|
2013
|
|
|
ez da pertsonaia bilakatuz joan dela, baizik eta sentimendu berri bat erne zaiola. Sentimendu
|
berri
horrek dakar bat bateko aldaketa.
|
|
|
Aldi jakin bateko euskal olerkigintzaren poetika berri bat eman nahi zuen ezagutzera antologia horrek. Liburu batean eta sorta berean bildurik, testuok joera berri baten lekuko bilakatzen ziren eta joera
|
berri
horren existentzia materializatu egin zuten. Martin Ugaldek Zeruko Argiaaldizkariko bere iruzkinean adierazi zuen moduan,, era berrikoa?
|
|
|
Bereziki, hezkuntzaren alorrean eredu elebidunak ezarri izanaren ondoriotzat jo daiteke irakurlegoaren premien aldakuntza eta erakundeen politika kulturalak argitalpengintzari laguntzeko partidak ezarri izanaren fruitu argitaletxeen sorrera. Ondorioz, Olaziregiren iritziz, ez dago inolako zalantzarik genero narratiboak lortu dituela abantaila gehien egoera
|
berri
horretan, eta gure sistema literarioan kanonikoa izatera iritsi dela:
|
|
|
Ororen buru, nahiz euskal kulturaren baitatik mintzatzen den, I. Aldekoakhistoriaren zama hartzen du kontuan garaien arteko banaketa egiterakoan, bere bi aurrekoek baino aise gehiago. Menturaz, postura historiografiko
|
berri
horrek erakusten du gaurko historialariek, euskal historiaren eskema orokorra, gogoan edukiz egiten dutela beren periodizazioa.
|
|
2014
|
|
|
Ika mika guztien gainetik pentsamolde eta tipologia desberdinetako euskaldunak batzea eta euskara beste dinamika batzuen periferiatik diskurtsoaren erdigunera ekartzea izan ziren lehen euskara elkarteen oinarri sendoenak. Intuiziotik hazitako bide
|
berri
horri ekarpen teoriko garrantzitsua egin zion Sánchez Carriónek, 1987an argitaratutako Un futuro para nuestro pasado liburuarekin. Eguneroko praktikek eta oinarri teorikoak bat egin zuten une horretan tsunami txiki bat eratu zen euskal hirietan.
|
|
|
bi hizkuntza ofizialak ditugu alde batetik, proportzio desberdinetan agertzen direnak Euskal Herriaren eskualde desberdinetan, beren aldaera estandarrean edo/ eta (euskararen kasuan behinik behin) dialektoetan; bestetik, beste hizkuntza batzuk agertzen dira geletan immigrazioaren ondorioz, eta, gainera, etorkinak oso testuinguru kultural eta linguistiko desberdinetatik datoz, bai beren artean eta baita lehenago Euskal Herrian ziren beste hizkuntzen aldean. Errealitate
|
berri
horren aurrean hezkuntza sistemak erantzun bat artikulatu behar du eta hartarako ez da lehenagotik eredurik zuzenean aplika daitekeenik egoera berrian.
|
|
2015
|
|
|
Berri itxura eduki lezakeen hainbat doinu eta azentuera entzun daiteke dialektologiako grabazioetan, eman dezagun Nafarroa Garaian edo ekialderago ere, baina Bizkai Gipuzkoetakoak bezain euskarazkoak eta egokiak dira horiek ere. Erdal kutsuko azentuera eta doinu trokaiko
|
berri
horren aurka jo nahirik, euskal azentuera egokia Beterrikoarekin identifikatzeko joera izaten da usu, baina uler litekeenez Euskal Herriko zeinahi bazterretan egiten da ahoskera eta azentuera egokia.
|
|
|
Etorkizuneko euskara jantzia ahoskera aldetik batu behar dela pentsatzeko eskubidea dute euskaltzaleek; berebat, azentuerari dagokionez erdal kutsuko doinu trokaiko
|
berri
horri aurre egiteko bide eragingarriena Beterriko azentuera proposatzea eta bultzatzea dela senti dezakete ere; bakoitzak daki bere berri. Era guztietako arrazoiak egon daitezke burubide bat ala beste, iritziak eta pentsamolde bereziak izateko eta hautu hau ala hura egiteko, baina auzia ez da jolasa.
|
|
|
Bertzalde, heldu den martxoaren 15 ean, Baionako teatro handian, agertuko da antzerki berri bat:. Herri multxo batetarik elgarretaratu taulariek dute obra
|
berri
hori emanen. Aspaldian teotralari buruzagien ametsa zen, han eta hemen jokolari hoberenak bilduz zerbait lan ederren muntatzea.
|
|
|
Emazte da maila
|
berriago
horretan, Sugar, Sugoi, Culebro, senartzat daukanean. Bikotekide horrek neolitoaren berri ematen du, eta Erdi Aroa eta mairuen berri Maiu izendapenarekin; hortik letorke Maia izena Mari berarentzat.
|
|
2018
|
|
|
Lanean agerrarazi dugu Thompsonek hizpide dituen elkarreragin eremuetako kokapenei eta balioztatze sinbolikoen arteko harreman kasuistikari gaineratu beharra testuinguruz testuinguruko continuum mota. Aldagai
|
berri
horrek ahalbidetzen du, batetik, hobeki deskribatzea mendekoa den kokapen nagusiaren baitako aldaketak eta/ edo urruntzeak eta, bertzetik, ulertzea komunitateak continuumetan garatu eta denboran zehar atzeman behar direla. Ondorioz, komunitateek bizi dituzten balioztatze prozesu zabalak identifikatzeko elkarreragin eremuak eta balioztatze prozesuak nahiz horien arteko harremana denborarekiko korrespondentzian aztertu behar dira.
|
|
2019
|
|
|
Kalean? Seguruenik euskaldun
|
berriei
hori gertatzen zaie, hitzak ematen dizkiegu, baina gero kantatzeko orduan gaztelaniaren doinua hartzen dute, hori delako haientzat ezaguna dena.
|
|
|
Euskaldun berri batek burue edo buru ikasten badu, biziki ongi. Euskaldun
|
berri
horrek euskara taberna giroan (kalekoan, etxekoan) bakarrik egiten badu eta beti hala esaten badu ere ez da ezer gertatzen. Aski da zaindua arrotz ez gertatzea eta, egun batean telebista esatari kontratua badu, horretara pasatzeko gauza izatea.
|
|
|
Izan bere," euskara batuaren modak indar erakarle ikaragarria izan dau hainbat gazterengan, gazte talde batzuen buru bihotzetan, euskaldun analfabeto, euskaldun ikasi eta euskaldun barriengan. Eta kontzientzia barri horren eraginez, gaurko gazteek etxeko, herriko eta herrialdetako" euskaratxoa" gainditu eta euskara batu bat egin nahirik ari dira elkarrizketetan, kantuetan, idazkietan, hormetako pintadetan Kontzientzia
|
berri
horren eraginez, abeslari eta ameslari, gaurko gazteek euskaraz egiten dute gure hiri zapaltzaileetako kaleetan, erdal unibertsitateetako auletan, ezina egina bihurtu gurarik".
|
|
|
Ez dugu, tamalez, argitalpen
|
berri
horren eta ez aldaketon arrazoien azalpenik, ez behintzat liburuak berak isla dezakeenetik harago doanik. Dena da, izatekotan ere, susmo eta aieru.
|
|
2020
|
|
|
Hori litzateke behintzat helburua, nahiz eta ez genukeen ahaztu behar erdaren kolorea, euren biografia linguistikoaren arabera gehiago edo gutxiago, dagoeneko aski zabaldua dagoela zenbait euskal hiztunen ahoskeran. Prosodiari dagokionez (3.2 atala), esaterako, adierazgarria da erdal ereduen indarra, prosodia berri bat nagusitzerainokoa zenbaitetan (ikus Oñederra 1998, prosodia
|
berri
horren ezaugarrietarako). bilkuraren ahoskeraz aritzerakoan (5.3.2 atala) ikusiko dugu bokal eta kontsonanteen ahoskeran ere erdaren kolorea (gaztelaniarena, kasu honetan) zabaldua dagoela euskal hiztunen artean.
|
|
|
Eleberrigintzan hirira egiten ari zen espazio aldaketak, beraz, harreman zuzena dauka euskal identitatearen bilaketa
|
berri
horrekin. Bide propioa urratzeko arrakala bat sortzen da 60ko eta 70eko hamarkadetan, euskal literaturari aurretik ezarria duen eremutik irteteko aukera emango diona, tarte baterako bada ere.
|
|
|
Horiek baietz esan eta bikain burutu zuten. Orain, gu helduok, gai izango al gara, egoera soziolinguistikoak luzatu digun erronka
|
berri
hori erantzuteko?
|
|
2021
|
|
|
Muñozez gain, Mariasun Landak eta Maite Esnal Gonzalezek hartu zuten parte. Saio
|
berri
horren emaitza izan zen Hegats aldizkariaren 52 alea," Genero ñabardurak lerro artean" izeneko monografikoa. Horiez gain, aipagarri dira, batetik, Ana Urkizaren Zortzi unibertso.
|
|
2022
|
|
|
Horrek esan nahi zuen politika horien gidaritza soziolinguistikan adituak ziren pertsonek eraman behar zutela, plangintza zehatzak abian jarri eta lortutako emaitzak ebaluatu eta neurriak birplanteatu behar zirela. ITE ez zen paradigma
|
berri
horri erantzuteko gai, eta Comhairle na Gailge (CnG) irlanderaren aldeko batzordeak ordezkatu zuen. Batzorde horrek egin zuen lehen gauzetariko bat izan zen Martm O Murchu Dublineko Trinity Collegeko hizkuntzalariari txosten bat eskatzea.
|
|
|
Medelek jaioterria uzten du amaginarrebak proposatutako ezkontza ez onartzeagatik eta, justu, baztertu duen ezkontidea da Medelek erbestean egin duen fede aldaketaren albistea barreiatzen duena.
|
Berri
hori apezpikutegira ere iritsi delako, Leon apaiztean, nahi zuen destinoa, Leaburu, kentzen diote. Gutun egileetako apaiz bat arduratu zen eragozpen hori saihesteaz, nahiz eta ezezagun dugun zein bideri heldu zion, hain zuzen, Gasteizko Apezpikutzak Azkueri eskatu ziolako hark idatzitakoa berregitea erakundearen baimena izan zezan.
|