2000
|
|
Sozialistengandik baino hurbilago dagoela
|
bere
kideengandik, adierazi du Verak, nahiz eta errugabe geratu epai honetan. Ez zaio zuhurtziarik falta, etorriko zaizkio hurrengoak eta.
|
|
Borroka bide demokratiko eta pazifiko honen aurkako sorgin harrapaketa hasi da jada. Inkisidore berriak borroka bide hau erabiltzen duten taldeak kriminalizatzen eta
|
bere
kideak atxilotzen hasi dira poliziaren usteak egi borobiltzat harturik. Poliziaren inpar tzialtasunean sinesten duen gizagaixorik ba al dago, oraindik?
|
|
kontalaria, omnisziente edo orojakile ezezik, esplizitoegi eta ingenuo samarra ere bada zenbait pasartetan: pertsonaiak, berriz, planoegiak, sinpleegiak, barne gatazka handirik gabekoak, ez beharbada erabat zuhur eta gisakoak zintzoen rola dutenak, baina bai pitzadurarik gabeko dolorkeria baten jabe gaiztoak eta
|
beren
kideak (kontalari orojakileak Jenaro eta Errufinoren barrenera sartu eta haien pentsamenduen berri izateko aukera ematen digun arren, ez dugu une bakar batez ere ikusten euren jokabide arimagabekoari buruzko zalantza izpirik meharrena ere dutenik). (Egunkaria II)
|
|
El Correoren enpresa talde
|
bereko
kidea izan arren, egunkari donostiarrak bestelako sentsibilitatea agertzen du euskararekiko. Diario Vascok ia bere orrialdeetako %3argitaratzen du euskaraz; hau da, Deiaren mailara heltzen da, gutxi gorabehera.
|
|
Basquin en eta
|
bere
kideen hitzetan, psikodrama psikoanalitikoan eszenako edukiaentzutea da desberdintasuna: –fantasia entzuteari ematen diogu lehentasuna, ez rolkontzeptuari; aldiz, honek lehentasuna du ikuspegi psikosoziologikoan?
|
|
a) Argudio induktiboa izaera estatistikokoa da eta abiapuntua honako hipotesiadu: mota edo espezie bateko kide batez edo kopuru zehatz batez egia dena, egia damota
|
bereko
kide guztiez (probabilitatearen teoria).
|
|
argazki bat eta bestea, biak ondo ondoan. Lagun minak balira bezala, edo komando
|
bereko
kideak, adinez ere antzeko: Ralph eta Kurt Cobain.
|
|
Eta bagenituen, nola ez baitzitekeen izan bertzela, geure azienda eta geure abereak ere, zeinek, gaztelu zaharraren denboran, behe solairua izan baitzuten ukuilu eta establia, eta zeinek, jauregi berria eraiki zenean, kanporako bidea hartu baitzuten, abere bakoitza
|
bere
kideekin eta espeziekoekin, halako suertez, non halatan baikenituen, haien zaintzeko eta babesteko, etxola batzuk —behitegi bat, zaltegia, oilotegia, baita txakurtegi bat ere, etxeko ehiza txakurren ostatu eta bizileku—, jauregitik laurehun bostehun bat urratserat zeudenak, Urbiaingo senar emazte bikote batzuen —hiru familia orotarat— ardurapean.
|
|
Bertzenaz, hiru euskaldunon ondoan kasik beti izaiten genuen Goruki zeritzan indiar gaztea, zeina baitzen Antonio Ibarbiak Santo Tomáseko pulpería n jaso zuen indiar ostikatua,
|
bere
kideei gertatuaren berri eman ziena, eta zeinak baitzekizkien gaztelaniazko hitz guti batzuk, elkar ulertzeko balio izan zigutenak.
|
|
Eta banindoan, banindoan, eta bat batean oroitu nuen nola guardia buruak erran zigun ezen puta haiek bertze jende batzuekin elkar harturik behar zutela... baina oroitzen nituen, halaber,
|
bere
kideen hitzak eta haien irriak eta haien bertze hainbat keinu eta xehetasun, eta gero eta gehiago iduritzen hasi zitzaidan ezen guardia haiek zirela putekin elkar harturik zeuden gizonak. Eta ez ote zituen Mignon biluziak ere oinetakoak jarririk, ez bere ahalkearen eta bere dekoroaren ezkutatzeko, nola aitortu baitzidan, baina arintkiago eta fitezago ihes egin ahal izaiteko?
|
|
Beste hitzetan esanda, gizartekideak hiritartasunaren idealera hurbildu daitezen kontsideratu behar zaie, ez indibiduo abstraktuak, isolatuak bezala, baizik eta giza talde ezberdinekin lotura estuak dituzten indibiduoak bezala. Estatuak esku hartu behar du aipaturiko talde horiek orohartzaileak direnean, defentsa premia larrian daudenean eta, aldi berean,
|
bere
kideen askatasuna eta errespetua babesten dutenean. Esku hartzeko modu bat (ez bakarra) ekintza positiboaren bidez burututakoa da.
|
|
Aipagarria den umiliazioaren ezaugarri bat bere izaera kutsagarria da. Gizaki jakin bat jokabide umiliagarriaren biktima zuzena ez bada ere, biktimekin identifikatzen ahal da, adibidez talde kultural
|
bereko
kideak direlako. Esate baterako, bere ikasketa guztiak hizkuntza gutxiagotuan burutu dituzten ikasleak unibertsitatera iristen direnean eta han ezin dutenean beraien hizkuntzan estudiatzen segitu (demagun legediak eskubide hori errekonozitzen duela), orduan ikasle horiek umiliaturik sentitzeko arrazoi sendoak dituzte.
|
2001
|
|
Aditu eta ez hain adituentzat, artista eszentrikoaren irudiaren atzean dagoen lana ulertzeko parada ematen du. Izan ere, Salvador Dali, artista surrealista izateaz gain, pertsonaia surrealista ere izan da, ezohikoa eta apetatsua, mugimenduko
|
bere
kideen artean ezagunena ziurrenik.
|
|
bigarren puntua: herrialde bakoitzari azkenik bere monetan ordaintzen zaio, nahiz eta lehendabizi
|
bere
kidearen monetan kreditatua izan. Hemen daukaguna ondokoa da, alegia, truke merkatuan gauzatzen den jarduera bat, non herrialde bakoitzak besteari bere esportazioengatik ordainketa erreal batean, edo trukean eskuraturiko gordailua, kanpo monetan ematen dion (6 irudia).
|
|
Erakuts dezagun berriz jarduerek egin zuketen bidea, baldin eta herrialde bakoitza
|
bere
kideari bere diru propioaren neurriren bat simetrikoki edo trukeen baliokidetzaren barruan behartzera permititua izanen balitz.
|
|
Demagun i eta h herrialde bereko egoiliarrak direla, eta IM delakoa herrialde horretako moneta dela.
|
Bere
kideari x IM ko gordailua transferitzeko, h k bere bankuko kontuan x IM tan zordundua izatea eskatu behar du: korrelatiboki, i kreditatua da x IM rekin.
|
|
Bera aurkitzeko, nahikoa da etxeko ordainketen eta nazioarteko ordainketen arteko konparaketari sakonago so egitea. Izan ere,
|
bere
kideari x IM ko gordailua transferitzeko, efektiboki ibilgailuzko diruko x unitaterekin zordundua da h; hala ere, mugimendu berean, hau da bat batean, ibilgailuzko diruko x unitaterekin kreditatua da h: ikertzen ari garen eragiketan h soilik behin da zordundua, alegia, diru errealeko x unitateko (i ren onurarako) transfer negatiboaren bidez. H herrialdeari dagokionez, nazioarteko transakzioei buruz, analisia leunagoa da:
|
|
Beraz,, arauaren? lehen puntua bete egin da; baina, orduan, bigarrena ere betetzen da, zeren herrialde bakoitzak azkenik
|
bere
kideak eskuraturiko banku gordailuak, aberriratzen, baititu, bere diruan.
|
|
eskemak H ren merkataritza soberakin korrontearen I ren ordainketa erakusten du: x HM ko zirkuituaren bidez, Iherrialdeak x HM ko banku gordailua transferitzen dio
|
bere
kideari, merkataritza ondasun netoaren kopuru baliokidearen trukerako.
|
|
Irribarre zabal batez eta lasai, objezioa bukatzen duela ospatzeko atzo putetxe batera joan zela ari zaie kontatzen Fernando petrilean eserita dauden
|
bere
kideei. Beste guztiekin batera barre egin duen arren, eskandalizatuta dago Tasio.
|
|
Jode, ez nuke tipo horien lekuan egon nahiko, aitortu du Arrillagak
|
bere
kideen pentsamenduen oihartzun gisa jokatuz. Indarberritu den isiltasunean, larriki zaurituriko haurtxo baten aurrean zerbait kabala egiten asmatuko ote lukeen galdetu dio bere buruari Tasiok, zalantzan, eta ariketa masokista batean eszena irudikatzen saiatu da.
|
|
Goiz batean, ordea, eguzkia irten orduko bete zitzaien bizartegi ohia On Domingori eta
|
bere
kideari. Denek gauza bat eskuan:
|
|
Gerraren edo gerlaren bila ez, baina ihesi genbiltzala, gudu  jatorra hautatu beharrean, besterik esan nahi badu ere, guda sasikoa aukeratu genuen; santu (saindu) eta fruituren ihesi genbiltzala, deun eta arnari gurasorik gabekoak hartu genituen; abuztua atsegin ez zitzaigulako, antzinako hitz galdu bat" ederturik" âzegoen zegoenean ezin utziâ dagonilla  sortu genuen3; eztakit hau zer dukan eta antzeko barrabaskeriak idazten hasiak gara (ez ote digu oraintsu gramatikari ezagun batek erakutsi izan bedi, izan bitez hitanoz nola esan behar diren?)," Logika" k horrela eska  tzen duelako; horrexegatik beragatik, dautso, daust erabili behar omen dira Bizkaian, deutso, deust zokoratuaz," orainaldiak a behar duelako". Batasunera bidean, gutxietsi dituzte Bizkaian Euskal Herri osoko ditu (z) eta
|
bere
kideak," giputzak direlako". Euskaldun guztion aho lumetan aspaldidanik dabilen osasunaren gaineanen ordez, ezin barkatuzko erdalkeria zelakoan (hamar egunen buruan, hilabete barru eta horien gisako beste zenbait esaera ere ez bagenerabiltza bezala), barregarrizko edo negargarrizko tzaz agertu da, atzizki jator bat dagokion lekutik atereaz.
|
|
Eta Axularrek
|
bere
kideei esaten zienak badu oraindik ere indar eta mami. Gizona eta gizartea ederki ezagutzen zituen; bazekien ere zer komeni zaion egitea gizonari lurrean ahalik ongien bizitzeko eta betiko bizia eskuratzeko.
|
|
Werther gizajoa. Txillardegik Leturiaren bizkarrean ezarri du bere eta
|
bere
kideen nahigabe zama astuna. Ez hori bakarrik.
|
|
Baina ordukoek ez bezalako arretaz jasotzen zituen hitz zaharrak, gutxi erabiliak, eta maiteago zituen beti euskarak berezko dituenak. Ohartzen zen, nonbait,
|
bere
kideak gehienetan ez bezala, ez duela aski hizkuntza batek hitzak, beharra sortu ahala, ingurukoetatik hartzea, eta ernal iturria agortu ahala, hizkuntza bera ere agortuz doala.
|
|
Hizkuntza zatikatze honek politika eta administrazioaren banaketetan ditu
|
bere
kideak, elizarenak eta bestelakoak aipatzen ez ditugula, eta egoera berdina izan dugu beti, Nafarroako erresumaren mende garaietan eta aurrekoetan izan ezik. Halaz ere zatikatze hauek oinarriko batasunaren sena âageria nahiz ezkutuaâ erabat suntsitu ez zuten bezala3, euskalki ugaritasunak ere ez zuen inoiz hizkuntzaren bat izate hori zalantzan jarri, maila guztietan ageri denez:
|
|
Begien bistan denez, eta salbuespenak salbuespen, Euskal Herriko PSOEn ez da euskaltzalerik, ez euskal sentiberatasunik ere, eta alderdi batean aldaketak gertatzeko, gutxieneko masa kritikoa behar da, eta sozialistek horixe dute falta. Ene ustez, etortzekotan, aldaketa kanpotik helduko zaie, katalan galegoen eraginez, edota Madrilgo
|
bere
kideen komenientzien akuilupean, baina orduan ere gaizki eta berandu, berek ez duten komentzimendua baitigute besteoi sinetsarazi.
|
|
Egia da bi estatu horien gobernuek Hizkuntza Gutxituen Europako Ituna onartu zutela, eta baita Espainiakoak —Frantziakoak ez bezala— berretsi duela ere; horrezaz gain, Europako Kontseiluko Asanblada Parlamentarioak
|
bere
kideei hizkuntza gutxituak babesteko eta sustatzeko eskatu zien, hau da, Europako herrialde guztietako kideei; baina hala eta guztiz ere aldarrikapen eta gomendio horiek errealitatean gauzatzetik oso urrun daude.
|
|
Urte korapilatsuak izan ziren haiek Nafarroan, Iruñeko aristokrazia eskuindarrak erabateko sorpresaz hartubaitzuen ustez
|
bere
kide zen bat —Alli Aranguren jauna— Nafarroaren" izaerak" onar zezakeena baino ilustratuagoa suertatzea. Eta Allik diputazioaren lehendakaritza eta UPNkoa utzi eta CDN sortu arteko bakerik ez zen izan.
|
|
Omenaldi egunean, Joanesen sorterriko plaza arraberrituan, Hegoaldeko antropologo eta filologo taldearekin batera, han zeuden hain zuzen, behiala aipatu Euskal Herriko hamalau kantoietarik, alegrantziarik handienean jin euskaltzale anaia suharrak oro, emakume izanagatik. Euskaltzaindia osoak halaber bidaia egin zuen Bilbotik, gizon bakar,
|
bere
kideetan kide sotilenaren goresteko, ekitaldi, mintzaldi eta solasaldi mamitsuen ondotik Joanesi emanen zieten Urrezko Oroitarri Erraldoia eskuetan. Kantonamenduko, departamenduko eta eskualdeko hautetsiak elkarrekin jarri ziren, aperitifa zerbitzatuko zen tokiari ahal bezain gertu.
|
2002
|
|
«Idazle» gasteiztarraren iritziz, azkenaldian nahiz eta ulertu ez, jendeak beste era batera ikusten ditu graffitiak. Boni M eta
|
bere
kideek, adibidez, Gasteizen laster aurkeztuko den Artium Euskal Herriko Arte Garaikidearen Museoan margotuko dute. Egingo dituzten graffitiak, gainera, aurrerantzean ere bertan mantenduko dira.
|
|
Bilboko H taldearen kasua da hau. «Alive» eta
|
bere
kideak duela hiru urte hasi ziren elkarrekin margotzen. «Graffitien argazki dezente lortu genituenean erabaki genuen www.h49.org web gunea sortzea», dio «idazle» bilbotarrak.
|
|
bata, mendearen erdialdean Egan aldizkariaren inguruan bildu ziren idazleek osatuko luketena," 56ko belaunaldia" ere deitu izan zaiona; bestea, hamahiru urte geroago, Lur donostiar argitaletxearen inguruan sortu zena, Gabriel Aresti (1933) bilbotar poetaren Harri eta Herriren (1964) argitalpenarengatik" 64ko belaunaldia" ere deitua. Belaunaldi horietako lehenaren ezaugarri nagusia
|
bere
kideen heterodoxia kulturala zen; Lurreko idazleek, berriz, belaunaldi berria eratu zuten, konpromisoarena. G. Arestiren laguntzaz, 1944 eta 1949 artean jaiotako idazle talde honek (R.
|
|
Orain bada: gauza
|
beraren
kide dena, ahantzeko da; egia ez othe?
|
|
Esi gogorra, neurririk estuena bere beharrizanak noiz, nun, zelan zertu behar ebazan, lehenengotan gorgor egiten jakon, baina gizonak
|
bere
idekoa, gizonak bere menpekoa hezi ohi dauan antzera; arean bere, emakumea eta zaldia eta txakurra eta landako abereak bezatu ta legepe jarten dituan moduan, etxean bizi danaren txakurrarentzat neurri estuagoak izango zirean.
|
|
Afrika magalean bizi zen ama Ximinok, arretaz zabaldu eta jakinarazi zien
|
bere
kideei Moscouko albiste zirikaria. Ximinarteko jende zeheak berehala jaso zuen gizonaren seta gaizto horren berria.
|
|
Eta abenda zaar onek mendiak mende, gixaldijak gixaldi, leenetan baxen gaste dirau; abenda bikain onek bere aldiko abendaen goraldi ta gurentasunak ezagutu ditu; abenda onek antxiñatiko erri asko bera baxen zaar eta kementsuak, ludi ziar euren aginpena ta aunditasunak zabaltzen ikusi ebazan; abenda onek, guenez,
|
bere
kide ziran abenda ta erri orreik euren aunditasunak ezereztuko arrijaren erori amiltzia antzo, gainbera lezara doyazela ikusi ditu eta erri arein ixakera zoragarrija betiko ondatuta eta abendak makal eta adorebaga ikusi ditu.
|
|
Gaur egun, hedabideetatik behi eroen krisiari buruzko titularrak desagertu direnean, Badiolak ikertzen jarraitzen du bere laborategian,
|
bere
kide europarrekin elkarlanean eta ohartarazpen garbia egiten du: ez da arreta gutxitu behar, arazoa ez baita konpondu.
|
|
2000ko uztailean onetsi zuen Estatu espainolean dagoen legerik aurreratuena, Bikote Iraunkorren Berdintasun Juridikoari buruzko Foru Legea, alegia: sexu
|
bereko
kideez osaturiko bikoteek haurrak adoptatzeko aukera dute, estreinakoz.
|
|
Legearen aurrean diskriminazio latzena jasan dutenak, hain zuzen ere, sexu
|
bereko
kidez osaturiko bikoteak dira: elkarrekin ezkontzeko aukerarik ez dute (Espainiako Konstituzioaren arabera, gizasemea emakume bakarrarekin eta emakumea gizaseme bakarrarekin ezkon daiteke), eta ezin izan ditzakete izatezko bikoteen hainbat erregistrotan izen emanik dauden bikote heterosexualek bezalako eskubideak, gainera.
|
|
–Ixo, ixo? , xuxurlatu zion
|
bere
kideak?. Ez ezazu txintik ere atera.
|
|
Bi eratara neurtu dugu komunikazioa: komunikazio horizontala, hau da, hierarkiaren maila
|
bereko
kideen arteko ahozko komunikazioa (ikasleak ikasleekin, irakasleak irakasleekin); eta komunikazio bertikala, hierarkiaren maila desberdinekoen artekoa (AZPko batek bere arduradunekin egiten duen berbaldia; ikasleak irakasleekin; etab.). Komunikazio bertikalak bi noranzko ditu: komunikazio bertikalahierarkian gorago daudenekin, eta hierarkian beherago daudenekin.
|
|
Euskararen erabilera oso baxua da bereneguneroko komunikazio bertikalean (%13 inguru). Komunikazio horizontalean, hierarkia maila
|
bereko
kideekin, zertxobait hobetzen da (%27).
|
|
Euskal unibertsitatearen garapen oso eta eutsigarrikontzeptuaren definizioa, era zabal batean, honela ematen dugu lehen hurbilketa batean: «euskal hizkuntza komunitatearen eta
|
bere
kideen gaur egungo eta etorkizuneko hezkuntza beharrei modu beteaneta iraupen aseguratuan erantzungo dieten unibertsitateko euskarazko irakaskuntza, ikerkuntza, argitalpen ekoizpena, kudeaketa eta egitura molde egokiak behar dira, hala kantitatez nola kalitatez».Beraz, euskal unibertsitatearen garapena osoa izango da, euskal hizkuntza komunitatearen eta berekideen beharrak kalitatez eta kantitat... Azkenik, diogun ezen guk eutsigarri hitza hobetsi dugula, beste arlo batzuetan erabiltzen denjasangarri hitza alde batera utzita, eman nahi diogun esanahi aktiboa hobeto adierazten duelakoan.
|
|
Zeren eta esaldi osagarri luze edo konplexuak emate aldera, eta irizpide komunikatibo huts batetik, ezin uka baitaiteke ulergarriagoa dela, askoz eraginkorragoa dela, baliabide prepositibo aurkezle bat ezen ez
|
bere
kide pospositiboa. Gustatu dakiguke edo ez, zoritxarrekoa iritzi diezaiokegu edo ez, euskararen tradizioaren ikuspegitik, baina halaxe da, gainera tradizioak ere aldakorrak dira?. Ikus, adibidez, Edorta España itzultzaileak Administrazioa Euskaraz aldizkarianeskaintzen digun adibidea, administrazio testu batetik aterea?
|
|
Baina noladefinitu, hots, zer dira pentsamoldeak? Esperientzia historikoak adierazi eta frogatzen duenez, gizarte talde bakoitzak
|
bere
kideen jokaera edo portaerak uniformatzeko asmoa agertzen du, portaera eredu jakin bat definituz eta inposatuz. Horrela hedatutako eredu hori normaltasun moralaren adierazpentzat jotzen da.
|
|
Horrela berritu egin zen egoera larria erromatarren kanpamenduan, soldaduen istiluekin eta kontsulen ezadostasunarekin, Paulok Senpronioren eta Flaminioren ozarkeria botatzen baitzion aurpegira Varroni, eta Varronek Paulori bere aldetik, gudalburu beldurti eta epelen eredu aipagarri bezala aurkezten baitzion Fabio. Gainera jainkoak eta gizona jartzen zituen testigu bezala, Hanibalek ordurako Italia berez hartuta izatearen errurik ez zuela berak esanez, lotuta baitzuen bera
|
bere
kideak, eta kendu egiten baitzitzaizkien burdina eta armak haserrez borrokan egin nahi zuten soldaduei. Hausnartu gabeko eta burugabeko borrokara bidali eta han uzten zituzten gudasailei zerbait gertatuz gero, berak ez zuela batere errurik izango baina edozein ondorioren arduradun izango zela zioen.
|
|
Anne Bishop-ek, Inperial College ko Medikuntza Birsortzaileko eta Ehun ingeniaritzako Zentroak, dioenez, “lehenengo aldiz lortu dugu sor daitekeen ehunetako bat”. Bishop-ek eta
|
bere
kideek saguaren enbrioi zelula amak hartu zituzten, laborantza espezializatuko ingurune batean jarri zituzten, eta oxigenoa xurgatu eta karbono dioxidoa kanporatzen den birikaren zatia estaltzen duten zelula bihurtzeko estimulatu zituzten. Ikertzaile britainiarrak dagoeneko hasi dira esperimentuak giza enbrioi zelula amekin erreproduzitzen, birika lesioak dituzten pazienteetan zelula ametatik artifizialki lortutako beste zelula batzuekin ordezteko erremedioa lortzeko.
|
|
Gaur egun, nazioarteko zientzia sisteman integratutako irakasleek ez lituzkete galduko harreman horiek, are gehiago, indartzeko aukera izango lukete. Ghettoaren arriskua badago, baina gehiago lotuko nuke
|
bere
kideen joera eta jarrera politikoekin, eta ez hainbeste hizkuntzarekin.
|
2003
|
|
Familia asko bitan banatuta daude. Adibidez, kasu batean, aita hilzorian zegoen eta Alarde mistoaren aldeko familia
|
bereko
kide bati ez zioten abisua pasa. Egoerak urte luzaz iraun dezake.
|
|
Ezer esatekorik badaukazu, esaiguzu guztioi mutila isildu egin zen, lotsatuta,
|
bere
kideak ukondoaz jotzen zuen bitartean, mintza zedin. Ez, ez, benetan.
|
|
Euskaltzaleak pixkanaka pixkanaka itotzea zen Jaurlaritzaren politika. UEU desagertuz gero, eta
|
bere
kideak UPVn integratuz gero, Konstituzioak ezarritako euskaldunen banaketa hiru barrutietan (Nafarroa, EAE eta Frantziako lurraldeak) Unibertsitate arloan ere sendotu egingo zen, euskaldunon asimilazioaren bidetik.
|
|
Etxebarriak, aldiz, gogor kritikatu zuen Euskal Kontseilu Nagusiko Kultura eta Hezkuntza sail buruak Iruñera joan ez izana. Edozein modutan, UEUko kideak bat zetozen UEUk
|
bere
kideen artean zeuden diferentzia politikoak gainditu behar zituela, euskararen defentsa izanik helburu bakarra.
|
|
Hegoaldeko EAS (Euskadiko Alderdi Sozialista) eta Ipar Euskal Herriko HAS (Herriko Alderdi Sozialista) alderdien batasunaren ondorioz sortu berria zen EHAS alderdiak mesfidati samar hartu zuen Euskal Unibertsitatearen aldeko kanpaina. So zialista abertzaleak bildu nahi zituen talde honen iritzia garrantzitsua da, UEUren inguruko zenbait lagun
|
bertako
kide ere bazen eta. EHASen Euskaldunak aldizka rian idatzitako bi artikulutan zera esaten zen:
|
|
“Gobernuak proiektatutako ikatzezko eta ziklo konbinatuko zentral termikoek Kiotoko helburuak betetzea eragotziko dute”, dio Emilio Rullek, erakunde ekologistaren energia eta klima aldaketari buruzko kanpainaren titularrak. Emisioen salerosketa Emisioen salerosketaren bidez, Europako Batasunak (EB) bermatu nahi du
|
bere
kideek Kyotoko Protokoloa eta 2002ko abuztuko Johannesburgeko Garapen Jasangarriari buruzko Goi Bileran lortutako helburuak beteko dituztela. Merkataritza sistema baten bidez truka daitezkeen kutsadura kuotak egongo dira, eta kuota horiek gainditzen dituena zigortu egingo da.
|
|
Oharrak eta motak Osasun garraioari ekiteko jarraibide nagusiak honako hauek dira: larrialdi egoerak, gaixoa hiltzea edo ondorio atzeraezinak agertzea ekar dezaketen prozesuen ondorioz osasun laguntza ahalik eta lasterren behar duten kasuak; pazienteak ohiko garraiobideak erabiltzeko ezintasun fisikoa edo ezintasuna; eta zenbait arrazoi mediko, hala nola, zenbait patologiatan gaixoa isolatzeko egoerak, arrazoi higieniko sanitarioak, bere bizitza edo
|
bere inguruko
kideak arriskuan jar ditzaketen gaixotasunak, fase terminaletan eta gaixoetan. Zenbait osasun garraio mota ere bereizten dira, zenbait irizpideren arabera.
|
|
Britainiar astrobiologo talde batek —estralurtarren bizitzan adituak— The Lancet aldizkari mediko entzutetsuari bidalitako gutun batean dio Arnas Sindrome Akutu Larria (SRAS) eragiten duen birusa estratosferatik datorrela. Chandra Wickramasinghe, Cardiffeko Unibertsitatekoa, eta
|
bere
kideek aspaldi frogatu dute ezen, Lurraren azaletik 41 kilometrora aire estratosferikoaren laginak hartuz gero, mikroorganismoen kantitate handiak lortzen direla: bakterioak eta, ustez, birusak.
|
|
Lehen abisua urte hasieran eman zuen Aireko Garraioaren Nazioarteko Elkarteak (IATA), hegazkin konpainia guztien “errentagarritasun falta tragikoa” agerian jarri baitzuen, Espainiako eta Frantziako enpresa publiko zaharrek eta Asiako lineek (pneumonia atipikoaren epidemia agertu eta handik gutxira eroriko liratekeenak) eragindako salbuespen nabarmenak izan ezik. Ordurako,
|
bere
kideei gomendatu zien bere flota eta kostuak ahalik eta gehien “malgutzea”, jakinik kostu txikiko operadoreek (OBC) aurten merkatuaren %15 inguru har dezaketela. Zenbakiak, kasu honetan, adierazgarriak baino gehiago dira.
|
|
Gertaera bi sailetako Frantziako osasun agintariek jakinarazi zuten irailaren 1ean. Botulismoarekin gertatu ohi den bezala, hiru kasuk familia
|
bereko
kideei eragin zieten, kasu honetan, Bouches du Rhône departamenduan (Frantziako hego ekialdea). Laugarren kasu bat alboko herrialdearen ipar mendebaldean aurkitu zen.
|
|
Ekaitz ikusgarri baten pean. Ez dakit ataka gaizto honetatik bizirik aterako garen ala bertan fin gaitz egingo dugun, Laroussek eta
|
bere
kideek egin zuten bezala. Har itzazu nire sentimendurik leialenak", dio hurrengoak.
|
|
Euskaldunetaz aparte, jendea jende kontsideratzera ez zen heltzen. Boz eta
|
bere
kideek adibidez, hara bere burua zurrunbilo hartarik baztertzen hasten zela, ez zituzten beltzak maite, lorpen sozial ageririk erakusten ez zuten herrestak oroz bat: Baionako karriketan zebil  tzan girgila saltzaileak trufa eta tunakoka sorkatzen zituzten lotsa barik" Hi Etxeberri!" oihuka.
|
|
Karmeldarrarengan izugarrizko eragina izan zuen Juan Antonio Mogel bere herrikideak. Dantzen auziak biziki kezkatu zuen Mogel, eta,
|
bere
kide guztiek bezala, berak ere ez zuen Larramendiren estiloko probabilismorik onartzen inondik ere: dantzak bekatu mortala ez izan arren, oso hurbil dabiltza, eta beti ere hobe da ez joatea; debekatuz gero eskandalu handiagoa etortzen dela ez da egia, eta hala balitz ere, San Paulori jarraitu behar diogu:
|
|
Misioak hasi behar zuenean, Kabildoa sakristiatik irteten zen, eta, herritar guztiekin batera (eta inguruko herrietatik hurbildutakoekin), misiolariek ostatu hartu zuten lekura (hospizioa, normalean) joaten ziren haien bila. Arratsalde hartan dotrina predikatu behar zuen aita misiolaria Gurutze handi batekin eta kanpaitxoarekin jaisten zen, eta
|
bere
kidea âsermoia esateaz arduratuko zenaâ berriz, Ama Birjinaren estandartearekin; elizara joaten ziren denak prozesioan, apaizek misioko bertsoak euskaraz kantari eta herritarrak kantuz haiei erantzuten. Arratseko laurak aldera hasten zen misiolaria bere dotrina esaten, hiru ordu laurdenekoa, gutxi gorabehera; hurrena sermoia zetorren, beste honenbeste irauten zuena.
|
|
Bere hitz jarioak eta herritarrengan zuen eragin nabarmenak eraman zituen frantsesak Independentzia Gerratean, aipatu bezala, Etxeberria beren kausaren alde bereganatu nahi izatera; ukatzeagatik espetxean igaro zituen hainbat hilabete. Bizirik zegoela, bost liburu argitaratu zituen euskaraz, guztiak erlijio gaietakoak; ez zuen, ordea, hizkuntzalaritza landu, eta bere euskarazko idatzi eta predikuen ustezko zabarkeriak hainbat kritika ekarri zizkion, horien artean Zabala
|
bere
kidearena.
|
|
Talde horietako bat, gizabanakoari talde identitatearen izaera ematen diona, herria edo nazioa da, eta horixe da lehentasunez Europako testuinguruan aztertuko duguna. Hona hemen talde horrek
|
bere
kideei ematen dizkien aspektuak: giza elkartasuna, kohesio sozio-ekonomikoa, hizkuntza, berezko kultura (historia, legeak, ohiturak).
|
|
Betebehar mota bi horiek baliatzen ditu Jainkoak gizartearen ordena osatzeko,
|
bere
kideak batzen bigarren legearen jardueran. Eta eurotako bakoitzari dagozkion eginbeharrak zehazten dituenez, horra hor, eurok azalarazten dizkiguten ezaugarrietan aurkitzen direla pertsona bakoitzari justiziak eta ekitateak eskatzen dizkiotenak, lehenengo edo bigarren klasekoa izanik ere haiek bete behar dituztenak.
|
|
Agian zientzi hezkuntzaren ezaugarririk deigarriena hauxe da: ...sortzaileetan ezezaguna den neurri batean, testuliburuen bidez eramaten da aurrera, bereziki ikasleentzat idatzitako obren bidez. Bere tesia hasteko prest, edo ia prest, egon aurretik, ia inoiz ez zaio eskatzen kimika, fisika, astronomia, geologia edo biologia ikasleari ikerkuntza proiektu esperimentalak saia ditzan edo besteek burututako ikerketen berehalako emaitzak —hau da, zientzialariak
|
bere
kideentzat idazten dituen komunikazio profesionalak— aurkez ditzan. ‘Iturri irakurgaien’ antologiek garrantzirik gabeko zeregina dute zientzi hezkuntzan.
|
2004
|
|
Batez ere, Batasunak
|
bere
kide eta hautesleei begira egindako proposamen bat da. Batasunak argi daki hori.
|
|
Baina agian duintasuna bere lekuan zuelako ez zuen jasaten hainbeste aldiz gizarte zerbitzuak eskatzen duen koitadutasuna (edo koitadukeria) agertu beharra (nekez ametitzen dizu laguntzera datorrenak burua tente eta begirada harro agertzea). Agian, bere gorputza eta anima mintzen zuen
|
bere
kide eta herrikide, hizkuntzakidearen babesean nahiago, gure goitik begiratzearekin ematen dugun laguntzaren menpe egon beharra baino. Litekeena da, beste emakume askok bezala, salaketa jarri ondoren senarrari datozkion ondorioen errudun sentitzea (kartzela, isuna...).
|
|
Presondegian hil zen. Lumumba eta
|
bere
kideak azidotan suntsitu zituzten. Muleleren gorputza puska txikitan zatitu eta Kongo ibaira bota zituzten.
|
|
35 kideko batzorde exekutibo batek zuzentzen du, eta era askotako lan-taldeek ere funtzionatzen dute.
|
Bere
kideen artean berriak zabaltzeko The Trialogue berripapera du. Amerikako, Europako eta Japoniako adituen lanak, berriz, Triangle Papers aldizkarian agertu ohi dira.
|
|
Navaleko arazoa PSOE erasotzeko erabiltzea lotsagarrikeria da. PP ontziolaren »Navalena eta IZARena oro har» egoeraren arduradun nagusia izaki,
|
bere
kideak Batasuneko jendearekin manifestazio batean ikustea, Sestaoko udaletxe aurrean adibidez... hori lotsagabekeria! Jaurlaritzak, berriz, Navalen itxiera posiblea guri leporatzea, berak egoera hobetzeko konpromiso bat bera ere hartu ez duelarik, arduragabekeria da.
|
|
Eta hala izatekotan, arrain handia hobetsi eta txikia gaitzesten ari zaigu Sudupe. Eta hori, jakina, ezin diogu onartu, ezkailu batek ezin baitio barkatu
|
bere
kideari horrelakorik egitea. Ezkailuen bizitza bera dagoelako jokoan.
|
|
–Bada garaia Kultura hitza termino politikoan eta nazionalean definitzeko eta horren araberako politika kulturala egiteko. Kultura nazio batek korpartitzen dituen erreferentzien multzoa da.708(...) Kultura, gizarte baten agerpidea da; barrura begira
|
bere
kideen aurrean eta kanpora begira besteen aurrean bere burua agertzeko gizarteak duen bide eragingarriena?. 709
|
|
Sabino Aranari egin izan zaion kritikarik zorrotzena, beharbada, Batza rrean
|
bere
kide ez gaituen bidez gehiengoa lortu nahi izanarena da, Kanpio nek Guilbeau ri gutun batean planteatu ziona: «Esto es muy grave, pues den tro de esa forma elástica, caben no sólo los pescadores de Elanchove, sino hasta las gentes que sólo sepan hablar castellano o francés y no sepan ni leer ni escribir» (147).
|
|
Teknologiak Guardia Zibilaren ohiko bikotea zatitu du. 2004ko martxoaz geroztik, agente bakoitza
|
bere
kidearekin komunikatuta eta koordinatuta dagoen ibilgailu batean bakarrik doa. Hala, 25 eta 35 kilometro arteko errepide tartea zaintzen dute, zirkulazioaren noranzko bakoitzean.
|
|
“Erronkak nonahiko identitaterako” lemapean, lehiaketak 95 hitzaldi izango ditu, lau egunetan. Esparru horretan, osteguneko jardunaldia Planetary Collegium eko kideei eskainiko zaie, “XXI. mendeko Unibertsitatea izan daitekeenaren adibide bat, non
|
bertako
kideak Internet bidez komunikatzen baitira eta zientziaren eta artearen adar ezberdinen arteko hurbilketa bilatzen baita”. Hitzaldiak izango diren areto nagusiaz gain, zinemaldiak bi areto erantsi ditu.
|
|
Zeri dagokio" do" hori españeraz? Non du
|
bere
kidea euskal esakuntzan. Liferente ere alemaneraz:
|
|
Min sor batek hartu ninduen, nire gorputz zafratuak bidaltzen zidana baino sakonago eta eramangaitzagoa zen min batek. Franz idi lepoak maletako hesgailuak trakeski itxi eta
|
bere
kide meheari luzatu zion. Hau gelatik atera zen, niri inoiz ere begiratu gabe.
|
|
Bitartean, polizia flakostak bere buru distiratsua pentsakor makurtzen zuen. Hitz egin zuenean ez zidan niri begiratu,
|
bere
kide sendoari baizik.
|
|
–Hortxe zegok berriz ere! –hots egin zuen Del Vallek, zoriontsu
|
bere
kidearen eginkizun nazkagarriez ahantzi ahal izateagatik. Hansek, zigarreta hatz erraldoien artean erabiltzeari utzi gabe, begiak txitxildu zituen.
|
|
–egin zuen irribarre Del Vallek. Eta
|
bere
kide alemanaren isiltasun kontzentratua hautsiz–: Etxean pistola bat eman ziotek.
|
|
Estatu honen helburua eskubideak segurtatzea da eta ez gizakiak zoriontsu egitea. Zoriona eremu pribatuko auzia da eta estatua hor sartzeak
|
bere
kideak ume gisa tratatzea eragingo luke. Horrek despotismoa ekartzen du berekin, autonomiaren printzipioa apurtzen baitu.
|
|
" Herriakberez erabaki ezin duena, oraindik gutxiago erabaki dezake monarkak herriagatik". Estatuak egin behar duen bakarra
|
bere
kide ororen eskubideak zorroztasun handienarekin defendatzea da.
|
2005
|
|
Zentroek osatzen dute. Zentro bakoitzak soilik
|
bere
kideak ordezkatzen ditu, ez herrialdea. Hala, estatu batean dagoen hizkuntza eta literatura bakoitzeko pen club bana izan daiteke.
|
|
urtean jaio zen,
|
bere
kideek erabiltzen zituzten odolusteek, purgek edo merkurio, sufre, kloro eta beste prestakin batzuetan oinarritutako jarduketek zapuztuta, beste bide terapeutiko batzuk bilatzen saiatu zen.
|
|
Parise gain horietan mintzo omen dira, departamendu edo eskualde bakoitzari botere apur bat uzteaz, bere bizi pide bereziaren araberako erabakiak har ditzan. Horri darraikola, Biltzarraren burulehen ohiak galdatzen du ez ate laitekeen eskatzen, eta men turaz ardiesten ahal, gure Euskal Herriarentzat ere,
|
bere
kide berezi baterat baztertzeko urratsa.
|
|
Gerra amaituta, foru abolizioak inpresio handia eragin bide zion Herrani. Beraz ez da harritzekoa 1877an, Nafarroan Asociacion Euskara sortzean,
|
bertako
kide egitea. Testuinguru horretan, Iruñeko Revista Euskara k eraginik, eta Madrilen hasitako bere kultur aldizkaria utziz, Revista de las Provincias Euskaras sortu zuen (cf.
|
|
Gradu mailako diferentzia da, kasurako, organismoa unizelularra ala multizelularra izatea, zelula geruza biz (diploblastikoa) ala hiruz (triploblastikoa) eratutakoa izatea, edo, gorputz barrunberik ez edukitzea (azelomatua) ala bai (pseudozelomatua, zelomatua). Horrelako antolakuntza mailen barruan hainbat gorputz plan egon daitezke; hau da, nahiz eta kanpo ezaugarri desberdin samarrak eduki, phylum
|
bereko
kide guztiak oinarrizko plan berberaren arabera eraikita daudela frogatu dute azterketa anatomiko konparatiboek, esentzialki berdinak diren zenbait unitate estruktural konpartituz. Gorputz planaren mota nagusi bera erakusten duten animaliak phylum berean sailkatzen dira.
|
|
Telefonoa eskegita burua astindu du,
|
bere
kideari ironiaz begira. Hark ere irribarrea itzuli dio.
|
|
Ez duk uste? –galdetu zion
|
bere
kideari.
|
|
|
Bere
kideek isilarazi zuten.
|
|
Ezcon bequio,
|
bere
idea dauco.
|
|
Bere ezaugarriakhauexek lirateke: administrazioarekiko mesfidantza edo kontrako jarrera; egiten denari sekula nahikoa ez iriztea; euskara ren egoeraren diagnostikoa eta sendabidea berendiagnostiko, jarrera eta irtenbidearekin identifikatzea eta lotzea; bidaltzen dituen mezu eta aldarrikapenak, adostasun zabala bilatu beharrean,
|
bere inguruko
kideak asetzera zuzenduta izatea.
|
|
Zirkulu sozialek, ordea, zabalera ezberdina dute eta, berriz ere, euren mugak hizkuntzak finkatzen ditu. Zirkulu horietako bakoitzaren hedapena, preseski,
|
bere
kideek elkarri erraztasun berdinarekin ulertzen dioten mailaren araberakoa izango da.
|
|
Ez zituen gehiago erraiak botatzen, felaga baten orroak aditzean edo felaga hori bera mila puskatan hautsia eta hila begimentzean. Hiru etsai, familia
|
bereko
kideak omen, arrastatu zituzten Tizi Ouzouko gailurretan. Soldaduz inguraturik hirira ekarri eta bi egunez ganbara ustel eta hertsian preso atxiki ziren.
|
|
Albisteak iristen direnean, inork ez dizkio
|
bere
kideei kontatuko, kapitainari baizik.
|
2006
|
|
labarretik itsasora doan autobideari jarraitzea:
|
bere
kideek
|
|
Zuzenbide konparatuan XX. mendeko azken hamarkadatik aurrera sumadaitekeen beste joera garrantzitsu bat da familia antolatzeko moduen ugaritzea.Hala nola, haurrak dauzkaten edo ez dauzkaten izatezko familia ezkondu gabeak; familia berrosatuak, aurreko harremanetan izandako seme alabekin, eta sarritanbaita bikotekide berriaren haurrekin ere; sexu
|
bereko
kideen bikoteek osatutakofamiliak; eta abar. Joera hori arestikoa da eta oraindik ere Zuzenbideak familiamota berriak onesteko bidean gaude.
|