako onurak, bai eta baimenak ere, lortzeko epe neurketa berezia ezartzearen bitartez, aipatu erakundeak martxan jartzea nabarmen, edota betiko? atzeratzen duena; eta, azkenik, erantzukizun zibila ordainduta edukitzeko betekizun
|
berria
, eraentza irekia edota baldintzapeko askatasuna lortzeko ezinbestekoa dena (72.5 artikulu berria, Espetxeetako Lege Organiko Orokorrekoa).
|
|
lortzea atzeratzen duena (36.2 artikulu berria, Zigor Kodekoa); zigorrak benetan betearazteko eraentza berria (78 artikulu berria, Zigor Kodekoa), zigor batzuk batera pilatzen direnerako bai eraentza irekia, bai askatasun baldintzatua, bai espetxeetako onurak, bai eta baimenak ere, lortzeko epe neurketa berezia ezartzearen bitartez, aipatu erakundeak martxan jartzea nabarmen, edota betiko? atzeratzen duena; eta, azkenik, erantzukizun zibila ordainduta edukitzeko betekizun berria, eraentza irekia edota baldintzapeko askatasuna lortzeko ezinbestekoa dena (72.5 artikulu
|
berria
, Espetxeetako Lege Organiko Orokorrekoa).
|
|
2 Segurtasun epe
|
berria
(ZK 36.2 art.). Xedapen berri honen arabera, bost urte baino gehiagorako espetxealdi zigorrera kondenatua izan denak ez du tratamenduaren hirugarren gradua eskuratzerik izango zigorraren erdia pasatu artean. Arau orokorra orduan hurrengo hauxe bada:
|
|
2 Segurtasun epe berria (ZK 36.2 art.). Xedapen
|
berri
honen arabera, bost urte baino gehiagorako espetxealdi zigorrera kondenatua izan denak ez du tratamenduaren hirugarren gradua eskuratzerik izango zigorraren erdia pasatu artean. Arau orokorra orduan hurrengo hauxe bada:
|
|
Segurtasun epe
|
berriaren
betekizunak delitu guztietan ikaragarrizko eragina izango du, baina terrorismo delituetan, baita antolatutako delitugintzaren kasuetan ere, areago, legez kasuotan 36.2 artikuluak berak epea bertan behera uzterik ez dagoela aldarrikatzen duelako.
|