|
2007
|
|
|
• Euskal elebidunak (euskaraz erdaraz baino errazago hitz egiten dutenak) eta elebidun orekatuak (bi hizkuntzetan erraztasun
|
berarekin
hitz egiten dutenak) izatera heltzen diren guztiak euskara lehen hizkuntza –euskara edo euskara eta gaztelania– dutenak direla, hau da, euskara familia bidez jaso dutenak.
|
|
|
Lau berba horiek, beste alde batetik, dira sistema orokor jakin baten osagaiak; modu horretara, adizkiak ezberdinak dira, andrazkoa edo gizonezkoa den berba egiten duena eta gizonezkoa edo andrazkoa den
|
berarekin
hitz egiten ari dena.
|
|
2011
|
|
|
Gazteek sumatzen dute musika talde askok egiten duten euskararen erabilera ia sinboliko dela. Hau da, kanta batzuk euskaraz egin arren (batzuk beste batzuk baino gehiago) kontzertuetan taula gainetik esaten dutena eta
|
beren artean
hitz egiten dutena gaztelaniaz da. Denak behintzat bat datoz kontzertuetako giroa, nagusiki, gaztelaniaz dela esatean.
|
|
|
Paula Kasares – Diglosiaren purgatorioaz iruzkin kritikoa hizkuntza funtzioen irudikapen dikotomikoa arazotsua gertatzen zaizkit orain eta hemen euskarak ezinbertzez behar dituenak zehazteko. diglosiak gizarte
|
berean
hitz egiten diren hizkuntzen lekuak bertikalki antolatutako erabilera esparruen banaketa gisa azaltzen du, behetik goiti metatzen den jardun guneen segida, Low/ High dikotomiaz adierazi dena: erabilera esparru informaletatik hasi eta formalidade handiagokoetara doan hurrenkera soziofuntzionala.
|
|
2013
|
|
|
Hala ere, Stenström, Andersen eta Hasund ek (2002) esaten dute gazteek beren hizkuntza egokitu egiten dutela ingurune sozialera, eta ez dutela modu
|
berean
hitz egiten toki batean eta bestean. Horrela, ez dutela hizkuntza bera erabiltzen lagun bati txiste bat kontatzeko, ikasgelan irakaslearen galderari erantzuteko edo gurasoekin etxekolanei buruz hitz egiteko.
|
|
2016
|
|
|
Gauza jakina da hispano askok ingelesez badakitela; baina, ahal izanez gero, aukeran nahiago dute gazteleraz. Pazienteak eta medikuak hizkuntza
|
bera
hitz egiteak pazientearen gogobetetzea areagotzen du, eta horrek kalitatezko arretaren neurria ematen dezake. Kontuan hartzeko modukoa da, izan ere gurea bezalako eremu elebidun batean menpeko hiztunak elebidunak baitira, eta gaia ez da behar den eran aztertu.
|
|
2017
|
|
|
Hurbilpen hori, nire aburuz, norberaren hautu bat izan daiteke eta hau ordurarte egondako mintza ohituren aldaketa bat izango litzateke. Hau da, hiztunak agentzia du
|
bere
hitz egiteko ohiturak aldatzeko.
|
|
|
2.1 Eskolako hizkuntza eta hizkuntzak eskolan etxeak gehienetan elebakarrak izanik, pertsona batzuentzat haurtzaindegia eta eskola dira lehenengo inguruneak non" beste hizkuntzarekin" eguneroko kontaktua izaten duten eta hura ikasteko prozesua hasten duten; gehienetan, oroimenean galduta gelditzen da. Jatorrizko gaztelania hiztunak diren askorentzat hezitzailea edo irakaslea dira katalanez hitz egiten dioten bakarrak zein
|
berak
hitz egiten dien lehenak ere. elkarrizketatutako gehienek jotzen dute haurtzaroko garai hori ingurune oso elebakartzat, eta hori ez dator guztiz bat katalanaren mapa soziolinguistiko osoa kontuan hartuz gero; izan ere, bi hizkuntzak hitz egiten dituzten hiztunak proportzio desberdinetan daude lurralde osoan zehar. garai horretako oroitzapenak oso fidagarriak ez izatetik harago, alegre et al. ren(...
|
|
2018
|
|
|
Zentzu horretan, osasungoa hizkuntza gutxituen hiztun komunitatearen arnasgune bezala ere identifikatu da. Esan daiteke eremu hauetan ez dutela itzulpen zerbitzuen beharrik antzematen; hizkuntza parekotasuna da, ordea, lehenesten dena, hots, erabiltzaileak eta hornitzaileak hizkuntza
|
bera
hitz egitea.
|
|
|
Osasun jarduera, beraz, eremu eleaniztunetan egiten da nonahi, asistentzia prozesuan hiztun ezberdinen arteko hartu emanak etengabeak direlarik. Paziente eta profesionalen artean komunikazioa funtsezkoa da, eta horretarako biek hizkuntza
|
bera
hitz egitea lehenesten da, batik bat pazientean ardazturiko arreta lortu nahi bada (Ohtani 2015). Eremu elebidunetan, non hizkuntza bat nagusi den eta bestea diglosia egoeran dagoen, osasun profesional elebidunak topatzea oso zaila izaten da (De Moissac 2012).
|
|
2020
|
|
|
Azpimarran, Sacks, Schegloff eta Jeffersonek (1974) zehaztu bezala etenaldi bidezko hitz hartzeak dira nagusitzen direnak; hau estuki lotuta dago autoreek solasarentzako aipatutako beste ezaugarri batekin, hau da, normalean pertsona batek baino gehiagok ez du aldi
|
berean
hitz egiten. Adibidez:
|
|
2021
|
|
|
Hemen bizi den lehengusuarekin hizkuntza bere
|
berean
hitz egiten dut. Baita familiarekin telefonoz aritzen naizenean ere.
|
|
|
LISTEN proiektuak pertsonak gaituko ditu beren hizkuntzan hitz egin dezaten beren buruarekin lasai eta seguru sentitzen direnean, bai eta beren solaskideek hizkuntza
|
berean
hitz egiten dutela ziur ez daudenean ere. ikastetxeen hezkuntza helburuak berme osoz eta baldintza berdinetan lortu ahal izateko.
|
|
|
LISTEN proiektuaren helburuetako bat da hizkuntza asertibitatearen kontzeptua irakastea desagertzeko arriskuan dauden hizkuntzetako, hizkuntza indigenetako zein eskualdeetako edota eremu urriko hizkuntzetako hiztunei. LISTEN proiektuak pertsonak gaituko ditu beren hizkuntzan hitz egin dezaten beren buruarekin lasai eta seguru sentitzen direnean, bai eta beren solaskideek hizkuntza
|
berean
hitz egiten dutela ziur ez daudenean ere.
|