|
2000
|
|
|
Hala ere, Frantzia aldeko Euskal Herriak
|
bere
Ipar eta Ekialdetik gaskoina eta biarnesa zituen inguruko, eta hauek irentsi arteko iraupena izan zuen euskarak frantsesarekin harreman zuzena eduki arte.
|
|
|
Pirinio Atlantikoetan, 1984an bi buruko (euskalduna biarnesa) estazio bat sortuzen Radio France Pays Basque Pau Bearnekin, bi kokaleku izan dituena (Baiona etaPaue), eta lehen urteaz geroztik,
|
bertan
Ipar Euskal Herriak eta Biarnok zeinek bereegitarau bereiziak izanez.
|
|
|
Arrastian gure bizitzak trukatu ditugu.
|
Bera
Ipar Irlandako Derry hirian bizi da, eta haurtzaroko garaietara iritsi gara. Ni baino urte bi gazteagoa da:
|
|
2001
|
|
|
Demagun gertakarien errealitatean aurkitu dugun asimetriaren etsenplu numeriko bat. Adibidez, p epealdian Hegoak H diruko 10 milioi unitateko balioraino (10 HM) esportatzen ditu merkataritza ondasunak; denbora
|
berean
Iparraren merkataritza esportazioak, guztira, I diruko 8 milioi unitateetaraino berdintzen dute. Truke tasa, Hegoaren kanpo zorraren zerbitzua kontuan eduki baino lehen, H diruko 1 unitate I diruko 1 unitaterakoa da.
|
|
|
Beste esaera honek balio du: " Orratza norantz,
|
bere
iparra han". Gizakiarentzat maitagarria dena, hura da ona.
|
|
2002
|
|
|
Ez da gauza
|
bera
ipar aldetik ibiltzea edo hegoaldetik, ezta autobidetik edo mendi pista batetik ere.
|
|
|
Auskalo. Askoz hobeto ezagutzen zuen erdialdea
|
bere
ipar partea baino. Fionak barre egiten zuen etengabe, ageriko arrazoirik gabe.
|
|
2005
|
|
|
Cryosat satelitean itxaropen eta inbertsio handiak zeuden,
|
beraren bidez
Ipar Poloetako urtze azkarrak aztertu eta ulertu nahi baitziren. Jada jakingo duzuenez, ilusio guztiak Ozeano Arktiarrean hondoratu dira, satelitea aireratu eta handik 6 minutura itsasora erori baitzen.
|
|
|
Iparrorratz bat suspentsioan dagoen imana da.
|
Bere
Ipar poloa Lurraren eremu magnetikoarekiko lerrokatzen da eta ipar magnetikoaren norabidea erakusten du. Iparrorratza bertikalki kokaturik eremu magnetikoaren okerdura lortzen da.
|
|
|
|
bere
iparra berreskuratu al du?
|
|
2006
|
|
|
aldekoa). Etenik gabe eta arnasik hartu barik, ekina zen
|
bere
iparra, bere bizitzaren testigantzak ondo azaltzen duen bezala; bere kolaboratzaile zuzenek sarritan gogoratzen dute inguruan sustatzen zuen jarrera: ez zegoen atsedenik hartzeko tarterik, ez zegoen egindakoa kontenplatzeko denborarik, erronka berri eta gogorragoei heldu behar zitzaien eta.
|
|
|
Latitude librazioa gertatzen da Ilargiaren errotazio eta translazio ardatzak espazioan guztiz paraleloak ez direlako. Beraz, batzuetan
|
bere
ipar poloa dugu ikusgai; beste batzutan, ordea, hego poloa.
|
|
2007
|
|
|
Askotan Hegel-en mania bat den eskema dialektiko triadikoa, doi doi aplikatzen da hemen: Esparta izpiritu indiferentziatu, monolitiko, afrikar samarra; antitesia Tebas, subjektibitatea eta zer hori afektiboaren, barnekorraren nagusitasuna (liriko greko handiena Pindaro, tebastarra da); Atenas bion arteko kontraesanaren gaindipena eta sintesia, aldi
|
berean
ipar eta hegoa, ekialde eta mendebalde grekoena, Grezia osoarena hitz batean542.
|
|
2008
|
|
|
Eta Alvaro, nora ezean: haren nora ezak, ordea, ez zuen segundo pare bat ere iraun, Alvarok amorruan aurkitu baitzuen
|
bere
iparra, itxuraz, begiratu ere, halaxe begiratu zion Reginari, amorru biziz; begirada hark, gainera, berehalako oldarraldia iragartzen zuen, ezer iragartzekotan, baina Faustik orduantxe egin zuen oihu?. Ongi egina, Regina!??, eta oihuak Alvaroren balizko ahalegina neutralizatu zuen; honek, jarraian, taldekideei banan banan begiratu, nahas mahasean zeudèn morroi neskameek zirkulu bat osatu zuten bat batean, esku artean zutèn arazoak edo bilduta?, eta atzera egin zuen:
|
|
|
Eta Alvaro, nora ezean: haren nora ezak, ordea, ez zuen segundo pare bat ere iraun, Alvarok amorruan aurkitu baitzuen
|
bere
iparra, itxuraz... begiratu ere, halaxe begiratu zion Reginari, amorru biziz; begirada hark, gainera, berehalako oldarraldia iragartzen zuen, ezer iragartzekotan, baina Faustik orduantxe egin zuen oihu –" Ongi egina, Regina!" –, eta oihuak Alvaroren balizko ahalegina neutralizatu zuen; honek, jarraian, taldekideei banan banan begiratu –nahas mahasean zeudèn morroi neskam... urrats bat atzera egin baino lehen, haatik, gorrotozko begirada bat jaurti zion Reginari, laburra bezain intentsua, mendekurako dei bat ere bazena, agidanean –bazirudien, beraz, hura ez zela gertakari ilun hari amaiera ematen ziòn begirada, beste gertakari are ilunago bati hasiera ematen ziona baizik–, geroak ongi baino hobeto frogatuko zuenez, handik egun pare batera frogatu ere, noiz eta Reginak ukuiluetara joan behar izan baitzuen markesa andereak Alvarorentzat bidalitako mandatu batekin:
|
|
2009
|
|
|
Hitzarmen astronomikoaren arabera, 7:46an heldu da uda. Lurra
|
bere
ipar deklinaziorik handienera ailegatu denean hasi da, hau da, udako solstizioarekin batera; 93 egunetan izango dugu gurekin.
|
|
|
Solstizio eta ekinokzio termino astronomikoak dira, eta Lurrak Eguzkiaren inguruan eramaten duen orbitan hartutako kokaleku jakinak aipatzen dituzte. Eguzkia
|
bere
ipar deklinaziorik handienera heltzen denean (aurten, ekainaren 21ean, igandean, 7:46an, hain zuzen ere), uda hasten da ipar hemisferioan. Beraz, ia aste bat geratzen da oraindik.
|
|
|
Eta Regina eneari eusteko Euzkadi komeni bada, Euzkadirekin joango gara, eta Espainia komeni bada, Espainiarekin?. Eta Teofilo Maria, nora ezean, harik eta aitak hatz erakuslea erakutsi zion arte, baita semeak hatzaren norabidean
|
bere
iparra aurkitu ere: –Urrunegi joan naiz, seme, badakit, baina ez dituzu gauzak ulertzen bestela:
|
|
|
berak. Nazariok? lurrean ezarriak zituen oinak eta Domingok airean;
|
bera
iparrean zegoen eta Domingo hegoan; baina, beste ikuspuntu batetik, bere irudi bera zen, paperean marraztutako bi irudi simetriko, bi puntu, bi poligono, zernahi, irudi bera diren bezala, papera simetri ardatzetik tolestuz gero:
|
|
|
potroak, batez ere!?, eta berak, Domingok ez bezala, ez zituela, alor hartan behintzat ez: Nazariok, izan ere, noiznahi irudika zezakeen bere burua gerra batean, fusila eskuan hartuta etsaiari aurre egiten, baina, halakoetan ere, oinez irudikatzen zuen, airean nekez; beste datu bat ere erabil zezakeen Nazario Orbek memento haietan, apika Domingo, ipurtarin hutsa eta menderagaitza zirudiena, guztiz mende agertzen baitzitzaion noiznahi,
|
bere
iparraren jabe behingoz, egun batean eredutzat ere hartu ez zuen, bada, anai arrebek haren etsenplua jarrai zezaten!; eta orain zer, galdetu zion Nazariok bere buruari, menturaz?, saririk gabe utzi behar ote dugu mutila?; jakin ere bazekien, halaber, jakingo ez zuen, bada!?, fabrika zela orbetarren ezaugarri nagusia, eta errealitate hartara makurtu behar zuela orbetar bakoitzak bere nahia eta bor... ez ote zegoen erdibiderik?
|
|
|
–Sarkozyren erreformak ez dio instituziorik aitortzen Ipar Euskal Herriari?, dio Maite Goienetxe Autonomia kolektiboko kideak. Eta
|
beraz
Ipar Euskal Herriaren beharrak ez direla kontuan hartzen uste du.
|
|
|
Eta Regina eneari eusteko Euzkadi komeni bada, Euzkadirekin joango gara, eta Espainia komeni bada, Espainiarekin". Eta Teofilo Maria, nora ezean, harik eta aitak hatz erakuslea erakutsi zion arte, baita semeak hatzaren norabidean
|
bere
iparra aurkitu ere: " Urrunegi joan naiz, seme, badakit, baina ez dituzu gauzak ulertzen bestela:
|
|
|
Nazario Orbe, une hartan, harro sentitu zen semeaz, ezin disimulatu izan zuèn irri zabala horren adierazgarri: berak –Nazariok– lurrean ezarriak zituen oinak eta Domingok airean;
|
bera
iparrean zegoen eta Domingo hegoan; baina, beste ikuspuntu batetik, bere irudi bera zen, paperean marraztutako bi irudi simetriko –bi puntu, bi poligono, zernahi– irudi bera diren bezala, papera simetri ardatzetik tolestuz gero: borondate apurtezinaren irudia zen, ideia edo ideal baten zerbitzuan jarria, aita semeak batzen zituena:
|
|
|
potroak, batez ere! –, eta berak, Domingok ez bezala, ez zituela, alor hartan behintzat ez: Nazariok, izan ere, noiznahi irudika zezakeen bere burua gerra batean, fusila eskuan hartuta etsaiari aurre egiten, baina, halakoetan ere, oinez irudikatzen zuen, airean nekez; beste datu bat ere erabil zezakeen Nazario Orbek memento haietan, apika Domingo, ipurtarin hutsa eta menderagaitza zirudiena, guztiz mende agertzen baitzitzaion noiznahi,
|
bere
iparraren jabe behingoz, egun batean eredutzat ere hartu ez zuen, bada, anai arrebek haren etsenplua jarrai zezaten!; eta orain zer –galdetu zion Nazariok bere buruari, menturaz–, saririk gabe utzi behar ote dugu mutila?; jakin ere bazekien, halaber –jakingo ez zuen, bada! –, fabrika zela orbetarren ezaugarri nagusia, eta errealitate hartara makurtu behar zuela orbetar bakoitz...
|
|
2010
|
|
|
nahiz eta duda geratzen zaidan berriro atzera egingo ez ote nukeen, begirada soil batek gure asmorik goitiarrenak lurpera ditzake?, ez dut uste; Benjamin Mariak badaki bere izena duen Kristo txiki handi biluzi bat dudala bihotzean, nire fedearen oinarri dena, apaingarriak eta soberakinak kentzen direnean gorputz biluzi bat geratzen baitzaigu, maitasuna eskatzen diguna, eta maitasuna baizik ematen ez duena? harik eta gorputz biluzia bera ere maitegune bihurtzen den arte, non bizitzak
|
bere
ipar galdua aurkitzen duen.
|
|
|
Eliztar askoren ustetan, Pagoagakoa dei bat izan zen, Lurrak, lurtarrek?
|
bere
iparra gal ez zezan; testuinguru hartan, ez baitira apirileko hauteskundeak ahaztu behar, Bigarren Errepublikari bidea ireki eta Alfonso XIII.a erbesterako bidean jarri zutenak; gure etxean lurrikara bat izan zen, mundua hankaz gora jarri balute bezala; lehendik ere ez geunden ongi, egia esan, Domingoren auziak etxekoei eragindako lurrikara ez baitzen txikiagoa izan, aitarekin hautsi eta etxetik ... handiagoa izan zen; Domingok eragindakoak Regina enea zuen epizentro, gure erraiak, beraz?, eta erregimen aldaketak Madril, dardara estatu osora istantean zabaldu bazen ere; Domingorenak, gainera, etxekooi zauri bat eragin zigun, eta zauriari odol ugaria zerion artean ere, etxekook nola edo hala zipriztintzen gintuena, bakoitza bere neurrian eta bere mailan.
|
|
|
Ez zenidan ezer esan, eta ez dakit nola begiratu zenidan, hain nengoen neure baitan bildua eta inguruarekiko deslotua, eta hain nengoen, orobat, konbentzituta gure iparrik gabeko elkarrizketak
|
bere
iparra aurkitu zuela azkenik, mater amabilis, ora pro nobis? ; nik zuri hitz egin arren, ordea, zuk ez zenidan erantzun eta, erantzunik ezean, berriro ekin nion, enfasi berezi batekin ekin ere:
|
|
|
|
Beraz
Ipar Euskal Herriko hiru lurraldeetarik bi dira immigrante ehuneko handiena dutenak. 2001ean Lapurdiko biztanleen %31 Lapurdin sortuak ziren, %17k guraso etorkinak zituzten eta %52 etorkinak ziren (Datutalaia, hamabost urtetik goragoko biztanleria).
|
|
|
Lurrazpiko ur iturriak estaltzen dituen gatzak kolore gorri bizia du, burdina asko duelako”, azaldu du Gómezek. “Chott El Jerid en ezaugarriek iradokitzen dute Marteren metaketa kloratuen analogo bikaina izan daitekeela, duela gutxi
|
bere
ipar poloan aurkitu baitira”, adierazi du kanpainaren zuzendariak. Gomezek baieztapen horren alde egiten du taldeak joan den azaroan egin zuen lehen kanpainan bildutako proiektuaren atariko datuetan.
|
|
|
Eliztar askoren ustetan, Pagoagakoa dei bat izan zen, Lurrak —lurtarrek—
|
bere
iparra gal ez zezan; testuinguru hartan, ez baitira apirileko hauteskundeak ahaztu behar, Bigarren Errepublikari bidea ireki eta Alfonso XIII.a erbesterako bidean jarri zutenak; gure etxean lurrikara bat izan zen, mundua hankaz gora jarri balute bezala; lehendik ere ez geunden ongi, egia esan, Domingoren auziak etxekoei eragindako lurrikara ez baitzen txikiagoa izan, aitarekin hautsi eta etxetik ... handiagoa izan zen; Domingok eragindakoak Regina enea zuen epizentro —gure erraiak, beraz—, eta erregimen aldaketak Madril, dardara estatu osora istantean zabaldu bazen ere; Domingorenak, gainera, etxekooi zauri bat eragin zigun, eta zauriari odol ugaria zerion artean ere, etxekook nola edo hala zipriztintzen gintuena, bakoitza bere neurrian eta bere mailan.
|
|
|
Ez zenidan ezer esan, eta ez dakit nola begiratu zenidan, hain nengoen neure baitan bildua eta inguruarekiko deslotua, eta hain nengoen, orobat, konbentzituta gure iparrik gabeko elkarrizketak
|
bere
iparra aurkitu zuela azkenik, mater amabilis, ora pro nobis...; nik zuri hitz egin arren, ordea, zuk ez zenidan erantzun eta, erantzunik ezean, berriro ekin nion, enfasi berezi batekin ekin ere: " Egi egia!!!"; zuk kafesnea ezpainetaratu, mihia ezpainen artean igurtzi eta begiak zorroztu zenizkidan, Damaso; eta ni, orduan —susmoa bainuen hiztun atsegin abegikortzat jo zintudana sugegorri bilakatuko zintzaizkidala bat batean—, neure aurrerako ihesaldiaz damutu nintzen:
|
|
|
Badakit gordinegi ari naizela, oraintxe esan dizut, Damaso; baina errotik kendu nahi nuke neure min hau, eta horregatik ari natzaizu horrela; Benjamin Mariak bai baitaki, hura inon bada —esperantza horrek bizi nazala! —, zenbat maite dudan eta noraino naizen damu, berari irritxo bat bera ere ez eskaintzeagatik; badaki nire irrika irrikatsuen berri, eta badaki, hortaz, zein den nire ametsa: ...smorik goitiarrenak lurpera ditzake—, ez dut uste; Benjamin Mariak badaki bere izena duen Kristo txiki handi biluzi bat dudala bihotzean, nire fedearen oinarri dena, apaingarriak eta soberakinak kentzen direnean gorputz biluzi bat geratzen baitzaigu, maitasuna eskatzen diguna, eta maitasuna baizik ematen ez duena... harik eta gorputz biluzia bera ere maitegune bihurtzen den arte, non bizitzak
|
bere
ipar galdua aurkitzen duen.
|
|
|
Aznarren ustez, oso ondo oroitzen naiz?, euskal arazoa Espainiako eskuinak konpondu behar du.
|
Berak
Ipar Irlandako prozesua zuen buruan; sinetsita zegoen John Major gabe, Tony Blairrek ez zuela modurik izango gero egin zuena egiteko. Major kontserbadoreak ez balu aldez aurretik sinatu Downing Street eko Adierazpena [30], Blair laboristak ezin izango zuela Ostiral Santuko Akordioa lortu.
|
|
|
" Esklabotza Hari egindako iraina dela aitortuko bagenu...
|
Berak
Iparrera eta Hegora bidalitako gerra ezabatuko luke".
|
|
2011
|
|
|
XVIII. mendearen amaierako Konbentzio Gerraz gain, Hego Euskal Herriak XIX. mendean zehar jasan zituen bi Gerra Karlista, errepublika bat, bost konstituzio, lauzpabost errege erregina eta erregegai eta hainbat jazarraldi militar. Epealdi
|
berean
Ipar Euskal Herriak, berriz, hainbat iraultza, errepublika, inperio eta, tarteka, monarkiaren berrezarpena bizi izan zituen. Harrez gero, gauzak ez ziren aurrekoak bezalakoak inoiz izan.
|
|
2012
|
|
|
a) nazio estatuerreferenteak dituzten nazioez osatutakoak; eta b) nazio estatu erreferenterik ezdutenak. Ondorioz, ez dira gauza
|
bera
Ipar Irlandako, Hego Tiroleko, Bosniakoedo Euskal Herriko kasuak. Lehenengo hiruretan, gutxieneko nazionalek nazioestatu bat dute erreferente, haien naziokidetzaren alde jardunean, eta gutxiengohori bizi den estatuak nazionaltasun hori ukatzea eragozten du.
|
|
|
Erorien monumentua dagoen plaza zeharkatu dut; han dago urdin eta arrosa koloreko tonu biziz pintaturiko betiko soldadua guardia egiten. Gorago daude pasealekua, bidearen alde banatan landaturiko ezki ilarek babesturik, harresi zahar eta belztuak, kanpo zabalera ematen duen arku bat,
|
bertatik
ipar haizea uluka igarotzen dela eta, azkenik, eliz atariko plaza txiki biribila. Ilunabarrean, okindegiko erakusleihoan, koroa formako ogi horailek distiratzen dute paper zurizko kukurutxo batez estaliriko bonbilla baten argitan.
|
|
2014
|
|
|
Baserriaren aurrealdean keinuka ari zaigu Jaizkibelgo gaina. Hara igotzeko Guadalupeko aparkaleku nagusira itzuliko gara, eta
|
bertatik
ipar mendebalderantz joko dugu. Errepidea zeharkatu eta nabarmen egiten du bideak gora.
|
|
|
Ia maila berean, Hegoaldean ere,
|
beraren
iparra hegoaldeak izan behar duelako ustea, zuzenean esan ez arren, konturatu barik errepikatzen den mantra bat izan daiteke. Segi dezatela kantuan eta dantzan, trebeak baitira horretan, horixe da agian askok espero dutena Iparraldea deitzen dugun lurralde horretatik.
|
|
2015
|
|
|
Pascal Ricaudek informazio gehiago damaigu irrati horretaz; berak dioenez (Nor taldea, 2000: 47),. Pirinio Atlantikoetan, 1984an bi buruko (euskalduna biarnesa) estazio bat sortu zen Radio France Pays Basque Pau Béarnekin, bi kokaleku izan dituena (Baiona eta Paue), eta lehen urteaz geroztik,
|
bertan
Ipar Euskal Herriak eta Biarnok zeinek bere egitarau bereiziak izanez.?
|
|
|
Akaso euskarakhirigintzaren alorrean kokatzen diren parte hartze prozesu horietan duen zerikusiari buruz hausnarketa bat egingo dugu. Bere argitalpenen artean, El movimiento Demo y la nueva cocina vasca (desobediente) nabarmenduko nuke, 2004koa, Alberdaniakoa, baita ere
|
berak
Ipar Euskal Herriariburuz daukan ezagutza erakusten duena, beharbada zerbait aipatuko digu gaur. Bere hitzaldiarenizenburua. Lurralde antolaketa eta komunitatearen garapena?
|
|
|
Akaso euskarakhirigintzaren alorrean kokatzen diren parte hartze prozesu horietan duen zerikusiari buruz hausnarketa bat egingo dugu. Bere argitalpenen artean, El movimiento Demo y la nueva cocina vasca (desobediente) nabarmenduko nuke, 2004koa, Alberdaniakoa, baita ere
|
berak
Ipar Euskal Herriariburuz daukan ezagutza erakusten duena, beharbada zerbait aipatuko digu gaur. Bere hitzaldiarenizenburua. Lurralde antolaketa eta komunitatearen garapena?
|
|
|
Badirudi soilik horrek bermatuko lukeela ongizate iraunkor bat, munduko populazio osoarentzat ez bada ere, gehiengoarentzat behinik behin. Hala, iraunkortasuna aintzat izatea ezinbestekoa da aurrerabide eredu alternatiboak eraikitzeko orduan, zeinak era
|
berean
Ipar Hego dialektika kontuan duen. Benetako ekonomia iraunkor bat eraikitzea, alderdi ekologikoa zein pertsonon ongizatea kontuan hartzen dituena, ikuspegi horri atxikita azaltzen zaigu.
|
|
|
San Cristobal, baselizaren izena, Ezkaba mendiaren izena baztertuz eta ordezkatuz joan zen, ez bakarrik inguruko biztanleen mintzairan, baita geografikoki ere. Duela ehun bat urte mendiaren gailurra San Cristobal zen, eta Ezkaba zen mendiaren
|
beraren
ipar ekialdeko muinoa. Alde horretan sortuko ziren, jada hogeigarren mendearen erdi aldean, Ezkaba kale bat eta plaza bat; Ezkaba kanpina geroago; azken urteetan, Ezkabako tunelak eta Iruñeko Ezkaba auzoa.
|
|
|
|
Bera
Ipar Atlantikoan zegoen eta bere ontzia jarri zuen baleontzi norvegiar eta xibarta talde baten artean.
|
|
|
Beren lekuetarik basaki haizatuak, nora joan ez jakin gehiago, gose eta egarriak hartuak beti, preso sartuak bestalde.
|
Bera
Ipar Irakiarra eta Mosuleko artxapezpiku den honek, Parisera gomitatua zelako paradan, oihu bat samina igorri du joanden astean. Galdetzen duela argiki nazioarteko indarreri egiazko armada baten beharra badutela beren lekuetan.
|
|
2016
|
|
|
Ez dute funtzionatzeko modu
|
bera
Ipar eta Hego Euskal Herriko osasun sistemek. Eta, horri lotuta, aski ezberdinak dira batean zein bertzean topa daitezkeen oztopoak.
|
|
|
Horren arduraduna P. Xarriton izan zen, nahiz eta R. Idiederren zuzendaritzapean izan, 1947tik 1963 arte argitaratu zuten,
|
bertan
Ipar Euskal Herriko gazteen gorabeherak eta ekintzak aipatzen ziren. Gehienbat, gazteen artean zabaltzen zuten, Gazte aldizkariaren bitartez, Euskaldun Gazteria elkarteari lotua zen.
|
|
|
Orduan herrialdean FLN gerrila Vietcong bezala ezaguna izango zena sortu zen, Ngo Dinh Diemi oposizioa egiteko. Aldi
|
berean
Ipar Vietnameko gobernuak opositore hauek armaz hornitzen eta politikoki eta logistikoki laguntzen hasi zen.
|
|
|
Bakotxak bere moltsan daukan gauza bat da, eta fidantzia osoa egiten dio. Elkarte batek ere badu
|
bere
ipar orratza, bai eta Herri batek, eta agian munduak.
|
|
|
Egia erran anartean iraultza bezalako zerbait gertatu da Frantzian eta Ipar Euskal Herrian 1968an, ez odoltsua bainan barnakorra, lehengo mundu baten ohidurak, betidanikakoak eta betirakoak iduri zutenak, kasik desegin baitira, gizarte tradizionala inarrosia izan da eta aldatu da, eta iduriz mendebaleko Elizak orduan
|
bere
ipar orratza galdu du... Bestalde Euskal Herrian, bai Hegoaldean bai Iparraldean, Francoren bortizkeriaren ondorio bezala bortizkeria sartu eta nausitu da eta bazterrak zauritu dira behin betikotz bezala.
|
|
|
Serge Harismendy k hitzaldia hasi aitzin oroitarazi duen bezala, deneri ongi etorria eginik antolatzaileen izenean, emazte gazte hori berezitua da arte edo edergintzan eta baditu gaitzeko ikerketa baliosak akulatuak. Mintzatu da
|
beraz
Ipar Euskal Herriko eliza eta kapera erromanikoetaz. Azpimarratu dauku eraikin horietarik nehork uste baino gehiago izan dela eta badela oraino ere.
|
|
2017
|
|
|
politikoarekin eta juridikoarekin?. . Momentu horretan inportantea zen apirilaren 8koa posible egitea, aldi
|
berean
Ipar Euskal Herriko eragileen bake borondatea eta estatuaren legalitate borondatea errespetatuta?. –Berme bat?
|
|
|
Erabateko eskandalu bat lehertu zen
|
beraz
Ipar Euskal Herri lasai hartan. Bat batean justiziak, salaketa batzuen ondorioz, Dasconaguerreren aurka hartu zituen neurriak.
|
|
|
Gero Antxorasera joatea proposatu zidan, Mundaka parean dagoen kala zoragarri batera. Bidean, furgonetan,
|
bere
ipar forro beltzaren azpitik kamiseta zuri bat ageri zuela, ez zait hasten ba kontatzen zalantzak dituela Reimskoarekin, urruti dagoela, eta hemengo norbait lukeela. Klaro, ni, ilusioak egin eta egin.
|
|
2018
|
|
|
Aurten ere artixta gazte frango espresuki etorririk karia hortarat. Ortzegun aratsean, Ziburuko elizan, Nicholas Angelich fama handiko piano joilea, motaz Europa ekialdekoa,
|
bera
Ipar Ameriketan sortua, aspaldian Frantzian kokatua. Ortzirale aratsean, Donibaneko elizan, kontzertu handi bat, Natalie Dessay soprano kantari arraroa, eta piano joile jeinutsu batzu.
|
|
|
Euskal Etxe frangotan eginak dituzte Eguberri bestak eta urtea agurtzekoak. Hego Amerika osoan, konparazio, urteari azken agurra emateko bestak egin egiten dira, baina aitzinaturik, abendoan zehar barreiatuta; gisa
|
bera
Ipar Amerikan eta Europa eta Asiako euskal etxeetan ere. Kalifornian, usaian meza eta haurren antzezpena egin ohi dira, Santa Claus en bisita errezibiturik.
|
|
|
Nahiz eta jakin, ipinaraziz herrialdeak bere baitan zatiturik eta eragabeko galtzeak sorrarazten zituztela, egiaz dena baitzen kasik errauts bihurtua, anaien arteko elkar gorroto bizi, ikusiezinak, bekaitz eta grina txar guztiak eragindako, bihotza erdibitzen zioten anai borroka negargarrietan, guda etengabean ari zirela elkarren kontra topeka euren lurraldeetan; hala ere,
|
bere
iparra hain maite eta desiratua zuen bere herrialdeko lurrari lotua begiztatzen zuen.
|
|
|
Ahozko iturriei doakienez, herritar batekin lan egin da toponimoen erabilpena jendeen eleetan neurtzeko, bereziki IGNko toponimoak nola ahoskatzen dituzten, nola deklinatzen diren. Metodologia
|
bera
Ipar Euskal Herriko herri guziei aplikatua izan zaie. Bi urteko lan horretan, abantzu 12 000 leku izen tratatuak izan dira.
|
|
2019
|
|
|
izenpetze horren karietarat, Europa batuaren kontrakoek alimaleko gezurrak hedatu dituzte. Hala nola erran duten Frantziak Alemaniari uzten ahal lukeela
|
bere
Ipar Ekialdeko zati on bat, Alsazia besteak beste. Bai eta Nazioarteko erakunde nagusian, Frantziak baitu bere alkia segurtasun batzordean, alki hori partekatuko duela Alemaniarekin.
|
|
2020
|
|
|
Bukatutakoan, 172 metro luze eta 195 metro zabal izango dela diote planoek. Bigarrenik, mendi magalean
|
bertan
Ipar Amerikako Indiarren Museoa aberasten segitzea eta, honekin, jatorrizko herrien ondarea eta kultura bizia duintzen jarraitzea. Eta, hirugarrenik, Ipar Amerikako Unibertsitate Indiarra borobiltzea, nahiz eta aurreneko eskolak 2010eko ikasturtean abiatu zituzten.
|
|
|
Sargori tropikaletara ere ez zen egokitu; Portugal iparraldetik etorrita,
|
berak
ipar mendebaldeak zituen gogoko. Osasunez ez zebilen ondo, gainera, 1869an Egiptotik eta Palestinatik egindako bidaiatik bueltatu ondoren.
|
|
|
Ondare hezkuntza delakoak ere antzerako ideietan oinarritzen du
|
bere
iparra; izan ere, kulturaeta historia ingurunea sustatu nahi du, baita aurkikuntza aktiboa ere, eta, ezinbestean ikasleen aurrean azterketa eta eztabaida sorraraziz, kooperazioa eta elkarrekintza sustatzen ditu, esan bezala.
|
|
2021
|
|
|
Urte hastapenean Martine Bisauta, Euskal Elkargoko Klima AireEnergia Planaren arduraduna den presidente ordeari gutuna igorria zuen: " Bizi bezalako mugimendu baten iduriko, zaila da karbono neutraltasunaren anbizio politikoa eta
|
beraz
Ipar Euskal Herriak klima aldaketaren aurkako borrokan parte hartzeko anbizioa erakusten ez duen Lurraldeko Klima Aire Energia Plan baten ekintza planarekin bat egitea".
|
|
|
Lehenengoak, 1994an sortua eta Deiaren enpresa talde berekoa izanik, horren estaldura eskaini izan du 2000ko hamarralditik aurrera. Le Journal du Pays Basquek(), Gararen enpresa talde
|
berean
Ipar Euskal Herriko abertzaleentzat sortu zenak, El Correo Españolek eskainitakoaren mailan zegoen estaldura osatu zuen 2005eko zein 2009ko finalen inguruan (2001ekoaren eta 2013koaren inguruan apalagoa), bertako bertsolariei, Amets Arzallusi eta Sustrai Colinari, jarraipen berezia eginez. El Mundok eta El Paísek, berebat, Euskadiko ordezkaritza irekita eduki zuten bitartean eman zuten finalaren berri.
|
|
2022
|
|
|
Orain eskaintza merkeago eta energia berdearen eskaintzagatik, elektrizitate ala gas hornitzailearen aldatzea posible da. Hemen
|
berean
Ipar Euskal Herrian badira ezagunak, Enargia edo Enercoop bezalakoak.
|
|
|
Bertan eraküntearen adar politikoaren taldean bere leküa hartü züan. Gibelsorik gabe, erreski aitortzen ahal da borroka bide argia ützi düala Iparretarrak erakünte politikoan eta
|
beraz
Ipar Euskal Herriko hixtorian. Militante hanitxek bezala espetxeko bizi torpea ere ezagütü züan bai eta ere txakürren herra, beste kide eli bateki kateatürik Parisera eramanik izan zelarik.
|
|
|
Ez dute gehiago ikusiko herrian, han ez baitu ulertzen duen inor. Autoan sartu eta martxan jarri da, norabide finkorik gabe, bere bihotzaren taupadak izango dira hemendik aurrera
|
bere
ipar orratz bakarrak.
|
|
|
Hego Euskal Herrian, litroko 20 zentimo deskontatuko dira, bihartik aurrera eta ekainaren 30era arte, gasolindegi guztietan eta bezero guztientzat, partikularrentzat zein profesionalentzat, eta ibilgailu eta lanerako makineria guztientzat, hegazkinak salbu. Gauza
|
bera
Ipar Euskal Herrian, baina han 18 zentimokoa izango da beherapena, bihartik aurrera, eta Hegoaldean baino hilabete bat gehiagoz, uztailaren 30era arte.
|