|
2007
|
|
|
Funtsezko ezfilosofikotasunaren kritika bera topatzen dugu Marx gaztean (1842),
|
bera
ere historiaren halabeharrezkotasunaren arrazoi bila, historia zergatik den nahitaez den bezalakoxea653 Bakarrik hemen enpirismoaren kritikak esanahi politikoa hartu dizu jadaneko: ikerketa zientifikoa positibo eta faktiko hutsera mugatzeak datuen kanonizazioa bide dakar eta datu guztien berdinketa, razionalak ala irrazionalak diren bereizketarik gabe.
|
|
|
Premisa bat da, ikusmolde aldetik, XIX. mendean dena historizatua dagoela: erromantizismoaz eta Hegel ez gero, arrazoimenak historia dauka, zuzenbideak historia dauka, hizkuntzak historia dauka, literaturak historia dauka(. Homeroren auzia?), erlijioak
|
berak
ere historia dauka (testu biblikoen ikerketa historiko kritikoak). Gizon emakumearen mundua historiaren mundua da.
|
|
|
Alemanak ohartu dira (beti sinplifikatuz), Voltaire-rekin Berlingo errege jauregian agintzen dagoen arrazoimen frantses hori, historiaren epailea,
|
bera
ere historia jakin baten produktu dela, ez berezko giza arrazoimen eternala (berezko giza arrazoimena balitz, betidanik denek eduki izango zuten): Histori (zi) smoa hasi da?
|
|
2009
|
|
|
Hain zuzen, kritika zientifiko positibistak baino erlijioari suntsikorrago eraso diona, erlijioa adina razionalismoa bera kordokarazi duena gainera, historikotasunaren aurkikuntza giza espirituaren guztian izan da. Nahiz Descartes eta Kantek ez horixe uste izan, giza arrazoimenak
|
berak
ere historia dizu. Eta Jainkoa (ren kontzeptua) k, arimak, zeruak eta infernuak, etab., historia dute.
|
|
|
Bakarrik, berriro, Biblia ongi dago fedeak Elizaren historiatik (doktrinarismo zurrunetik, erlijio bat Zuzenbide Kanoniko bihurtutik) historia horren aurrealdean abaroa bilatzeko, espirituan alegia, letran gaberik. Baina espirituak
|
berak
ere historia du! Baldintza kultural eta intelektual batzuetan bakarrik uler daiteke zerbait jainkozko bezala, eta gure baldintzak ez dira ordukoak.
|
|
2010
|
|
|
Leopold Bloom engana itzuli beharko dugu agian, hots, Barney Kiernan en tabernan. Stoneybatter etik oso gertu, horra?, saiakera honen hasieran ageri den aipamenetako batean, bere burua irlandartzat definitu duen judu horrengana. Xenofobia mehe mehe baina hilgarri bat sumatzen da tabernako giroan atzera aurrera, eta bere «arraza esetsiaren» gainean eragindako bidegabekeriak hasten da Bloom bero bero salatzen, lagunen oniritzia lortu nahian beharbada
|
bera
ere historiaren biktima delarik. Hala, erretorikazko putzu bero batean sartzen da une batez, zapalkuntzaren aurreko erresistentziazko putzu batean.
|
|
2012
|
|
|
izan ere, 1) giza historia osoaz oro har, eta bakezko bideak oso adiera zabalean hartuz gero, ez dago arazorik onartzeko artea, zientzia, kultura ekarle positiboagoak direla gerra baino. Hori, alabaina, ez da asko esatea, hein horretan bortxak
|
berak
ere historian, bake bidezko, elementu ez gutxi barnebildu ohi baitu (arte, zientzia, kultura).
|
|
2023
|
|
|
Martinek bazkaltzeko ilarrak eskatu zizkidanean, argi ikusi nuen
|
bera
ere historia haren protagonista zela, eta ez sekundarioa, batez ere halako bahiketa espres baten biktima zaurgarria gertatu zen unetik. Baratxuri eta urdaiazpiko zati txiki txikiekin ipini nizkion ilarrak, eta, jogurtaz gain, ez zuen beste ezer nahi izan.
|