|
2001
|
|
|
Kapitulu honetan pepealdiari dagozkion kasuez arituko gara, alegia, Hegoak progresiboki
|
bere
kanpo zorra metatzen dueneko epealdiko kasuez.
|
|
|
Hegoak merkataritza ondasunak ematen ditu eta Iparrak finantza bonuak (ez monetarioak) ematen ditu. Transakzio errealen elkarren kontrako ematea gauzatu arren, Hegoak
|
bere
kanpo zorra zerbitzatzen du, zeren berak finantza obligazioak deuseztatzen baititu, zeintzuk Iparrak bere onurarako dituen, bere merkataritza inportazio netoak ordaintzearren. Nazioarteko ordainketen, urrezko araua?
|
|
|
Iparrak Hegotik merkataritza ondasunen soberakina erosten du, Iparretik Hegoak ezer erosten ez duen bitartean (finantza bonu monetarioak B izan ezik): Iparraren erosketak Hegoaren (merkataritza ondasunen edo finantza bonu ez monetarioen) inolako erosketari ez dagozkion heinean, Hegoak zerbitzatu egiten du
|
bere
kanpo zorra.
|
|
|
Zorpeko herrialdea, H, lehendabizi erreserba monetako banku gordailuak irabazten ahalegintzen da, eta merkataritza soberakinaren bidez lortzen du helburu hori; horrela, herrialdeak
|
bere
kanpo zorraren (I diruan) interesak eta amortizazioa ordaintzeko aukera dauka, bere kanpo hartzekodunen onurarako. Horrek argi esan nahi du, H herrialdeak azkenik bere hartzekodunei transferitzen diela Iparreko bankuetan gorderik produktu monetarioaren osotasuna (edo zati bat), zeina berak lehendabizi bere merkataritza soberakinaren ordainketagatik lortzen duen.
|
|
|
17 irudiko (1) eta (2) eragiketak orduan egiaztatzen dira. Hortik ondorioztatzen da ezen, beti
|
bere
kanpo zorraren zerbitzuaren arabera, Hegoak Iparrari I diruan ordaintzen diola eta Iparrak Hegoari diru mota berean ordaintzen diola: simetriaren gabezia horrek, (1) eta (2) jarduerarekin H dirua ez agertzea definitzen du, eta horixe da kanpo zorraren zerbitzuari dagokion bizioa.
|
|
|
Hain zuzen, pepealdietan ez Iparrak ez Hegoak ez dute eskuratzen, azken ordainketa modura, kanpo bankuko inolako gordailuen kopururik; Iparrak finantza bonu ez monetarioak eskuratzen ditu eta Hegoak merkataritza inportazio netoen bolumen baliokide bat. Horrela, p epealdiaz geroztik H herrialdeak ezin du saihestu, azken ordainketa gisa, gordailuen kopuru bat eskuratzea, zeina (aurretik metaturiko)
|
bere
kanpo zorraren. I diruan egina zerbitzuaren baliokidea den.
|
|
|
Simetria bikoitzaz ere mintza gaitezke; kanpo zorraren zerbitzu bakoitzak asimetria bat sortzen du bera gauzatzen deneko epealdian bertan, p epealdiaz geroztik; baina horrelako asimetria bakoitza identikoki egiaztatua da zorra sortua den epealdiaren, p, eta bera zerbitzatua den epealdiaren, p, artean. Zorpeko herrialdean zama guztia jarririk, bere kanpo hartzekodunen zerbitzuak sortzen duen asimetriak ondokoa erakusten du, alegia, herrialdea beharturik dagoela moneta huts bat onartzera, bere merkataritza soberakinaren ordainketa bakar eta azken modura(
|
bere
kanpo zorra zerbitzatzeari uko egiten ez badio, behintzat).
|
|
|
|
Bere
kanpo zorrak zerbitzatzen dituen heinean, zorpeko herrialdea. H, zor neto baten objektua da ibilgailuzko diruan.
|
|
|
Ibilgailuzko diruaren izaera argi dago determinatuta, zeren ordainketa I diruan soilik gauzatu baitaiteke.
|
Bere
kanpo zorrak zerbitzatzen dituen heinean, zorpeko herrialdea H zor neto baten objektua da I herrialdearen ibilgailuzko diruan.
|
|
|
Orain arte dena ongi doa. Baina desordena kaltegarria agertzen da, H herrialdea
|
bere
kanpo zorrak zerbitzatzen hasten denean: helburu horretarako H zordundua da I diruko x unitaterekin.
|
|
|
Nola tranferi diezaieke H k bere hartzekodunei I diruko banku gordailu bat, I ren bankuetako beraren kontuen zorren bitartez ez bada? . Zor baten fluxua, ren ibilgailuzko dirua eta zor horren objektuaren banku gordailua edo diru erreala arteko ezberdintasuna ulertzen denean, argi geratzen da ezen,
|
bere
kanpo zorrak zerbitzatzen dituen bakoitzean, H k bi galera ezberdin jasaten dituela, zeren I diruko x unitateko ibilgailuzko zor netoa nozitzen baitu, bere kanpo hartzekodunei I diruko x unitateko gordailu bat unilateralki transferitzearren (22 irudia).
|
|
|
|
Bere
kanpo zorra zerbitzatzeko, H herrialdeak merkataritza soberakin bat eta ez H diruko gordailu bat trukatu behar du I diruko gordailu baten kontra. Horrela, lehen trukea desnaturaldua da (34 irudia).
|
|
|
Izan ere, oso, normala? da bere erosteko ahalmenaz baliatzea,
|
bere
kanpo zorra (interesak eta amortizazioa) zerbitzatzearren. Alta, kanpo zorraren zerbitzu bakoitza truke trunkatu bat da, beste arrazoi bategatik, alegia, zorpeko herrialdeari ibilgailuzko diruan inolako krediturik hornitzen ez diolako.
|
|
|
Eskari gehiketa horren neurria zehatza da: horrelako epealdian gehiketa hori Hegoak bere merkataritza esportazio netoak direla bide irabazitako eta
|
bere
kanpo zorraren zerbitzu korrontean jarritako I diruko kopuru osoari dagokio.
|
|
|
Bistakoa da Hegoa ez dela bortxatu behar izan bere merkataritza soberakinaren bidez berak irabazten dituen monetak erosteko eta ordaintzeko, bere diru propioaren kanpo balioren kalterako. Alta, izatez, Hegoak
|
bere
kanpo zorraren zerbitzuaren zama bikoitza jasaten du; hots, Hegoaren kanpo hartzekodunei transferitutako monetak birritan ordaintzen ditu Hegoak: lehen aldiz merkataritza ondasunen esportazio netoen bidez, eta bigarren aldiz horrela irabazitako moneten erosketaren bitartez, H diruan.
|
|
|
H ren kanpo zorraren azken zerbitzua soilik I diruan gauza daiteke; horregatik, Hegoak lehendabizi kanpo irabazi bat lortu behar du,
|
bere
kanpo zorra zerbitza dezakeen epealdi bakoitzean; logikoki, irabazi hori (kanpo monetan, hau da, I diruan) bere merkataritza soberakinetik etor daiteke soilik. faktikoak zorpeko herrialdeek (H) aurre egin behar dioten muga egiaztatzen du; izan ere, zorpeko herrialdeek merkataritza ondasunen esportazio netoa gauzatu behar baitute, beren kanpo zorren zerbitzurako beharrezkoa den kanpo moneten kopurua irabaztearren (puntu hau 4.2 azpiatalean aztertu dugu).
|
|
|
Hegoak bere esportazio netoen bidez irabazitako monetak Iparrekoak, Hegoaren
|
beraren
kanpo zorraren zerbitzurako jarri lirateke; hots, inolako kosturik gabe egon lirateke bere eskumenean. Dena den, argi dago ezen kanpo munduarekiko zordunduak diren Hegoko egoiliarrek ezin dituztela kosturik gabe eskuratu beren herrialdeak dauzkan monetak (4.3 azpiatalean aztertu dugu puntu hau).
|
|
|
4.1 HEGOALDEAK EZIN DU H DIRUTAN
|
BERE
KANPO ZORRAREN ZERBITZUA GAUZATU
|
|
|
H-ko egoiliarren eta H herrialdearen bereizketa berriro aplikatzen da: H-ko bankuak ez dira batere kaltetuak izan, zeren horien barne zorra beren kanpo zorra hazten den neurri berberean gutxitzen baita; alta, egia da H herrialdeak, osotasun gisa, H diruko 2 milioi unitateko galera jasaten duela, zeren
|
beraren
kanpo zorra ez baita gutxitzen, H diruko 2 milioi unitateko kopuruaren transferra bere kanpo hartzekodunei eman arren. Hots:
|
|
|
Horrela, bere kanpo hartzekodunei bere diruan zerbitzatzea aukeratzen duen edozein zorpeko herrialdek eragiketa kontraproduktibo bat gauzatzen du. H herrialdearen kasuan bistakoa da ezen, bere kanpo hartzekodunei zerbitzatzearren 2 HM ko etxeko aurrezkia emanez, autoporrotaren politika bat gauzatzen duela, zeren, horrela eginez,
|
bere
kanpo zorrak lehengo mailan irauten baitu: RH multzoaren zorra z MH tik (z 2) MH ra pasatzen da, baina, aldiune berean, R multzoak 2 MH ko balioa duen zor berria jasaten du.
|
|
|
Bigarren inplikazio horren froga ondoko azalpenak ematen du: herrialde baten zorpeko egoiliarrak aurrezki nahikoak gauzatzeko gai badira ere, herrialdea ez da gai
|
bere
kanpo zorra hartzekodunei zerbitzatzeko, bere hartzekodunei zor dien kopuru berdinkidea den kanpo errenta neto bat irabazten ez badu, gutxienez.
|
|
|
...ra; zorpeko egoiliarrek inolako barne aurrezkirik gauzatuko ez balute, ez lukete izanen beren eskumenean inolako fondo transferigarririk; baina baldin eta, bere aldetik, zorpeko herrialdeak inolako kanpo errentarik irabaziko ez balu, ez litzateke gai izanen bere kanpo hartzekodunei beharrezko den kanpo moneten kopurua transferitzeko; eta, azpimarratu dugunez, I diruan soilik zerbitza dezake Hegoak
|
bere
kanpo zorra.
|
|
|
eragile ekonomiko bat ezin da izan bere hartzekodunei jadanik emandako diru kopuruaren jabe. Baldin eta, ikertzen ari garen epealdiaren barruan, Hegoak bere merkataritza soberakinetik B diruko x unitateko gordailua irabazten badu, H k irabazi hori gorde dezakeela eta
|
bere
kanpo zorraren zerbitzurako erabil dezakeela batera esatea absurdua litzateke. (B Iparrak jaulkitako bonuak dira).
|
|
|
Hegoaren kanpoko irabaziak netoa izaten segitzen du, zeren Hegoak ematen baitu I-ko hartzekodunen onurarako. Hegoa da merkataritza soberakinetik ateratzen duen irabaziaren onuraduna, baita
|
bere
kanpo zorra zerbitzatzeko bera erabilia izan denean ere.
|
|
|
dei diezaiegun KE H ren kanpoko errentaren eratzeari, eta EG H ren kanpo hartzekodunen mozkin horren gastuari. Epealdi konkretu batean, Hegoak kanpoko errenta baten eratzea ikusten du, bere merkataritza soberakinetik sortua, KE= x BM. Epealdi berean H k errenta hori gastatzen du
|
bere
kanpo zorraren zerbitzu korrontean: EG= x BM. Oso ilogikoa litzateke kontrako zeinuko gastu horiek nahastea, H ren kanpoko errentaren eratzea KE EG= 0 diferentziarako positiboa balitz bezala.
|
|
|
Finantza bonu ez monetarioen (B) bi kopuruk elkar jotzen dute. Hegoak bere eskumenean Iparrak berriki jaulkitako BI bonuak dauzka bere merkataritza defizit korrontea finantzatzearren, Iparrak lehendik
|
bere
kanpo zorra eratua (pepealdia) zenean Hegoak jaulkitako BHbonuen metaketa eduki dezakeen bitartean. Lehen argudiatu den antzera, hiru zirkuitu berri eraturik daude, jadanik irudikatu ditugunen oso antzekoak direnak:
|
|
|
Errepika dezagun ezen irabaziaren eratzea dela arazoan dagoena, eta ez (truismoaren arabera) irabazia bera. Zorpeko herrialde batentzat, beraren kanpoko errenta netoaren eratzea adierazten duen formula, epealdi bakoitzean, EK ren eta EGH ren arteko kendura da (non EGH
|
beraren
kanpo zorraren zerbitzu korrontea interesetan eta amortizazioan den). Kasurako, p epealdian H herrialdeak x IM ko merkataritza soberakina lortzen du; kanpo hartzekodunei zerbitzatzearren, kanpoko errenta hau sakrifikatzen badu, H k bere nazioarteko irabaziaren deuseztapen erretroaktiboa sorrarazten du bere borondatearen kontra, noski, bere merkataritza esportazio netoek berari ez diotelarik literalki ezer ekartzen.
|
|
|
H ren kanpo zorraren zerbitzu korrontea x IM ko kopurukoa baldin bada, hori H k aldi berean kopuru bereko zor berri bat bereganatzen duelako da. Izan ere, beraren kanpoko merkataritzak sorreran ezabaturiko irabazia ekartzen duenez, H herrialdean ez du eskumenean inolako kanpoko errenta netorik, zeinak
|
bere
kanpo zorraren zerbitzu korrontea elikatuko lukeen; hala ere, bere hartzekodunei x IM ko kopururaino ordaindu ahal die, kopuru hori finantza merkatuan lortzen duelako; horrek esan nahi du, H k zor berri bat bereganatzen duela lehengo zor bat kitatzearren, zeina berak erabat ordainduko zukeen bere merkataritza superabiten bidez, baldin eta (truismoaren arabera) merkataritza superabit horrek berari... Nazioarteko ordainketen gaur egungo sistemak H herrialdea bere nazioarteko irabaziaren eraketaren deuseztapen erretroaktiboaren lekukoa izatea ahalbidetzen du.
|
|
|
Hegoaldeak ezin du H dirutan
|
bere
kanpo zorraren zerbitzua gauzatu 52
|
|
|
Hegoak
|
bere
kanpo zorraren ordainketa bakoitzean bi errenta
|
|
|
Halaber, bi epealdi bereiziko dira: pepealdia, non Hegoak progresiboki Iparraldearekiko zorra metatzen duen; eta p epealdia, non Hegoa
|
bere
kanpo zorra (interesetan edo interesetan eta amortizaziotan) zerbitzatzen kitatzen hasten den.
|
|
|
Bi prezio gehiketa horien aurrean, populazioak bere bizitza estandarri merkataritza ondasunen inportazio gehigarri baten bidez soilik euts diezaioke; eta horrek, bere kanpo hartzekodunei zerbitzatzen dien neurrian, H herrialdeak kanpo zor berri bat bereganatzen duela esan nahi du. Azkenik, zorpeko herriak
|
bere
kanpo zorraren zerbitzuaren bidez sufritzen duen galera kanpo monetan gastatzen da efektiboki.
|
|
|
Beste era batera esanda,
|
bere
kanpo zorrak zerbitzatzearren, azpigaraturiko herrialdeek beren etxeko baliabideen zati bat transferitzen dute atzerrira nazioarteko kapital espekulatzailearen onurarako. Horrela, kanpo zorraren ordainketa bikoitza da, zeren merkataritza esportazioen bidez irabazitako nazioarteko diruko kopuru konkretu bat eta errenta nazionaleko kopuru baliokide bat utzi behar baitituzte.
|
|
|
Erabat absurdua litzateke H herrialdeak 2 HM koa birritan ordaintzea bere kanpo hartzekodunei soilik behin 2 HM ko kopurua zerbitzatzeko. Hortik ondorioztatzen da ezen bi sakrifizioak 1 HM ko sakrifizio bakarrera izango direla murriztuak, baldin eta H herrialdeak irabazitako kanpo monetak kosturik gabekoak badira
|
bere
kanpo zorra zerbitzatzen duten egoiliarrentzat.
|
|
|
Eta, edozein testuliburutan agertzen den arauaren arabera, merkatuan gauzatzen den eragiketaren neutraltasuna ordainketa balantza orokorra dagoenean bermatzen da soilik. Hegoaren ordainketen balantza orokorraren barnean gauzatua izanik,
|
beraren
kanpo zorraren zerbitzu korronteak IM koa dena ez luke eramanen, beraz, truke merkatuaren desorekara.
|
|
|
Bere merkataritza inportazio netoei buruz, Iparrak ez du inongo ordainketarik zor: Hegoak ez du eskatzen beraren [Iparraren] merkataritza defizitaren ordainketa, eta
|
bere
kanpo zorra konpentsazioaren bidez zerbitzatu ohi duela suposatzen da. Hala ere, jadanik badakigu (ikus 3.2 azpiatala:
|
|
|
Oinarrizko arazoa hauxe da: gordetzen ote da oreka truke merkatuan, Hegoaren merkataritza soberakina p epealdian modura
|
bere
kanpo zorraren zerbitzu korronteak konpentsatu duenean?
|
|
|
Arazo guztia ondoko zioarengatik dator, alegia, nazioarteko ordainketen gaur egungo sisteman, zorpeko herrialdeak H
|
bere
kanpo zorraren zerbitzuaren zama birritan eramaten duelako. Lehendabizi interesak eta amortizazioa salgaien bidez ordaintzen ditu, zeren merkataritza ondasunen soberakina esportatzen baitu; baina, gainera, dirutan edo errenta monetarioan ere ordaintzen du, zeren beraren zorpeko egoiliarrek beren obligazioak beren aurrezkiak hondoratze fondo batean galduz soilik zuritu bailitzakete, nazioarteko kapital espekulatzailearen onurarako.
|
|
|
Gaur egungo mundu errealean, herrialdearen kanpo zorra daramaten egoiliarrek beti kanpo monetak eskuratu behar dituzte, beraiek ordainduz; inoiz ez dituzte kosturik gabe lortzen, zeina nahikoa baita gure puntua frogatzeko. Hegoak sakrifizioak jasaten ditu,
|
bere
kanpo zorra bikoiztuz. Nola da posible Hegoaren hartzekodunak ados egotea, behin soilik ordainduak izanik?
|
|
|
Froga dezagun lehendabizi nola izanen litzatekeen ordaindua gainerako mundua osorik interesetan eta amortizazioan,
|
bere
kanpo zorra eramaten duten egoiliarrek aurrezturiko eta bere hartzekodunei transferitutako errenta Hegoak truke merkatura etxeko diruan ekarriko ez balu.
|
|
|
Hegoak barne errentaren zati positiboa emanez soilik zerbitza dezake bere
|
bere
kanpo zorra. Azter dezagun hori adibide baten laguntzaz.
|
|
|
Guk jarritako etsenpluan, berak I diruko z unitateko kopuru netoa irabazten du, eta horrek esan nahi du ezen z IM ko mailaraino Hegoak ez dituela konpentsatzen bere esportazioak bere inportazioekin merkataritza ondasunen merkatuan. Beraz, Hegoak
|
bere
kanpo zorra salgaien bidez zerbitzatzen du: alegia, z IM ko baliorainoko merkataritza ondasunak ematen ditu atzera ezer eskuratu barik.
|
|
|
Ikuspuntu inpartzial batetik erraza litzateke ondokoa onartzea: interes eta amortizazioen ordainketa total modura, Hegoaren hartzekodunek Iparrean produzitutako errentaren zati bat eskuratzen badute, bere etxean produzituriko errentatik
|
bere
kanpo zorra zerbitzatzeko aske egon litzateke Hegoa. Orain maila normatiboan gaude:
|
|
|
5.2 HEGOAK
|
BERE
KANPO ZORRAREN ORDAINKETA BAKOITZEAN BI ERRENTA EZBERDIN (BARNEKOA ETA KANPOKOA) UKATZEN DITU
|
|
|
beraren zorpeko egoiliarrek R multzoa ezin diezazkiete ordaindu interesak eta amortizazioak beren kanpo hartzekodunei, barneko edo etxeko errentaren kopuru baliokidea emanez ez bada; hori horrela izanik, H herrialdeak ez luke sakrifikatu bere kanpoko errentarik. Baina, gaur egungo mundu errealean erraz ikusten da ezen,
|
bere
kanpo zorra zerbitzatzen duen bakoitzean, zorpeko herrialdeak H barneko errenta bat eta, gainera, kanpoko errenta baliokidea bat ere eman behar dituela.
|
|
|
Alta, ezin da ukatu ezen, gaur egungo mundu errealean, Hegoak
|
bere
kanpo zorra I diruan hau da, bere kanpoko errentaz baliatuz eta H diruan bere barneko errentaz baliatuz zerbitzatzen duela.
|
|
|
Segi dezagun bi hipotesi eginez, 2 bilioi dolarreko kanpo errenta H herrialdearen erreserbatan ofizial edo pribatu metatuak izatearen ala
|
bere
kanpo zorraren zerbitzuan erabiliak izatearen arabera.
|
|
|
Nazioarteko ordainketen ordena berriak ahalbidetu egin dio herrialde bakoitzari, gainerako munduari bere etxeko baliabideen kopuru positibo gehiegizkoak eman beharra geldieraztea. Hemen proposatuko den planak irabazi netoa ekarriko luke, eta hori herri bakoitzak bere zorra behin soilik zerbitzatzeko posibletasunetik etorriko litzateke (hau da,
|
bere
kanpo zorra efektiboki gutxitzeko posibletasunetik, bera zerbitzatzen duenean).
|
|
|
Sistema egoki batean, herrialdea bitartekari moduan aritu behar da bere egoiliarren eta gainerako munduaren artean; hain zuzen ere, egoiliarren kanpo zorra herrialdeak berak eraman behar duela eta herrialdea bere egoiliarrekiko hartzekodun bilakatu behar dela esan nahi du horrek. Beraz, bitartekari gisa arituz, herrialdeak gainerako mundutik maileguz hartuko luke bere etxeko egoiliarrei maileguz emateko, eta gero
|
bere
kanpo zorra zerbitzatuko luke beraien izenean. Hortaz, plan berriak gaur egungo nazioarteko ordainketen ez sisteman kanpo zorraren zerbitzua karakterizatzen duen barne baliabideen galera baztertzen du, eta horrek mozkin baliokidea gauzatzea ahalbidetuko lioke zorpeko herrialdeari H.
|
|
|
Herriaren kanpo transakzioak gauzatuz, Banku Zentralaren bigarren departamentuari, dolarretan ordaintzen dio gainerako munduak, eta honela dolarretan ordaintzen die herrialdeak bere atzerritar hartzekodunei. Beraz, herrialdearen esportazioek eta berak atzerritik jasotzen dituen maileguek dolarren barne fluxu positiboa ekartzen dute bigarren departamentura, herrialdearen inportazioak eta
|
beraren
kanpo zorraren zerbitzua dolarren kanpo fluxu positiboaren kausak diren bitartean. Ondasun, zerbitzu eta bonuen inportazioen eta esportazioen orekarako behar den 2 $ eko maileguak dolarrak gehitzen dizkie Banku Zentralaren erreserbei, eta herrialdearen inportazioak ordaintzeko erreserba horiek gastatuak izanen direnean, Bankuak galduko duen kapitala errepresentatzen du mailegu horrek; egoiliarren zorpetzea herrialdeak beraien izenean hartu duen zor berriaren kontrapartida mailan geratzen da soilik.
|
|
|
Analiza ditzagun, p0 epealdian egindako nazioarteko ordainketak, A k
|
bere
kanpo zorra eskuratzen duenean.
|
|
|
Kasu bietan, Mexikoren kanpo zorraren ordainketak asimetria baten menpe daude, eta asimetria horrek halabeharrez herrialdearen nazioarteko baliabideen galera partzialera eta zor berri baten menpe jartzera eramaten du. Pesoa finkaturik egonen balitz nahiz eta gero presio debaluatzaile handiagoa jasan, Mexikok maileguz hartu lituzke atzerritar monetak truke merkatuan,
|
bere
kanpo zorraren zerbitzurako, bere kanpo zorra handituko lukeen eragiketa eginez; edo gero eta prezio baxuagoan saldu lituzke bere etxeko baliabideak, horrela, bere kanpo zorraren hazkundea jasanez. Hortaz, alternatiba gauzagarria izan barik, dolarren kontra pesoa flotatzen uztea, Mexikok bere kanpo zorra garapen ekonomikorako duen gaitasuna ahulduz soilik ordain dezakeela onartzea da.
|
|
|
Kasu bietan, Mexikoren kanpo zorraren ordainketak asimetria baten menpe daude, eta asimetria horrek halabeharrez herrialdearen nazioarteko baliabideen galera partzialera eta zor berri baten menpe jartzera eramaten du. Pesoa finkaturik egonen balitz nahiz eta gero presio debaluatzaile handiagoa jasan, Mexikok maileguz hartu lituzke atzerritar monetak truke merkatuan, bere kanpo zorraren zerbitzurako,
|
bere
kanpo zorra handituko lukeen eragiketa eginez; edo gero eta prezio baxuagoan saldu lituzke bere etxeko baliabideak, horrela, bere kanpo zorraren hazkundea jasanez. Hortaz, alternatiba gauzagarria izan barik, dolarren kontra pesoa flotatzen uztea, Mexikok bere kanpo zorra garapen ekonomikorako duen gaitasuna ahulduz soilik ordain dezakeela onartzea da.
|
|
|
Kasu bietan, Mexikoren kanpo zorraren ordainketak asimetria baten menpe daude, eta asimetria horrek halabeharrez herrialdearen nazioarteko baliabideen galera partzialera eta zor berri baten menpe jartzera eramaten du. Pesoa finkaturik egonen balitz nahiz eta gero presio debaluatzaile handiagoa jasan, Mexikok maileguz hartu lituzke atzerritar monetak truke merkatuan, bere kanpo zorraren zerbitzurako, bere kanpo zorra handituko lukeen eragiketa eginez; edo gero eta prezio baxuagoan saldu lituzke bere etxeko baliabideak, horrela,
|
bere
kanpo zorraren hazkundea jasanez. Hortaz, alternatiba gauzagarria izan barik, dolarren kontra pesoa flotatzen uztea, Mexikok bere kanpo zorra garapen ekonomikorako duen gaitasuna ahulduz soilik ordain dezakeela onartzea da.
|
|
|
Pesoa finkaturik egonen balitz nahiz eta gero presio debaluatzaile handiagoa jasan, Mexikok maileguz hartu lituzke atzerritar monetak truke merkatuan, bere kanpo zorraren zerbitzurako, bere kanpo zorra handituko lukeen eragiketa eginez; edo gero eta prezio baxuagoan saldu lituzke bere etxeko baliabideak, horrela, bere kanpo zorraren hazkundea jasanez. Hortaz, alternatiba gauzagarria izan barik, dolarren kontra pesoa flotatzen uztea, Mexikok
|
bere
kanpo zorra garapen ekonomikorako duen gaitasuna ahulduz soilik ordain dezakeela onartzea da. Bere kanpo zorra zerbitzatuta edukiz, Mexiko oraingoz pesotan lehen bezain zordunduta egonen da dolarren kontrako pesoaren debalua zioa dela kausaeta, beraz, bere zorra interesak barne konstante edukitzea rren, soil soilik, lehen bezainbeste barne baliabide topatu ditu.
|
|
|
Hortaz, alternatiba gauzagarria izan barik, dolarren kontra pesoa flotatzen uztea, Mexikok bere kanpo zorra garapen ekonomikorako duen gaitasuna ahulduz soilik ordain dezakeela onartzea da.
|
Bere
kanpo zorra zerbitzatuta edukiz, Mexiko oraingoz pesotan lehen bezain zordunduta egonen da dolarren kontrako pesoaren debalua zioa dela kausaeta, beraz, bere zorra interesak barne konstante edukitzea rren, soil soilik, lehen bezainbeste barne baliabide topatu ditu. Azkenik, sistema flotatzaile askea edo kontrolatua ez dira zor krisirako irtenbide egokia; azpigaraturiko herrialdeen garapena galaraziz, garaturiko herrialdeetan ere garapena oztopatzen du eta munduko ekonomia osoaren funtzionamendua mehatxatzen du sistema horrek.
|
|
|
Arazoa ez dagokio politikari, zeren herrialde batek
|
bere
kanpo zorra behin soilik zerbitzatu balu, horregatik herrialdeak ez luke kalterik jasoko. Nazioarteko kapital espekulatzaileak bere hazkunde jatorrietan gutxitze bat jasanen luke, noski, baina hori ez da faktore negatiboa mundu ekonomiaren garapen orekaturako.
|
|
|
Kasu honetan, Hegoaren merkataritza esportazioek hauen balioa 10 bilioi dolarrekoa izango litzateke 8 bilioi dolarreko balio zehatza lortzen dute, hau da, merkataritza inportazio konkurrenteen prezio zehatza. Horrela, H herrialdeak ez du inongo soberakin netorik irabazi kanpo monetan,
|
beraren
kanpo zorraren zerbitzatzeko bide bakarra zor baliokide berri bat eskuratzea izanik.
|
|
|
Berriro ere, ondorioa honako hau da: H herrialdeak kanpo zor berri baten bidez soilik topa ditzake
|
bere
kanpo zorraren zerbitzu korronterako beharrezkoak diren baliabideak.
|
|
|
Altxatzen ote da herrialdearen merkataritza inportazioen prezioa, dolarretan,
|
beraren
kanpo zorraren zerbitzua dela-eta. Bistakoa da ezetz.
|
|
|
Arazoa bestelakoa da: dolarretan itzuliak izatean, altxatzen ote da herrialdearen merkataritza inportazioen prezioa etxeko diruan,
|
beraren
kanpo zorraren zerbitzua dela-eta?
|
|
|
Ikusitakoaren arabera, badirudi Hegoak bere etxeko errentan galera bat jasaten duela
|
bere
kanpo zorra zerbitzatzen duen bakoitzean; gure analisiaren arabera, Hegoak kanpo monetan (dolarretan) sufritzen duen galera, ez da gertatzen inolako kasutan. Zernahi gisaz, hurrengo atalean ikusiko den bezala, preseski kanpo monetan gauzatzen da Hegoaren galera.
|
|
|
5.3.3 Azkenik,
|
bere
kanpo zorra zerbitzatzen duen bakoitzean, zorpeko herrialdeak galera baliokidea sufritzen du kanpo monetan
|
|
2010
|
|
|
Pakistanek 2.900 milioi dolar ordaindu behar ditu aurten
|
bere
kanpo zorra ordaintzeko (55.000 milioi dolar). Nazioarteko komunitateak, 1.500 milioi dolar, hitzemandako kopuruaren bikoitza da hori, uholdeek eragindako kalteak konpontzeko eta kaltetutako eremuak berreraikitzeko, Nazio Batuek hondamendiaren hasieran eskatu zuten diruaren heren bat.
|
|
|
Hala ere, azken ekitaldietan ia herrialde guztiek ez dute eredu hori bete. Era berean, aukera ematen du estatu batek
|
bere
kanpo zorra porrotean deklaratzeko. Kontzeptu hori herrialde batek atzerriko entitateekin dituen zorren multzoari dagokio.
|
|
2022
|
|
|
Mendebaldea Errusia zigortzen hasi zenetik herrialdeak bankarrot egiteko mamua beti egon da airean. Hori nabarmen indartu da azken asteetan, bereziki Errusiak energia errubloetan pagatzeko exijitu duenetik; erosle batzuek ez dute hala egin, baina Errusiak bai, errubloetan pagatu du
|
bere
kanpo zorra. Hala egin zuen aurreko astean, eta, Standard and Poor en arabera, hartzekodunek ez dute onartu.
|
|
2023
|
|
|
Atakatik ateratzeko, NDFren atea jo zuen Sri Lankak, baina hori egin aurretik NDFk eskatu zuen Txinak, beste batzuek bezala, urrats bat egitea, haren Exim bankuari 4.100 milioi dolar zor dizkiolako Sri Lankak,
|
bere
kanpo zorraren %11 Presio askoren ondoren, martxoaren hasieran Pekinek iragarri zuen parte hartuko zuela zor horren berregituraketan. Ez du zehaztu nola, baina nahikoa izan da NDFk 2.900 milioi dolarren mailegu bat emateko, ohikoak dituen baldintza gogorren truke:
|