|
2008
|
|
|
Garbi dago Lekarozko institutuan, Gernikakoan, eta Kanboko. Xalbador? ikastolan Euskara Batua izan behar dela lan tresna, baina hiru leku horietako bakoitzean,
|
bertako
Euskara Batua erabili behar litzatekeelakoan nago. Eta, azken batean, horixe besterik ez da, nire iritziz, euskalkiek Euskara (Batua) hornitze ko eta aberasteko bidea, gutariko askok zeharo beste moduz ulertzen dutena3.
|
|
|
Bigarrenik, lesakarra
|
bera
Euskara Batua egiterakoan bere hizkeratik abiatzen bada, euskara zuzenagoa eta biziagoa egingo du. Askozaz zuzenagoa eta biziagoa, ez berea ez inorena ez den eredua erabilita baino.
|
|
|
Hauxe da, hortaz, nire epaia, inork entzun nahi balu ere: dabiltzala uztarri
|
berean
euskara batua eta euskalkiak; elkarren osagarri baitira, eta ez elkarren etsai. Jakin bezate, gainera, elkarren premia dutela bizirik irauteko, eta bataren heriotzak besteen hondamendia ekarriko lukeela.
|
|
|
Bilduma horri esker, ondare lexikal historikoaren datuak eskuratu ditu Euskaltzaindiak eta euskara baturako erabakiak hartzeko irizpide fidagarriak eta sendoak ezarri ahal izan ditu. Bestetik, euskara batuaren sorreratik
|
beretik
euskara batua bultzatu nahi izan duten hiztegiak argitaratu dira. Izan ere, euskaldunak ez dira Euskaltzaindiak lexiko batua finkatu zain egon lexiko baturantz abiatzeko ahaleginak egiteko, ezta euskara eremu berrietan erabiltzeko ere.
|
|
|
Auzi konkretuak aipatuz,. Txadonzayak? gehitzen zuen
|
bera
euskara batzearen alde zegoela eta gipuzkoarra zela baina «ala ere baldin Academia orrek balerabaki Gipuzkera lenestea aurkari bat neroni nitzake»278 Beste gipuzkoar abertzale batek ere, Joseba Zinkunegi medikuak, Akademiaren autoritate falta, salatu baino gehiago, aipatu egiten zuen, arazoa egon bazegoela agerian jarriz:
|
|
|
Azterketak hizkera zenbaitetan gertatzen ari den bilakaera zehaztea du helburu. Eta aldi
|
berean
euskara batuaren eragina zein motatakoa eta norainokoa den zehaztea.
|
|
2009
|
|
|
EHUko Aholab taldeak eta Robotiker Tecnalia ikerketa zentroak, berriz, ahotsaren ezagutzan eta sintesian trebatu dute. Horri esker, AnHitz gai da euskalkiak eta hitzak ahoskatzeko hainbat aldaera ezagutzeko,
|
berak
euskara batuan hitz egiten badu ere. Galderei erantzuteko sistema eta Interneteko dokumentuak euskarara modu automatikoan itzultzeko gaitasuna EHUko IXA taldeari zor dizkio.
|
|
2011
|
|
|
Elebakartasunaren aldeko hautua, ez zen horretan geratu eta harago joan zen, UEUk, sorrera unetik
|
bertatik
Euskara Batuaren aldeko apustu irmoa egin baitzuen. Baina apustua egin arren, euskararen batasuna oraindik finkatzeke zegoen, eta 1978.
|
|
|
Beraz, urte tartean Euskara Batua ikusmiran zegoen, eta haren inguruan hartutako erabaki gehienak oso eztabaidatuak ziren (H-aren inguruko eztabaidak gogoratzea baino ez dago). Abagune honetan, Elhuyarreko aldizkari proiektuak, Euskara Batua ontzat emateaz gainera (era
|
berean
Euskara Batuaren prozesua indartzeaz gainera), estandar harentzako prosa zientifiko teknikoaren oinarriak ezartzen saiatu zen. Halaber urte tartean, baita 1978tik aurrera ere, hizkuntza harekin lan egin behar zuten irakasleek eta bestelako profesionalek Elhuyarren aurkitu zuten asetzen hasteko moduko euskara eredua.
|
|
2013
|
|
|
2.1.6 Era berean, badira euskalkien eremuan hainbateko erabilera izan arren, erabilera askoz zabalagoko sinonimoak dituztenak. Halakoei Euskaltzaindiak
|
bere
euskara batuko zerrendetan h. (hobetsi] erantsi izan die. Guk inolako markarik gabe jaso ditugu errenkadan lehentasuna emanez:
|
|
|
2.2.7 Beren beregi bildu dira Euskaltzaindiak
|
bere
Euskara Batua liburuan eta HiztegianIkasgelako lexikoa jasotzen dituen euskalkien eremuko lehen itzuliko termino guztiak; baita Iparraldeko ikastoletarako prestatutako?, liburuko terminoak ere.
|
|
2014
|
|
|
Arestiren heriotzaren ondoan Mitxelenak berak ongi azpimarra tzen jakin zuenez, Gabrielek
|
bere
euskara batua, avant> le> mot, horrela bataiatua izan baino lehenago, prestatu eta plazaratu zuen, bere lerro nagusietan urte batzuk geroago Euskaltzaindia ren babesean gatzatuko zenaren iragarle.
|
|
2018
|
|
|
Monzonek bere sorterriko euskara erabiltzen zuen, alegia Mendebaldekoa, baina gipuzkera ere menderatzen zuen, eta Lapurdin bizi baitzen, lapurtera ere ezagutzen zuen. Hirurekin bat egin eta
|
bere gisako
euskara batua zerabilen olerkian eta antzerkian. Gabriel Arestik ere bere gisako euskara batua eraikitzen zuen, eta gurea baino hobea.
|
|
|
Hirurekin bat egin eta bere gisako euskara batua zerabilen olerkian eta antzerkian. Gabriel Arestik ere
|
bere gisako
euskara batua eraikitzen zuen, eta gurea baino hobea. Idazle horiek guziak batu baten bila zebiltzan. (Davant euskaltzain emeritua, 2016 Lekuona saria jasotzeko unean)
|
|
2019
|
|
|
Monzonek bere sorterriko euskara erabiltzen zuen, alegia Mendebaldekoa, baina gipuzkera ere menderatzen zuen, eta Lapurdin bizi baitzen, lapurtera ere ezagutzen zuen. Hirurekin bat egin eta
|
bere gisako
euskara batua zerabilen olerkian eta antzerkian. Gabriel Arestik ere bere gisako euskara batua eraikitzen zuen, eta gurea baino hobea.
|
|
|
Hirurekin bat egin eta bere gisako euskara batua zerabilen olerkian eta antzerkian. Gabriel Arestik ere
|
bere gisako
euskara batua eraikitzen zuen, eta gurea baino hobea. Idazle horiek guziak batu baten bila zebiltzan?.
|
|
|
" Batuari lotuak diren arazoak Iparraldean Hegoaldeko euskararen eragina da".
|
Beraz
euskara batua eta Hegoaldeko euskara nahasten dira. Beste batek dio:
|
|
|
Nik euskara 26 urtetan ikasi nuen, eta nire gurasoak ez dira euskaldunak.
|
Beraz
euskara batua baliatzen dut, nahiz eta jende batzuekin, euskalkiek batzuetan pixka bat" kutsatzen" nauten (hots Hegoaldekoekin baliteke" zer moduz" erratea, edo Baxe Nafartar batekin" dautzut")".
|
|
2022
|
|
|
Gorka Urtaran Gasteizek izan duen lehen alkate euskalduna da eta hori oso zorionekoa da.
|
Berak
euskara batua ikasi zuen. Ederki egiten du, gainera.
|
|
|
1643an Gero liburua Bordelen inprimarazi zuen, euskal letretan sona handia irabaziz bere idazkera indartsu, aberats eta mamitsuari esker. Hor lapurtera oinarrian,
|
bere gisako
euskara batua egiten du euskalki guztietako hitzak elkartuz. Modelo bat izan da hiru mendez Iparraldean eta Nafarroan, baita Bizkaiko euskaltzale batzuentzat ere.
|