|
2001
|
|
|
|
Bere
merkataritza soberakinagatik ordainduz, Hegoak Iparraren banku sisteman lehendik ezarritako banku gordailuko kopuru baliokidea erosten du; zentzu honetan, Hegoak ondasun errealak erosten ditu Iparretik. Alta, bere kanpo hartzekodunei zerbitzatzeko, Hegoak ez du inolako ondasun erreal ez monetariorik erosten; bere merkataritza soberakinaren trukean Hegoak ez du ez merkataritza ondasunik ez finantza ondasun ez monetariorik eskuratzen.
|
|
|
Bere merkataritza soberakinagatik ordainduz, Hegoak Iparraren banku sisteman lehendik ezarritako banku gordailuko kopuru baliokidea erosten du; zentzu honetan, Hegoak ondasun errealak erosten ditu Iparretik. Alta, bere kanpo hartzekodunei zerbitzatzeko, Hegoak ez du inolako ondasun erreal ez monetariorik erosten;
|
bere
merkataritza soberakinaren trukean Hegoak ez du ez merkataritza ondasunik ez finantza ondasun ez monetariorik eskuratzen. Alderantziz, ikusi dugun legez, pepealdietan Iparrak finantza bonu ez monetarioen kopurua lortzen du bere merkataritza esportazioen soberakinaren azken ordainketa modura.
|
|
|
Zorpeko herrialdea, H, lehendabizi erreserba monetako banku gordailuak irabazten ahalegintzen da, eta merkataritza soberakinaren bidez lortzen du helburu hori; horrela, herrialdeak bere kanpo zorraren (I diruan) interesak eta amortizazioa ordaintzeko aukera dauka, bere kanpo hartzekodunen onurarako. Horrek argi esan nahi du, H herrialdeak azkenik bere hartzekodunei transferitzen diela Iparreko bankuetan gorderik produktu monetarioaren osotasuna (edo zati bat), zeina berak lehendabizi
|
bere
merkataritza soberakinaren ordainketagatik lortzen duen.
|
|
|
lehen puntua, hots, arau horren bigarren puntua betearazteko baldintza beharrezkoa eta nahikoa. Izan ere, kanpo zor osoa Iparrak eta Hegoak I diruan soilik ordaintzen dutenez gero, Hegoak ezin du Iparraren gainean inposatu Hegoak berak
|
bere
merkataritza soberakinaren ordainketa gisa onartu behar duen I diruaren H diruko neurri baliokidea.
|
|
|
zorpeko herrialdea (H) moneta gordailuen formapeko azken ordainketa onartzera beharturik dago. Ordena gorderik egonen litzateke, baldin eta H k,
|
bere
merkataritza soberakinerako azken ordainketa gisa, kanpo ondasun ez monetario bat hartuko balu soilik.
|
|
|
Simetria bikoitzaz ere mintza gaitezke; kanpo zorraren zerbitzu bakoitzak asimetria bat sortzen du bera gauzatzen deneko epealdian bertan, p epealdiaz geroztik; baina horrelako asimetria bakoitza identikoki egiaztatua da zorra sortua den epealdiaren, p, eta bera zerbitzatua den epealdiaren, p, artean. Zorpeko herrialdean zama guztia jarririk, bere kanpo hartzekodunen zerbitzuak sortzen duen asimetriak ondokoa erakusten du, alegia, herrialdea beharturik dagoela moneta huts bat onartzera,
|
bere
merkataritza soberakinaren ordainketa bakar eta azken modura (bere kanpo zorra zerbitzatzeari uko egiten ez badio, behintzat).
|
|
|
Hortaz, ez da posiblea bi herrialdeetako aktiboaren aldeko Bbonuen elkarren kontrako deuseztapena (konpentsazioa). Zorpeko herrialdeak daukan aukera posible bakarra, bere kanpo hartzekodunei berak
|
bere
merkataritza soberakinaren ordainketa gisa lorturiko B bonuak banku gordailu hutsak osoki edo partzialki transferitzea da. Transferitzeak, igortzea?
|
|
|
Beraz, banku monetako edozein fluxuk definitzen duen bat bateko zirkuitua ibilgailuzko mugimendua da. Gure kasuan, H herrialdeak bat batean I-ko bankura
|
bere
merkataritza soberakinaren ordainketa modura lorturiko I diruko ordainketa itzultzen du. H herrialdea bat batean kreditatua eta zordundua dela ohartzen gara I diruko x unitaterekin.
|
|
|
honela, H herrialdea kreditatua eta zordundua da batera, I diruko x unitateekin. H herrialdea
|
bere
merkataritza soberakinaren ordainketa modura x IM rekin da kreditatua, eta H bat batean x IM rekin da zordundua, I herrialdearen bankuetan bere onurarako gordailu baliokidea sortzearren.
|
|
|
gainean H herrialdea bi diruetan diru errealean eta ibilgailuzko diruan baita zordundua. Truismoak soilik iraunen luke, baldin eta H zorpeko herrialdeak kanpoko errentaren eratze positibo baten mozkina
|
bere
merkataritza soberakinarekiko proportzionala mantenduko balu; izatez, H k bere kanpo errentaren eraketaren deuseztapen erretroaktiboa jasaten du, bere kanpo hartzekodunei transferitzen dien bezain laster (30 irudia).
|
|
|
H herrialdeak bere kanpo hartzekodunen zerbitzurako bere kanpoko irabazia sakrifikatuko ez balu,
|
bere
merkataritza soberakinak nazioarteko errenta baten azken eratzea definituko luke bere onurarako. Honela, herrialde ez zordunduaren merkataritza esportazio netoek kanpoko errenta positiboaren (bere onurarako) azken eraketa definitzen dutela ikus dezakegu.
|
|
|
H herrialdeak ez du lortzen I diruko gordailurik, zeina berak geroago bere diruan herrialdearen krediturako eraturiko gordailu baten kontra truka dezakeen; izan ere, H herrialdeak ez du trukatzen H diruko gordailu bat I diruko gordailu baten kontra: eragiketaren hasieratik, H herrialdeak
|
bere
merkataritza soberakina I diruko gordailu baten kontra trukatzen du; I diruko gordailu horrek ez du inoiz jokatzen bitartekarizko ondasun baten zereginik, zeren I herrialdeak ez baitu inoiz lortzen H diruko gordailurik, truke medio, gisa; alderantziz, H herrialdeak lorturiko I diruko gordailua azkenik bere kanpo hartzekodunei transferitua da bere merkataritza soberakinaren ordainketa modura, I herrialdeak inoiz ez duelarik H diruko gordailuen kontra bera erosi.
|
|
|
eragiketaren hasieratik, H herrialdeak bere merkataritza soberakina I diruko gordailu baten kontra trukatzen du; I diruko gordailu horrek ez du inoiz jokatzen bitartekarizko ondasun baten zereginik, zeren I herrialdeak ez baitu inoiz lortzen H diruko gordailurik, truke medio? gisa; alderantziz, H herrialdeak lorturiko I diruko gordailua azkenik bere kanpo hartzekodunei transferitua da
|
bere
merkataritza soberakinaren ordainketa modura, I herrialdeak inoiz ez duelarik H diruko gordailuen kontra bera erosi. –Araua?, beraz, hautsia da bere bi puntutan:
|
|
|
Bistakoa da Hegoa ez dela bortxatu behar izan
|
bere
merkataritza soberakinaren bidez berak irabazten dituen monetak erosteko eta ordaintzeko, bere diru propioaren kanpo balioren kalterako. Alta, izatez, Hegoak bere kanpo zorraren zerbitzuaren zama bikoitza jasaten du; hots, Hegoaren kanpo hartzekodunei transferitutako monetak birritan ordaintzen ditu Hegoak:
|
|
|
H ren kanpo zorraren azken zerbitzua soilik I diruan gauza daiteke; horregatik, Hegoak lehendabizi kanpo irabazi bat lortu behar du, bere kanpo zorra zerbitza dezakeen epealdi bakoitzean; logikoki, irabazi hori (kanpo monetan, hau da, I diruan)
|
bere
merkataritza soberakinetik etor daiteke soilik. faktikoak zorpeko herrialdeek (H) aurre egin behar dioten muga egiaztatzen du; izan ere, zorpeko herrialdeek merkataritza ondasunen esportazio netoa gauzatu behar baitute, beren kanpo zorren zerbitzurako beharrezkoa den kanpo moneten kopurua irabaztearren (puntu hau 4.2 azpiatalean aztertu dugu).
|
|
|
Erantzuna dagoeneko ezaguna da: Hegoak I diruko 2 milioi unitate irabazten ditu
|
bere
merkataritza soberakinaren bidez.
|
|
|
Merkataritza soberakin korronte horren ordainketak Iparreko bankuetako gordailu baten jabetza ematen dio H ri, x BM ko kopurukoa; jarraian Hegoak gordailu hori I-ko bere hartzekodunei transferitzen die: logikoa al da, baldintza horietan, ondorioztatzea ezen Hegoak ez duela inolako ordainketarik lortu, azkenik,
|
bere
merkataritza soberakinarengatik. Erantzun zuzena, noski, ondokoa da, alegia, Hegoak bere esportazio netoen kontrabalioa erabat lortu duela, azkenean I-ko bankuetan gordailaturiko x diru unitate irabaziz.
|
|
|
dei diezaiegun KE H ren kanpoko errentaren eratzeari, eta EG H ren kanpo hartzekodunen mozkin horren gastuari. Epealdi konkretu batean, Hegoak kanpoko errenta baten eratzea ikusten du,
|
bere
merkataritza soberakinetik sortua, KE= x BM. Epealdi berean H k errenta hori gastatzen du bere kanpo zorraren zerbitzu korrontean: EG= x BM. Oso ilogikoa litzateke kontrako zeinuko gastu horiek nahastea, H ren kanpoko errentaren eratzea KE EG= 0 diferentziarako positiboa balitz bezala.
|
|
|
zorpeko herrialdeak (H) ez soilik jadanik eratutako bere kanpoko irabazi netoen gutxitzea jasaten du zeina truismoarekin bat, baizik eta bere kanpoko irabazi netoen eratzean bertan ere gutxitzea jasaten du. Beste hitzetan esanda, bere kanpo hartzekodunei zerbitzatzeko zorpeko herrialdeak bere kanpoko irabazien
|
bere
merkataritza soberakinetik datozenak zati bat sakrifikatzen duen aldiunean, bere erakabiak erretroaktikoki erabat deuseztaturik gelditzen diren irabazi horien eratzeari eragiten dio. Errepika dezagun ezen irabaziaren eratzea dela arazoan dagoena, eta ez (truismoaren arabera) irabazia bera.
|
|
|
Nazioarteko ordainketen gaur egungo sistemak H herrialdea bere nazioarteko irabaziaren eraketaren deuseztapen erretroaktiboaren lekukoa izatea ahalbidetzen du. Irabazi horrek
|
beraren
merkataritza soberakinari dagokiona merkataritza ondasunen galera netoa ekarriko lioke, hau da, kausarik gabeko galera?.
|
|
|
eskemak H herrialdearen kanpo zorraren zerbitzu korrontea erakusten du, zeinak unilateralki bere hartzekodunei berak
|
bere
merkataritza soberakinaren ordainketaz lorturiko x HM ko gordailua transferitzen dien.
|
|
|
azpian hartuz. Fluxu errealei hau da x IM ko banku gordailu baten mugimenduari dagokienez, H k
|
bere
merkataritza soberakinean eraturiko kanpoko errenta (1) eskema galtzen duela ohartzen gara (ikus (3) eskema 30 irudian); galera hori, normala, da eta truismoaren araberakoa; ulertezinezkoa izanen litzateke zordun batek (H) bere hartzekodunari (I) transferitzen dion errenta bera edukitzea.
|
|
|
eragile ekonomiko bat ezin da izan bere hartzekodunei jadanik emandako diru kopuruaren jabe. Baldin eta, ikertzen ari garen epealdiaren barruan, Hegoak
|
bere
merkataritza soberakinetik B diruko x unitateko gordailua irabazten badu, H k irabazi hori gorde dezakeela eta bere kanpo zorraren zerbitzurako erabil dezakeela batera esatea absurdua litzateke. (B Iparrak jaulkitako bonuak dira).
|
|
|
Egia da, hala ere, H herrialdearen ordainketen balantza orokorra orekan dagoela 2 IM ko transfer hori gauzatu arren. Hori arrazoi honengatik da, alegia, I diruko 2 milioi unitateek H herrialdearen kreditu netoa eratzen dutelako,
|
bere
merkataritza soberakina ordainketa gisa. Eta, edozein testuliburutan agertzen den arauaren arabera, merkatuan gauzatzen den eragiketaren neutraltasuna ordainketa balantza orokorra dagoenean bermatzen da soilik.
|
|
|
–Kanpo zorraren zerbitzuari dagokion anomaliaren esanahi zehatza?) prozedura mota horrek bizio kaltegarri bat ezkutatzen duela:
|
bere
merkataritza soberakinaren ordainketa efektiborik ezean, Hegoak ez du inongo mozkinik ateratzen kanpo errenta positibo baten eratzetik, eta, beraz, existitzen ez den nazioarteko errenta batera jo du, Iparrerantz daukan zorraren zerbitzu korrontea elikatzeko beharrezko diren kanpo moneten baliabideak topatzearren. Laburbilduz, bere merkataritza soberakinerako kontrapartida modura, jadanik irabazitako kanpo monetak erostera beharturik dago Hegoa.
|
|
|
bere merkataritza soberakinaren ordainketa efektiborik ezean, Hegoak ez du inongo mozkinik ateratzen kanpo errenta positibo baten eratzetik, eta, beraz, existitzen ez den nazioarteko errenta batera jo du, Iparrerantz daukan zorraren zerbitzu korrontea elikatzeko beharrezko diren kanpo moneten baliabideak topatzearren. Laburbilduz,
|
bere
merkataritza soberakinerako kontrapartida modura, jadanik irabazitako kanpo monetak erostera beharturik dago Hegoa. Gertakarien azterketak desordena kaltegarri horren errealitatea egiaztatzea ahalbidetzen du.
|
|
|
Azkenik, kanpo zorraren zerbitzu bakoitzari dagokion bizioaren biktima izanik, H herrialdeak ez du inolako mozkinik inongo ordainketa positiborik eskuratzen
|
bere
merkataritza soberakinetik, zeren beraren 2 HM ko kanpo errenta netoa deuseztua baita truke merkatuan, ondorioz zorretik irten ezin delarik, zor berri bat eskuratuz ez bada.
|
|
|
Irtenbide bakarra ondokoa da, alegia, herrialdearen zorpeko egoiliarren multzoari, Rmultzoari zehazki, herrialdeak
|
bere
merkataritza soberakinaren bidez irabazitako kanpo monetak dohainik ematea, edo beraren kanpo hartzekodunen zerbitzuari zuzentzea.
|
|
|
Egia izaten segitzen du ezen, bere kanpo hartzekodunei zerbitzatzeko, Hegoak
|
bere
merkataritza soberakinean irabazitako kanpo moneten kopurua eman behar duela; baina galera horrek bere merkataritza inportazio netoen ordainketan ordaindutako I diruan eginiko errentaren transferra esan nahi du, bere hartzekodunei emandakoa.
|
|
|
(i)
|
Bere
merkataritza soberakinaren bidez irabazitako kanpo monetak Hegoak bere barne erreserbatan gordeko balitu, bere egoiliarrek beren eskumenean gainerako outputa erosteko behar den erosteko ahalmena edukiko lukete, zeren 100 bilioi dolarreko balioak beren eskumenean izanik, H herrialdearen merkataritza soberakinaren ordainketa eta gero edukiko luketen etxeko errenta definituko bailuke....
|
|
|
Erreferentzia epealdian, A k 10 $ eko diru sarrera netoa lortzen du, hots,
|
bere
merkataritza soberakinaren balioa; orduan, A herrialdeak 10 $ horiek gastatzen ditu balio bereko aktibo finantzario atzerritarren erosketan banku gordailuak aktibo finantzarioak dira?. A herrialdeak atzerritar pertsonaren edo erakunderen batek G herrialdeko X bankuak emitituriko obligazio bat eskuratzen du.
|
|
|
(i) H herrialdeak
|
bere
merkataritza soberakinaren kontrapartida gisa irabazitako 2 bilioi dolarrak bazterrean utziko balitu, ez litzateke dolarren (Iparreko dirua) eskari gehigarririk egonen H diruan.
|