|
2001
|
|
|
Euskarak komunikaziorako tresna baliagarria izan behar du. Herritar batek hizkuntza bat ez mantentzea eta hurrengo belaunaldiari ez uztea aukeratzeko arrazoiak izateak, ez du zerikusirik
|
berak
hizkuntza horrekiko duen gutxiespenarekin, baizik eta sentimendu pragmatiko batekin, zeinak hizkuntza honen gaitasuna eta erabilera, nagusitzat hartzen den beste hizkuntza baten erabilerarekin konparatzen duen.
|
|
2008
|
|
|
galdetuz bezala, eta aldi berean gora igotzeko aginduz, gehiago aginduz galdetuz baino, eta esaldi batzuk esaten zituen nik ulertzen ez nuen hizkuntza batean. Hain lotsa gutxirekin hitz egiten bazuen,
|
bere
hizkuntza hori ezezaguna zelako izango zela pentsatu nuen.
|
|
2010
|
|
|
Honako faktoreok, besteak beste: a) gizartean luze zabal onarturiko (gizarte ez demokratikoetan aginte indarrez ezarritako) arauak, hizkuntza bat jardungune eta situazio baterako egokia eta beste baterakodeserosoa (kasurik larrienean debekuzkoa) bihurtzen dutenak; b) hiztunak
|
bere
hizkuntza hori ingurumen hurbilean (eguneroko harreman sareetan, bereziki) benetan erabili ahal izateko aukera objektiboak, eta c) hizkuntzaren ezagutza mailak. Erabilerari buruzko informazioa ere jasotzen dute, gero eta zehatzago gainera, galdeketa soziolinguistikoek:
|
|
|
Bere lehen esaldia, gogoratzeko modukoa: Vargas Llosak bart Nobela irabazi duenez, espainolaren gailentze eta garrantzia erakutsiz,
|
bera
hizkuntza horretan arituko da. Ole.
|
|
2011
|
|
|
Baiezko ustea dugunok gaude, bestalde, tartean. gure esanean, hizkuntza batek bizirik irauteko eta belaunez belaun transmititzeko ez da ezinbestekoa hiztun elkarte hori jardun gune, harreman sare eta interakzio gune guzti guztietan
|
bere
hizkuntza horretaz baliatzea. diglosia (behar adinako diglosia) aski izan liteke, alegia, hiztun elkarteak belaunez belauneko iraupena izateko. ez noski (exo) diglosiarik gabeko hiztun elkarte beregainek duten osotasun betean irauteko eta haien mailako autorregulazio ahalmenaz baliatzeko, baina bai belaunaldi batetik hurrengora bizirik ateratzeko eta, bien bitartean, osasun beteagoko formularik b...
|
|
|
Hizkuntza batek bizirik irauteko eta belaunez belaun transmititzeko ez da ezinbestekoa hiztun elkarte hori jardun gune, harreman sare eta interakziogune guzti guztietan
|
bere
hizkuntza horretaz baliatzea.
|
|
2013
|
|
|
Mikoletak berba hori aukeratu izana azaltzeko ahaleginik ere egin dut: gaztelaniazko romanceberbak hizkuntza eta aldi
|
berean
hizkuntza horretako poesia molde berariazkoenetarikoa izendatzen dituen moduan, vascuenceere adiera bikoitz horren arabera erabiliko luke Mikoletak, hizkuntzaren ohiko adierari poesia moldearena gehituta.
|
|
2014
|
|
|
Giro hartan sortu ziren Gabriel Aresti bezalako pertsonak, euskal kultura berpiztearen bide malkartsuari ekin ziotenak. zerk eraman ote zuen euska ra gazte gaztetatik ikastera ez dakit. Beharbada, aitona amona euskaldunak zituelako, aitaren kontrako jarrera naturalak, desa dostasunak itotzen zituen frankismoaren gerrikoak, gaztetasunak dakarren berezko errebeldiak, nork daki, baina batere zalantza rik ez dago
|
berak
hizkuntza horretan aurkitu zuela bere ahotsa adierazteko bidea, buru argitsu batzuek, baita euskal herritarrek ere, balio folklorikoa besterik aurkitzen ez zioten hizkuntza ho rretan. Bestalde, oinarrizko justiziaren aldeko borrokan, kultura propioaren erreibindikazioan diharduen pertsona bati ez zaizkio arrotz egiten bestelako jakintzak eta bestelako giza eskubideak ere. normala da, beraz, beste asko bezala, Aresti ere gizakien ar teko berdintasunaren aldeko ideia global batek erakarria izatea, eta sentimendu horrek bere obran ere isla izatea. nahigabe bat baino gehiago ekarri zion horrek gainera. inor ez omen da bere herrian profeta, eta hori hala gertatzen da mugitzen zaren zirkulu handi edo txikitik irteten bazara.
|
|
2016
|
|
|
Zerbaitetan hobera egin dugu behintzat; bestetik, asteburu berean, abenduaren 8an amaitu zen Bilbon lehendabiziko Korrika, euskararen aldeko lasterkaldi kementsu, jendetsu eta batez ere izerditsua; honek ere ez du aurkezpenik behar gure irakurlearentzat, eta Alsinari azaltzen hasiko bagina, berriz, korapilotsuegi izango litzateke: izan ere, nola adierazi, hitz gutxitan, hizkuntza berreskuratzearen alde hainbat jende izerdi patsetan, barea lehertzear eta birikak botatzeko zorian ibiltzea, eta gero jende horrek
|
berak
hizkuntza hori bera erabiltzeko batere gogorik ez izatea. Gizartearen errainu ere ba omen da eleberri bat, baina ez gaude hemen soziologia merkea egiteko; beraz, utz dezagun alde batera.
|
|
2017
|
|
|
Batetik, motibazio identitarioak daude. Hemen jaio eta bizi direnek euskara bertako hizkuntzat hartzen dute, eta
|
beraz
hizkuntza hori ezagutzeko gogoa daukate. Frankismoaren osteko lehen garaian euskaltegietara zihoan jende gehiena oso motibatuta zegoen.
|
|
2021
|
|
|
Jausorok, zentzu honetan, berriro asmatzen duela iruditzen zait esaten duenean folklorekeriarako murriztapen horren atzean eduki gabezia dagoela eta, hortaz, euskararen transmisioak ezer gutxirako balio duela baldin eta ez bada eduki kulturalik igortzen. Are gehiago, euskara transmititzeko orduan eduki gabezia baldin badago, ume eta nerabeek bestelako kultura batzuetatik jasoko dituzte behar dituzten eduki kulturalak; izan ere, gaztelera edo frantsesa ikasten duen euskalduna frantses edo espainol bihurtuko ez den modu
|
berean
hizkuntz hori ikaste hutsagatik, Euskal Herriko ume eta nerabeak ez dira euskaldun bihurtuko euskara ikaste hutsagatik. Eduki kulturalak behar dituzte.
|