|
2001
|
|
|
Urrezko txanponik ez zen egiten, eta, oro har, txanponen zirkulazioa urria zen. Aitarenereduari jarraituz, Karlomagnok urrearen balioa gutxitu egin zuen, eta zilarreantxanpondu zuen (Erdi Aroko txanpon sistema jaio zen horrela, bizantziarrarenaurrean, bi txanpon sistema egonez),
|
bertako
merkataritza baterako zena, eta ezdistantzia luzeko merkataritzarako. Erregresioagatik ezarri zuen, benetako egoerara egokituz11 (hori bai, bere balioa eta kalitatea mantentzen saiatuz); eta zergakkontrolatzearen bidez, pisu eta neurriak berdintzen saiatu zen.
|
|
|
zentzu honetan, ordainketen balantzaren oreka etengabeki egiaztatzen da, denbora kronologikoaren edozein aldiunetan. Beraz,
|
bere
merkataritza inportzio korronteak H herrialdeak ordaintzen dituen aldiune berean, berak banku gordailuen kontrapartida zehatza esportatzen du.
|
|
|
Honela ikus dezakegu, ezen I zordundua dela H monetarekin H ren onurarako, eta H zordundua dela I monetarekin I ren onurarako: herrialde bakoitzak
|
bere
merkataritza erosketengatik lehen lorturiko gordailuaren atzera ematea adierazten dute bi kreditu horiek.
|
|
|
H diruko x unitatetaraino, H herrialdeak
|
bere
merkataritza esportazioetan bere merkataritza inportazioak ordaintzeko beharrezko baliabideak topatzen ditu.
|
|
|
H diruko x unitatetaraino, H herrialdeak bere merkataritza esportazioetan
|
bere
merkataritza inportazioak ordaintzeko beharrezko baliabideak topatzen ditu.
|
|
|
Ikusi dugun desoreka funtsik gabekoa da. Izatez, Hegoak I diruko y unitate eskuratu behar ditu
|
bere
merkataritza inportazio netoak ordaintzearren; hori benetako erosketa da, zeinaren kontrapartida halabeharrez erreala den, edozein erosketak betetzen duen baldintza baita. Baina zein da kontrapartida hori?
|
|
|
Hortik ondorioztatzen da (fenomenoa irudikatu ez den arren) ezen I herrialdeak, H diruan, eskari netoa gauzatzen duela. Kontrako bi eskari netoak baliokideak direnez, erraz induzi daiteke ezen, berez, pepealdiko nazioarteko transakzioek ez dutela inolako eraginik moneta nazionalen kanpo balioan; bereziki, H herrialdearen diruak ez du
|
bere
merkataritza inportazio netoaren ondorio negatiborik jasotzen.
|
|
|
Dena den, litekeena da, kanpo zorraren zerbitzua trukeen arau orokorraren salbuespena ez izatea. Demagun, p epealdian Iparrak Hegoari finantza bonuak (ez monetarioak) saltzen dizkiola, H ren bankuetan gordailu kopuru baliokidea lortzearren, jardueraren helburua I k
|
bere
merkataritza inportazio netoak ordaintzea izanik. Irudika ditzagun, 12 irudian bezala, bi jarduera jarraitu horiek.
|
|
|
Hegoak merkataritza ondasunak ematen ditu eta Iparrak finantza bonuak (ez monetarioak) ematen ditu. Transakzio errealen elkarren kontrako ematea gauzatu arren, Hegoak bere kanpo zorra zerbitzatzen du, zeren berak finantza obligazioak deuseztatzen baititu, zeintzuk Iparrak bere onurarako dituen,
|
bere
merkataritza inportazio netoak ordaintzearren. Nazioarteko ordainketen, urrezko araua?
|
|
|
Hala ere, egiaztatze faktikoak erakusten du ezen kanpo zorraren zerbitzua ez dela gauzatzen konpentsazioaren bidez. Kontua da, Iparrak ez duela egin behar
|
bere
merkataritza inportazio netoen inolako finantza ordainketarik, I diruan, banku gordailuko transfer baten forman izan ezik. Ondorioz, Hegoak ez du lortzen inongo bonu ez monetarioen kopururik, bere merkataritza esportazio soberakinen ordainketa gisa.
|
|
|
Hala ere, egiaztatze faktikoak erakusten du ezen kanpo zorraren zerbitzua ez dela gauzatzen konpentsazioaren bidez. Kontua da, Iparrak ez duela egin behar bere merkataritza inportazio netoen inolako finantza ordainketarik, I diruan, banku gordailuko transfer baten forman izan ezik. Ondorioz, Hegoak ez du lortzen inongo bonu ez monetarioen kopururik,
|
bere
merkataritza esportazio soberakinen ordainketa gisa. Mundu errealean ez dago inolako lekurik finantza bonuen konpentsaziorako, pepealdian Hegoak jaulkiriko Bbonuen eta finantza bonu berrien B artean.
|
|
|
Kanpo zorraren zerbitzu bakoitzari dagokion anomaliak asimetria baten forma hartzen du: pepealdian Hegoak finantza zorra (ez monetarioa) kontratatu du Iparrarekiko (Bbonuen emisioa); bestela, Hegoak ez luke topatuko
|
bere
merkataritza defizita parekatzeko, I diruan, behar den erosteko ahalmena. Eta egoera hori ez da aldatuko p epealdi osoan; alderantziz, Iparraren merkataritza inportazioak netoak direneko epealdi guztietan, berak Hegoari ordaintzen dio, I diruan definituriko banku gordailuen kopuru baliokidea emanez soilik:
|
|
|
Eta egoera hori ez da aldatuko p epealdi osoan; alderantziz, Iparraren merkataritza inportazioak netoak direneko epealdi guztietan, berak Hegoari ordaintzen dio, I diruan definituriko banku gordailuen kopuru baliokidea emanez soilik: Iparrak ez du
|
bere
merkataritza defizita estali finantza bonu ez monetarioen (Bbonuak) emisioen bidez. Hortik ondorioztatzen da ezen Hegoa inoiz ez dagoela bere bonuak Bbeste bonuekin konpentsatzeko inolako egoeratan (zeren H k ez baitu inongo Bbonurik eskuratzen bere merkataritza esportazioen trukean).
|
|
|
Eta egoera hori ez da aldatuko p epealdi osoan; alderantziz, Iparraren merkataritza inportazioak netoak direneko epealdi guztietan, berak Hegoari ordaintzen dio, I diruan definituriko banku gordailuen kopuru baliokidea emanez soilik: Iparrak ez du bere merkataritza defizita estali finantza bonu ez monetarioen (Bbonuak) emisioen bidez. Hortik ondorioztatzen da ezen Hegoa inoiz ez dagoela bere bonuak Bbeste bonuekin konpentsatzeko inolako egoeratan (zeren H k ez baitu inongo Bbonurik eskuratzen
|
bere
merkataritza esportazioen trukean).
|
|
|
|
Bere
merkataritza soberakinagatik ordainduz, Hegoak Iparraren banku sisteman lehendik ezarritako banku gordailuko kopuru baliokidea erosten du; zentzu honetan, Hegoak ondasun errealak erosten ditu Iparretik. Alta, bere kanpo hartzekodunei zerbitzatzeko, Hegoak ez du inolako ondasun erreal ez monetariorik erosten; bere merkataritza soberakinaren trukean Hegoak ez du ez merkataritza ondasunik ez finantza ondasun ez monetariorik eskuratzen.
|
|
|
Bere merkataritza soberakinagatik ordainduz, Hegoak Iparraren banku sisteman lehendik ezarritako banku gordailuko kopuru baliokidea erosten du; zentzu honetan, Hegoak ondasun errealak erosten ditu Iparretik. Alta, bere kanpo hartzekodunei zerbitzatzeko, Hegoak ez du inolako ondasun erreal ez monetariorik erosten;
|
bere
merkataritza soberakinaren trukean Hegoak ez du ez merkataritza ondasunik ez finantza ondasun ez monetariorik eskuratzen. Alderantziz, ikusi dugun legez, pepealdietan Iparrak finantza bonu ez monetarioen kopurua lortzen du bere merkataritza esportazioen soberakinaren azken ordainketa modura.
|
|
|
Alta, bere kanpo hartzekodunei zerbitzatzeko, Hegoak ez du inolako ondasun erreal ez monetariorik erosten; bere merkataritza soberakinaren trukean Hegoak ez du ez merkataritza ondasunik ez finantza ondasun ez monetariorik eskuratzen. Alderantziz, ikusi dugun legez, pepealdietan Iparrak finantza bonu ez monetarioen kopurua lortzen du
|
bere
merkataritza esportazioen soberakinaren azken ordainketa modura. Bdirelakoak finantza bonu ez monetarioak dira, eta B direlakoak finantza bonu monetarioak.
|
|
|
Jadanik ikusia dugu ezen, p epealditik aitzina
|
bere
merkataritza erosketen soberakina estaltzeko, Iparrak finantza zor ez monetarioak kontratatuko balitu (Bbonuak), dena, normal, izanen litzatekeela, zeren Iparra eta Hegoa egoera simetriko batean egonen bailirateke beren merkataritza defiziten finantzaketaren aurrean.
|
|
|
lehen puntua I herrialdeari aplikatzen zaio soilik: I k I diruan ordaintzen du
|
bere
merkataritza ondasunen erosketaren soberakina (bere merkataritza inportazioen osotasunagatik egiten duen legez). Egia da oraingoz H ren kanpo zorraren zerbitzua kontuan eduki behar dugula (16 irudia).
|
|
|
lehen puntua I herrialdeari aplikatzen zaio soilik: I k I diruan ordaintzen du bere merkataritza ondasunen erosketaren soberakina(
|
bere
merkataritza inportazioen osotasunagatik egiten duen legez). Egia da oraingoz H ren kanpo zorraren zerbitzua kontuan eduki behar dugula (16 irudia).
|
|
|
Irudikatu berri dugun transakzio osagarria ez da inongo erosketa, transfer unilaterala baizik: H herrialdeak
|
bere
merkataritza esportazioen soberakinagatik ordainketa gisa hasieran lorturiko banku gordailuak ematen ditu. I dirutan bere kanpo hartzekodunen onurarako.
|
|
|
Jarduerek erabat ildo ezberdina segituko lukete, baldin eta finantza obligazio ez monetario bat I herrialdeak kontratatuko balu,
|
bere
merkataritza inportazioen soberakina ordaintzearren. Kasu horretan,, urrezko arauaren?
|
|
|
Kasu horretan,, urrezko arauaren? lehen puntua H herrialdeari ere aplikatuko litzaioke, zeinak, bere diruan, I herrialdeak jaulkitako bonu ez monetario berriak (B) ordainduko bailituzke,
|
bere
merkataritza inportazioen soberakina ordaintzearren. Iparrarekin konparatuz, merkataritza erosle netoa den Hegoa erosle finantzario netoa ere izanen litzateke maila berean.
|
|
|
Hortik logikoki ondorioztatzen da, ezen H herrialdearen kanpo zorraren zerbitzu bakoitzak zero berdintzen duen H ren erosketa definitzen duela. Beraz, hasieran
|
bere
merkataritza esportazio netoen bidez irabazitako banku gordailuak. I diruan galtzen ditu Hegoak.
|
|
|
Zorpeko herrialdea, H, lehendabizi erreserba monetako banku gordailuak irabazten ahalegintzen da, eta merkataritza soberakinaren bidez lortzen du helburu hori; horrela, herrialdeak bere kanpo zorraren (I diruan) interesak eta amortizazioa ordaintzeko aukera dauka, bere kanpo hartzekodunen onurarako. Horrek argi esan nahi du, H herrialdeak azkenik bere hartzekodunei transferitzen diela Iparreko bankuetan gorderik produktu monetarioaren osotasuna (edo zati bat), zeina berak lehendabizi
|
bere
merkataritza soberakinaren ordainketagatik lortzen duen.
|
|
|
Gogora dezagun ezen, nazioarteko ordainketen, urrezko arauaren? lehen puntuari dagokionez, pepealdietan Iparrak I diruan ordaintzen dituela bere finantza ondasun ez monetarioen erosketak; simetrikoki, H herrialdeak H diruan ordaintzen dituela
|
bere
merkataritzako kanpo erosketak (netoak). Horrela, herrialde bakoitzak bere bankuetako ez egoiliarren gordailuak deuseztatzeko behar diren moneta gordailuak irabazten ditu(, urrezko arauaren?
|
|
|
Kanpo zorraren zerbitzuaren kasuan, I herrialdeak I diruan ordaintzen ditu
|
bere
merkataritza erosketak (netoak); baina H herrialdea beharturik dago H diruko ordainketa bakoitzari uko egitera, bi arrazoirengatik: alde batetik, beraren kanpo hartzekodunek I diruko ordainketak eskatzen dituzte; eta bestetik, I herrialdeak ez du saltzen H herrialdeak (H diruan) erosi ahal izanen lukeen obligazio ez monetario berririk.
|
|
|
lehen puntua, hots, arau horren bigarren puntua betearazteko baldintza beharrezkoa eta nahikoa. Izan ere, kanpo zor osoa Iparrak eta Hegoak I diruan soilik ordaintzen dutenez gero, Hegoak ezin du Iparraren gainean inposatu Hegoak berak
|
bere
merkataritza soberakinaren ordainketa gisa onartu behar duen I diruaren H diruko neurri baliokidea.
|
|
|
zorpeko herrialdea (H) moneta gordailuen formapeko azken ordainketa onartzera beharturik dago. Ordena gorderik egonen litzateke, baldin eta H k,
|
bere
merkataritza soberakinerako azken ordainketa gisa, kanpo ondasun ez monetario bat hartuko balu soilik.
|
|
|
Simetria bikoitzaz ere mintza gaitezke; kanpo zorraren zerbitzu bakoitzak asimetria bat sortzen du bera gauzatzen deneko epealdian bertan, p epealdiaz geroztik; baina horrelako asimetria bakoitza identikoki egiaztatua da zorra sortua den epealdiaren, p, eta bera zerbitzatua den epealdiaren, p, artean. Zorpeko herrialdean zama guztia jarririk, bere kanpo hartzekodunen zerbitzuak sortzen duen asimetriak ondokoa erakusten du, alegia, herrialdea beharturik dagoela moneta huts bat onartzera,
|
bere
merkataritza soberakinaren ordainketa bakar eta azken modura (bere kanpo zorra zerbitzatzeari uko egiten ez badio, behintzat).
|
|
|
Hortaz, ez da posiblea bi herrialdeetako aktiboaren aldeko Bbonuen elkarren kontrako deuseztapena (konpentsazioa). Zorpeko herrialdeak daukan aukera posible bakarra, bere kanpo hartzekodunei berak
|
bere
merkataritza soberakinaren ordainketa gisa lorturiko B bonuak banku gordailu hutsak osoki edo partzialki transferitzea da. Transferitzeak, igortzea?
|
|
|
|
Bere
merkataritza esportazio netoengatik H herrialdea ordaindua deneko aldiunean, I herrialdea zordundua da bere diruaren kopuru konkretu baten bidez: x IM. Hala ere, H k bat batean ordainketa hori gordailu baliokide bilakatzen du I-ko bankuetan.
|
|
|
Beraz, banku monetako edozein fluxuk definitzen duen bat bateko zirkuitua ibilgailuzko mugimendua da. Gure kasuan, H herrialdeak bat batean I-ko bankura
|
bere
merkataritza soberakinaren ordainketa modura lorturiko I diruko ordainketa itzultzen du. H herrialdea bat batean kreditatua eta zordundua dela ohartzen gara I diruko x unitaterekin.
|
|
|
honela, H herrialdea kreditatua eta zordundua da batera, I diruko x unitateekin. H herrialdea
|
bere
merkataritza soberakinaren ordainketa modura x IM rekin da kreditatua, eta H bat batean x IM rekin da zordundua, I herrialdearen bankuetan bere onurarako gordailu baliokidea sortzearren.
|
|
|
gainean H herrialdea bi diruetan diru errealean eta ibilgailuzko diruan baita zordundua. Truismoak soilik iraunen luke, baldin eta H zorpeko herrialdeak kanpoko errentaren eratze positibo baten mozkina
|
bere
merkataritza soberakinarekiko proportzionala mantenduko balu; izatez, H k bere kanpo errentaren eraketaren deuseztapen erretroaktiboa jasaten du, bere kanpo hartzekodunei transferitzen dien bezain laster (30 irudia).
|
|
|
(3) eskemak bizioaren sakontasuna erakusten du: nahiz eta
|
bere
merkataritza esportazio netoen kontrapartida monetarioa (x HM ko gordailuak) sakrifikatu, H k oraingoz kanpo zor berberari aurre egin behar dio, zeren oraingoz x HM ko zor netoa hornitu behar baitu, zor hori ibilgailuzko diruan izanik.
|
|
|
H herrialdeak bere kanpo hartzekodunen zerbitzurako bere kanpoko irabazia sakrifikatuko ez balu,
|
bere
merkataritza soberakinak nazioarteko errenta baten azken eratzea definituko luke bere onurarako. Honela, herrialde ez zordunduaren merkataritza esportazio netoek kanpoko errenta positiboaren (bere onurarako) azken eraketa definitzen dutela ikus dezakegu.
|
|
|
I herrialdeak lehendabizi
|
bere
merkataritza ondasunen inportazioak bere diruan ordaintzen ditu (31 irudia).
|
|
|
erabat betetzen da. Baldin eta, hemen bezala, I diruko gordailu baten jabea azkenik H herrialdea dela gertatzen bada, argi egon behar da ezen gordailu hori ez dela hasieran I herrialdeak
|
bere
merkataritza inportazio netoen ordainketa gisa galdu duena. Banku gordailuen elkar gastuak eta beraien geroko, aberriratzeak?
|
|
|
H herrialdeak ez du lortzen I diruko gordailurik, zeina berak geroago bere diruan herrialdearen krediturako eraturiko gordailu baten kontra truka dezakeen; izan ere, H herrialdeak ez du trukatzen H diruko gordailu bat I diruko gordailu baten kontra: eragiketaren hasieratik, H herrialdeak
|
bere
merkataritza soberakina I diruko gordailu baten kontra trukatzen du; I diruko gordailu horrek ez du inoiz jokatzen bitartekarizko ondasun baten zereginik, zeren I herrialdeak ez baitu inoiz lortzen H diruko gordailurik, truke medio, gisa; alderantziz, H herrialdeak lorturiko I diruko gordailua azkenik bere kanpo hartzekodunei transferitua da bere merkataritza soberakinaren ordainketa modura, I herrialdeak inoiz ez duelarik H diruko gordailuen kontra bera erosi.
|
|
|
eragiketaren hasieratik, H herrialdeak bere merkataritza soberakina I diruko gordailu baten kontra trukatzen du; I diruko gordailu horrek ez du inoiz jokatzen bitartekarizko ondasun baten zereginik, zeren I herrialdeak ez baitu inoiz lortzen H diruko gordailurik, truke medio? gisa; alderantziz, H herrialdeak lorturiko I diruko gordailua azkenik bere kanpo hartzekodunei transferitua da
|
bere
merkataritza soberakinaren ordainketa modura, I herrialdeak inoiz ez duelarik H diruko gordailuen kontra bera erosi. –Araua?, beraz, hautsia da bere bi puntutan:
|
|
|
Hain zuzen, zorpeko herrialdeak (H)
|
bere
merkataritza esportazio netoak ordainduko lituzke, baldin eta soilik baldin esportazio neto horiek berak daukan ondoko obligazioa kenduko balute: hots, horrela bere hartzekodunei transferitutako gordailuen bektorea erosteko (eta ordaintzeko) obligazioa kenduko balu.
|
|
|
Eskari gehiketa horren neurria zehatza da: horrelako epealdian gehiketa hori Hegoak
|
bere
merkataritza esportazio netoak direla bide irabazitako eta bere kanpo zorraren zerbitzu korrontean jarritako I diruko kopuru osoari dagokio.
|
|
|
Bistakoa da Hegoa ez dela bortxatu behar izan
|
bere
merkataritza soberakinaren bidez berak irabazten dituen monetak erosteko eta ordaintzeko, bere diru propioaren kanpo balioren kalterako. Alta, izatez, Hegoak bere kanpo zorraren zerbitzuaren zama bikoitza jasaten du; hots, Hegoaren kanpo hartzekodunei transferitutako monetak birritan ordaintzen ditu Hegoak:
|
|
|
H ren kanpo zorraren azken zerbitzua soilik I diruan gauza daiteke; horregatik, Hegoak lehendabizi kanpo irabazi bat lortu behar du, bere kanpo zorra zerbitza dezakeen epealdi bakoitzean; logikoki, irabazi hori (kanpo monetan, hau da, I diruan)
|
bere
merkataritza soberakinetik etor daiteke soilik. faktikoak zorpeko herrialdeek (H) aurre egin behar dioten muga egiaztatzen du; izan ere, zorpeko herrialdeek merkataritza ondasunen esportazio netoa gauzatu behar baitute, beren kanpo zorren zerbitzurako beharrezkoa den kanpo moneten kopurua irabaztearren (puntu hau 4.2 azpiatalean aztertu dugu).
|
|
|
Azpimarratu berri dugun muga hori truismo baten adierazpena da: baldin eta gaurko egunean zorpeko pertsona batek merkataritza ondasunak
|
bere
merkataritza salmentaren kopuru osoaren mailaraino erosten baditu, berak ez du inolako aurrezki netorik gauzatuko; eta berez, formalki, ez da gai izango bere hartzekodunen onurarako inolako finantza transferrik gauzatzeko. Bistako egia hori edozein gizabanakori zein naziori aplikatzen zaio.
|
|
|
Erantzuna dagoeneko ezaguna da: Hegoak I diruko 2 milioi unitate irabazten ditu
|
bere
merkataritza soberakinaren bidez.
|
|
|
Baina har dezagun H herrialdea p epealdian:
|
berak
merkataritza esportazio soberakin bat HM ko baliokidea safrifikatzen du; gainera, H herrialdeak barne aurrezki bat HM koa ere dena sakrifikatzen du. Ondoko bi gertakari hauek dudagabekoak dira:
|
|
|
Egia al da Hegoari
|
bere
merkataritza esportazio netoak kentzen zaizkiola, bere hartzekodunei ematen dizkielako. Izatez, horrelako ondorioa okerra izanen litzateke.
|
|
|
Merkataritza soberakin korronte horren ordainketak Iparreko bankuetako gordailu baten jabetza ematen dio H ri, x BM ko kopurukoa; jarraian Hegoak gordailu hori I-ko bere hartzekodunei transferitzen die: logikoa al da, baldintza horietan, ondorioztatzea ezen Hegoak ez duela inolako ordainketarik lortu, azkenik,
|
bere
merkataritza soberakinarengatik. Erantzun zuzena, noski, ondokoa da, alegia, Hegoak bere esportazio netoen kontrabalioa erabat lortu duela, azkenean I-ko bankuetan gordailaturiko x diru unitate irabaziz.
|
|
|
dei diezaiegun KE H ren kanpoko errentaren eratzeari, eta EG H ren kanpo hartzekodunen mozkin horren gastuari. Epealdi konkretu batean, Hegoak kanpoko errenta baten eratzea ikusten du,
|
bere
merkataritza soberakinetik sortua, KE= x BM. Epealdi berean H k errenta hori gastatzen du bere kanpo zorraren zerbitzu korrontean: EG= x BM. Oso ilogikoa litzateke kontrako zeinuko gastu horiek nahastea, H ren kanpoko errentaren eratzea KE EG= 0 diferentziarako positiboa balitz bezala.
|
|
|
Finantza bonu ez monetarioen (B) bi kopuruk elkar jotzen dute. Hegoak bere eskumenean Iparrak berriki jaulkitako BI bonuak dauzka
|
bere
merkataritza defizit korrontea finantzatzearren, Iparrak lehendik bere kanpo zorra eratua (pepealdia) zenean Hegoak jaulkitako BHbonuen metaketa eduki dezakeen bitartean. Lehen argudiatu den antzera, hiru zirkuitu berri eraturik daude, jadanik irudikatu ditugunen oso antzekoak direnak:
|
|
|
zorpeko herrialdeak (H) ez soilik jadanik eratutako bere kanpoko irabazi netoen gutxitzea jasaten du zeina truismoarekin bat, baizik eta bere kanpoko irabazi netoen eratzean bertan ere gutxitzea jasaten du. Beste hitzetan esanda, bere kanpo hartzekodunei zerbitzatzeko zorpeko herrialdeak bere kanpoko irabazien
|
bere
merkataritza soberakinetik datozenak zati bat sakrifikatzen duen aldiunean, bere erakabiak erretroaktikoki erabat deuseztaturik gelditzen diren irabazi horien eratzeari eragiten dio. Errepika dezagun ezen irabaziaren eratzea dela arazoan dagoena, eta ez (truismoaren arabera) irabazia bera.
|
|
|
Zorpeko herrialde batentzat, beraren kanpoko errenta netoaren eratzea adierazten duen formula, epealdi bakoitzean, EK ren eta EGH ren arteko kendura da (non EGH beraren kanpo zorraren zerbitzu korrontea interesetan eta amortizazioan den). Kasurako, p epealdian H herrialdeak x IM ko merkataritza soberakina lortzen du; kanpo hartzekodunei zerbitzatzearren, kanpoko errenta hau sakrifikatzen badu, H k bere nazioarteko irabaziaren deuseztapen erretroaktiboa sorrarazten du bere borondatearen kontra, noski,
|
bere
merkataritza esportazio netoek berari ez diotelarik literalki ezer ekartzen. Izan ere, (EK EGH) formulak (x IM x IM) ematen du H herrialdearen kanpoko errentaren eraketa korrontearen neurri modura.
|
|
|
H ren kanpo zorraren zerbitzu korrontea x IM ko kopurukoa baldin bada, hori H k aldi berean kopuru bereko zor berri bat bereganatzen duelako da. ...uriko irabazia ekartzen duenez, H herrialdean ez du eskumenean inolako kanpoko errenta netorik, zeinak bere kanpo zorraren zerbitzu korrontea elikatuko lukeen; hala ere, bere hartzekodunei x IM ko kopururaino ordaindu ahal die, kopuru hori finantza merkatuan lortzen duelako; horrek esan nahi du, H k zor berri bat bereganatzen duela lehengo zor bat kitatzearren, zeina berak erabat ordainduko zukeen
|
bere
merkataritza superabiten bidez, baldin eta (truismoaren arabera) merkataritza superabit horrek berari irabazi netoa emango balio. Nazioarteko ordainketen gaur egungo sistemak H herrialdea bere nazioarteko irabaziaren eraketaren deuseztapen erretroaktiboaren lekukoa izatea ahalbidetzen du.
|
|
|
Nazioarteko ordainketen gaur egungo sistemak H herrialdea bere nazioarteko irabaziaren eraketaren deuseztapen erretroaktiboaren lekukoa izatea ahalbidetzen du. Irabazi horrek
|
beraren
merkataritza soberakinari dagokiona merkataritza ondasunen galera netoa ekarriko lioke, hau da, kausarik gabeko galera?.
|
|
|
eskemak H herrialdearen kanpo zorraren zerbitzu korrontea erakusten du, zeinak unilateralki bere hartzekodunei berak
|
bere
merkataritza soberakinaren ordainketaz lorturiko x HM ko gordailua transferitzen dien.
|
|
|
azpian hartuz. Fluxu errealei hau da x IM ko banku gordailu baten mugimenduari dagokienez, H k
|
bere
merkataritza soberakinean eraturiko kanpoko errenta (1) eskema galtzen duela ohartzen gara (ikus (3) eskema 30 irudian); galera hori, normala, da eta truismoaren araberakoa; ulertezinezkoa izanen litzateke zordun batek (H) bere hartzekodunari (I) transferitzen dion errenta bera edukitzea.
|
|
|
eragile ekonomiko bat ezin da izan bere hartzekodunei jadanik emandako diru kopuruaren jabe. Baldin eta, ikertzen ari garen epealdiaren barruan, Hegoak
|
bere
merkataritza soberakinetik B diruko x unitateko gordailua irabazten badu, H k irabazi hori gorde dezakeela eta bere kanpo zorraren zerbitzurako erabil dezakeela batera esatea absurdua litzateke. (B Iparrak jaulkitako bonuak dira).
|
|
|
Gainerako munduari dagokionez, zorpeko herriak H
|
bere
merkataritza esportazioei dagokien irabazia soilik ordaindu luke, baldin eta soilik baldin bere zorpeko egoiliarrek gauzaturiko gastuak mozkin neto baliokidearen iturria izanen balira (45 irudia).
|
|
|
Erantzun zuzena, dudarik gabe, ezezkoa da. Horrek esan nahi du ezen, bere kanpo hartzekodunei zerbitzatzen dien bakoitzean, edozein zorpeko herrik sakrifizio bikoitza jasaten duela, zeren etxeko aurrezki monetarioa
|
bere
merkataritza esportazioei dagokien salgaien galeraren gainean galtzen baitu.
|
|
|
Egia da, hala ere, H herrialdearen ordainketen balantza orokorra orekan dagoela 2 IM ko transfer hori gauzatu arren. Hori arrazoi honengatik da, alegia, I diruko 2 milioi unitateek H herrialdearen kreditu netoa eratzen dutelako,
|
bere
merkataritza soberakina ordainketa gisa. Eta, edozein testuliburutan agertzen den arauaren arabera, merkatuan gauzatzen den eragiketaren neutraltasuna ordainketa balantza orokorra dagoenean bermatzen da soilik.
|
|
|
Muga dezagun geure analisia zenbait puntutara. Nazioarteko ordainketen gaurko sistema kontuan edukiz, kanpo zorraren zerbitzuak transfer baliokidea inplikatzen du beti herri hartzekodunaren onurarako; honela, p epealdian Iparrak efektiboki Hegotik
|
bere
merkataritza esportazio korrespondenteen muga barruan soilik ordaintzen ditu bere merkataritza inportazioak. Bere merkataritza inportazio netoei buruz, Iparrak ez du inongo ordainketarik zor:
|
|
|
Muga dezagun geure analisia zenbait puntutara. Nazioarteko ordainketen gaurko sistema kontuan edukiz, kanpo zorraren zerbitzuak transfer baliokidea inplikatzen du beti herri hartzekodunaren onurarako; honela, p epealdian Iparrak efektiboki Hegotik bere merkataritza esportazio korrespondenteen muga barruan soilik ordaintzen ditu
|
bere
merkataritza inportazioak. Bere merkataritza inportazio netoei buruz, Iparrak ez du inongo ordainketarik zor:
|
|
|
Nazioarteko ordainketen gaurko sistema kontuan edukiz, kanpo zorraren zerbitzuak transfer baliokidea inplikatzen du beti herri hartzekodunaren onurarako; honela, p epealdian Iparrak efektiboki Hegotik bere merkataritza esportazio korrespondenteen muga barruan soilik ordaintzen ditu bere merkataritza inportazioak.
|
Bere
merkataritza inportazio netoei buruz, Iparrak ez du inongo ordainketarik zor: Hegoak ez du eskatzen beraren [Iparraren] merkataritza defizitaren ordainketa, eta bere kanpo zorra konpentsazioaren bidez zerbitzatu ohi duela suposatzen da.
|
|
|
–Kanpo zorraren zerbitzuari dagokion anomaliaren esanahi zehatza?) prozedura mota horrek bizio kaltegarri bat ezkutatzen duela:
|
bere
merkataritza soberakinaren ordainketa efektiborik ezean, Hegoak ez du inongo mozkinik ateratzen kanpo errenta positibo baten eratzetik, eta, beraz, existitzen ez den nazioarteko errenta batera jo du, Iparrerantz daukan zorraren zerbitzu korrontea elikatzeko beharrezko diren kanpo moneten baliabideak topatzearren. Laburbilduz, bere merkataritza soberakinerako kontrapartida modura, jadanik irabazitako kanpo monetak erostera beharturik dago Hegoa.
|
|
|
bere merkataritza soberakinaren ordainketa efektiborik ezean, Hegoak ez du inongo mozkinik ateratzen kanpo errenta positibo baten eratzetik, eta, beraz, existitzen ez den nazioarteko errenta batera jo du, Iparrerantz daukan zorraren zerbitzu korrontea elikatzeko beharrezko diren kanpo moneten baliabideak topatzearren. Laburbilduz,
|
bere
merkataritza soberakinerako kontrapartida modura, jadanik irabazitako kanpo monetak erostera beharturik dago Hegoa. Gertakarien azterketak desordena kaltegarri horren errealitatea egiaztatzea ahalbidetzen du.
|
|
|
Horrela, kanpo zorraren zerbitzuak truke merkatuan desoreka bat sorrarazten du nahitaez, ordainketen balantza orokorra orekatzen denean. Hain zuzen, p epealdian H herrialdeak
|
bere
merkataritza esportazioetan irabazten duen. I diruan kopuru zehatza sakrifikatzen du bere kanpo hartzekodunen zerbitzurako; horrela, p epealdian H ren ordainketen balantza orokorra orekan dago; horren gaietik, H dirua debaluazio baten menpe dago, zeinaren proportzioa hauxe baita:
|
|
|
I diruan kopuru zehatza sakrifikatzen du bere kanpo hartzekodunen zerbitzurako; horrela, p epealdian H ren ordainketen balantza orokorra orekan dago; horren gaietik, H dirua debaluazio baten menpe dago, zeinaren proportzioa hauxe baita: H herrialdearen kanpo hartzekodunen zerbitzu korrontearen interesetan eta amortizazioan balioaren eta
|
beraren
merkataritza inportazioen balioaren arteko ratioa.
|
|
|
Azkenik, kanpo zorraren zerbitzu bakoitzari dagokion bizioaren biktima izanik, H herrialdeak ez du inolako mozkinik inongo ordainketa positiborik eskuratzen
|
bere
merkataritza soberakinetik, zeren beraren 2 HM ko kanpo errenta netoa deuseztua baita truke merkatuan, ondorioz zorretik irten ezin delarik, zor berri bat eskuratuz ez bada.
|
|
|
Irtenbide bakarra ondokoa da, alegia, herrialdearen zorpeko egoiliarren multzoari, Rmultzoari zehazki, herrialdeak
|
bere
merkataritza soberakinaren bidez irabazitako kanpo monetak dohainik ematea, edo beraren kanpo hartzekodunen zerbitzuari zuzentzea.
|
|
|
Baldintza horietan Iparreko egoiliarrek Hegoaren hartzekodunek (HH), interesetan eta amortizazioan, beren koegoiliarrek Iparreko merkataritza inportazioak ordaintzeko gastatzen duten errentaren osotasuna z IM eskuratzen dute. Arau orokor modura, HH ren onurarako gauzaturiko edozein transfer I herrialdeak
|
bere
merkataritza inportazioak ordaintzeko gastatzen duen errentak elikatzen du.
|
|
|
alderantziz, salgaitan irabazten du bere inportazio soberakinaren kopurua(= z IM). Eta dirutan, Iparraren sakrifizioa nulua da, zeren bere egoiliarrek Hegoaren hartzekodunek bereganatzen baitute
|
bere
merkataritza inportazio netoak ordaintzeko (z IM) zuzendutako bere etxeko errentaren kopurua.
|
|
|
Egia izaten segitzen du ezen, bere kanpo hartzekodunei zerbitzatzeko, Hegoak
|
bere
merkataritza soberakinean irabazitako kanpo moneten kopurua eman behar duela; baina galera horrek bere merkataritza inportazio netoen ordainketan ordaindutako I diruan eginiko errentaren transferra esan nahi du, bere hartzekodunei emandakoa.
|
|
|
Egia izaten segitzen du ezen, bere kanpo hartzekodunei zerbitzatzeko, Hegoak bere merkataritza soberakinean irabazitako kanpo moneten kopurua eman behar duela; baina galera horrek
|
bere
merkataritza inportazio netoen ordainketan ordaindutako I diruan eginiko errentaren transferra esan nahi du, bere hartzekodunei emandakoa.
|
|
|
Adieraz dezagun berriz ere Hegoan dautzan bi zamen eite gehigarria: batetik
|
bere
merkataritza esportazio netoetan irabazitako kanpo monetak bere kanpo hartzekodunen onurarako sakrifikatu behar ditu; eta bestetik, era berean, galera baliokidea jasaten du bere etxeko errentan.
|
|
|
|
Beraren
merkataritza esportazioen (kanpo monetan) ordainketaren barne eragina H herrialdearen etxeko ekonomiaren barruan, 3 taulan adierazitakoa da.
|
|
|
(i)
|
Bere
merkataritza soberakinaren bidez irabazitako kanpo monetak Hegoak bere barne erreserbatan gordeko balitu, bere egoiliarrek beren eskumenean gainerako outputa erosteko behar den erosteko ahalmena edukiko lukete, zeren 100 bilioi dolarreko balioak beren eskumenean izanik, H herrialdearen merkataritza soberakinaren ordainketa eta gero edukiko luketen etxeko errenta definituko bailuke....
|
|
|
(2) sarrerak H herrialdearen barnean eskuragarri den erosteko ahalmena erakusten du, zeina,
|
beraren
merkataritza esportazio netoak kontuan eduki eta gero, oraingoz saldugabe den etxeko output aren azken erosketarako nahikoa den.
|
|
|
Erreferentzia epealdian, A k 10 $ eko diru sarrera netoa lortzen du, hots,
|
bere
merkataritza soberakinaren balioa; orduan, A herrialdeak 10 $ horiek gastatzen ditu balio bereko aktibo finantzario atzerritarren erosketan banku gordailuak aktibo finantzarioak dira?. A herrialdeak atzerritar pertsonaren edo erakunderen batek G herrialdeko X bankuak emitituriko obligazio bat eskuratzen du.
|
|
|
A ren merkataritza esportazioek
|
bere
merkataritza inportazioak berdintzen dituzten heinean, kontrako bi fluxu ikus daitezke:
|
|
|
(i) H herrialdeak
|
bere
merkataritza soberakinaren kontrapartida gisa irabazitako 2 bilioi dolarrak bazterrean utziko balitu, ez litzateke dolarren (Iparreko dirua) eskari gehigarririk egonen H diruan.
|
|
|
(ii) Bere kanpo hartzekodunei zerbitzatzeko, H herrialdeak bere kanpo irabazi netoa bilioi dolarreko baliokoa ematen dienez, dolarraren onurarako eta H ren etxeko diruaren kalterako dolarren eskari gehigarria agertzen da, hots, eskari neto bat; eta eskari neto hori H ren merkataritza esportazioen prezio korrontearen eta
|
beraren
merkataritza inportazioen prezio korrontearen berdinketaren bidez soilik izan daiteke berrartua.
|
|
|
H herrialdearen kanpo errentari dagokionez, H k 10 bilio dolar eskatzen ditu(
|
bere
merkataritza inportazioen ordainketa gehi beraren kanpo hartzekodunen zerbitzu korrontea) eta H herrialdeak 10 bilioi dolar irabazten ditu (bere merkataritza esportazio osoen kanpo ordainketa): transakzio horiek truke merkatuan orekaturik daude.
|
|
|
H herrialdearen kanpo errentari dagokionez, H k 10 bilio dolar eskatzen ditu (bere merkataritza inportazioen ordainketa gehi beraren kanpo hartzekodunen zerbitzu korrontea) eta H herrialdeak 10 bilioi dolar irabazten ditu(
|
bere
merkataritza esportazio osoen kanpo ordainketa): transakzio horiek truke merkatuan orekaturik daude.
|
|
|
Dolarretan
|
bere
merkataritza esportazioen prezioa ezartzen duen herrialde bakoitzak aurreko paragrafoan deskribaturiko mekanismoa jasaten du; baina ezein herrialdek ezin ditu baztertu kanpo monetetarako eskari gehigarriaren ondorio logikoak etxeko diruaren terminotan. Beraz, herrialde horiek beren merkataritza inportazioen prezioaren gehiketa ikusten dute kanpoko monetan, beren kanpo hartzekodunen zerbitzu korrontearen kopuru zehatzean.
|
|
|
Objekzioa. H herrialdearen merkataritza esportazio bakoitzaren ordainketak bere banku sistemaren kanpo monetaren aktiboak gehitzen ditu; merkataritza bankuek dirua ere sortzen dutela kontuan hartzen badugu, hortik ondorioztatzen da ezen H herrialdeak irabazitako kanpo moneten kopuru globala
|
bere
merkataritza esportazio osoen kontrapartida bat H diruko sormen neto baten kausa dela. Hortaz, kanpo moneta horiek guztiak?
|
|
|
Oharra: A ren esportazio soberakinak positiboak dira, nahiz eta A ren merkataritza inportazioak
|
beraren
merkataritza esportazioak baino handiagoak izan, A-ko zorpeko egoiliarrek A-ko esportatzaileei dolarrak erosten dizkieten bakoitzean, ez egoliarrei interesak ordaintzearren.
|
|
2003
|
|
|
Uruguaiko Txandan, Iparraldeko herrialdeak kexu agertu ziren hegoaldekoherrialdeek Patente eta Jabego Intelektualaren inguruko legedirik ez zutenezIparraldeko ondasunak lotsarik gabe eta inongo mugarik gabe kopiatzen zituztela, jarraian kopiak nazioartean merkaturatuz, markarik gabe prezio askoz txikiagoan, jatorrizko ondasunen salmentei kalte eginez. Txandaren emaitza bakarra zelaaprobetxatuz eta jakinik
|
bertatik
merkataritza mailan arauak ezarri eta betearazteko gaitasuna izango duen erakundea abiatuko zela, merkataritzari lotutako gai gisasartu zuten hitzarmen orokorraren baitan. Horrela, Merkataritzari Lotutako JabegoIntelektualari Buruzko Hitzarmena sartu zen txandaren azken emaitzan.
|
|
2006
|
|
|
–Villanueva de Miravalles? izenarekin sortu zuen Joan I.a Gaztelakoak Ugaon 1375eko martxoaren 4an, Bilbo kexatu arren
|
bere
merkataritza eskubideen aurka zihoalako haren fundazioa. Eman egin zen halere, eta 1393an berretsi zuen Henrike III.ak eta gero bere ondorengoek ere bai.
|
|
|
Beraz, bien arteko beharrezko ezberdintasuna eraginkorra egitea beharrezko bilakatzen da. PLOren arabera,
|
bere
merkataritza helburuak berak ezaugarritzen du publizitate komunikazioa. Dena den, komunikazio baten eduki ekonomikoa ez da nahikoa informazio mezua den ala publizitatekoa den ezberdintzeko, beharrezkoa baita zehaztea ea mezu horretan izaera objektiboa duten zenbait ezaugarri ageri diren:
|
|
2007
|
|
|
Hala ere, horrek ez du esan nahi nazioarteko ordainketak bide logikohutsean deskargatuak direla. Goian aipaturiko lehen kasuak egiaztatzen du hori.Izan ere,
|
bere
merkataritza inportazio netoak ordaintzearren, giltza moneta duenherrialdeak bere dirua bikoiztasun prozesu batera behartzen du, zeinak nazioartekokapital espekulatibo baten sormenera baitarama. Rueff (1980) izan zen euromoneten (hobe xeno moneten) analisia egin zuen lehen ekonomialaria, xenomonetak truke tasako fluktuazio erratikoak adierazteko giltza direlarik.
|
|
|
Labur ditzagun analisi horren urrats logikoak, gaingiroki bada ere. Erreserbamonetako A herrialdeak
|
bere
merkataritza inportazio netoak ordaintzeak A kobanku gordailuen gaineko eskaeren transferra inplikatzen die G herrialde esportatzaileei. Partida bikoitzeko kontabilitateak erakusten duenez, A n eraturikoerrentaren inongo unitaterik ez zaio G ri transferitzen.
|
|
2008
|
|
|
Haren erantzunean adierazten denez, «no haver sido Indibiduos de Vizcaia los que equipaban aquellos Buques». Errege Armadaren utzikeria ikusita, Donostiako Kontsulatuak ontzi kortsarioak prestatzea erabaki zuen,
|
bere
merkataritza babesteko75 Gerra egoerak eraginda, 1762ko deialdian Aratusteetan astean zehar lau egunetan haragia jateko baimena eman zuen erregeak, eta 1779koan ere, haragia jateko debekua kendu zela dirudi76.
|
|
2010
|
|
|
Orobat, herrialde bateko merkatuak nazioarteko merkatuarekin duen loturahandiagoa edo txikiagoa izan daiteke
|
bertako
merkataritza politikaren izaerarenarabera. Irekitasunaren aldeko politikak librekanbistak izan ohi dira eta, alderantziz, politika protekzionistek merkatu nazionalaren babesa dute xede.
|
|
|
GATTeko herrialde partaideak Uruguaiko Errondan1986an bildu ziren lehenbizikoz, 80ko hamarkadaren erdialdeko nazioarteko merkataritza testuinguruak horretara behartuta. Sasoi horretan merkataritza politiketangero eta babes neurri indartsuagoak hartzen hasiak zeuden eta horren erakusle izanzen Estatu Batuen aldebakarreko esku harmena, «super 301» legearekin adibidez,
|
bere
merkataritza interesen kontra ari denari enbargoa ezartzeko aukera ematen du.Estatu Batuen esku harmenak bere neurrira eraikita zegoen GATTen funtzioa etainstituzio egitura zalantzan ipintzen zituen. Ordura arteko muga sarien murrizketaprozesuak babes neurri berriak muga sariz besteko oztopoen indartzea ekarri zuen.Gainera, garapen bideko herrialdeen ekonomian nazioarteko merkataritzak zituenondorioak eta errealitatea zirela-eta, kritikak ugarituz ari ziren.
|
|
|
Etapa hauetako lehenengoan, merkataritza libreko eremuetakoan alegia, herrialde kideek barne merkataritzarako euren muga sariak eta inportazioetarako murriztapen kuantitatiboak desagerrarazten dituzte, herrialde bakoitzak taldetik kanpoko beste guztiekiko
|
bere
merkataritza politika propioa mantenduz. Hurrengofasean, aduana batasunarenean, aurrekoaren ezaugarriez gain, integrazio motahonetan herrialde kideek kanpoko arantzel bateratua ezartzen diete batasunetikkanpoko inportazioei, euren merkataritza politika horrela koordinatuz.
|
|
2011
|
|
|
Donostiakoa 1915ean sortu zen Peritu Eskola gisa, baina 1923an Komertzio Eskola Profesionala izendatua izan zen.
|
Bertan
merkataritza irakasle izateko ikasketak egin zitezkeen. 1972an Enpresa Ikasketeten Unibertsitate Eskola bihurtu zen, eta Valladolideko Unibertsitatearen menpera pasatu zen.
|
|
2012
|
|
|
Artikulu horren arabera, «desleiala izango da, hartzaileak ezagutza osoarekin haren portaera ekonomikoari dagokionean erabaki bat hartzeko beharrezkoa den informazioa isiltzea edo ezkutatzea. Kalifikazio berbera izango du informazio hori erakusteak baina ez modu argian, edo ulergaitza denean, edota jarduera
|
beraren
merkataritzako helburua ez denean ezagutzera ematen, testuingurutik agerikoa ez den kasurako».
|
|
|
Beraz, bien arteko beharrezko ezberdintasuna eraginkorra egitea beharrezko bilakatzen da. PLOren arabera,
|
bere
merkataritza helburuak berak ezaugarritzen du publizitate komunikazioa. Dena den, komunikazio baten eduki ekonomikoa ez da nahikoa informazio mezua den ala publizitatekoa den ezberdintzeko, beharrezkoa baita zehaztea ea mezu horretan izaera objektiboa duten zenbait ezaugarri ageri diren:
|