|
2009
|
|
|
Baina frogak hor zeuden, begien aurrean, negarrez, mukiak sofan utziz, argazki albumak apurtzen eta izeba Garaziren lerdea jarioarazten. Bizitza hutsal samarra izango zutela imajinatzen zuen Goiok, bestela ezin zuen ulertu oraindik gazteak izanik
|
beren
existentzia umez betetzeko grina zoro hori, beste guztia alde batera utzita.
|
|
2011
|
|
|
–Ingelesaren nagusitasunaren kontra,, arriskuan? egon daitezkeen hizkuntzak, beharbada ez
|
beren
existentziari dagokionez, baina bai beren estatusari bagagozkio, honako hauen arteko batzuk dira: erdigunean jaun eta jabe den ingelesaren azpian hurrengo mailan dauden frantsesa, espainiera, hindia, arabea??.
|
|
2014
|
|
|
Nietzscheri eraginkorki pentsatzeko ezinbestekoa omen zitzaion ariketa fisikoa, eta promenatze eta mendi igoera antologikoak egiten zituen egunero; gu bion arteko distantziak distantzia, bat nator, izerditu ostean gardenago dakusat guztia, erreka albotik ibiltzera joaten naizenetan etxera iritsi aurreko azken metroak ia korrika egin behar izaten ditut, uraren hotsaren isiltasunaz lagunduta ibilaldiak irauten duen ordubetean nire garuna besterik ez dudalako aditzen burrunbaka eta ez dudalako nahi hark botatakoek ihes egin dezaten, ez behintzat. doc artxibo batean gotortu baino lehen. ...rra larriagotzen da eta orain egiatan ez letorkidake gaizki, inolaz ere, ariketa pixka bat, pixka pixkatxo bat bada ere, baina ezin naiz hirira irten, une misantropo goren bat den honetan gainera nola joango naiz bada haizea hartzera, esaten den moduan, zertarako bada, nirekin batera gizateria osatzen duten beste hiena horiekin gurutzatzera, beraien oinetako urratuak eta itzal nekatuak pairatzera,
|
beraien
existentzia hutsalak eta kexu patetikoak arnastera edo; hortzak estutuz eutsi nuke eztarria mutu, supituan oihuka ez diezaien inguruan dabilzkion oinezko horiei gupidagabeki arruntak direla, miserableak, erdipurdiko izakiak, masa osatzen dutela, ez dakitela ezer, ez dagitela ezer;
|
|
2019
|
|
|
–Pertsonaia guztiak, gizakiak zein bestelakoak, imajinaziotik sortutakoak dira, maitagarrien tradiziotik ateratako batzuk izan ezik. Azken horien kasuan, zentzugabea eta iraingarria izango litzateke
|
beren
existentzia zalantzan jartzea. Edo beren existentzia eza?.
|
|
|
Azken horien kasuan, zentzugabea eta iraingarria izango litzateke beren existentzia zalantzan jartzea. Edo
|
beren
existentzia eza?. Jarrera hori nire indar guztiekin babesten eta defendatzen jarraitzen dut.
|
|
|
Biziaren bilakabide orok berekin dakar hondamena, eta hondamenari zaion higuinak, hain zuzen, biziaren beraren higuina pizten die zenbait emakume hotz edo frustraturi: beren burua kontserbatu nahi izaten dute beste batzuek altzariak eta marmeladak kontserbatzen dituzten bezala; setakeria horrek, ordea,
|
beren
existentziaren beraren etsai bilakatzen ditu, eta besteren arerio: otordu ederrek gorputza itsusten dute, ardoak aurpegiko kolorea txartzen, irribarre gehiegiak zimurrak sortzen, eguzkiak azala hondatzen, atsedenak geldotzen, lanak higatzen, maitasunak begi zuloak iluntzen, musuek masailak narritatzen, laztanek bularrak desitxuratzen, besarkadak haragia ihartzen, amatasunak gorputz aurpegiak zatartzen; jakina da zenbat ama gaztek uxatzen duten haurra, haserre biziz, hura dantzaldiko soinekoaz liluratuz gero.
|
|
|
Nolanahi ere, emakume batzuk ez dira konformatzen bere existentzia autoritate moral batean bermatuta; exaltazio erromantikoaren beharra ere badute
|
beren
existentzian. Ez baldin badute senarra engainatu edo utzi nahi, trikimailu bat erabiliko dute, hezur haragizko gizasemeen beldur diren neska gazteek darabilten bera:
|
|
|
Mutilak ezkondu egiten dira, emazte bat hartzen dute. Zabaltze bat erdietsi nahi dute mutilek ezkontzaren bidez,
|
beren
existentziaren berrespen bat; ez, ordea, existitzeko eskubidea bera; ezkontza, hain zuzen, libreki onartzen duten zama bat da. Beraz, beren buruari galde diezaiokete zer on gaitz dituen, hala nola galdetzen baitzuten satirista greziarrek eta Erdi Arokoek; gizonentzat, bizitzeko modu bat da ezkontza, ez destino bat.
|
|
|
Dena dela, emakume asko bakarka aritu izan dira, eta ari dira oraindik, beren salbazio indibiduala lortu nahian. Saiatzen dira immanentziaren barrenean justifikatzen
|
beren
existentzia, hau da, immanentziaren barrenean transzendentzia mamitzen. Horra hor giltzapetutako emakumearen hondar ahalegina, batzuetan irrigarria, maiz patetikoa?
|
|
|
batekin: nolabaiteko ordezko batzuk izan dituzte, hurbildu egin dira amodio handi horretara; hark bisita egin die, molde osatugabe, mailatu, irrigarri, akastun eta faltsu batzuetan, baina oso emakume gutxi lotu zaizkio egiaz eta horretara eman
|
beren
existentzia. Maitatzaile handiak, gehienetan, bihotza gaztetako maite jolasetan higatu ez duten emakumeak izaten dira; hasteko, ontzat jo dute emakumeen ohiko destinoa:
|
|
|
Patriarkatuaren garaipena ez zen izan ez zoriaren ondorio, ez iraultza bortitz baten emaitza. Gizadiaren hastapenetik, gizonek modua izan dute, beren abantaila biologikoari esker, subjektu subirano bakar gisa berresteko beren burua; sekula ez diote uko egin pribilegio horri; partez,
|
beren
existentzia alienatu dute Naturan eta Emakumearengan, baina gero ostera konkistatu dute; emakumea, Bestearen rola jokatzera kondenaturik, halaber dago kondenatua indar prekario bat bakarrik edukitzera: esklabo nahiz idolo izan, emakumeak ez du sekula aukeratu bere zortea.
|
|
|
Hala, hauexek dira eredugarriak iruditzen zaizkigun norbanakoak, jeniotzat hartzen ditugunak:
|
beren
existentzia singularrean gizadi guztiaren patua jokatu nahi izan dutenak. Ezein emakumek ez du pentsatu eskubiderik zuenik hori egiteko.
|
|
|
Biek ala biek gau bera zuten, argi izpi berak, ezerez bera beren baitan, eta betetasun bera Jainkoarengan. Noizbait, gizaki guztiek sexu bereizketaren gainetik jarri ahal izango dute urguilua,
|
beren
existentzia librearen loria zailean, eta emakumeak orduantxe izango du modua bere historia, arazo, duda eta esperantzak gizadiarenak direla kontsideratzeko; orduantxe saiatu ahal izango da bere bizitzan eta obretan errealitate guztia agerrarazten, eta ez bere burua soilik. Gizaki bilakatzeko borrokan segitu behar duen bitartean, da sortzailea izan.
|
|
|
Desagertzear dauden hizkuntzen azken hiztunen kezka nagusietako bat beren mintzoaren ahalik eta arrasto gehien dokumentatu daitezen izan ohi da, etorkizuneko belaunaldiek
|
beren
existentziaren berri izan dezaten eta, ahal den neurrian, hizkuntzaren memoriak eta nolabaiteko ezagutzak iraun dezaten.
|