|
2006
|
|
|
Berregituraketa kognitiboaren tekniken bidez gurasoek beren pentsaeradisfuntzionalak identifikatu, ebaluatu eta aldatu egin behar dituzte, eta ondorioz,
|
beren
emozio eta portaeretan ere aldaketak gertatuko dira. Horrela, haurrarekinorain arte zuten harreman mota ere aldatu egingo da.
|
|
2009
|
|
|
Nesken aurre egiteko estrategiak emozioetara zuzenduagoak daudela ikusi da; mutilek, aldiz, ariketa fisikoa eta amorruaren adierazpena darabiltzate ezbehar egoeretan (Saarni, Mumme, Campos, 1998). Badirudineskek
|
beren
emozioez hitz egiteko, laguntza eskatzeko eta beren esperientzieiesanahia topatzeko gaitasun handiagoa dutela.
|
|
2011
|
|
|
Nortasun antisozialaren nahastea dutenek erruduntasuna eta alhadura senti ditzakete eta
|
beren
emozioak kontrolatu ezin dituztelako egiten dituzte ekintza erasokorrak. Aldiz, psikopaten erasokortasuna maltzurragoa da; hauek ez dute alhadurarik sentitzen eta ez dute bulkaden eragin inpultsiboz jokatzen; beren ekintzak zehazki planifikatzen dituzte.
|
|
|
Horrelako ingurune baliogabetzaile batean haurrak ikasten du bere erantzun emozionalez ezin daitekeela fida gertaerei erantzuteko. Ikuspegi honetatik, mugako nortasunaren nahastea dutenek gaitasun gutxiago eduki lukete
|
beren
emozioak ulertzeko. Baina, besterik diote Lynch eta besteen (Lynch, Chapman, Rosenthal, Kuo eta Linehan, 2006) ikerketek:
|
|
|
Gizarte abileziak trebatzeko beharra ere izaten dute eskizofrenia nozitzen duten pertsonek, besteekin daudenean, begi kontakturik eza, aurpegi adierazpen desegokiak, gorputz keinu desegokiak, erantzuna eman bitarteko gehiegizko denbora tarteak, besteen edo
|
beren
emozioak identifikatzeko zailtasunak, etab. ohikoak izaten baitira. Gizarte trebetasunen entrenamendua bakarka edo taldean egin daiteke, baina taldean egitea gomendagarriagoa izaten da, besteekin harreman eraginkorrak lortzeko eta estresagarriak gerta daitezkeen gizarte egoerak maneiatzen ikasteko eraginkorragoak izaten baitira talde egoerak.
|
|
|
Keinu edo mugimendu errepikatzaile eta estereotipatuak egiten dituzte. Nortasunaren nahaste obsesibo konpultsiboa dutenei baino gehiago kostatzen zaie
|
beren
emozioak ulertzea eta besteek beraiei zer eskatzen dieten sumatzea. Hala ere, ez dute atzerapen larririk agertzen hizkuntzaren mailan edo gaitasun kognitiboetan.
|
|
|
Beldurra diete
|
beren
emozioei eta haien esanera ibiltzeari; beraz, emozioak sustatuko dituzten egoerak ekidingo dituzte eta emozioak kontrolatzen saiatuko dira. Sentimendu gabeko objektibotasuna onartzen dute, afektuen agerpena arriskutsua iruditzen baitzaie.
|
|
|
Gurasoek ez ezik, kultur ingurumen osoak erakusten die haur hauei eraikitzaileak, langileak, ordenatuak, arduratsuak eta puntualak izan behar dutela. Gurasoen eta gizartearen arau zurrunak, gehiegizko kontrola eta ordena nahiz perfekzio eskaera jasan eta bereganatu dituzte haur obsesibo konpultsiboek eta
|
beren
emozioak, sormena eta ekimena arauen pean itota gelditu dira, originaltasunaren kaltetan.
|
|
|
Histrionikoen bizitza emozionalak aberatsa dirudi, baina ez da benetakoa. Beren buruak eta
|
beren
emozioak benetan diren moduan behatzeko gaitasun gutxi dute. Azaleko sentimenduak eta afektuak agertzen dituzte, sakonekotzat hartzeko joera badute ere.
|
|
2014
|
|
|
Tratamendu psikosozialari dagokionez, eskizofreniaren ondorenik kaltegarrienetakoa harreman sozialetatik urruntzea da. Eskizofrenia dutenek trebetasun sozial txiroak izan ohi dituzte (Hooley eta Candela, 1999); besteekin daudenean, ikusmen kontaktua ekiditen dute; aurpegi adierazpen eta gorputz keinu desegokiak dituzte; galderaren eta erantzunaren artean neurriz gaindiko denbora tarteak uzten dituzte; besteen edo
|
beren
emozioak identifikatzeko zailtasunak dituzte. Horregatik, oinarrizko trebetasun sozialak irakatsi behar zaizkie nahaste hau dutenei:
|