|
2012
|
|
|
Aitatxi amatxien hizkuntza portaera aldaketa hori esanguratsua da hizkuntzak belaunaldiak lotzen baititu. zenbait ikerketak ere (Behling 1996, Morris 2005) belaunaldi
|
berriek
hizkuntza gutxitua atxiki dezaten aitatxi amatxien garrantzia bereziki nabarmendu dute. Fishmanek hizkuntzaren belaunez belauneko jarraipena familiaren baitan zurkaizten du, mintzaira hiru belaunaldien arteko ahozko elkarreragin informaletan adierazpide ohikoa delarik:
|
|
2016
|
|
|
Azkue fundazioa (2017) Otsailaren 21a Ama hizkuntzaren eguna. [http://zuzeu.eus/euskara/ transmititzen al dute guraso hiztun
|
berriek
hizkuntza gutxitua/ helbidean jasoa].
|
|
2022
|
|
|
Hain zuzen ere, galiziarrek novo falante eta neofalante bereizten dituzte, euskaldunok ordea bi horiek multzo berean sartzen ditugu, nahi bada hiztun berri proaktibo eta erreaktiboak bereiziz. Edonola ere, ikusi dugu hiztun
|
berriak
hizkuntza gutxituen indarberritze prozesuaren erakusgarri direla eta, hain zuzen, gaur egun Euskal Herriko gazte euskaldunen gehiengoa tipologia horretakoa dela, nahiz eta gehienek ez duten beraien burua euskaldun berritzat hartzen, euskalduntzat baizik (Ortega eta beste, 2013; Ortega eta beste, 2016). Hala, gazte hiztun berrien artean hiru profil bereiz daitezkeela ere ikusi dugu, hauek euskararekiko atxikimendu ezberdina izan dezaten eskolak, familiak eta eremu soziolinguistikoak eragin handia daukatelarik.
|
|
|
Hizkuntza gutxituetako hiztun
|
berriak
hizkuntza gutxituen indarberritze prozesuaren erakusgarri dira; izan ere, jaiotzazko beste hizkuntza bat izan arren, euren bizitzako uneren batean, zapalduta dagoen hizkuntza hori ikasten dute.
|
|
|
Hizkuntza gutxituetako hiztun
|
berriak
hizkuntza gutxituen indarberritze prozesuaren erakusgarri dira; izan ere, jaiotzazko beste hizkuntza bat izan arren, euren bizitzako uneren batean, zapalduta dagoen hizkuntza hori ikasten dute, gainerako hiztunek berari hizkuntza gutxituan hitz egitea ahalbidetuz. Gainera, posible da, beste aldaketa pertsonal edo sozial batzuekin lotuta, bigarren hizkuntza horren erabilerara muda egitea erabakitzea.
|
|
|
Lanttoren esanetan (2018), hiztunen paradigma
|
berria
hizkuntza gutxitua biziberritzeko testuinguruetatik garatu da nagusiki, eta, beraz, hiztun berriak hizkuntza gutxituetako hiztun ‘berreskuratutzat’ hartzen dira maiz. Hiztun berriak, ordea, hizkuntza berriaren hiztunak izateaz gain, lehen hizkuntza erabiltzen jarraitzen dute hizkuntza berriarekin batera, eta, kasu gehienetan, bi hizkuntza edo gehiago beren eguneroko bizitzan dauden ingurune soziolinguistikoetan bizi dira.
|
|
|
Lanttoren esanetan (2018), hiztunen paradigma berria hizkuntza gutxitua biziberritzeko testuinguruetatik garatu da nagusiki, eta, beraz, hiztun
|
berriak
hizkuntza gutxituetako hiztun ‘berreskuratutzat’ hartzen dira maiz. Hiztun berriak, ordea, hizkuntza berriaren hiztunak izateaz gain, lehen hizkuntza erabiltzen jarraitzen dute hizkuntza berriarekin batera, eta, kasu gehienetan, bi hizkuntza edo gehiago beren eguneroko bizitzan dauden ingurune soziolinguistikoetan bizi dira.
|