|
2000
|
|
|
Zentzu horretan, hizkuntzaren erabilpen ideologiko hutsak arreta berezia merezi duelakoan gaude, Estaturik gabeko nazionalismo batzuek egiten duten erabilpenak bereziki, adibideak izateko, ez dago urrunera joan beharrik?. Neurri handi batean, hizkuntza egokia, ren arrazonamendua ontzat harturik,
|
beren
hizkuntza erabili izan dute nazio identitate, nortasun edota parte izatearen elementu gisa, baina kultur hizkuntza sortzeari uko eginez.
|
|
2006
|
|
|
Hobentasun sentimendu handiena baserritarren artean aurkituko dugu. Izan ere, mende hasieran, okzitandarra oso estigmatizatua zen eskola munduan eta hainbat neska mutil zauritu eta mindu zituen
|
beraien
hizkuntza erabiltzeagatik zigortuak baitziren. Horrez gain, frantsesa gaizki mintzatzearen beldurra, promozio sozialik ez ezagutzearen kezka eta bertan gelditzearen bortxa nagusi ziren.
|
|
2009
|
|
|
Disneyko arduradunetan esanetan, sare honen helburua mundu guztiko haurrek sare sozial hau
|
beraien
hizkuntzan erabiltzea da, eta haatik, orain, gaztelaniari tokatu zaio.
|
|
|
Herritarren gehiengoak begi onez ikusten du atzerritarrek beren dendak eta jatetxeak irekitzea, beraientzako janari denda bereziak izatea edo
|
beren
hizkuntza erabiltzea. Herritarren gehiengoak, ordea, ez du atsegin seme alabak hezteko etorkinentzako ikastetxe bereziak egitea, ez eta etorkinek plaza zein espazio publikoak hartzea ere.
|
|
|
Eleaniztasuna errespetatu eta bermatzearen ikuspegitik ez diogu inolako zentzurik ikusten Europako zenbait lurraldetan ofizialak diren hizkuntzak Europako erakundeetan ofizialak ez izateari. Are gehiago kontuan hartzen badugu hizkuntza horien hiztunen gogoa dela beren hizkuntzak europar erakundeetako funtzioetan ere erabiliak izatea, edota kontuan hartzen badugu hizkuntza horiek europar erakundeetako jardunean normaltasunez erabiltzeko neurrian kodifikaturiko hizkuntzak direla eta hizkuntza horien hiztunek jarduera politikoetan
|
beren
hizkuntzak erabiltzeko eskubidea aitortua dutela legerian, edota, jada esan dugunez, europar erakundeetan ofizialtzat onarturiko hainbat hizkuntzek adina hiztun edo gehiago dituztela. Beraz, estatu hizkuntza ez izan arren, Europar Batasuneko zenbait lurralde eremutan ofizialak diren hizkuntzek ofizialtasuna onartua lukete Europako erakundeetan, ez bakarrik esandakoagatik logikoa dirudielako, baizik eta, gainera, hizkuntzen onarpen hori bera oso lagungarri izango delako Europako biztanleak europar herritar sentitzera irits daitezen.
|
|
2010
|
|
|
2001ean euskaldunen kopurua %50etik gorakoa zuten eskualde guztiek osatzen dute, eta ziur asko ipar durangaldea gehituko zaie. eskualde horietan, premiazkoa da euskararen nagusitasunari dagokion estatu legedi bat: ...eskualde horietako politika normalizatzaileei. hirugarren taldea berriz euskalduntasunera itzultzen ari diren eskualdeek osatzen dute; hau da, orain arte egindako lanaren ondorioz, jada biztanleen %10etik gora elebidunak dituzten eskualdeek. begi bistakoa dirudi eskualde horietan lege araudiak haurrei eta gazteei erreparatu behar diela, batez ere (beste alderdi batzuez arduratzeari utzi gabe), eta
|
beren
hizkuntza erabiltzeko tresnak eta esparruak eskaini behar dizkiela. zoritxarrez, laugarren eskualde multzo batez ere hitz egin litzateke. ez dirudi nafarroa erdialdearen eta erriberaren zatirik handienak datorren urtean %10a lortzeko moduan ere egongo direnik. nafarroaren azken 25 urteetako hizkuntza politikaren emaitza ezin zen bestelakoa izan, eskualde horiek eremu ez euskaldunean utzi direnez ... Soziolinguistikak mende erdi baino ez du. eta hizkuntzen berreskurapeneta normalizazio prozesuek, are gutxiago. ez dut uste gehiegizkoa denik esatea arlo horretan diharduten guztiek hura eraikitzen laguntzen ari direla, gehiago edo gutxiago. guztiek egiten dugula zientzia, batzuetan akatsak eginez eta besteetan asmatuz. eta argi dago aurretik joateak eta erreferentzia puntu gehiegi ez izateak ez duela asko laguntzen. baina denborak arrazoia ematen digu, emeki emeki. hortxe dago gure lurraldeetako gazteria, gero eta eleaniztunagoa dena. egia da rlS aro mesianikoan sartzetik urrun dagoela (Joshua Fishmanen esapide egokia hizpide hartuta). baina haiengatik bada ere, gure etorkizunagatik, aurrera egin dugu. badakigu halakorik ez egiteak nora eramango gintuzkeen.z aipuaK
|
|
|
1530 urtean hasi zen harreman honek elkar ulertzeko hizkera berezia sortzea eragin zuen, bidaiari ugariri deigarri egin zitzaiona. Marc Lescarbot frantsesak, adibidez, 1609 urtean kostaldeko herrien mintzoa" erdi Euskara" zela idatzi zuen; ondoren zehaztu zuten haien artean
|
beren
hizkuntzak erabiltzen zituztela, baina europarrekin Euskaratik asko zuen nahas mahas batez baliatzen zirela. Indiarrek europarrak adesquidex, adesquidex!
|
|
2015
|
|
|
ematen du sareak. Baita gales hiztunek
|
beren
hizkuntza erabili
|
|
2016
|
|
|
Elkarrizketatutako eragileek diote, halaber, euskara dakitenek, nahiz eta euskaraz alfabetizatua ez izan?
|
beren
hizkuntza erabiltzeko aukera daukatela horri esker; eta Goiena ez balitz existituko, Debagoiena eskualdeko berri jakiteko komunikabidea espainierazkoa izanen zela.
|
|
|
Hizkuntzaren modernitatea erakusteko aukera ematen du sareak. Baita gales hiztunek
|
beren
hizkuntza erabili
|
|
|
Ikastegi haietan indioei debekatzen zieten
|
beren
hizkuntzaren erabiltzea, hutsean atzemanak zanpatzen zituzten. Ordezkarien filosofia argia hauxe zen:
|
|
2017
|
|
|
Manuel Lazaro albaitariak dio aurpegian kandelaren aurpegia laztan edo laztan maitekor baten baliokidea dela. Txakurrek
|
beren
hizkuntza erabiltzen dute harremanak izateko, maitasuna erakusteko eta beren mundua esploratzeko. Eta hori, lagun ilunaren mihi bat jasotzean, gertuen daudenak barne hartzen ditu.
|
|
2020
|
|
|
Bai, heldu nintzenetik hasi nintzen ikasten. Euskal Herrian bezala, jendeak asko eskertzen du atzerritar batek
|
beren
hizkuntza erabiltzeko saiakera egitea. Hala ere, denek dakite ingelesez, pelikulak eta serieak ez dituztelako itzultzen.
|
|
2022
|
|
|
Gaur gaurkoz ere ezinezkoa da Nafarroan zerbitzu publikoak euskaraz jasotzea, Behatokiko eledunak adierazi duenez, eta horrek hala jarrai dezan bermatuko du dekretuak: «Berezko hizkuntzan bizi nahi duten pertsonak desberdinkeriaz hartuko dira, eta
|
beraien
hizkuntza erabiltzeko edota garatzeko oztopoak betikotuko dira».
|
|
|
Horren adibiderik hoberena Diskriminazioaren Prebentziorako eta Gutxiengoen Babeserako Azpibatzordearen lana da, zeinak Eskubide Zibil eta Politikoen Nazioarteko Ituna idatzi baitzuen, NBEk 1966an onartu zuena.137 Honela dio itun horren 27 artikuluak: " Gutxiengo etniko, erlijioso edo linguistikoak dituzten estatuetan, gutxiengo horietako pertsonei zaie ukatu taldeko gainerako kideekin batera beren bizitza kulturalaz gozatzeko, beren erlijioa profesatu eta praktikatzeko edo
|
beren
hizkuntza erabiltzeko eskubidea".
|
|
2023
|
|
|
Gutxiengo linguistikoek
|
beren
hizkuntza erabiltzeko eskubidea aldarrikatzen da. (Eskubide Zibil eta Politikoen Nazioarteko Ituna, 1966:
|
|
|
EBn estatus ofiziala lortzea aurrerapauso garrantzitsua da Europako demokrazian. Horrek era emango die Europako herritarrei eta haien hautetsiei Europa mailan
|
beren
hizkuntzak erabiltzeko, bai eta Europako instituzioekin dituzten erlazioetan ere. Horretaz gainera, eragin garrantzitsua izango da merkataritza arloan hizkuntza horiek aitortzeko, eta euskararen, galizieraren eta katalanaren erabilera handitzeko ondasunen eta zerbitzuen eskaintzan.
|