|
2006
|
|
|
Emakumeak barre zantzoka alde egin zuen. Hura atean agertu aurreko argi
|
bera
itzuli zen orubera. Ikazkinak biraoka segitu zuen hainbeste denboran.
|
|
|
Ase ginen, bada, eta horrelakoetan ohi genuenak hartu ziz  kigun hurrengo bi orduak: garagardoak erosi genituen taberna
|
berera
itzuli ginen. Lokala jendez lepo zegoen.
|
|
|
Ez zidan buruhauste handirik sortu. Ordu berean irten, ordu
|
berean
itzuli. Egunero.
|
|
|
Segi du eltzeak sutan pixka batean. Eta segi dezala,
|
bera
itzultzen denetan pronto egoteko baldin bada.
|
|
|
Zein da arazoa? Bada, Jorge Alonso" ikerlariak" ere testu
|
bera
itzuli zuela, hark ere euskararen laguntzaz. Romanek herri izenak ikusi zituen tokian, Alonsok honakoa irakurri zuen:
|
|
2009
|
|
|
Berriro nazioa eta Estatua uztartzen direla? Hain bide luzea, abiapuntu
|
berera
itzultzeko?
|
|
2010
|
|
|
Harekin plantatu zian bere etxola edo ze baitzuten ere sasu pe haietan... Ba bena jendia oldartu, ez zitian araiz denak akort gizon zuriak neska pollitenak beretako har zitzan, eta izigarriko arramantzak egin zazkotean, ba gure denboran guk galarrotsak egiten genitian bezalakoak araiz, behin azanzka, mehatxuka, neskari tiraka, neska berriz eskapa eta
|
beregana
itzuli, denbora bat eman zitean batzuk besteri larderia finkatu nahiz... Bena ez baita jende salbaiarekin fidatzerik, eskapatu behartu zitziekan... gauaz abiatu zitian, zaku zonbait berekin, lasterka, landderra landderraren gainean delarik ilunpean basaleku horietan, kabaleen aldetik, otso edo lehoin baina zer nahi marmutza ere, lurrez bezainbat airez, berdin landareak tinki, hauetan batzu haragi jaleak, eta erreka poxak, putzu edo azekia barnak, denak kontra... eta malurraren malurra, neska gaztiaren gibeletik herri guzia abiatu, ez ziteian bakean uztekotan errak misionest zuria, aise zian Li Wei ek ere Agusti segitu, ez zukekan fida bere jendeen aitzinera itzultzeko... eta hola ibiliak dituk egunak eta egunak, hilabeteak, ba eta azkenean urteak, batian harroken artean, gero desertu hotz batzuetan, ihes eta beti ihes... gose, egarri, eri, ahulduak, etsituak, galduak, heriotzari deika... haurra sortu zen arte, Xank... euskaraz Xan eta hango hizkuntzez Chank...
|
|
2011
|
|
|
Peña jauna etxera etorri zen batean, nik lana etxean egiten bainuen, esan zidan enkargu bat zuela Donostiara pasatzeko, pisu gutxiko pakete bat zela, bizpahiru kilokoa. Nik entzun besterik ez nuen egiten, baina esan zidanean bere alabak Donostian jasoko zuela Dantzaritik pasa ondoren eta berriro leku
|
beretik
itzuliko zela, nire familiaz gogoratu nintzen eta haiek pasatzeko nuen arazoa kontatu nion. Eta esan nion pasako niola paketea bueltan nire emaztea eta seme txikiena bere alabarekin itzultzekotan.
|
|
|
Baratze handia zuten, batez ere lekak, eta ni jasotzen aritzen nintzen leken artean ongi tapatua. Etxekoandrea egunero joaten zen Donostiara barazkiekin eta
|
bera
itzultzean bazkaltzen genuen denok, ordu biak aldean. Edadeko gizon bat ere bazuten," Frantxesa", eta inork ez zekien ez nongoa zen, ezta nondik etorria zen ere, nahiz eta hainbat erregistrotan begiratzen ibili ziren.
|
|
2012
|
|
|
–Eskerrik asko, esan, eta diskoa hartu dio Inasek irakasle gazteari?. Bihar
|
bertan
itzuliko dizut.
|
|
|
Pianoaren tapa ireki, teklatuaren gaineko baieta jarri eta tapa berriro ixteko hartu zuen tartean egin zuen hausnarketa hori. Artez paratu, eta
|
beregana
itzultzeko eskatuko zion, solastu ahal izateko. Une horretan, baina, Malenek hitz egin zion:
|
|
|
ez nauzue harrapatuko; atzeman nauzuela uste duzuenean, beste nonbaitetik irtengo naiz". (Juan Garziak,
|
berak
itzulitako Hamleten sarreran)
|
|
|
Apaiztegiko eraikuntza tzarrean sartu da gizona. Etxe Handia abandonatu zuenetik, gizona ez da sekula
|
bertara
itzuli. Bazekien hango korridoreetan ez zuela ikasle zeneko gazte oihurik edo eliz kantuen oihartzunik entzungo, apaiztegia aspalditik baitago erdi hutsik.
|
|
2018
|
|
|
Egoera itzaltsuaren inguruko burutazioek Erret hiria alderik alde zeharkatzen duen ibaira eraman ninduten. Ur ertzaren ondoko atzera aurrera urdurian nire pentsamenduak ere halatsu, abiapuntuko kezka
|
berera
itzultzen nintzen beti: eta porrot egingo balit Jonane izeneko hartaz, Errondali babesa eman zion urdangaz baliaturik bideratzea pentsatzen ari nintzen amarruak?
|
|
2019
|
|
|
Lehen ez zeukaten txinparta txiki bat ikusten du Lalek haiengan. Jakina,
|
bera
itzultzen denean eten egiten dute irakasten ari direna, zernahi dela ere. Batzuetan, haiekin batera esertzen da, entzutera, berearen aldean guztiz bestelakoa den herriaz eta kulturaz ikastera.
|
|
|
–Ttu egin du lurrera?.
|
Berarekin
itzuli nahi dut, Ali. Zuk uste duzu badudala aukerarik?
|
|
|
eztitasuna, ternezia agian? Lokartu ezinik, esna ametsetan pentsatu nuen, besterik ezean, ongi legokeela egunen batean euskarazko libururen bat itzultzea, Vinson jaunaren bidaia
|
bera
itzultzen hasten ahal nintzela.
|
|
|
Euskararen memorian dagoen poema ederra, Leterena.
|
Berak
itzulitako beste kantu eta poema dezente bezala. Itzulpen fidelak, itzulpen libreak, poema beraren bertsioak, egokitzapenak, perfekzioaren bila beti.
|
|
|
Nolanahi ere: ez dago iniziatiba pertsonalen zilegitasuna eta askatasuna ukatu beharrik esateko euskaldunok, gure neurriaren apalean, ez dugula soberako indarrik gauza
|
bera
itzultzen eta itzultzen aritzeko, hango eta hemengo apaiz abadeek jardun eta jardun zuten bezala Asteteren dotrina euskarara ekartzen nik ahal dakit zenbat aldiz. Itzulitako testuak ahalik iraunkorrena izan behar du; hurrengo belaunaldiraino iraungo duena, ahal balitz.
|
|
2020
|
|
|
Atondoan gelditu, eta
|
beragana
itzuli egin zen Rosario, begietara begiratzeko.
|
|
|
Euskararen memorian dagoen poema ederra, Leterena.
|
Berak
itzulitako beste kantu eta poema dezente bezala. Itzulpen fidelak, itzulpen libreak, poema beraren bertsioak, egokitzapenak, perfekzioaren bila beti".
|
|
2021
|
|
|
–Elkar ulertzera kondenatuak gaude, Kraken. Gela
|
berera
itzuli zatzaizkit, eta horrek nire premia duzula esan nahi du. Nik, esan beharrik ez dago, kasua argitu dezazun behar dut, horregatik ari naiz saiatzen gau eta gu zu norabide egokian jartzen, esan zuen, adiskidekiro, ordu arte inoiz ez bezala.
|
|
|
Gurasoen garajeko kartoizko kaxan irudikatu zituen zuri beltzezko argazki guzti haiek. Aspaldi zen
|
bertatik
itzulia egiten ez zuela. Hautsontzian moteldutako zigarroa ezpain artera eraman eta zupadarekin bat bizkarra ohearen ertzean pausatu zuen.
|
|
|
Zigarroa lurrera bota, eta irribarreak lagundutako agur xume bat egin zion eskuaz. Siluetak mugimendu
|
bera
itzuli zion, kontraargian ezin jakin zezakeen irribarrerik itzultzen ote zion. Elkarri barkamenik eskatu beharrik gabe nork bere buruari barkatzen dion seinale.
|
|
|
Cristina mostradorearen
|
bere aldera
itzuli zen. David aldizkariak zeuden tokira joan zen zuzenean, baina ez zuen interesatu zitzaion ezer aurkitu.
|
|
|
Atzera zutitu eta barraren atzeko mutilarekin hitz egitera joan zen berriro.
|
Berarengana
itzuli zen. Irribarrez zetorren, eta Davidek pentsatu zuen izugarri ederra zela, edozein zoratzeko modukoa.
|
|
2022
|
|
|
...ainerakoek nire tokia hartzen zutela ikusten nuen, lo eta zahartu baizik ez nuen egiten, urtaroen joanarekin desagertu nintzen, kontinenteen jitoarekin eta izarren mugimenduarekin, espazioaren konkistarekin eta hauts bihurtzearekin, jantzi eta botatzeko milaka gauza abiaraztearekin, eta jaio behar duten haur horiekin guztiekin zera honek segitu ahal izan dezan, bizia eta bere zikloak dituzu, gauza
|
bera
itzultzea betiren beti, larrua jotzearen eta edertasunaren kultua, edertasuna zahartzaroan ere iraunarazteko kultua, berrogeita hamar urte izatean hamazazpi urte izan marrazki bizietako heroien modura, Madonnak bezala, putarena egiten dakiten puta guztiek bezala, nahiz eta hogeita hamar urterekin zail den puta izatea zeren orduan titiek urrun dituzte laztanak, titiak erretiradan doaz, inork joan ...
|
|
|
Azkenik, bere balentriei akabera ematen dien zoritxarreko unean degradaziorik erabatekoena jasaten duelarik, Ekaitza ekainean obrako heroi arrunten ordezkari deigarriena bihurtzen da. Alderantzizko Odisea bat, heroiek etxetik ihes egiten dutenekoa,
|
bertara
itzuli beharrean. Ohorerik gabeko epopeia, paturik gabea, jainkorik gabea, laudoriorik merezi ez duen herri bat eszenan jartzen duena.
|
|
|
Baina, what is the story? Bizitza publikoa bizitza pribatuan eragiten, susmoa dut, eta bizitza pribatua, bere aldetik, alderrai eta zalantzaz beterik, bere damutuekin eta
|
bere
itzuliekin, bizitza publikoan eragiten (adib. Corte).
|
|
|
ez nituen bidaiak prestatzen, apenas nekien zer nahi nuen ere. Etxeratutakoan, aldiz, atzean utzi berriak sortutako lilura, nostalgia, inoiz
|
bertara
itzultzeko gogoa eta liburuak ekar  tzen nituen nirekin.
|
|
|
Hilezintasuna promesten digu, baina gure gorputza kartzela bilakatzen du osasun zientzia mekanizista horrek. Asko borrokatu ondoren, herriak lortu duen sanitate publikoa
|
bere kontra
itzultzen da. Supergizaki digitalak, azti zital batek bezala, herriaren garaipena porrot bihurtzen du.
|