|
2000
|
|
|
Garatutako estatuak beren eskema nazionalak inposatzen saiatzen dira; adibidez,
|
beren
hizkuntza ofizialaren erabilpena bultzatuz. Ikerlan anitzek erakusten duteingelesa dela Internet en gehien erabiltzen den hizkuntza15 Eta honek oso lekugutxi uzten du beste hizkuntzentzat, eta askoz gutxiago hizkuntza minorizatuentzat.Herri txiki batzuek ahalegin handiak egin dituzte beren hizkuntzaz webguneak sortzeko.
|
|
2004
|
|
|
Aranak euskara galtzen ari dela egiaztatzen du, eus kara egiten denetan ere ez dela aintzakotzat hartua, hainbesteraino, ezen euskalduna arrotz sentitzen baita bere herrian, kasurako Gemikan (39). Eta ga lera horretan, ez atzerritarrak (40), etxekoak dira errudunak, Euskeria indepen dentea izan zen garaian ere gaztelania izan baitzen
|
beren
hizkuntza ofiziala (41). Goi klasekoek ez baitute erabiltzen gizarteko beren harremanetan, gizar te mugikortasunean aurrera egin nahi duten euskaldunentzat oztopo bat beste rik ez da (42).
|
|
2011
|
|
|
Isabel Zelaa andreak argi agertu duen moduan, egia da, hasteko, egoera soziolinguistiko ideal batean ez dela gauza" normala" bertako herritarrei beren hizkuntzan ondo moldatzen direla bermatzen duen ziurtagiririk eskatzea: " Ez da normala herrialde batek bere herritarrei
|
beren
hizkuntza ofizialean inolako hizkuntza ziurtapenik exijitzea lanpostu batera, administrazio publikoan adibidez, sartzeko". Ez da" normala", jakina, munduko 6.000 hizkuntza ingururen normaltasun patroitzat ingelesaren, frantsesaren, gaztelaniaren eta, oro har," bere etxean" nagusi diren hizkuntzen egoera hartzen bada" norma" tzat.
|
|
2012
|
|
|
Isabel Celaaren hitzok hartu zituen hizpide: " Ez da normala herrialde batek herritarrei
|
beren
hizkuntza ofizialean inolako hizkuntz ziurtagiririk exijitzea administrazio publikoan, adibidez, lanpostu batera sartzeko orduan". Jolyk, normaltasunari buruzko gogoeta egin ondoren, dio:
|
|
2014
|
|
|
Bestalde, jakina denez, gaztelania eta frantsesa dira historikoki estatu espainiarrari eta frantsesari estu estu lotuak egon diren hizkuntzak. Estatu horiek biek politika aktiboa egin dute etengabe
|
beren
hizkuntza ofiziala sustatzeko, eta euskara, berriz, edo arretarik gabe egon izan da batzuetan, edo jazarpena jasan du beste zenbaitetan. Oro har, politika hori denbora luzean indarrean egonda euskara hizkuntza ahula da frantsesarekin eta gaztelaniarekin duen harreman diglosikoan/ desorekatuan, non frantsesa eta gaztelania diren hizkuntza indartsuak, zein bere estatu mugen barrenean.
|
|
|
Espainiar eta frantziar estatuak bat datoz ezaugarri batean: biek ere
|
beren
hizkuntza ofizialak sustatzen dituzte (gaztelania/ espainola eta frantsesa, hurrenez hurren). Baina desberdin jokatzen dira nolako politika ezarri behar den beren lurraldeetako gutiengo hizkuntzekin (eta beste hizkuntza batzuekin batean, gutiengo hizkuntza bat, bai Espainian eta bai Frantzian ere, euskara da).
|
|
2021
|
|
|
Jakina da estatu kide batzuen hizkuntz politikak ez datozela bat eleaniztasunaren babes eta sustapenarekin. Ezagunak dira, era berean, zein sutsuak diren estatu indartsu batzuen ahaleginak (Frantzia, kasu)
|
beren
hizkuntza ofiziala lurraldeko gainerako hizkuntzen gainetik jartzeko eta nazioartean hedatzeko. Pentsa daiteke, beraz, EBren esku hartze zuzenagoa eta irmoa egon ezean, zaila izango dela estatu horiek, beren kabuz, jarrera aldatzea eta eskualdeetako eta eremu urriko hizkuntzak babestea.
|