|
2003
|
|
|
Ni ez nintzen bere samina arintzeko gauza izan. Bere etxetik komisariara iritsi eta Monika zain nuela jakin nuenean larritu ere egin nintzen, edo damutu, haren etxean ezertan ibili izanaz, eta berarekin aurrez aurre aurkitzean ez nintzen ausartu besarkada bat ematen, hotz geratu nintzaion begira, eta une batzuk geroago,
|
bera
negarrez hastera zihoala ikusi nuenean bakarrik egin nion fereka bat bekokian, ez zen laztanera iritsi, keinu bat izan baitzen gehiago, aurpegia estaltzen zion ilea apartatuz.
|
|
|
Bidean sentitu nuen lehendabiziko aldiz gertakariak martxan jarri izanaren erantzukizuna eta damua, eta gauzak zeuden zeudenean (idazlea bere gordelekuan, Monika nigandik urrun eta idazlearen emaztea bere poltsa zimurrean pistola beltza zeramanean) hobeto zeuden susmoa, denborari atzera eragin nahi eta ezina, guztiok amildegi baterantz labainean ote gindoazen sentipena eta, azkenik, amiltzen ari garen bitartean bakardadeak eragiten digun izua, esku adiskideak urruntzen ikustean bizi dugun lokamutsa. Monika besarkatu eta isilik luzaz egoteko gogoa sentitu nuen, baina, bere aurrean aurkitu nintzelarik, ez nuen jakin urrats hori egiten, hotz eta zurrun geratu nintzaion begira, eta une batzuk geroago,
|
bera
negarrez hastera zihoala ikusi nuenean bakarrik egin nion fereka bat bekokian, ez zen laztanera iritsi, keinu bat gehiago izan baitzen, aurpegia estaltzen zion ilea apartatuz. Orduan aipatu zuen berak, bere buruarekin bakarka hitz egiten ari balitz bezala," The middle of nowhere".
|
|
2005
|
|
|
Teresak ongi gogoratzen zuen aitak amari emandako zaplazteko haietako bat, aste beltz hartako egun batean bertatik bertara ikusi zuena eta buru buruan grabatua geratu zitzaiona, eta ongi gogoratzen zuen, halaber, nola
|
bera
negar zotinka hasi zen, eszena beldurgarri hartaz aparte, orduantxe ulertu baitzuen amari bizpahiru egun lehenago aurpegian sortutako ubelunearen arrazoia, ama disimulatzen ahalegindu zena:
|
|
|
Atzeko ume negartiak, hitz horiek ulertu balitu bezala, are biziago eutsi dio
|
bere
negar saioari.
|
|
2006
|
|
|
Agian
|
berak
negar egiten zuen
|
|
|
Eta ez dakit beraien artean handik aurrera zer gertatu zen, baina gogoratzen dut zure amak ez zuela German ikusi nahi. Garai hartan gauero entzuten nuen
|
bere
negarra alboko ohetik, eta noizbehinka Germanen izena aitatzen zuen ametsetan. Baina ez maitalearen izena aitatzen den bezala, haserre baino, erneguz.
|
|
2007
|
|
|
Gaur deitu duenarena.
|
Bere
negarra eta bere seriotasuna. Ez da ospitaleko ahotsa.
|
|
2009
|
|
|
Baina unibertso hau honezkero sekula ez da izango Maria hori han egon izan gabekoa. Maria haurrak edozein txikikeria txiki txikirengatik egindako karraska eta marraska kontsolaezinak, unibertso honek betiren betiko
|
bere
negarrak izango ditu. Maria gaztearen hunkidurak, irribarreak, ametsak, jada beti bereak izanen ditu unibertsoak.
|
|
|
Hori ere gustatzen zaio, negar egiten duten pertsonak, bereziki gizonak badira. Hazi egiten da Ana gizon negartien aurrean, hanpatu egiten da, eta
|
bere
negar propioa atzeratu.
|
|
|
bazirudien ezen bere animalitate guztia zaldi otzandu bat zela, sublimazioaren zelaietan etzanda? horregatik zen
|
bere
negar hura mingarria, bai, baina baita gozoa ere. Domingoren begi lurruntsuetan txinparta batek dir dir egiten zuen tarteka?, huraxe balitz bezala Alberto eta Ada maitatzeko erarik ederrena, hurbilean urrun eta urrunean hurbil.
|
|
|
Domingok gauza bakarra ulertu zuen: ekaitz bati beste bat jarraituko zitzaiola, isildu ezean; baina bera ezin zen isildu, erraietan lurrikara bat baitzuen, eta erraietatik sortzen baitzitzaizkion intziriak eta aieneak, aienatu orduko berritzen zirenak, itsasoko olatuak bezala; eta ez zuen, gainera, isildu nahi, are gutxiago aitagandik isiltzeko agindua jaso zuenean,
|
bere
negar intziri haietan aitaren kontra protestatzeko modu bakarra aurkitu balu bezala, halako moldez, non lurretik altxatu eta aterako bidea hartu baitzuen, jangelatik kanpora egiteko asmotan, bere negar hura eta protestatzeko modu hura areagotzen zuela, bide batez, intziriak txilio bihurtuz.
|
|
|
ekaitz bati beste bat jarraituko zitzaiola, isildu ezean; baina bera ezin zen isildu, erraietan lurrikara bat baitzuen, eta erraietatik sortzen baitzitzaizkion intziriak eta aieneak, aienatu orduko berritzen zirenak, itsasoko olatuak bezala; eta ez zuen, gainera, isildu nahi, are gutxiago aitagandik isiltzeko agindua jaso zuenean, bere negar intziri haietan aitaren kontra protestatzeko modu bakarra aurkitu balu bezala? halako moldez, non lurretik altxatu eta aterako bidea hartu baitzuen, jangelatik kanpora egiteko asmotan,
|
bere
negar hura eta protestatzeko modu hura areagotzen zuela, bide batez, intziriak txilio bihurtuz.
|
|
|
Orduan bai, aitak jaurtitako mehatxuaren ondotik, mundura utzitako haur abandonatu bat balitz bezala sentitu zen Domingo, magalik eta aterperik gabe, ezintasunik handienean, ezintasunak jaten baitzizkion bihotza eta erraiak, ezintasunak jaten biriketako hauspoak? eta
|
bere
negar egiteko era hura ez zen jada protestatzeko modu bat, haur utziaren desesperazioa adierazteko modua baizik, txilioak eta intziriak negar zotin bihurturik; eskuak begietara eramanik, hatzen arteko zirrikituetatik ikusten zuen; aulkira bidean, ordea, ez zuen ezer berezirik ikusi, harik eta, amaren paretik iragan zenean, haren altzoa ikusi zuen arte, itzal gozo eskuraezin bat balitz bezala, bai...
|
|
|
Domingok gauza bakarra ulertu zuen: ekaitz bati beste bat jarraituko zitzaiola, isildu ezean; baina bera ezin zen isildu, erraietan lurrikara bat baitzuen, eta erraietatik sortzen baitzitzaizkion intziriak eta aieneak, aienatu orduko berritzen zirenak, itsasoko olatuak bezala; eta ez zuen, gainera, isildu nahi, are gutxiago aitagandik isiltzeko agindua jaso zuenean,
|
bere
negar intziri haietan aitaren kontra protestatzeko modu bakarra aurkitu balu bezala... halako moldez, non lurretik altxatu eta aterako bidea hartu baitzuen, jangelatik kanpora egiteko asmotan, bere negar hura eta protestatzeko modu hura areagotzen zuela, bide batez, intziriak txilio bihurtuz.
|
|
|
Domingok gauza bakarra ulertu zuen: ...tatik sortzen baitzitzaizkion intziriak eta aieneak, aienatu orduko berritzen zirenak, itsasoko olatuak bezala; eta ez zuen, gainera, isildu nahi, are gutxiago aitagandik isiltzeko agindua jaso zuenean, bere negar intziri haietan aitaren kontra protestatzeko modu bakarra aurkitu balu bezala... halako moldez, non lurretik altxatu eta aterako bidea hartu baitzuen, jangelatik kanpora egiteko asmotan,
|
bere
negar hura eta protestatzeko modu hura areagotzen zuela, bide batez, intziriak txilio bihurtuz.
|
|
|
Orduan bai, aitak jaurtitako mehatxuaren ondotik, mundura utzitako haur abandonatu bat balitz bezala sentitu zen Domingo, magalik eta aterperik gabe, ezintasunik handienean, ezintasunak jaten baitzizkion bihotza eta erraiak, ezintasunak jaten biriketako hauspoak... eta
|
bere
negar egiteko era hura ez zen jada protestatzeko modu bat, haur utziaren desesperazioa adierazteko modua baizik, txilioak eta intziriak negar zotin bihurturik; eskuak begietara eramanik, hatzen arteko zirrikituetatik ikusten zuen; aulkira bidean, ordea, ez zuen ezer berezirik ikusi, harik eta, amaren paretik iragan zenean, haren altzoa ikusi zuen arte, itzal gozo eskuraezin bat balitz bezala, bai...
|
|
|
Bestelakoan, Adaren irudia zuen noiznahi buruan; irudiz ez ezik, gorputzez ere etorri zitzaion, Alberto hil zèn egunaren biharamamunean, gorpua Galiziara gauez igorri aitzin; Domingok ez zuen arrebaren bisitarik espero –dozena bat gizon emakumek beilatzen zuten hilotza une hartan–, eta nora ezean gelditu zen istant batez; jarraian, egoerak hartara bultzatuta edo, besarkada batean eta negar batean urtu ziren; Domingok, baina, ez zuen arrebarenganako grina berezirik sentitu; aitzitik: bazirudien ezen bere animalitate guztia zaldi otzandu bat zela, sublimazioaren zelaietan etzanda... horregatik zen
|
bere
negar hura mingarria, bai, baina baita gozoa ere –Domingoren begi lurruntsuetan txinparta batek dir dir egiten zuen tarteka–, huraxe balitz bezala Alberto eta Ada maitatzeko erarik ederrena, hurbilean urrun eta urrunean hurbil.
|
|
2010
|
|
|
Eta, halere, ez da urtebete jolasten ginela eta borrokan ibiltzen ginela, sagarrondoko sagar ederrenagatik edo txori baten habiagatik norgehiagoka.
|
Berak
negar egiten zuen, nik esaten nion: horrela da!, eta kexatzera joaten ginen elkarrekin gure amengana, haiek ozenki ematen ziguten gaitzespena eta ahapeka arrazoia.
|
|
2011
|
|
|
Bitartean, amak ez dik ikararik ere egin: hilik zirudian berak ere,
|
bere
negar isilean sorgor.
|
|
|
Eta euria ere
|
bere
negarra zen. Euri hori lurrak edan eta bere aitaren bihotzeraino iristen zelako.
|
|
2012
|
|
|
Oraindik entzuten ditut
|
bere
negarrak.
|
|
|
Leporatu behar diot ondo dakidala zer nahi duen nitaz, eta ez nagoela apote izateko prest, baina ez dut ezer esaten,
|
bere
negarrak kamiseta zeharkatu eta azala bustitzen didalako. Malko horiek erre egiten dute.
|
|
|
Nengoen baino okerrago agertzeko plantak egin nituen, eta itsasoko aire freskoa hartzera joateko baimena eskatu nuen, oso maite nuen eta batzuetan ni zaintzeko ardura izaten zuen gorte mutil batekin. Ez dut inoiz ahaztuko zein gogo txarrez onartu zuen Glumdalclitchek, ezta zein zorrotz eman zion mutilari ni zaintzeko ardura ere, aldi
|
berean
negar malkotan urtzen zelarik, gertatuko zenaren aurresentipenen bat izan balu bezala. Ordu erdi inguruko bidea eginez, jauregitik itsasertzeko harkaitzetara eraman ninduen mutilak neure kaxan.
|
|
2013
|
|
|
–Ba orain utzi ezak albo batean, eta hator?. Eta
|
berak
negar egiteari utzi, edo negar egiteaz nekatu, edo negarrak amaitu, eta aitarengana. Aita zoratuarengana.
|
|
2014
|
|
|
|
Bere
negarra
|
|
2015
|
|
|
Hondoa joa eta ai, ai eta miletan ai!, esan ezin ahalako tristeziarekin. Ez al duzu
|
beraren
negar zotina eta zinkurina entzuten?
|
|
|
Alabaina, oraingoan ez duzue
|
beraren
negar zotina ez zinkurina entzungo, zeren kartzelan ere bere zentzua eta prestutasuna erakutsi, eta laster eman baitzioten preso guztien ardura.
|
|
|
Ama Euskarari
|
bere
negar erostak zuzentzea Otxandioko santuginak asmatu bazuen, ama semeak elkarrizketan jartzea Hernaniko harginari bururatu zitzaion, eta honi hartu zion baliabidea Itsasondoko fraidegaiak. Hortik aurrera, antzak lurrindu egiten dira:
|
|
|
Ezin gehiago eutsi eta negar batean hasi zen Garazi; hogeita hamar segundo beranduago umez inguraturik zegoen, eta
|
berak
negar batean jarraitzen zuen, aurpegian zuen listu berdexka kentzeko ahaleginik egin gabe.
|
|
2016
|
|
|
Aita Santua banintz, edo beste edozein lekaide, galdetu egingo nioke: ea zergatik hiltzen den urki baten enborra bezala euripe ederrean, ea zergatik ez diren euri tantak zilarrezko balak, ea zergatik ez duen behingoz ulertzen ur hori gabe nukeela
|
berarengatik
negar egin.
|
|
|
Eta orain aurrean daukat, eta okerrago da negar egiten badut.
|
Bere aurrean
negar egitea da okerrena, bai, hori behintzat aspaldi ikasi genuen.
|
|
2017
|
|
|
Gero, Quentin etxera bidali zuenean hari ere jaten eman niezaion hori ere ondo egongo da esaten dut nik, Iparraldera joan gabe lan bila honaxe bidaltzen didate lana eta orduan Ama negarrez hasi zen eta nik esaten dut ez da umea hemen edukitzearen kontra ezer daukadalako; horrek batere pozik emango badizu lana utzi eta neuk haziko dut eta zure eta Dilseyren esku utziko dut eltzea betetzeko lana, edo Benjyren esku. Bestela aloka ezazue ikuskizun baterako; egon behar du nonbait hori ikusteagatik hamar zentabo ordainduko lukeen jenderik, orduan
|
berak
negar gehiago egin zuen eta nire ume dohakabe gaixoa esaten zuen behin eta berriz eta nik esaten dut bai laguntza ederra emango dizu hazi behar duen guztia hazten denean dagoeneko ni halako bat eta erdi besterik ez da-eta eta berak esaten du laster hilko dela bera eta orduan hobeto konponduko garela denok eta orduan nik ondo da esaten dut, ondo da, nahi duzun bezala. Zure biloba da, eta hori gehiago da bere beste aitona amonek segurutzat jo dezaketena baino.
|
|
|
Eguerdi distiratsuan zihoazela errepide hondartsuan gora, sakabanatzen ari zen kongregazioak berriro ere lasai, taldeka, hitz egiten zuen bitartean,
|
berak
negarrez segitu zuen, elkarrizketen axolarik gabe.
|
|
|
Gorrotoa diot denari. Eta orduan bere burua nire magalera etorri zen eta
|
bera
negarrez ari zen, niri helduta, eta ni negarrez hasi nintzen. Orduan suari begiratu nion berriro eta forma distiratsu, goxoak bazihoazen berriro.
|
|
|
Nik bezain ondo dakizu zer izango den hazitakoan esaten dut baina hori zure kontua da esaten dut, zure etxean eduki eta hazi nahi baduzu, zergatik eta Aitagatik. Orduan
|
bera
negarrez hasiko zen eta bere haragia eta bere odola zela esango zuen eta beraz nik esaten dut Ondo da. Nahi duzun bezala.
|
|
|
Arestian bere ahizparen tabakoak bezala, gorputz guztia kordokatu dio izotzaren eta suaren ukaldi bateratuak, malkoak aterarazteraino. Ez dio, orain ez, langarik ezarri
|
bere
negarrari.
|
|
|
Besarkatu egin nuen, ikuskizun hura saihestearren besterik ez bada, eta emakume baten negarra ezin dudalako eraman ere bai. Nire bihotz zaurituan lekutxo bat egingo niola agindu nion, geratuko ginela tarteka elkarrekin ateratzeko, eta behin promesak egiten hasita ez dakit zenbat gauza agindu nizkion, baina
|
berak
negarrez jarraitzen zuen. Ea zergatik jarraitzen zuen negarrez galdetu nion eta, maite zaitudalako, tontoa?
|
|
|
Uncle John begira zegokidan, mundu guztiko erregu eta errezoak begietan. Eskupeta itxi eta apuntatu nuen, eta
|
bera
negarrez hasi zen berriro. Begirada makurra egin nion, amorratu samarturik.
|
|
|
baineran biok, eta ni berari ilea garbitzen.
|
Bera
negarrez, xaboia begietara sartu zaiola esanez. Ama, nire ahizpari begiak urez garbitzen.
|
|
2018
|
|
|
Haiengana noa. Emakumeak aldi
|
berean
negar eta barre egiten du. Basime du izena.
|
|
|
Atea ireki eta nire gelara sartu ginen eta, esandakoez erabat damutu balitz bezala, hasi zitzaidan barkamen eske, begiak malkotan zituela eskatu zidan emateko besarkada bat, bakeak egin behar genituelako. Trakeski besarkatu ninduen, eta
|
bere
negar malkoek lepoa bustitzen zidaten bitartean pentsatzeko astia izan nuen zeinen arraroak diren gizonezko batzuk, zeinen galduta sentitzen diren sentimenduek barrena astintzen dietenean, nola gutiziatzen eta itsutzen diren maite duten horrekin, baina artean ez nuen susmatzen, ezta hurrik eman ere, zenbateraino gal zezakeen burua Perrin jaunak.
|
|
2019
|
|
|
Une batez bazirudien baretasunari eutsiko ziola, baina berehala erori zen belauniko hilotzaren ondoan.
|
Bere
negarrak, sirena baten kantu asaldagarriaren pare, bereganantz birarazi zituen kamera guztiak?. Zergatik?
|
|
2020
|
|
|
Neskak, Delia Camachok, bere bizitza kontatzen du. Berdin da zer galdera egiten dioten,
|
berak
negar saioa egin eta bi haur dituela errepikatzen du. Orain lau urte ezagutu zuen Joxe Mari, eta geroztik urtero joan zen La Habanara oporretan.
|
|
2021
|
|
|
Oihanak gogoan du Eduardorekin hasi zela modu kontzientean negar egiten, malko bakoitza bere horretan sentitzen. Behin gau osoa igaro zuten nork
|
bere
negarra edalontzi banatan biltzen. " Hau da nire minaren uholdea" pentsatu zuen Oihanak.
|
|
|
Poliziak eskuineko autobus bateko plataforman utzi zuen Ruth. Autobus barnean ume ugari hasi ziren
|
berarekin
negarrez.
|
|
2022
|
|
|
Horrek bihurtu zuen hain deigarria aitonaren jarrera. Jendeak berarengana okertzen zituen begiak, eta aitonak, ezertaz konturatuko ez balitz bezala, edo honezkero berdin balitzaio bezala,
|
bere
negar zaratatsuarekin jarraitzen zuen.
|
|
|
Orobat egin dute, istant bat gabe, omenaldian parte hartzen ari diren gazte gehienek, binaka, hirunaka, launaka eta are bosnaka ere lerrokatuak. Bea eta Ainara ere horrela ari dira, gerria gerriari, guztien eta guztiaren irudiak hartzeari utzi gabe, aldi berean kantan, aldi berean dantzan, aldi
|
berean
negarrez. Hiru jardun horietatik azkena baizik ez zaio haizu Eduri.
|
|
2023
|
|
|
zer egin ote dion Virgilek Maudeyri, Virgil Maudeyri dena emateko prest baldin bazegoen: ...iola eta bere balkoia; bere zigarroetako kea; bere zapatak eta bere zapatetako takoiak; bere ilea, bere dutxako xaboia eta bere ileak orrazten dituen orrazia; bere kafe kikara, bere goizetako ogia eta bere goizetako hasperena; bere esnatu aurreko ametsa; bere alfonbra eta bere etxeko zapatilak alfonbran; bere ohe ondoko mahaitxoan dagoen liburua, bere lanparatxoa eta bere mikrofonoa; bere lagunak,
|
bere
negarrak; bere egurra eta bere metala, bere urrea eta bere herdoila; bere hautsa; bere bidea; bere galdera; bere hondartzak eta bere olatuak; bere eskumuturrak; bere barrea eta bere barrearen oihartzuna; bere orkatilak, bere orkatilakoa, bere oinetako atzazalak eta bere oinetako atzazaletako margoa; bere eguerdi ondokoak, bere loa, bere ametsa eta bere amesgaiztoa; bere itxaropena eta bere isilun...
|
|
|
Ea bitartean amaren asmoak gauzatzen diren. Ezin ditut ahaztu
|
bere
negarrak eta gonbitoak. Itziar etorri arte, bere lagun mina.
|