|
2006
|
|
|
Berregituraketa kognitiboaren tekniken bidez gurasoek beren pentsaeradisfuntzionalak identifikatu, ebaluatu eta aldatu egin behar dituzte, eta ondorioz,
|
beren
emozio eta portaeretan ere aldaketak gertatuko dira. Horrela, haurrarekinorain arte zuten harreman mota ere aldatu egingo da.
|
|
2009
|
|
|
Nesken aurre egiteko estrategiak emozioetara zuzenduagoak daudela ikusi da; mutilek, aldiz, ariketa fisikoa eta amorruaren adierazpena darabiltzate ezbehar egoeretan (Saarni, Mumme, Campos, 1998). Badirudineskek
|
beren
emozioez hitz egiteko, laguntza eskatzeko eta beren esperientzieiesanahia topatzeko gaitasun handiagoa dutela.
|
|
|
Neska eta mutiletan emozio honen espresioa onartzeaz gain, bideratu ahal izateko estrategiak eskain ditzakegu, hala nola burko batenkontra borroka egitea, edota kirola egitera animatzea. Era berean, kontuanizan maiz neskatoak triste agertzen direnean, benetan haserre egotea gertadaitekeela eta mutikoak oldarkor agertzean, triste egotea ere posible dela.Beraiekin esploratu sentimenduak, argi izanik, neska eta mutikoek dutensentitzeko modua,
|
beraiengan
emozioak sortzeko gai diren egoerak etaemozioei aurre egiteko estrategiak ezberdinak direla.
|
|
2011
|
|
|
Nortasun antisozialaren nahastea dutenek erruduntasuna eta alhadura senti ditzakete eta
|
beren
emozioak kontrolatu ezin dituztelako egiten dituzte ekintza erasokorrak. Aldiz, psikopaten erasokortasuna maltzurragoa da; hauek ez dute alhadurarik sentitzen eta ez dute bulkaden eragin inpultsiboz jokatzen; beren ekintzak zehazki planifikatzen dituzte.
|
|
|
Besteenganako atxikimenduaren ordez, haien kontrola lortu nahi dute.
|
Beren
emozioak gorde egiten dituzte, eta guztiz arrazionalak eta hotzak dira.
|
|
|
Horrelako ingurune baliogabetzaile batean haurrak ikasten du bere erantzun emozionalez ezin daitekeela fida gertaerei erantzuteko. Ikuspegi honetatik, mugako nortasunaren nahastea dutenek gaitasun gutxiago eduki lukete
|
beren
emozioak ulertzeko. Baina, besterik diote Lynch eta besteen (Lynch, Chapman, Rosenthal, Kuo eta Linehan, 2006) ikerketek:
|
|
|
Gizarte abileziak trebatzeko beharra ere izaten dute eskizofrenia nozitzen duten pertsonek, besteekin daudenean, begi kontakturik eza, aurpegi adierazpen desegokiak, gorputz keinu desegokiak, erantzuna eman bitarteko gehiegizko denbora tarteak, besteen edo
|
beren
emozioak identifikatzeko zailtasunak, etab. ohikoak izaten baitira. Gizarte trebetasunen entrenamendua bakarka edo taldean egin daiteke, baina taldean egitea gomendagarriagoa izaten da, besteekin harreman eraginkorrak lortzeko eta estresagarriak gerta daitezkeen gizarte egoerak maneiatzen ikasteko eraginkorragoak izaten baitira talde egoerak.
|
|
|
Keinu edo mugimendu errepikatzaile eta estereotipatuak egiten dituzte. Nortasunaren nahaste obsesibo konpultsiboa dutenei baino gehiago kostatzen zaie
|
beren
emozioak ulertzea eta besteek beraiei zer eskatzen dieten sumatzea. Hala ere, ez dute atzerapen larririk agertzen hizkuntzaren mailan edo gaitasun kognitiboetan.
|
|
|
|
Beren
emozioak ulertzeko eta kontrolatzeko, besteek beraiengandik espero dutena ulertzeko eta enpatia adierazteko zailtasunak dituzte. Elkarreragin sozialerako eta aztarna sozialak irakurtzeko arazoak izaten dituzte.
|
|
|
Beldurra diete
|
beren
emozioei eta haien esanera ibiltzeari; beraz, emozioak sustatuko dituzten egoerak ekidingo dituzte eta emozioak kontrolatzen saiatuko dira. Sentimendu gabeko objektibotasuna onartzen dute, afektuen agerpena arriskutsua iruditzen baitzaie.
|
|
|
Histrionikoen bizitza emozionalak aberatsa dirudi, baina ez da benetakoa. Beren buruak eta
|
beren
emozioak benetan diren moduan behatzeko gaitasun gutxi dute. Azaleko sentimenduak eta afektuak agertzen dituzte, sakonekotzat hartzeko joera badute ere.
|
|
2014
|
|
|
Tratamendu psikosozialari dagokionez, eskizofreniaren ondorenik kaltegarrienetakoa harreman sozialetatik urruntzea da. Eskizofrenia dutenek trebetasun sozial txiroak izan ohi dituzte (Hooley eta Candela, 1999); besteekin daudenean, ikusmen kontaktua ekiditen dute; aurpegi adierazpen eta gorputz keinu desegokiak dituzte; galderaren eta erantzunaren artean neurriz gaindiko denbora tarteak uzten dituzte; besteen edo
|
beren
emozioak identifikatzeko zailtasunak dituzte. Horregatik, oinarrizko trebetasun sozialak irakatsi behar zaizkie nahaste hau dutenei:
|