2007
|
|
939 Spengler artearen historiako Eskola Vienarrean inspiratua nola dagoen
|
bere
historiaren filosofia guztian, ik. BIENEFELD, H. J.,. Physiognomischer Skeptizismus. O.
|
|
Schiller-engan oso ongi erreparatzen da buruhaustea, ezbaian bateko karaktere berezkoa eta besteko klimaren arteko dileman, arazoa, XVIII. mende honen buru aldera, libertate eta determinismoaren, eta materialismo eta izpiritualismoaren gatazkekin katigaturik, jada ez baita askaera bakunekoa. Disertazioaren garaitik Gutun Filosofikoetaraino, gogo eta gorputzaren elkarrekikotasunaz, bata bestearekiko loturaz eta ber denboran ukoaz durduzatua irakurtzen dugu Schiller425 Berdin kausitu da Herder korapilatuta
|
bere
historiaren filosofian, herriaren karakterea gogo librea da eta aldi berean natura da?, giza askatasunaren eta Jainkoaren probidentzia edo naturako legeen beharraren artean426.
|
|
660 Kant-ek,
|
bere
historiaren filosofian (edo agian hobeki, filosofia moralaren hedaketan historiara, Voltaire-k bezalaxe),, no pregunta, con propósitos epistemológicos, por las condiciones de la cone xión que se da en la ciencia en cuestión [historian], sino que su pregunta se encamina a saber cómo de la ley moral a la que se halla sometido todo obrar, se pueden derivar principios a priori para la captación... DILTHEY, W., El mundo histórico, Mexiko 1978, 128
|
2009
|
|
Tradizio marxista horretan, sozialismoa —dio Bensaidek— eroso asko ibili da zenbait kategoria erabiliz, besteak beste, lan indarra, kapital metaketa, produkzio indarren garapena, teknikaren bilakaera... Mendebaldeko marxismoak ez bezala —horrek, azkenean, Marxen obra gaitzetsi egin zuen,
|
bertako
historiaren filosofia razionalista, determinista, ekonomizista, dialektikoa eta teleologikoa zelakoan—, Bensai' dek arrazoimen historiko eta soziologikoarekin kritiko agertzen den eta bere garaiko positibotasun zientifikoaz haratago doan Marx hori berreskuratu du. Norabide berri hori inspiratu duen autoreetako bat Walter Benjamin da:
|
2014
|
|
Une batez, probintzia aleman hori, nazionalitate printzipioaren arabera, alemanei utzi eta, hoberena eta razionalena Frantzian barne estabilitatea indartzen ahalegintzea dela onartu du. Jarrera horrek dirudi
|
bere
historiaren filosofiarekin eta errealismoarekin kohrenteena ere: armen arrazoiak eman zion Frantziari Alsazia, armen arrazoiak kendu dio, kito1395 Alsazia Lorrena ez dagoela inola ere alemanei uzterik idazten dion Bertheloti1396,, on peut dire qu, il vaut mieux perdre un membre que tout le corps?, erantzun dio1397 Hobe da, azaldu dio Suquet doktoreari orobat, Alsazia Lorrena laga eta Frantzia eraberritzen ahalegindu, beste gerra bat hasi eta berriro galdu baino1398 Garai honetako bere gutunketan, harrigarria da bere konfiantza eta esperantza Napoleon Printzeagan, bere notak eta gutun ugariak Printzeari eta Printzesei.
|
|
Aitzitik, argi baino argiago dago irakurlearentzat, Alsaziarekin zer agitu ere, edozein arraza kontsideraziotatik urrun dabiltzala haren arrazoibideak. Alegia, bien artean arrazistena, bai
|
bere
historiaren filosofia orokorrean1858, bai nazio arazoan konkretuki1859, Renan bera dela; ez Strauss, arrazismo izpirik ere gabe arrazismoaren sanbenitoarekin atera dena. Alemanian darwinista amoralak eta germanista gartsuak ba omen direla esaten da esan, argitu gabe zeintzuk diren, edo beren tesiek zer ikusi behar duten Straussen iritziekin edo zehazki eztabaidako arazoarekin.
|
|
507. Mais j, avais un sentiment juste de ce que j, appelais les origines de la vie?, zurituko du bere burua. Eta
|
bere
historiaren filosofiaren azpiko molde eboluzionista naturalistaz argibide hau ematen digu: –J? étais évolutionniste décidé en tout ce qui concerne les produits de l, humanité, langues, écritures, littératures, législations, formes sociales.
|