|
2000
|
|
|
Eta, ezin zuenean, erran komun batekin, edo bururat zetorkion lehen hitzekin jalgitzen zen, airos baino airosago. Eta, nola Mattinek eta biok laket baikenituen apezaren ateraldiak, hala, korapiloak eta trabak berez sortzen ez zirenean, edo
|
berak
sortzen ez, guk asmatzen genituen, ikasgai astun haiek arinago gerta zekizkigun amoreakatik. Anekdota pare bat kontatuko dizut:
|
|
|
Zeren eta jaun Marcelek anitz kanta baitzekizkien buruz, eta bazuen konposizione bat edo bertze
|
berak
sortua eta asmatua, nola Oihenarten poema haren gainean sortu zuena, zeinak baitzioen bere lehen estrofan:
|
|
|
—Zure txakur hori deabruak hartua da, eta deabrua bera da, eta
|
berak
sortu zuen izurria! Eta berak hil du, halaber, Zabaletako jauna!
|
|
2001
|
|
|
Bizilaguna zelatatzeari utzi zion. Ez zuen kanpaia jo nahi
|
berak
sortutako emakumea guztiz bukatuta egon arte. Ezkontza gaua bezalakoa izango zen.
|
|
|
Maiz Indiako gizarteak
|
berak
sortzen du familiako giro gaitza. Giro ustel horrek bultzatzen ditu pertsonak gaiztakeriaren bideetan barna.
|
|
2002
|
|
|
–Hemen, erantzun zuen Pertseok lasai asko, ez lurrean ez airean ezer nabaritzen ez bazen ere, ahotsa aire gardenetik
|
bertatik
sortu balitz bezala?. Ni ez naiz mugitu.
|
|
|
Baina Alexek ez zion jaramonik egin.
|
Bere buruan
sortzen ari zenari zion jarrita arreta guztia.
|
|
|
Landetxe batean bizi dira. Larrainean bost katu daude, ia aldi
|
berean
sortuak. Hiru amek ematen diete titia bostoi, bereak ez dituztenei ere bai.
|
|
2003
|
|
|
Jesu Kristo
|
bera
sortu aitzin, haren herritarren eta arbasoen fedea hizlari batzuek, hots profetek, gogoan har, profeta, hitzak, hitzegile?
|
|
|
" Itotzen gaituen zibilizazio honen aurkako defentsa bakarra gezurra da", esaten omen zuen, esate baterako. Garbi omen dago Traven bera dagoela nahasketa horien iturburuan, berak pilatu zizkiela ondotik etorriko ziren biografoei arazo eta behaztopak, eta
|
berak
sortu zuela berariaz misterioa. Michael L. Bauman ikertzaileak, esate baterako, idazlearen ideario anarkistan oinarritzen omen du jarrera hori; aginte mota guztien kontrako gorrotoan, burokraziarekiko mespretxuan, estatuarekiko mesfidantzan.
|
|
2004
|
|
|
River Plate eta Millonarios, Ajax eta Milan, Barça eta Real Madrid, Inter eta Bayern Munich. Eta amonak, batzuetan, izen batzuk eta besteak lotzen zituen,
|
berak
sortutako ipuinen harian:
|
|
2005
|
|
|
Non geratu ziren Tomasekin maiteminduta bizi izandako egun haiek? Mutil hura, Tomas, eta bera, Teresa, T batetik eta T
|
beretik
sortutako izenak, Jainkoak edo patuak maitasunerako eta gozotasunerako baizik programatu ez balitu bezala?!
|
|
2006
|
|
|
Gu sortu ginen enbor
|
beretik
sortuko dira besteak,
|
|
|
Bai, baina inmanentista, existentzia fisikotik haratago ez lihoakeena. Halere, nik uste dut poesiaren eta edermenaren sustrai
|
beretik
sortzen dela erlijioarekiko kezka eta interesa; miresten ez dakienak, harridura handiari amore eman ez dionak, horrek beharbada ez du sentitzen bera baino handiagoa izan daitekeen ezeri buruzko errespeturik.
|
|
|
Kondairak dioenez, Lilithek uko egin zion Adanekin sexu harremanak izateari, gizon hark beti gainean egon nahi zuelako. " Biok maila
|
berean
sortuak izan gara –esan zion Lilithek Adani–, eta ez da bidezkoa zu beti nire gainean egotea. Biok maila berean jarriko gaituen eran egin behar dugu".
|
|
|
1943 urteko ekainaren 10ean Biró anaiek bolaluma berri batentzako patentea atera zuten –bitarte horretan George anaia kimikariak tinta egokiago bat asmatua baitzuen bolaluman erabiltzeko, bolak errazago zabal zezakeena eta tutuaren barruan lehortzen ez zena– eta urte
|
berean
sortu zen Argentinan luma berriak egiteko enpresa bat. Bi anaien ekarpena asmakizunaren patentea besterik ez zen.
|
|
2007
|
|
|
Liburu bikaina, trinkoa, baita guztiz zaila ere. Einsteinek
|
bere inguruan
sortu zuen ulertu ezinaren beldur giroa, liburu hauen irakurreran konprenitzen da.
|
|
|
Berdin literaturan: inorena imitatzen ez baina (besterenetik ikasi bai), hizkuntza bakoitzak literatura propioa bere baitatik eta
|
bere gisara
sortu behar du76 Hizkuntzaren karakterea eta literatura, orokorki artea eta sorkuntza izpirituala, euren arteko elkar eragintzan, Humboldt-ek behin eta berriro tratatu du. Bere konferentzia batek Berlingo Zientzietako Akademian. Letrazko grafia eta bere zerikusia hizkuntzaren egitamuan?
|
|
|
–Izpirituaren txirikordatzea hizkuntzan esesteko, behar da hala ere azkenekoaren egitamu gramatikal eta lexikala, kanpotiko eta geldiegoneko bezala, barneko aiurritik bereizi, zein ere bizi baita harengan arima baten antzera eta baitu efektua sortzen, non edozein hizkuntzak, hura menderatzen hasi baino egin ez dugun orduko, modu partikular batean sorgintzen gaituen? 110 Izpirituarekin, orobat: ? (Karakterea) da izpiritua legez [«Geist»] hizkuntzan biztanle dena eta hura,
|
berarengandik
sorturiko gorputzaren moduan, arimaz hornitzen dizuna (edo: bizitasuna damaiona) [«beseelt»]? 111 Baina hizkuntzaren aiurriarekin berak zer ulertarazi gura duen adierazteko gehien darabilen irudia kolorearena da.
|
|
|
Ohartu behar da, bi arrazen teoria hau ez dela Frantziako historiara mugatzen. A. Thierry-ren arabera Ingalaterra eta ere, Inperio Erromatarraren lekuan sorturiko Estatu/ nazio moderno guztiak Europan, era
|
berean
sortuak dira: –Les classes supérieures et inférieures qui s, observent aujourd, hui(?) ne sont autres, dans plusieurs pays, que les peuples conquérants et les peuples asservis d, une époque antérieure.
|
|
2008
|
|
|
Halakoetan, esaldiaren oihartzun moduko bat egiten zuen.
|
Beretik
sortua, ordea, gutxitan irteten zitzaion.
|
|
|
Hura ere bizikletan zebilen eta gurpilean zulatua konpontzen lagundu nion. Hasieran ez zitzaidan oso emakume begikoa iruditu, baina gero hizketan hasi ginelarik,
|
beragandik
sortu zen proposamena: alegia, gaur berriz ere elkar ikustea, toki berean.
|
|
|
Barnekoia eta bakartia da,
|
bere baitan
sortzen diren ekaitz txikiei begira orduak eman ditzake. Gertatu behar duten gertakari handi guztiak bere barnean gertatzen direla uste du eta inoiz kanpoan zerbait berezia ikusten badu, sute bat, uholdeak edo hondamendiren bat, liluraturik geratzen da begira, sinistu ezinik, eta ezbehar hori bere eraginez, bere erruz, gertatu dela pentsatzera irits daiteke.
|
|
2009
|
|
|
Mariak alde egin zuen, baina
|
berak
sortutako beroaldia hantxe geratu zen. Leon, hitzik gabe.
|
|
|
–À chaque moment, tout dépend du sens que je donne aux choses?. Gizaki libreak,
|
berak
sortzen du bere mundua, munduaren zentzua. Askatasuna, hain zuzen, erantzukizuna norberak asumitzeko eta zernahiren zentzua norberak erabakitzeko ahal horixe baino ez da.
|
|
|
Askatasuna, hain zuzen, erantzukizuna norberak asumitzeko eta zernahiren zentzua norberak erabakitzeko ahal horixe baino ez da. Tamalez, egia da jende gehiena beldur dela arriskatzeko, eta gurago izaten duela zentzu prefabrikaturen bat hartu eta haren menpekotzan artaldetu, bere bizitzaren zentzua
|
berak
sortzera ausartu baino. Horrela askatasuna, ikaraturik, beti perilean dago oinarri bat, segurtasun bat, euskarri bat, ongi eta gaizkiaren taula bat, bilatzera joateko.
|
|
|
Bizilagun kuxkuxero horrek suhiltzaileei deituko die bi aldiz pentsatu gabe, heroi bat izan nahiko du, akaso telebistan atera eta guzti, eta lehengo kate
|
bera
sortuko da, suhiltzaileen eskailerak, esplikazio sinesgaitzak, Victoriaren eta epailearen erabakiak. Josebaren barka ezintasunera ailegatu arte.
|
|
|
Informazioaren arabera, oraindik ezagutzen ez diren arrazoiak tarteko, herenegun iluntze aldera irten zen M.A.R. bere txalupan Zarauzko moilatik. Arrantzarako baldintza txarrak kontuan hartuta, adinak
|
berak
sortutako nahasmena ere ez dute erabat baztertzen galdetutako iturriek. Dei anonimo batek ohartarazita, berehala aktibatu zuen Ertzaintzak itsaso larrialdietarako erreskate plangintza.
|
|
|
Eta Ugarteren larunbat gaueko jokaerak sentipen ezeroso hura indartu baino ez zuen egiten, noski. Egoerak
|
berak
sortutako urduritasuna eta edandako ardo litro guztiak kontuan hartuta ere, gehiegizkoa iruditu zitzaidan haren erreakzioa. Normalean, gonak hauspotuta bakarrik arintzen zen horrenbeste gizonezkoen burua.
|
|
|
baina ni zurekin banaiz, zu nirekin zara, eta ea noiz zatozkidan bisitan?; Ernestina, aldiz, agurmarien erritmo monotonoan kulunkatzen zen, hitzei ere gehiegirik erreparatu gabe, harik eta, erritmoaren eraginagatik edo, hutsune batean bezala sartzen zen arte, jainkozko bake baten menera: hura besterik ez zuen behar, hantxe aurkitzen baitzuen Ernestinak, agidanez, ordu laurden luze hartan, bere zerua, irudirik ez zuelako irudi guztiak zituena, objektuak, izakiak eta gizakiak formarik gabeko forman urtuta?, irudirik gabeko irudien komunioan, komunioak
|
berak
sortu eta gorpuztu ahala jaten eta ezabatzen baititu irudiak bere baitatik; gutxi batzuetan, ordea, egunaren nekea astuna egiten zitzaionean, lotan bezala geratzen zen, eta orduan, anai arrebek atsegin izaten zuten besotik tiratzea: Ernestina, normalean, aztoratu egiten zen lehen segundoan, baina segituan bihurtzen zuen bere aztoramendua irri, bekatutxoa egin ondoren bere buruaz urrikalduko balitz bezala, kontzientziaren autoulertze mugimendu batean; egun batean, baina, irri egin beharrean hitz egin zuen, esan ere halaxe esan baitzuen, arrosarioa une batez eteten zuela:
|
|
|
Munduaren erdigunea. Denbora luzean pentsatu nuen hantxe bertan hasten zela mundua, igandeetako musika jaiotzen zen leku
|
berean
sortzen zirela beste guztiak ere. Egunero ibiltzen ginen jolasean kioskoaren inguruan, harrapaketan eta kukuka, soka saltoan.
|
|
|
" Agur Maria graziaz betea, Jauna da zurekin eta ni ere bai... baina ni zurekin banaiz, zu nirekin zara, eta ea noiz zatozkidan bisitan"; Ernestina, aldiz, agurmarien erritmo monotonoan kulunkatzen zen, hitzei ere gehiegirik erreparatu gabe, harik eta, erritmoaren eraginagatik edo, hutsune batean bezala sartzen zen arte, jainkozko bake baten menera: hura besterik ez zuen behar, hantxe aurkitzen baitzuen Ernestinak, agidanez, ordu laurden luze hartan, bere zerua, irudirik ez zuelako irudi guztiak zituena –objektuak, izakiak eta gizakiak formarik gabeko forman urtuta–, irudirik gabeko irudien komunioan, komunioak
|
berak
sortu eta gorpuztu ahala jaten eta ezabatzen baititu irudiak bere baitatik; gutxi batzuetan, ordea, egunaren nekea astuna egiten zitzaionean, lotan bezala geratzen zen, eta orduan, anai arrebek atsegin izaten zuten besotik tiratzea: Ernestina, normalean, aztoratu egiten zen lehen segundoan, baina segituan bihurtzen zuen bere aztoramendua irri, bekatutxoa egin ondoren bere buruaz urrikalduko balitz bezala, kontzientziaren autoulertze mugimendu batean; egun batean, baina, irri egin beharrean hitz egin zuen, esan ere halaxe esan baitzuen, arrosarioa une batez eteten zuela:
|
|
2010
|
|
|
Gizaki hori, ordea, bere ameskerien mende, zientziaren mugak hausten ere saiatuko da halako batean, hitzen indarra erabiliz, konjuroak asmatuko ditu, tximistari aurre egiteko, adibidez?, baita saiatu ahala mugarik mugazkoenarekin topatu ere, lurra, harriaren aurkako jardunean desegiten da, eta tximistak leinuko norbait hilko du?, gero eta sinetsiago nago: asmatzen du orduan Jainkoa, bihurtzen du bere muga bakoitzean mugagabe, jainkoaren historia antropomorfismoaren historia da ezinbestean?, ematen dio hitza, jartzen da guztiz
|
berak
sortutako fabulazioaren mende, ipintzen du Jainko hipotetiko hori zeruko tronuan. Desoreka da, ordea, zeru lurren arteko harreman asimetrikoen ezinbesteko fruitu, izaki guztiz perfektu eta izaki inperfektu baten arteko harremanen ondorioak baitira neurosia eta histeria?
|
|
|
Izenok irakurri eta oroitzapen goibelak etorri zaizkit: Dautun, bere anaia zatikatu eta gauez Parisetik zihoana, burua iturri batean botatzen eta soina estolda batean; Poulain, bere emaztea akabatu zuena; Jean Martin, bere aita tirokatu zuena zaharrak leihoa irekitzen zuelarik; Castaing, bere laguna pozoitu zuen sendagilea, eta
|
berak
sorturiko azken gaitza sendatzen ari zitzaiola, osagarriekin barik pozoiarekin tratatu zuena; eta horien guztien artean Papavoine, zoro beldurgarria, buruan emandako labankadaz haurrak hiltzen zituena.
|
|
|
Sotero ren izenpean, Salvador Cuestak ehunka mezu idatzi zituen Celtiberia eta Terrae Antiquae blogetan, hasierako urteetan, eta
|
berak
sortutako Iesus Ioshe Marian atarian, gero. Webguneak 230.000 bisita inguru izan zituen 2010ean, editoreak gelditzea erabaki zuen arte.
|
|
|
urteetan abiatu zen, baina sortu eta berehala, hainbat unibertsitate irakasle eta aditu erabilgarria zela ohartu eta haien arteko solasaldi edo eztabaida zientifikoetarako baliatzen hasi ziren. Horrela, Internet
|
bera
sortu zeneko hasierako asmoari zentzua eta esanahia eman zioten bere xumean: jakintsuen arteko komunikabidea, eta zaleei eta interesa zuten guztiei zabaldua gainera.
|
|
|
Bertzetik, margolanari buruzko esaldi alkimiko bat: . Nire koadroek eragin
|
bera
sortuko lukete, bukatutakoan, erakusteke bildu eta zigilatuz gero. Agerpen zuzenak dira?.
|
|
|
Keparen asmoa ez zen apaiz sartzea, bai historia edo filosofia edo halako karreraren bat ikastea; Isidrok, ordea, ingeniaria nahi zuen semea,
|
berak
sortutako enpresari, jarraipena ez ezik, hedapena ere emango ziona.
|
|
|
Gizaki hori, ordea, bere ameskerien mende, zientziaren mugak hausten ere saiatuko da halako batean —hitzen indarra erabiliz, konjuroak asmatuko ditu, tximistari aurre egiteko, adibidez—, baita saiatu ahala mugarik mugazkoenarekin topatu ere —lurra, harriaren aurkako jardunean desegiten da, eta tximistak leinuko norbait hilko du—, gero eta sinetsiago nago: asmatzen du orduan Jainkoa, bihurtzen du bere muga bakoitzean mugagabe —jainkoaren historia antropomorfismoaren historia da ezinbestean—, ematen dio hitza, jartzen da guztiz
|
berak
sortutako fabulazioaren mende, ipintzen du Jainko hipotetiko hori zeruko tronuan... Desoreka da, ordea, zeru lurren arteko harreman asimetrikoen ezinbesteko fruitu, izaki guztiz perfektu eta izaki inperfektu baten arteko harremanen ondorioak baitira neurosia eta histeria... ez uka hori niri, Gabino, zu ere histeriko historiko bihurtu baitzintuen Jainko guztiahaldunak Pagoagako hartan, Ama Birjina bitarteko, barkatu txantxa.
|
|
2011
|
|
|
Jendeak, guardasolaren azpian, bakoitzak bere ilusio mutua zeraman begietan. Eta euriak, jauskera suabean, euriak
|
berak
sortutako urloak ikararazten zituen, jendearen islak zimurtuz. Autoak espaloi aldameneko hormak zipriztinduz iragaten ziren.
|
|
|
Urte batzuk lehenago, marrazki bizidunetako euskarazko lehen film laburra ere
|
berak
sortu zuen: Ekialdeko Izarra (1977).
|
|
|
Ez da harritzekoa, kontuan izanik musika munduaz duen ezagutza itzela.
|
Berak
sortu eta zuzenduriko abesbatzekin arrakasta eta sari ugari lortu ditu, tartean Frantziako Kultur Merezimenduaren Urrezko Domina, 1962an. Soinuarekiko sentsibilitate berezia du, eta pelikularentzako musika aproposena, ikusteko?
|
|
|
Bukatu zen familia bilera, estrategia absurdoa zen zentzudun agertu nahia, zentzuz ezin dira gauza batzuk esplikatu, behar baino areago arroztuko gintuzkete, hobe denbora batez haserretzen badira, urruntzen badira; ez nuen argumentatu, eta geroztik alabek ezezagunak tratatzen dituzten bezala tratatzen naute; kortesia maximoaz, hurkoa ez mintzeko edo berarekin eztabaida bat ez hasteko ebanjelistaren abileziaz. Ez dut hemen koadroa azalduko, Lurrek Seconalen ordainetan emandako porroak, irtetean erretzeko gorderik zuena, zerikusia izan zuen ziurrenik
|
bere
sortze prozesuan, zupada zenbait hartu ahal izan nizkion arduradun bat ate joka hasi zitzaidan arte. Ezkutuan erretzen ari nintzen.
|
|
|
Sowetoko gertakari horri buruzko xehetasun gehiago: . Steve Bico Unibertsitatetik bota zuten urte
|
berean
sortu zuten Herri Beltzen Konbentzioa, zeinak 70 elkarte baino gehiago biltzen zituen. Haietako batek antolatu zuen, hain zuzen ere, ikasketak beren hizkuntzan egiteko eskubidea exijitzen zuen ikasleen manifestazioa.
|
|
|
Hizkuntz primitibismoaren mitoa sortu zuen ideologiak
|
berak
sortu ditu hizkuntzen arteko itxuragabeko alderatze laidogarri oro. Hizkuntzen kanpo historia soziala eta politikoa aintzat hartu gabe, gutxiengo linguistikoen berezko ezintasunak nabarmentzen dituen ikuspegia ez da ez, inola ere, hizkuntzalaritza neutroaren eta aratzaren iturriko ustekizun xaloa.
|
|
2012
|
|
|
Erritualak ohiturak dira, ohitura folklorikoak askotan, eta askotan nahasten dira erlijioso izatearekin, bizitzaren zentzu traszendente batekin. Erritualak
|
berak
sortzen du ilusiozko mundu bat, pertsona toteldu egiten duena. Gure arretaren despistagarriak baino ez dira.
|
|
|
Noiz konturatuko da gizakia zorigaitza
|
berak
sortzen duela, bera dela zorigaitzaren injinerua, eta berak dakiela ondoen desegiten ere. Bere obra berak daki ondoen ikusten eta aztertzen, ez beste inork.
|
|
|
Etxahun Irurik seguruenik irratian entzungo zuen kantua eta handik denbora batera, astebetera, urtebetera, burura etorriko zitzaion berriz.
|
Berak
sortu zuelakoan letra jarriko zion eta idazten ari zen pastoralerako erabiliko zuen. Eta punto!
|
|
|
Halere, uste dut denok sumatzen diogula sexuari sakontasun liluragarri bat, beste pertsonengana garamatzana, baina hezur muinetaraino sartzen den (edo handik
|
bertatik
sortzen den) plazer tximista horrek gure erraiak zeharkatzen dituenean, gure zurruntasun, kalkulu eta erresistentzia guztiak gurin bilakatzen dituenean, badirudi galdu egiten garela, arestiantxe sakontasun liluragarri baten promesa zekarren misterioaren gunera iritsi gabe geldituz.
|
|
|
Kantu dira osoki, ez letra musikatuak, ez musika letraz osatuak, ez doinu akordez aberastuak, ez tradizio berreskuratua. Garbi ikusten da ez dituela
|
berak
sortu; sortzera eman dizkio bizitzaren aurrean daukan bere jarrerak. Izan ere, harreman esoteriko samarra dauka musikarekin.
|
|
|
Nola ez da trabatzen bera? Zerk libratzen du
|
berak
sortutako likatik?
|
|
|
Mixinoak badu bere buruaz korapiloa egiteko abilidadea. Korapilo horrekin desegiten eta kentzen du gainetik
|
berak
sortutako lika.
|
|
|
Eta aste asko iragan eta egiteko gutxi geratzen zenean, ez bazen pintzelkada bat ahoan eta tanta bat begian, sugarra lanpararen zuloan nola, hala dardaratu zen berriz damaren izpiritua. Eta orduan pintzelkada jo zuen margolariak, eta ipini zuen kolorea bere lekuan; eta, une batez, zurtuta geratu zen
|
berak
sortu zuen lan haren aurrean; baina hurrengo unean, lanari begira oraindik, dardarak hartu zuen eta guztiz zurbildu zen, eta, izuturik, oihuka. Bizitza bera da, bai, hau!?, bere maiteari begiratzera itzuli zen: ... Hila zen!
|
|
|
Bai errukiorra dela gure Sortzaile handia
|
Berak
sortutako izakiekin, baita hondamenean itota diruditen egoeretan ere! Nola goza ditzakeen egoera saminenak eta nola eman diezaigukeen ziega eta espetxeetatik Hura goresteko arrazoirik!
|
|
|
Horrek aukera ematen zidan askotan ohartzeko, eta harriduraz, Jainkoak galarazi nahi izan badio ere, bere jakindurian eta bere eskuz egindako lanen gobernuan,
|
berak
sortutako izakien munduko multzo handi bati, gaitasunen eta arimen indarraren erabilera egokia, hala ere, eskaini dizkiela guri eman digun ahalmen bera, arrazoi bera, zaletasun berberak, maitakortasun eta betebehar sentipen bera, grina eta gaitzondo berberak, esker on, zintzotasun eta leialtasun sentipen berberak, eta ongia egiteko eta ongia hartzeko ahalmen guztiak. Eta aukera ematen dienean horiek bideratzeko, gu bezain prest, are gehiago, gu baino prestago daudela eskaini zaizkien ahalmen horiek behar bezala erabiltzeko.
|
|
|
Etorkizun goibela eskaintzen zidan neure egoerak, uharte horretara eraman baininduen ekaitz zakar batek, esan dudan bezala, gure bidaldiaren ibilbidetik kanpo, eta gizartearen ohiko merkataritza bideetatik oso urruti, ehunka legoara; eta arrazoiak nituen uste izateko Jainkoaren erabakiz leku ilun horretan eta era ilun eta goibel horretan amaituko nuela nire bizitza. Malkoak erortzen zitzaizkidan aurpegian behera burutapen horiek nituenean, eta haserretu egiten nintzen Jainkoaren ardurak erabat hondoa jota uzten zituelako
|
berak
sortutako izakiak, zorigaiztoko egiten zituelako, laguntzarik gabe uzten zituelako, erabat lur jota, bizitzarengatik eskerrak emateko arrazoiak nekez aurkitzeko punturaino.
|
|
|
Guraso eta seme alaben arteko betebeharrei buruzko haien ideiak eta gureak oso ezberdinak dira. Zeren eta, arraren eta emearen arteko elkarketa Naturako Lege nagusian dagoenez oinarritua espezieek ugaldu eta iraun dezaten, gizon emakumeak, beste animaliak bezalaxe, haragiaren grinaz daudela halabeharrez elkartuta uste dute liliputiarrek; eta beren umeenganako samurtasuna ere natur printzipio
|
beretik
sortzen dela; hau dela eta, ez dute inoiz onartzen ume batek inolako obligaziorik duenik aitarekiko, honek sortu zuelako, edo amarekiko, honek mundura ekarri zuelako; zeren eta, giza bizitzako miseriak kontuan izanez gero, hau ez baita berez onuragarri, ezta gurasoen asmoan ere, hauen gogoan beste zerbait baitzebilen amodioz elkarbatu zirenean. Honengatik eta antzerako arrazonamenduengatik, haien iritziz, gurasoak dira beren seme alaben heziketaz ardura litezkeen azkenak; beraz, hiri bakoitzean haurtzaindegi publikoak dituzte, eta guraso guztiak, baserritar eta laborariak izan ezik, behartuak daude seme alabak hogei ilargialdi betetzean haurtzaindegi haietara bidaltzera bertan hazi eta hezi daitezen, adin horretarako pixka bat otzantzen hasiak direla uste izaten baita.
|
|
|
Handik bost urtera bakarrik jakin zuen Bovary jaunak egia; egia zaharra zen, onartu egin zuen, bestalde ezin suposaturik
|
beregandik
sortutako gizon bat memeloa izan zitekeenik.
|
|
2013
|
|
|
Batek daki. Versusek aspaldi utzi zion
|
bere baitan
sortzen diren galderei erantzun bat bilatzeari. Kezka batek bizi du Versus, kezka bakar larri ilun batek.
|
|
|
Edo sinisten ez duela uste du. Edo ez ditu
|
berak
sortzen edo hautatzen sinistu behar dituenak.
|
|
|
Bera azpian zegoen.
|
Beragandik
sortzen zela emaria zirudien. Eskuak zabaldu zituen.
|
|
|
|
Berak
sortutakoa gurtzen zuen. Eta hori izango da, agian, gure aita izendatzeko erarik egokienetarikoa.
|
|
|
Hura, baina, bi familien arteko tratu bat zen, azken batean, gastu batzuk ere bazituena eta familien arteko mesfidantza eta errezeloa pitz zezakeena. Aldiz,
|
beren artean
sortu zèn giro abegitsuak mesfidantzazko ertzak jan eta halaxe joan zen tratu hura ere, adeitasun malgutasunen bidetik: batzuek bertzeez zituztèn iritziak eta informazioak oso ziren aldekoak. Omarrek paper erabakigarria jokatu zuen kontu hartan, bere ahotsarekin eta bere manera onekin musallemdarrak enegarren bider liluratzeaz gain, ez baitzuen haiei buruzko hitz txarrik izaten, hiriburutik herrixkara itzultzen zen bakoitzean?, ezkongaiak maiteminduta zeuden?
|
|
|
Bordelesa du emaztea; bordelesak seme alabak ere. Haiekin ari denean, bertako portuan
|
berean
sortu balitz bezala mintzatzen da bilbotarra. Espainolez aditu dionetan, berriz, Salamancako ikasle bizkaitarren doinua ekarri dio Agerreri gogora.
|
|
|
–Bere kasa ikasi du, hiriko laborari eta etxe mutilen solasak aditurik. Aiantzek?. Hemen
|
berean
sortu diren noble aunitzek baino hobeki egiten du. Ezagun du zainetan dabilkion nafar odola.
|
|
|
Errukigarri zait, baina bere jokaera gaitzestea besterik ezin dut egin. Oso oker egin zuen niri tratu berezia emateaz; lasai esan nezake adiskidantzarako hurreratze guztiak
|
beragandik
sortu zirela. Baina errukia diot, seguruenik konturatuta egongo delako gaizki egin izanaz, eta erabat ziur nagoelako honen arrazoia nebarekiko ardura izan dela.
|
|
|
Bingley jaunak Janerekiko zituen begiramenak zaintzeari lotuta egonda, Elizabethek ez zuen susmatu ere egiten Bingleyren lagunaren begietan
|
bera
sortzen ari zen lilura. Hasieran Darcy jaunak doi doi onartu zuen Eliza polita izan zitekeela.
|
|
|
Ezkontza zela eta, Bingley andereñoak nebari emaniko zorionak munduko samurrenak eta xurienak izan ziren. Janeri idatzi eta guzti ere egin zion berriak
|
beregan
sortutako poza adierazteko, eta bere begirunezko aitormen zahar guztiak errepikatzeko. Ez zuen Jane engainatu, baina bai ukitu; eta, sinesterik batere ematen ez zion arren, Janek ezin izan zion eutsi hartzaileak merezi baino askoz ere erantzun goxoagoa idazteari, egileak berak ondo zekienez.
|
|
|
Alferrik ahalegindu zen Elizabeth Kitty senera etor zedin, eta alferrik saiatu zen Jane ahizpa gazteak etsia har zezan. Elizabethi zegokionez, gonbidapen hori hain zegoen urrun amari eta Lydiari sortutako sentimenduak
|
beragan
sortzetik, gonbita Lydia inoiz zentzatzeko posibilitate ororen heriotza zigorra iruditu baitzitzaion; eta inoiz besteen ezaguerara helduz gero ondoko neurri hau hartzeak Elizabeth guztiz nardagarri agerraraziko zuen arren, ezin izan zion eutsi aitagana ezkutuan joan eta Lydiari joaten ez uzteko aholkua emateari. Lydiaren jokamolde osoaren desegokitasun guztiak begietaratu zizkion, Forster anderea bezalako emakume batekin ibiltzetik Lydiak zein onura gutxi atera zezakeen azpimarratu zion, eta Brightonen halako konpainiarekin egonda, eta han tentazioak etxean baino handiagoak izanda, ziur asko Lydia are buruarinago izango zela ere adierazi zion.
|
|
|
Bata bere liburuetatik zetorren, eta bestea bere apaintze lanetatik. Edozelan ere, bien aurpegiak nahikoa bare zeuden; eta ez batak ez besteak ez zuten aldaketarik ageri, ez bada ahizpa kutunena galtzeagatik edota arazo horrek
|
bere kontra
sortutako haserreagatik Kittyk ohi baino kutsu mukerragoaz hitz egiten zuela. Maryri zegokionez, hain ageri zen bere buruaren nagusi non, mahai aurrean jesartzearekin batera eta gogoeta sakonetan dagoenaren aurpegieraz, zera xuxurlatu zion Elizabethi:
|
|
|
Hura, baina, bi familien arteko tratu bat zen, azken batean, gastu batzuk ere bazituena eta familien arteko mesfidantza eta errezeloa pitz zezakeena. Aldiz,
|
beren artean
sortu zèn giro abegitsuak mesfidantzazko ertzak jan eta halaxe joan zen tratu hura ere, adeitasun malgutasunen bidetik: batzuek bertzeez zituztèn iritziak eta informazioak oso ziren aldekoak –Omarrek paper erabakigarria jokatu zuen kontu hartan, bere ahotsarekin eta bere manera onekin musallemdarrak enegarren bider liluratzeaz gain, ez baitzuen haiei buruzko hitz txarrik izaten, hiriburutik herrixkara itzultzen zen bakoitzean–, ezkongaiak maiteminduta zeuden... eta zer ibili behar zuten gurasoek maiteminduen maitasun gurdiari trabak jartzen?
|
|
2014
|
|
|
Edonola ere, elkarrizketa
|
berean
sortutako beste gai bat zen ekarri nahi nuena, pertsonaia literarioekiko identifikazioarena hain zuzen; izan ere Maga Oliveira/ Ni Y paralelismoa aipatu nion lagunari treneko egunkariaren kontuarekin batera, eta orduan berak galdetu zidan ea hain argot amerikarraren zalea eta europar dekadentziaren etsaia izanik ez ote zitzaizkidan pertsonaia literario mirestu gisa gehiago gustatzen detektibe sal... Ondoren pasarteak egiaztatu nituen eta, batetik, María Font gauza onerako poeta postnerabez inguratuegia begitandu zitzaidan, eta gainera familia ero horrekin, eta, bestetik, nahiz eta argot mexikarrarekiko nire maitasun mugagabea egiazkoa den, batez ere coger diotenean follar beharrean, Juan Garcia Maderok ez du María Fontekin jotzen nik linguistikoki atsegin dudan moduan, ikus:
|
|
|
Eskutik heldu, eta ilargiak bizitasun handiz argitzen zuen harea gogortuzko eremu zabal batera eraman zuen Carlylek. ...pinpilinpauxen gisan, argi bizi eta lausoaren pean, eta, sinfonia fantastikoak ulukatu eta piztu eta ahuldu eta desagertu ahala, Arditari azken errealitate printza desagertu zitzaion, eta lore tropikaletako lurrin udatiar eta ameslariek eta buru gaineko izartegi infinituak irudimena hartu zioten, hainbeste non iruditzen baitzitzaion begiak zabalduz gero ohartuko zela mamu batekin dantzan zegoela,
|
berak
sortutako lurretan.
|
|
|
587 Gu sortu ginen enbor
|
beretik
sortuko dira piztiak.
|
|
|
Ze min ematen dion
|
bere inguruan
sortutako hainbeste ilusio zapuztu izanak.
|
|
|
Zilarrezko ezteiak esaten zitzaion lehen, haien gurasoen garaian, eta ospakizun iturri izan ohi zen egun hori. Gaur, berriz, hainbeste urte elkarrekin iraun izanak
|
berak
sortzen duen harriduraren eta eguneroko errutinaren gurpilak eragiten duen axolagabeziaren artean igarotzekoa zirudien urteurren hark.
|
|
|
Inoiz baino lotsa eta nazka handiagoa eman dio bere buruak. Gaurkoan min eman dio
|
bere baitan
sortu duen gezurrak. Urrutiegi joan da asmakizunekin.
|
|
|
Zapata kaxa guztiei begiratu azkar bat eskaini die Maiderrek. Artista bat dirudi,
|
berak
sortu dituen obrei begira. Ezin, ordea, denbora gehiegi galdu; amarenera joan behar du bazkaltzera.
|
|
|
705 Hainbat beste puntutan bezala, Renan kontserbatzaileak Lord Acton kontserbatzaileari segitzen dio. Honek hala idatzi du,
|
berak
sorturiko The Rambler (1862, martxoa) hilabetekari katolikoan: –The Celts are not among the progressive, initiative races, but among those which supply the materials rather than the impulse of history, and are either stationary or retrogressive.
|
|
|
Kontzepzio alemana ere ingurumari politiko
|
berean
sortua ei da, baina iruntzitara: –alemaniar intelektualen zati handi batek, Frantziako Iraultza bozkario handiz hartu zuenak, atzera egin zuen geroxeago, Napoleonen gudalosteak eragindako desmasiengatik.
|
|
|
l, esprit fait la langue, et la langue à son tour sert de formule et de limite à l, esprit? 843 Eta zerk esplikatzen du hizkuntza/ espirituen desberdingoa? Zein da espiritu/ hizkuntza delako zer hori
|
bera
sortzen duena, horren erroa. Azkenean, berriro, xeik afgandarraren erlijioan zen bezala,, c, est(...) dans la diversité des races [hemen nahitaez arraza biologikoa ulertu da] qu, il faut chercher les causes les plus efficaces de la diversité des idiomes? 844 Azken finean, arrazak sortzen du hizkuntza, arrazaren espirituak hizkuntzaren espiritua, hizkuntzaren espirituak kultura, espiritu?
|
|
|
Renanek hainbat matxinada edo iraultza eta hainbat sistema politiko ezberdin ezagutu du bere bizialdian: [1] jaio Iraultza eta Napoleonen osteko Berrezarkuntzan egin da; hain zuzen
|
bera
sortu eta urtebetera hil da Luis XVIII (1824), Karlos X.ak oinordeztua. 1830ean Uztaileko Iraultzak Karlos X.a abdikatu eta emigratzera behartu du.
|
|
2015
|
|
|
Nola ez zuen ikusi zertara zeraman presio hark guztiak?
|
Berak
sortutako presioa. Hau ere istripua izan al zen?
|
|
|
Uda ezagutu gabe, udaberritik negura nola pasa zen pentsatzen jarri zen Trini, funikularreko tiketa erosi eta aulkian esertzen zen bitartean. Eta pentsatu orduko, udazken hura, dardara hura,
|
berak
sortutako gezur bat baino ez zela ulertu zuen. Bizi izan ez zuen garai baten asmakizuna.
|
|
|
Idazlan jantzi eta akademikoa, urteetako lanaren emaitza, literatura genero nagusien berri xehea ematen duena, ordena alfabetikoan, Adagiotik Zientzi Fikzio ra, berezitasun guztiz partikular batekin: definizio bakoitzaren ondoren, egileak
|
berak
sortutako adibideak datoz beti, apaingarri baino gehiago, obraren benetako mamia eskainiz.
|
|
|
Estrategia errepresibo iraunkorraren kostea estrategia horretan erantzukizuna duten guztiengana eraman behar da. Ezker abertzaleari eginiko eraso errepresibo bakoitzak ezker abertzalean bertan sortzen duen beldur
|
bera
sortu behar da etsaiaren lerroetan?.
|
|
|
Aranok, ordea, zinez maite ditu arrastotik kanpo dabiltzanak, beharbada bera ere ez delako ohiko bidetik ibilizalea. Ahoz aipatu zidan noizbait Lotsati delako hau, bion idazle garaiaren hasieran Argia ko erredakzioan topo egin genuenean edo, eta handik urte gutxira artikulu bat atera zuen haren gainean,
|
berak
sortutako Goierritarra aldizkariko lehenbiziko aleetako batean, 1990ean. Urte batzuen buruan beste agerkari baten sortzaile izan zen Arano, Ostiela zirikatzaile, heterodoxo edo dena delakoarena, eta hemen ere hasierako zenbakietako batean aurkeztu zigun Gurutz Sarasola zena, oraingoan Iñaki Segurolak idatzitako artikuluaren bitartez.
|
|
|
Bikiak ziren. Desira
|
beretik
sortuak. Baina ez ziruditen ama berak munduratuak.
|
|
|
Kontuak kontu, gerora gertatu behar zitzaiena ezezagun izanik ere, artelan haiek zirela-eta banuen nahiko atsekabe. Ate asko jo genituen izan ere haien eskean, artista ugariri eta bitartekari gehiagori azaldu genizkien gure proiektuak, eta guztiek borondate onenaz hartu zuten parte, zutenetik emanez edota, kasu batzuetan, helburu horretarako beren
|
beregi
sortuz. Bai, ahalegin handia egin genuen artelanak biltzeko.
|
|
|
Kazetaria geureetakoa denik zalantzarik ez izateko eskatu zidan. Izatez, Bilboren erorketak inori atsekabea sortzekotan,
|
berari
sortu diola. Arenasen aita, Bilboko aldizkari errepublikano bateko zuzendaria, atxilotu egin zuten faxistek.
|
|
|
Askoz bidezkoagoa zen naturari berari ematea gaizkile haiek hiltzeko lana. Ez al zuen Jainkoak
|
berak
sortu grabitatearen indarra. Zerk zigortu zezakeen bide egokiagoz gizaki gaizkile haien bidegabekeria, naturaren indar itsuak baino?
|
|
|
1960 aldera, Ingalaterra zuela sarrerako ate, Europara iristen hasi zen beltzen musika hori, batez ere erritmo eta alaitasun handieneko abestiak. Willie Dixon eta Ingalaterran
|
bere inguruan
sortutako taldeek. Jeff Beck enak, Jon Mayall en inguruan hezitako musikariak, Graham Bond, Cream?, estilo horretatik abiatu eta blues, rithm & blues eta rock aren bidea zabaldu zuten Europa zaharrean.
|
|
|
Guri denbora asko kostatu zitzaigun sistema linbikoa garatzea garunean, baina orain jaiotzean jaraunsten dugu. Garuneko kortexeko alde nahiko berria da, eta
|
berari esker
sortu eta sortzen dugu kultura deituriko hori. Eta hain zuzen kultura horrek, kultura teknologikoak bereziki, lortu du gu makinak eta ordenagailuak egiteko gauza izatea.
|
|
|
Orain badago cyborg izeneko «errealitate» bat, Kline eta Clynes zientzialariek sorturikoa, eta komikia horretaz baliatzen da cyborgak existitzen direla lasaiago esateko. Komikigileak aurrekariak izan ziren protocyborga aurkezterakoan, baina lasterketa horretan zientzia eta teknologia aurreratu zaie cyborga
|
bera
sortuz.
|
|
|
8 Hitchcocken hitzetan,, dokumental batean jainkoa da zuzendari,
|
berak
sortzen du oinarrizko lehengaia. Akziozko film batean, ostera, zuzendaria da jainko, hark sortu behar du bizitza?.
|
|
|
Harri eta burdinen pisua eta erresistentziak kalkulatzen ibili ordez, emakumeen hanka tartean sartuta ibiltzen naiz beti. Material hotz eta bizigabe artean nahi nuen nik lan egin eta hemen nago alderantzizko lekuan, bizitza
|
bera
sortzen duten odolezko iturriak aztertzen espezializatua.
|
|
|
Beaubourgera iritsi ginenean, eta hango hoditzar kolorezkoak bistatu zirenean, hura bezalako leku bat ere ez zela txarra izango nire leherkariak jartzeko hasi nintzen pentsatzen baina, egia, gurean ez dago haren parekorik. Pompidou zentroa hankaz gora botaz gero, umezurtz lagako litzateke Frantziako kulturgintzaren muin benetakoa,
|
bere baitan
sortzen, lantzen eta mugitzen baita frantziarren musika, zinea, dantza, arte plastikoa, antzerkia eta diziplina oro. Nik maite nituen gauzak ziren horiek denak.
|
|
|
Emakume aparta zen, sexy, hipermoderno, eta gupidarik gabe sofistikatua.
|
Berak
sortutako diseinu enpresak bizimodu lasaia eskaintzen zion, eta gainerako guztia irlak jartzen zuen: klima epela, artista giroa, eta ezer ez eta festarako gogo atergabea.
|
|
|
ohikoenak lapurreta, herriaren askatzea eta justizia soziala izaten dira. Merchánek ere
|
berea
sortuko du,. Dinamitari Bakarti, bere heroi teknofoboaren eta Fabian irakaslearen lezioen laguntzaz:
|
|
|
* Xabier Leteren Izarren hautsa olerki eta abestitik hartua. . Gu sortu ginen enbor
|
beretik
sortuko dira besteak/ burruka hortan iraungo duten zuhaitz ardaska gazteak. / Beren aukeren jabe eraikiz ta erortzean berriro jaikiz/ ibiltzen joanen direnak.
|