|
2004
|
|
|
Euskaldungoaren askatasun mailak erabateko burujabetzaren mailakoa izan behar ote du Euskal Herria
|
bere
jatorrizko hizkuntzan biziko bada. Eztabaida gogorra piztu izan da gai hori ahotan hartu orduko.
|
|
2005
|
|
|
Kontua da, hizkuntzen arteko itzulpen perfektuaren ezintasun horrek, beste aldetik begiratuta bederen, aniztasun linguistikoaren berezko balioa eta hizkuntza arrotzen ikasirakas prozesu ororen sakoneko zentzua onartzera eramaten gaituela. " Espirituarentzako ariketa egokienetako bat", honela dio Humboldtek," hizkuntza batean pentsatu dena beste batean adieraztea da", ze" honi esker pentsamendua espresio era zehatz batekiko independenteagoa bihurtzen da" 150 Norbaitek gaitasuna badu ideia jakin bat
|
bere
jatorrizko hizkuntzan eta baita beste hizkuntzetan ere esateko, adiera ezberdinen arteko korrelazioa biribila ez dela ikustearekin batera, esamolde horietako bakoitzaren erlatibotasunaz kontziente izateko aukera irabazten du. Itzulpen moduko ariketa horretan, hala ere," ez dira hizkuntza horiek bertan elkarri eragiten diotenak" baizik eta, berez," mintzatzen denaren espiritua da, bi hizkuntzen erabileraren bitartez, taktu linguistiko batez eta, gainera, kontzientzia linguistiko orokorrago eta zuzenago batez jabetzen dena" 151 Horrela, bada, hizkuntza ezberdinak ezagutzea eta erabiltzea, pertsonen arteko informazio trukea errazteko bitarteko praktikoa izateaz gain, bada ere pertsona ezberdinek euren burua era orekatu batean osatzeko bide bat.
|
|
2007
|
|
|
gure hizkuntz politika kudeatzeko erak ezberdinak izan daitezke, bai, baina zaila da euskararen normalizazioaren zentzua kolokan jartzea, hain zuzen erabat normala delako batek bere hizkuntzan bizi nahi izatea eta bigarren mailako bezala tratatua izan nahi ez izatea. Ez dugu ahaztu behar, baina, euskalduntze bidean jarri nahi dugun beste hori ez dela hutsetik hasten —berau
|
bere
jatorrizko hizkuntzarekiko lotua dago jada—, eta, horrenbestez, bere eskubide pertsonalak kontuan hartu dira ere euskararen inguruko eskubideak aldarrikatzerakoan. Horregatik, bada, euskararen normalizazio prozesua, neurri handi batean, belaunaldi mailako prozesu gisa ulertu behar da, non euskararen aldeko" presioa" —diskriminazio positiboa— eta" erakarpena" —lotura afektiboa— elkarrekin uztartu diren.
|
|
2008
|
|
|
Erdal herriak euskal herriaren identitate osagarriak partekatu nahi ez dituelako. Euskal herria herri euskalduna izan ezin bada, beraz,
|
bere
jatorrizko hizkuntzan eta kulturan bere burua egituratu eta eratu ezin badu, Imazek jakin luke hori zergatik gertatzen den. Jakin luke, beste gauza batzuen artean, berak eredutzat daukan euskal gizartean herri euskaldunak ez daukala ez lekurik ez onarpenik, bi erdal herrik leku eta aitorpen hori ukatu egiten diotelako.
|
|
|
Eta eskolan modu askotara ager daiteke estimu hori: ikasle bati bere izena polita dela esatea,
|
bere
jatorrizko hizkuntzan irakurritako zerbait interesgarria iruditu zaigula aipatzea... Finean, hori da Maalouf-ek azaltzen duen adeitasuna geure hizkuntza ikasten ari den ikaslearen hizkuntzarekin.
|
|
2009
|
|
|
Ikertzaileek
|
bere
jatorrizko hizkuntzan (espainola) alfabetatutako hogei gerrillari ohien garunen erresonantzia magnetikoak alfabetatu gabeko beste hogeiekin alderatu zituzten. Emaitzek bi taldeen arteko garunen artean desberdintasunak erakutsi zituzten.
|
|
2010
|
|
|
C2 Nagusitasun maila: hiztunak hizkuntza berria menperatzen du
|
bere
jatorrizko hizkuntza bezala. Entzuten eta irakurtzen duen guzia berehala ulertzen du eta erantzuten erraztasunez, gai konplexuetan ere.
|
|
|
Ez dugu eman orain arte liburu horren izenburu osoa
|
bere
jatorrizko hizkuntzan. Hauxe da:
|
|
2011
|
|
|
|
Bere
jatorrizko hizkuntza galdu duen herria, beste zerbait, bihurtzen da, ez da lehengoa.
|
|
|
Hor zerbait hil da. Zalbidek ondo asko dioen moduan, jende horri
|
bere
jatorrizko hizkuntzaren eta kulturaren duintasuna erauzi diote. Jende hori beste nazio identitate eta kultura baten altzoan sozializatu dute estatu totalitarioek.
|
|
2012
|
|
|
"... los medios a los que pertenecen o(...) los medios en los que se inspiran para llevar a cabo su obra de transmisión de modelos, valores y s� mbolos" (rocher 1990: 158). hau da, sozializazio eragile batek bere taldea (bere familia, bere komunitatea,
|
bere
jatorrizko hizkuntza...) izan dezake eredu ala, bertze kasuetan, bera kide ez den taldearen eredu eta balioak (bai eta hizkuntza ere) har ditzake eta horietan iradoki bere ekintza sozializatzailea. hernández Garc� a antropologoa euskararen transmisioaren gainean egindako ikerketa etnografikoan, aritzean edo jardutean —ez esentzian— oinarritutako identitatearen proposamenari lotu z... identidad adquirida, hots, bereganatutako identitatea.
|
|
2013
|
|
|
Bestalde, EH11kolore ekimenak zera gogorarazten digu, euskara dela gure herriak munduari egiten dion ekarpen berariazkoa. Hizkuntza hori eskaintzen diogu gure artean bizi den edonori ikas dezan eta beste euskaldun guztiek bezala hartaz baliatzeko aukera izan dezan,
|
bere
jatorrizko hizkuntza eta kultura erabiliz eta garatuz.
|
|
2014
|
|
|
Azken kasu honetan," interhizkuntza" fenomenoa aurkitzen dugu. Adibidez, bigarren hizkuntza baten ikasle batek, ikasten ari den hizkuntza eta
|
bere
jatorrizko hizkuntza nahasten dituenean," interhizkuntz"," erdibitarteko" hizkuntza daukagu. Inmigrazio kasuetan inmigratuek bi hizkuntzak nahasten dituztenean guztiz integratu arte, interhizkuntza dugu baita" (Joly, 2014: 28).
|
|
2015
|
|
|
" Pentsatzen dugu hizkuntzak aitzinean eman behar direla.
|
Bere
jatorrizko hizkuntzan hitz egin nahi duen etorki desberdineko jendeak, edo maila hobetu nahi duenak parada izan dezan jiteko eta nahi duenaz kalakan aritzeko". Horretarako, esku orri bat zabaldu zuten frantsesez, gazteleraz, ingelesez, euskaraz, portugesez, arabieraz; hots, Santa Gurutze gainetan mintzatuak diren hizkuntzak, beste frankoren artean.
|
|
|
Apirilean plazaratu zuten deialdia: kanpoko 8 itzultzaile nahi zituzten, bakoitzak euskarazko lan bat itzul zezan
|
bere
jatorrizko hizkuntzara. Baldintzak:
|
|
|
Nolabait esateko, hizkuntza eta sistemadesberdinen arteko osasun txostenen adierazpen eta interpretazio automatikoa eta anbiguotasunik gabea ahalbidetuko duen hiztegi normalizatua da, eta hiztegi sarreren arteko harremanak zehaztuta izangoditu.
|
Bere
jatorrizko hizkuntza ingelesa da, eta honentzako 300.000 kontzeptu baino gehiago definituak ditu, baita horiei dagozkien 1.000.000 termino edo deskribapen baino gehiago ere. SNOMED CTkgaur egunean erabilera zabala du mundu osoan zehar.
|
|
2016
|
|
|
Ovsannak 20 urte zituen eta ordurako
|
bere
jatorrizko hizkuntza galdua zuen.
|
|
|
Inork
|
bere
jatorrizko hizkuntzari uko egin behar izango ez dion Gasteiz baten alde egiten du Beñat Garaiok (Gasteiz, 1990). Horretarako, indarrak batzearen beharra azpimarratu du:
|
|
2017
|
|
|
nolatan etorri den Euskal Herrira, integrazioari buruz, hizkuntzak ikasteko prozesuari buruz, zer botatzen duen faltan jatorrizko herrialdetik, zer gustatzen zaion hemendik, zer iritzi duten euskaldunei buruz eta Euskal Herriari buruz... Horretaz gain,
|
bere
jatorrizko hizkuntzaren inguruan datuak jasotzen ditugu. Adibidez, non hitz egiten den, zenbat hiztun dituen gaur egun…", kontatu du Etxeberriak.
|
|
|
Ovsannaren nagusiak eskaera onartu zuen. Ovsannak 20 urte zituen eta ordurako
|
bere
jatorrizko hizkuntza galdua zuen.
|
|
2018
|
|
|
Finlandia Suediaren mendeko lurraldea izan zen Erdi Arotik XIX mendera arte, eta herrialde eskandinaviarren kultura beretu zuen,
|
bere
jatorrizko hizkuntza galzorian izatera arte. Europako herri gehiagorekin batera, Irlanda kasu, etekina atera zioen abertzaletasun erromantikoaren aroari, eta, duela ehun urte, testuinguru politikoak haren herrialdearen independentzia ahalbidetu zuen.
|
|
2020
|
|
|
" Ingalaterra izan zen Kixotea zabaldu zuen lehen herrialde atzerritarra, liburua itzuli zuen lehena, ondo aurkeztuta aurkeztu zuen lehen herrialdea, baita
|
bere
jatorrizko hizkuntzan ere, haren idazlearen biografia argitaratu zuen lehena, Kixotea ren iruzkin bat argitaratu zuen lehena eta testuaren edizio kritikoa inprimatu zuen lehena".
|
|
|
Busuu Busuu ikasleen on line komunitate bat da, eta ez du soilik ikasmaterialerako sarbidea (gramatika ikasgaiak, ikaskuntza unitateak, ariketak, etab.).), baita hizkera praktikatzeko txateatzeko jende mordoari ere. Gainera, ikasleak berak irakasle gisa jardun dezake,
|
bere
jatorrizko hizkuntza markatuz eta beste ikasle batzuen lanak eta erredakzioak zuzenduz. 5 Mugikorrarekin ingelesa ikasteko hiru aplikazio Gailu mugikorrek, hala nola smartphone edo tabletak, beste hizkuntza batzuk ikasteko modua aldatu dute.
|
|
2021
|
|
|
Ginea Bissaukoa da Naur Mango, baina Iruran bizi da. Euskara ikasi du, baina senideekin
|
bere
jatorrizko hizkuntzan aritzen da oraindik telefonoz. Seme alabei ere mankayeraz hitz egin die tarteka.
|
|
|
2010 urtean iritsi zen Jorge Naur Mango Barai (Ginea Bissau, 1980) Irurara (Gipuzkoa). Euskal Herrian daramatzan urteek euskara ikasteko balio izan diote, baina ez du
|
bere
jatorrizko hizkuntza ahaztu: mankanyera.
|
|
|
Azkenik, ikusi dugu migratzaileek ez dutela osasun sistema gertuko ikusten; ez informatzera joateko, ezta arta jasotzera joateko ere. Askok ez dute gaztelaniaz edo euskaraz hitz egiten, eta aurrean duten pertsonak agian ez du
|
bere
jatorrizko hizkuntza hitz egiten.
|
|
|
Gauza gogorrak kontatzeko modu harrigarri" ederra" literaturaren aldetik. " Pertsona bat ia idazten ez dakiena baina beste alfabeto bat eta beste literatura bat erabiltzen duena, pentatsatzen dut
|
bere
jatorrizko hizkuntzako ahozkotasunagatik". Historia bat zegoen, ahots bat, estilo bat oso berezia zena zegoen.
|
|
2022
|
|
|
Uste dut kulturari jatorrizko hizkuntzarekiko errespetua, begirunea eta ardura dagozkiola, eta asko ari dira batuaren alde eta era
|
berean
jatorrizko hizkuntzaren zaintzaile lanetan. Saizarbitoriak, ostera, baserritarkeria, jatorkeria eta mendi puntako euskerie hitzak erabili zituen jatorrizko euskara deskalifikatu eta desprestigiatzeko.
|
|
2023
|
|
|
Bere garaian Hizkuntzen Batzorde Nagusia zenak hartu zuen
|
bere gain
jatorrizko hizkuntzen gaia, eta gaur egungo antolamendu egituran Jatorrizko Hizkuntzen eta Antzinako Pentsamenduaren Azpibatzordea deitzen zaio, CRICen Kulturarteko Hezkuntza Elebidunaren Programaren (PEBI) barruan. Sortu zenetik, hainbat estrategia ezarri dira hizkuntzak indartzeko, hala nola hezkuntza elebiduna, maisu maistren profesionalizazioa, kultur ekoizpena eta materialen ekoizpena, besteak beste.
|
|
|
«Biziberritu egin nahi dugu, eta kulturari, historiari eta hizkuntzari eutsi etorkizunerako», azaldu du Hokkaidoko Ainu Museoaren arduradunetako batek, Shirourik
|
bere
jatorrizko hizkuntzakoa du izena. Ainu herriak gutxienez bi mila urte daramatza Japonia iparraldeko eta Asia ekialdeko uharteetan, eta errusiarrek eta hegoaldeko japoniarrek herri «basatitzat» jotzen zuten duela hamarkada gutxi arte.
|