|
2001
|
|
|
Larramendi
|
bera
ere ez dago baztertu beharrik. Guiputzean icusi ditugu edo Guiputzean hizcunde horiec?
|
|
|
Lizardiren alderdi bat Orixeri zor diogu eta Orixerenetik aski Lizardiri, ikasle bezain gidari izan zuenari. Aita Olabide
|
bera
ere ez zen gutxi Orixeren laguntzaz baliatu.
|
|
2002
|
|
|
...aldizkari hiper kritikoaren orrialdean, eta egile horren Masa, cultura y el radiante porvenir liburuko aurrerapena bide da; Lampedusaren anekdota Javier MarÃasen Vidas escritas lanak jasotzen du (azkeneko argitarapen eguneratua, Madril 2001); Almudena Grandesen adierazpenak El PaÃsen irakur daitezke," El magnetismo del best seller" izenburuko elkarrizketan() (bide batez esanda, Grandes
|
bera
ere ez dago, idazle bezala," aditu" tzat tratatzen duen literatura motatik horren urrun); azkenik, Anjel Lertxundiren iritzia, kasu honetan, 2001 urteko Mentura dugun artean saiotik jaso dut, 89 orrialdetik, eta Ian McEwanena El PaÃsek argitaratutako elkarrizketa batetik(). Dena dela, eta kontsumoko euskal liburuen kontuarekin amaitzeko, Â aipatu beharra dago anomaliak ez direla mugatzen arrakasta handiko liburu gehienen batez besteko kalitate eskasera:
|
|
|
Izena eta izana lapurtu diete: " navajo" hitza
|
bera
ere ez da indioek darabilten elea, gizon zuriek ezarria baizik, eta askok iraintzat ere hartzen dute.
|
|
|
Guretzat, adibidez, sekulako abantaila zen: Las Vegasen eman genuen denboran dolar bat
|
bera
ere ez genuen gastatu kasinoetako jokoetan, eta, hala ere, zerrien antzera jaten genuen egunero kasinoetako jatetxe merke eta aldi berean dotoreetan.
|
|
2003
|
|
|
Eguzki zalea izaki emaztea. Eta
|
berak
ere ez dio muzin egiten, emaztearen aurrean oraindik ere gogaitu itxurak egiten dituen arren. Iaz bukatu zuten Benidormeko apartamentua ordaintzen.
|
|
|
Baina aukera guztiak ez dira parametro argi bi horietara mugatzen. Justifikazioa askoz ere mitiko edo utopiko izan daiteke, eta hori
|
bera
ere ez da txarra, berez. Justifikazio mitikoetan edo utopikoetan, arrazoiaren ardatza bigarren plano batera igarotzen da; erabaki mitiko eta utopikoak batez ere ideologikoak eta sinbolikoak dira, ez dute zertan praktikoenak izan, nahiz eta gizakia erabat bete dezaketen.
|
|
|
Izan ere, gehienbat erdaraz bizi diren gure medioek oso arreta baldintzatua eskaintzen diete euskarari, euskaldunei eta euskal ekoizpen kulturalari. Baina euskaldunak
|
berak
ere ez du askozaz hobeto ezagutzen bere komunitate linguistikoaren mundua, ez zaiolako nahi  koa informaziorik heltzen hedabide diglosikoetatik.
|
|
|
Uztaro, Zer edo Karmel. Tiradak ez dira indartsuak kasu guztietan, bizitza
|
bera
ere ez dago kalamitateetatik salbu. Argitalpen horien artean, kasu batzuetan bizitza oso da ahula, beste batzuen kasuan, aldiz, sustraiak ondo errotutakoak dira.
|
|
|
Bagoaz, eta hori
|
bera
ere ez da gutxi. Baina izan gaitezen ausartago.
|
|
|
loturak beste guneekin, bilatzaileak, etxe barruko hemeroteka nahiz eguneroko kultur munduko titular nagusiak. Euskaldunon Egunkaria
|
bera
ere ez zen atzean geratu eta bere produktu izarrak bi izan ziren: paperezko egunkariaren ber  tsioa eredu zibernetikoan kontsultagarri jarria, bai eta egunerokoaren ingelesezko bertsioa, horretan aitzindari izanik gure artean (Egunerok eta Berriak ondo eutsi diote erronkari).
|
|
2006
|
|
|
Euklidesen planoaren teoria deuseztatuta utzi zuen, beraz. Eguneroko bizikizunak ere bat egiten du Chillidaren iritzi horrekin, ez baitaude berdinak diren bi gizaki edo bi itzal, eta ezta geure itzala
|
bera
ere ez baita berdina bi une ezberdinetan. Einstein, baina, fisikaz ari zen.
|
|
|
umil, alde egin zuen agindutakoa betetzera: von Kluck jenerala
|
bera
ere ez zen lotsatuago sentituko Marneko bataila galdu eta, buelta emanda, atzera egin behar izan zuenean.
|
|
|
Alderdiko kide oso ezaguna zen, eta, hil zenean, haren heriotzaren inguruko xehetasunak lurperatu zituzten gorpuarekin batera, eta baita hil berriak Alderdian lan egin izana ere. Berarekin zegoen homosexualari egin ziotenaz, berriz, bertsio asko zebilen, eta bat
|
bera
ere ez haren ar kondizioaren mesedekoa.
|
|
|
Akaso, utzikeriaren birusa. Presaka aritzeak
|
berak
ere ez luke zurituko esaldiaren baldarra. Zer nahi ote zuen mezuaren igorleak?
|
|
|
ustez hain herrikoia den bertsoaren sorkuntzan dauden teknika sofistikatu eta konplexuetan. Agian bertsolariak
|
berak
ere ez ziren horren jakitun.
|
|
2007
|
|
|
Aspaldi da gurasoek ez diotela ia arretarik eskaintzen. Amak lehen noiz noiz burua jiratu ohi zuen azkarrago joan zedin oihukatzeko, baina orain
|
berak
ere ez dio begiratzen. Horregatik ez da ohartzen burua ez ezik, gerria ere barandako zulotik kanpora ateratzen ari dela, eta gizon baten besoak heldu ez balio, lau bost metrotik behera eroriko zela hondar gainera.
|
|
2008
|
|
|
Gure bideak banatzen diren puntura heltzean, pentsatu dut, ea zer irudituko zaion etxean Franken zain dagoen neskari, Frankek arratsaldea nirekin pasatu izana. Ez dakit zein harreman mota duten, baina
|
berak
ere ez daki nolakoa den gu biona, eta, ezer jakin gabe, posiblea da kezkatuta egotea.
|
|
|
Eta ez da etxean bizi den neska berriari zer gertatzen zaion inporta ez zaielako.
|
Berak
ere ez dio galdetzen Sr ri zergatik ematen dituen egunak bere gelan sartuta belarra erretzen. Ez dio H ri galdetzen zergatik aspertzen den hain arin bere.
|
|
|
Bai? Ba hamarretatik bederatzitan
|
berak
ere ez dugu (sic) jakiten zergatik. (Eskerrak behintzat hamarretatik batean berak ez beste guztiek jakiten dugula zergatik).
|
|
|
"
|
Berak
ere ez du sinesten hori!". Latzena da baietz, sinetsi egiten duela.
|
|
|
Gero eta nabarmenkiago ageri zait edo sentitzen dut ezen zorroztasuna, zuhurtzia eta grazia ez ezik, osasuna, abilezia edo sendotasuna
|
bera
ere ez direla, izatekotan, dauzkagun gauza batzuk, baizik eta beste zera batzuk (traba, zikin, beldur, jakite, lotutasun...) ez edukitzeak zabaltzen dituen bideetatik datozen desgauzak.
|
|
|
Batere kulparik gabe jaio; batere kulparik gabe hil. Bat
|
bera
ere ez gara kulparik gabe bizi.
|
|
|
Eta meditazio hits bat: Elizak
|
berak
ere ez du sinesten Jainkoaren dei edo bokazioan.
|
|
|
Chongqingen ikusi eta Beijingeko txoko polit hartan ikusitako operak igual igualak ziren funtsean. Gizonezko batek, aurpegia zuriz margoturik, emakume baten papera egiten zuen eta istorio bat kontatzen zuen âez galdetu zertaz, esan bezala, hitz bat
|
bera
ere ez genuen ulertzen etaâ. Chongqingen bezala, han ere bazebilen burusoil bat emakume hura zirikatu nahian.
|
|
2009
|
|
|
Hizkuntzen bizikidetza, euskara eta gaztelaniaren estatus berdinkidetasuna, hizkuntza biekiko errespetua, hizkuntza bien ezagutza eta erabilera ziurtatzea, hizkuntza ahulenaren alde aktiboki jardutea, hizkuntza bakoitzaren erabilerarako aukera berdintasuna bermatzea, hizkuntza biak errespetatzen direnez bietariko bat
|
bera
ere ez inposatzea eta de facto ez eragoztea, hizkuntza hautua egiazki ahalbidetzea: horiek dira hizkuntza bizikidetzaren diskurtsoaren ezaugarriak, hori guztia baita hizkuntza bizikidetzak gizarte bizikidetzari egin diezaiokeen ekarpena.
|
|
|
Egitura politiko horietan ere aurrerabidean jarraitu ahal izango luke euskarak, zergatik ez? Baina ez daukagu ezta ere motiborik, bat
|
bera
ere ez, uste izateko independentziarekin euskara nahitaez indartsuago izango litzatekeela. Ez daukagu motiborik uste izateko autonomia aurreratu batekin euskararekiko urrun daudenak independentziagatik bat batean euskaltzaletuko direnik.
|
|
|
Esango genuke gaztelaniari
|
berari
ere ez diotela batere mesederik egiten gainerako hizkuntzen balioa gutxiestera eta ia ia ukatzeraino iristen diren ustezko gaztelaniazaleek. Norberarena defendatzeko besteena mespretxatzen duenak intrantsigentzia eta bazterketa baino ez ditu ereiten.
|
|
|
Aginte Judizialaren Kontseilu Orokorrak muzin egin die, beti muzin, arlo honetan dituen betebeharrei, ez baitu neurririk hartu edo proposatu gaztelania ez beste hizkuntza ofizialak Justizia Administrazioan zerbitzu eta lan hizkuntza moduan normaltasunez erabil daitezen. Ez aipaturiko Kontseilu Orokorrak ez Espainiako Gobernuak
|
berak
ere ez dute deus arautu epaile, fiskal eta idazkariek izan luketen euskara gaitasunari buruz, nahiz eta, legeriaren arabera, herritarrak eskubidea izan, berak hala nahi badu, prozedura judiziala euskaraz egin dadin.
|
|
|
Beraz, bere burua nazionalitatearen parametroen pean definitzen duen giza talde bat
|
bera
ere ez da izan munduan lurralde zehatz bat errebindikatu ez duenik, gaur arte behintzat. Errebindikatzen bada, gatazka bat sinbolizatuko du automatikoki; izaera nazionaleko gatazka, bistan denez.
|
|
|
Bai, azterketa eginez gero, begien bistan geldituko zen herriaren hauskortasuna, baina, hartara, lehengo hutsak berriro errepikatzea saihestuko genuen, bai eta, ondorioz, indarrak alferrik galtzea ere. Dena dela, nago geronen hauskortasun nazionala dela eta, gure herriaren berreraikitze politiko eta kulturalaren prozesua
|
bera
ere ez dela behar bezain aztergai erakargarria gertatu. Kritikak, halakorik izan denean," kanpotik" etorri dira beti, eta nazioa berreraikitzeko ahaleginari berari egindako kritikak izan dira funtsean.
|
|
|
Eman digu, eman digunez, zer pentsatua. Izan da arrazoi eman dionik, eta
|
berak
ere ez duela espero bozik ematea, agindu dionik...
|
|
2010
|
|
|
Batzuoi oso okerra iruditu zitzaigun, ez baikenuen nahi inork gure modernotasunetik bota gintzan. Orduan Atxaga ere askoz abangoardistagoa zen eta
|
berari
ere ez zitzaion gehiegi gustatu Lasagabasterrena, noizbait entzun edo irakurri nionez, baina idazle ia guztiok bide hori joan gara hartzen poliki poliki, zaila baita garaian garaiko zeitgeist delakoaren kontra joatea aurrekoa defendituz. Geroago etorri diren idazle belaunaldi berriek arkaikotzat jo dute gure lehengo modernotasuna, ez guztiek egia esan, belaunaldien arteko borrokari bizitza legez dagokion bezala.
|
|
|
Nahastuta nengoen, ordea, atea zabaldu eta keinurik naturalenarekin utzi zidalako sartzen Teresak barrura.
|
Berak
ere ez zuen nik alde egitea nahi, nabarmenki. Estu antzera nabarituko ninduen, egoerarekin larrituta, oso serio esan baitzidan:
|
|
|
Hasieran inork ez zion beste munduko jaramonik egiten. Gizonezko bati kasu eginez gero, Don Juan Antoniorengana konfesatzera joan behar izango zen eta hori ez zen inoren gustuko kontua; gainera,
|
berak
ere ez zuen ezer asko egiten gu hurbiltzeko. Isila zen, bere lanak egin, ezinbesteko lau hitzak bota eta alde egiten zuen atzera.
|
|
|
Zerk eragozten zien behin bakarrik lasterka egitea, egunero ikusten zituen modu berean, agure bati atsegin ematearren? Baina sakonean
|
berak
ere ez zuen inoiz izan interes handirik aitonak bidaietan oparitzen zizkion azalpenetan. Egia zen hori ere:
|
|
|
–Hari buruz esaten direnak ez dira sineskeriak baino, benetako jakinduriaren aurkako mitoak. Haren existentzia
|
bera
ere ez dago frogatua, argudiatu zuen?. Nork onartuko du trabarik gabe heroi garaiezin bat gezi arrunt batek hila izatea, eta gero berpiztua?
|
|
|
Ez zuten ezer entzungo zeuden lekutik, baina, bere kontura asmatu zuten nolakoa izan zitekeen gure elkarrizketa. Tarancón kardinala
|
bera
ere ez zuten maite Vatikanoan, ez zuten begi onez ikusten. Eta beharbada, gainera ni, han, euskaldun bihurri famakoa nintzela gogoan harturik, okerrena pentsatu zuten gure lanari buruz.
|
|
|
Negoziazioa
|
bera
ere ez zen erraza izan; hori dela eta, gogoan ditut Espainiako ordezkaritzaren ahaleginak guri izen ona kentzeko, bai negoziatzaileei eta bai neuri ere. Hiru Diputatu Nagusiekin bildu nintzen negoziazio estrategia baieztatzeko, eta Madrilera abiatu nintzen 1996ko urriaren 23an.
|
|
|
Atzera pauso bat
|
bera
ere ez indarkeriaren eta terrorismoaren biktimekin elkartasuna adieraztean. Atzerapauso bat bera ere ez pertsona guztien giza eskubide eta askatasunaren defentsan.
|
|
|
Atzera pauso bat bera ere ez indarkeriaren eta terrorismoaren biktimekin elkartasuna adieraztean. Atzerapauso bat
|
bera
ere ez pertsona guztien giza eskubide eta askatasunaren defentsan. Eta azkeneko hau azpimarratu nahi dut:
|
|
|
Aurrekontuen Lege zikiratua onartu zuen Legebiltzarrak 2002rako, zatikakoa: diru sail batzuk bai, beste batzuk ez; legearen titulua
|
bera
ere ez zuten onartu.
|
|
|
Dena dela, Berdasko honen prokuradoreak, Fermin Barrera jaunak, zera dio, berrehun dukat gehixko dela Salome Aguinagaren graduko emakume bati ordaintzeko, porque debiendose graduar por la que su padre puede darle a la hixa, es constante que la pobreza de dicho Lorenzo Aguinaga no legaria ni 20 ducados por dote a Maria Salomé su hixa, que por su miseria siempre la ha tenido serbiendo de creada. Eta hori aski ez, Berdaskok
|
berak
ere ez duela halako diru iturririk, ez bada lo que le presta su destino de ofizial de Herrerias. Zorrak zor, nik uste arrazoi franko baduela gure Berdasko emazaleak, Maria Salome pobretzat jotzeko orduan.
|
|
|
A zer ijito parea! Salatzailea
|
bera
ere ez baitzen hortik honakoa. Hara non ageri den 1726ko erroldan:
|
|
|
gaixoaldi gutxi izan du aurten aire sendo bezain arinak, ez zegoen eguratsa gripetarako. Euri fronte bat
|
bera
ere ez da arrimatu udako lehen hamabostaldiaren ondotik. Hain gertu dugun itsasotik erreka gainetan gora mendi bizkarretara igo izan diren laino behera xirimiri ekarleak abuztuan.
|
|
2011
|
|
|
Neure burua madarikatu dut etxean ez gelditzeagatik, hantxe nengoen ni ondoen, seguruen, inoren oharkabeen, hitzordua iritsi arte. Autoan sartuta itxaroteak ere ez dirudi oso zuhurra, zer egiten du ero horrek auto barruan eta bakarrik, bero tzar honen sapa galgatan?, horixe galde lezake edozeinek, eta irakurtzeko ezer ez hartu izana ere madarikatu dut, paper punta triste bat
|
bera
ere ez, eta itzaletik itzalerako ibiliak Kale Nagusiko kioskora eraman nau ia konturatu gabe. Itxita egongo zela pentsatzen nuen eta halaxe dago, itxita arratsaldeko lau eta erdiak arte, hori dio leihatilako karteltxoak.
|
|
|
Pim pam pum egiterakoan Katxasek erakutsi zuen gozamen lizuna eta nire barruan hartu zuen oihartzuna dira guztiz iltzatuta geratu zaizkidanak. Ondo gogoratzen dut guztia, askotan etorri zait eszena hura ametsetara, eta brastakoan, ez nintzen sentitu kausa zuzen baten defendatzaile, kausa
|
bera
ere ez zitzaidan ordu arte bezain aratz zirrikitu gabea iruditu. Egun hartan bizitzen ari nintzenak oso gutxi zeukan aldarrikatzen genuen utopiatik.
|
|
|
Ezta bazter konturen bat zehazteko orduan ere. Pitzaduratxo bat
|
bera
ere ez, iritzi bakar batek. Hagiografia hutsa.
|
|
|
Ez dakit zer esan.
|
Berak
ere ez du solasbiderik errazten, seguru asko ni bezalaxe dagoelako: gairik gabe.
|
|
|
Egiari zor, ez diot heriotzari beldurrik, eta torturak
|
berak
ere ez dit eragiten ikararik. Ni hil eta gero, nitaz esango dutenak sortzen dit kezka.
|
|
|
–Euskara
|
bera
ere ez ziurrenera, esan du Luziok.
|
|
|
Gomutan dut uda atari hartan autoaren erabilerari zegozkion estatistikek arreta eman zidatela: Jaurlaritzak eginiko ikerketa baten arabera, EAEn automobil pribatuetan eginiko bidaiak garraio publiko bidez eginikoak halako bi ziren, eta auto bakoitzean batez beste 1,35 lagun baino ez zen joaten (ez alferrik, 40 urtean etxe bakoitzean auto bat edo
|
bera
ere ez izatetik pasatu gara etxe askotan bi izatera). Ezin ahaztu, era berean, Jaurlaritza berak aitortzen zuen moduan, bidaiarik gehienak herrien artekoak zirela (hala dira egun ere), ez hiriburuen artekoak (AHTk, hortaz, ez luke konponduko arazo hori).
|
|
|
Deus ez da inorena. Bizitza
|
bera
ere ez, usufruktuan daukagu. Ez gara ezeren jabe.
|
|
|
Xabier Lete: " Deus ez da inorena, bizitza
|
bera
ere ez".
|
|
2012
|
|
|
Beste alde batetik, bera ez da inor beste inori irakaspen itxurakoak emateko. Gainera,
|
berak
ere ez du beti eta ikasle guztiekin asmatzen; oraingo honetan zortea izan du Iñigorekin. Zain geratuko da ea abagunerik sortzen den.
|
|
|
Guillermok ez zeukan futbolera jokatzerik, poliomielitisa pasatu zuen umeagotan eta herren geratu zen. Horregatik ere adiskide egokia gertatu zitzaion Inasi, herentziaz jasotako oinazpiko malformazioak zirela-eta
|
berak
ere ez baitzuen ibiltzea baino ia beste ariketa fisikorik egiten. Horretaz guztiaz konturatua zen aita Ambrosio musika eskola bereziekin ikasketa saioaren ostean hasteko gonbita egin zienerako bezperan.
|
|
|
Gainerako irakasleei gertatzen zitzaienaz beste, ikasleek ez zioten txintik ere erantzun, zenbaitek muturrak ongi estututa izanagatik. Egun hartakoaz geroztik, gurasoak hasi zitzaizkion etortzen, ttanttaka, berarekin hitz egin gura zutela eta semearen edo alabaren egoerari buruz, nahiz eta haien tutore ez izan bera; hasierakoak bakarka etortzen zitzaizkion, senar emazteak edo bikotekideak
|
berak
ere ez baitzetozen bat mamarroaren inguruko iritziez eta, beraz, ezta seme edo alabaren jokabideaz ere. Eta gurasoek ez ezik, zenbait ikasle ere hasi zitzaizkion gerturatzen.
|
|
|
Lau eskola saio izan ditu eta lehenengoan baino ez du mezu argirik jaso.
|
Berak
ere ez du ezer aipatu azken hiruretan, nahikoa hitz egin zielakoan joan den astean.
|
|
|
Eta hona are lazgarriagoa egiten zitzaiona: ohart zen gutuna ez idazteagatik
|
berak
ere ez zuela bueltan jasoko lagunaren gutunik bere aitorpena eskertuz eta lasai hartzeko esanez.
|
|
|
Langileetako bat zauritu zuen, tiroka egin zuen ihes, hainbat jende arriskuan jarriz. Frogak garbiak dira, akusatuak
|
berak
ere ez du ukatu atrakuan parte hartu izana. Baina akusatuak zorrotz begiratzen dio.
|
|
|
Pianistak
|
berak
ere ez.
|
|
|
Baina Euskal Herriko alderdi politikoek ez zuten ezer hitzartuta zer nolako autonomia edo autogobernua behar zuten. Euskal Herriaren eremua
|
bera
ere ez zegoen erakunde politiko gisa ondo zehaztuta, kulturgintzarako onartuta egon arren.
|
|
2018
|
|
|
Olivierrek ez zion horrelakoetan deus esaten. Hitz bat
|
bera
ere ez. Argiaren uzta alez ale biltzen duten mahats biltzaileei utzi egin behar zaie haien lana egiten, haien erara, inork trabarik jarri gabe.
|
|
|
Lady Liberty askatasunaren sinbolotzat hartu zuen zenbait jendek, bitarte hartan. Baina hiri hartan inork ez zekiena zen, bere neskamearekin larrutan egin eta neskame haren keinuak maitatzen ikasi zuen Bartholdik
|
berak
ere ez. Olivier Legranden ohea izan zenak estaltzen zituela andereño haren ametsak.
|
|
|
Desobedientzia zibila liburuaren emaitzarik, ordea, ez dago. Bat
|
bera
ere ez. Zerbitzari zaharrean aldiz liburuaren testu osoa dator, jatorrizko hizkuntzan, euskaraz, gazteleraz, liburuari buruz idatzitakoak...
|
|
|
Oso erromantikoa iruditzen zaiola batak bestearen izena jakin gabe elkarrekin egotea, eta ez diola esango eta nahiago duela
|
bererik
ere ez jakitea. Mutilaren ahotsak kitzikatu egiten du, geroz eta gehiago, eskailerak igo, eta ia giltza sartu orduko elkar biluzten ari dira, ahoak lotzen dituen musua moztuz arropak burutik ateratzeko.
|
|
|
Nirea baino askoz putinkariago eta airosoagoa du zaldia. Eta arrotza
|
bera
ere ez dago nik uste bezain lupuak jota. Nondik atera ditu gazte sasoikoaren kemenak, nondik sortu zaio gazteek bakarrik ohi duten mutirialdi hori?
|
|
|
Ilbeheran jaiotako gizon ñañoa irudi, bizkarrak konkor eta belaunak kakoturik zeuzkan: Sein Floretek
|
berak
ere ez zuen aurkituko, hartara jarrita, bizitzari zor zaizkion petxen adierazgarri hoberik mundu osoan. Fraideak, hitzik egin gabe, klaustroan aurrera eraman ninduen.
|
|
|
–Lau lurperatzaile. Bat
|
bera
ere ez gehiago.
|
|
2019
|
|
|
Askok esaten diote ordu arte inoiz ez dutela judu batekin hitz egin. Ustez,
|
berak
ere ez du inoiz ijito batekin hitz egin, ordu arte.
|
|
|
Giro epelak itxaropen izpia eskaintzen die elementuetatik eta bahitzaileen apeta krudeletatik bizirik irten direnei. Baretski
|
bera
ere ez da lehen bezain sentiberatasun gutxiko ageri.
|
|
|
–Ba
|
berak
ere ez zekien atzo arte, aizu. Gezurra badirudi ere, aspaldian izan dudan ederrena.
|
|
|
Edo guztiek igurikatu zuten Felixek egitekoa ele zuhurrez harilka zezan.
|
Berak
ere ez zirudien presatua, soa dolmenaren gristasun hezean josia zeukala. Mendeak mendetegi alabaina, arbaso lerro andanak Basagaitzeko belardietara hurbildu ziren ardiekin, leku hauetan egiazko libertateaz gozatzeko, irabaz  tearen eta galtzearen funtsaz eztabaidatzeko.
|
|
|
Eguerdi aldean nehor ez zen ageri bazterretan. Apeza
|
bera
ere ez zen etxean. Kalostrapeko egurrezko borta pisua bulkatu zuen eta harri arte ezkutu batean zeukaten ontzira eraman zituen begiak.
|
|
|
Haren neska lagun berriak izango du ipurdi pandero bat oso politta eta nahi den guztia, baina irudimena, lexikoa eta hiztegia eskasak baino eskasagoak ditu. Txetxu
|
bera
ere ez da askoz gehiago (egingo nuke Mariok hiztegi aberatsagoa duela haiek biek batera baino. Badakizue, arraroa da mutila:
|
|
|
Normala da, eta ez hasberriak ginelako bakarrik: hizkuntza
|
bera
ere ez geneukan gaur bezain trebatua halako zereginetarako. Orduko lanen artean badaude, ordea, ardo onek bezala bizi eutsi diotenak denboraren frogari:
|
|
|
Txingarrak eta txartel ere azpimarratuta dauzkat... Irakasle batek begiratzen zituen nire azpimarrak, alboan erdarazko itzulpenak emateko, eta in margineko ohar batean aitortu zidan
|
berak
ere ez zekiela zer zen Iraolaren liburuko pertsonaia baten" denbora dendeletean pasatzea". Orotarikoak" alferkeriatan egon, estar cazando moscas" esanahia ematen du, testuinguruak ere hala iradokitzen du, baina hitza ez dut euskararen inongo bazterretan aurkitu...
|
|
|
Martxok dena hautsiko edo euri asko! Hegoak
|
berak
ere ez du animo askorik ematen: Martxoan usu hegoa, hark baitu makurtzen gogoa.
|
|
2020
|
|
|
–Hura
|
bera
ere ez dun ahuntzaren gauerdiko eztula. Señorita galanta dun!
|
|
|
Heriotza haren ondorengo egunek nabarmen baldintzatu zuten Goiburu familiaren etorkizuna eta, guztien artean, Mikelarena bereziki. Aita ezagutu gabe koskortu baitzuen neskak, argazki xume bat
|
bera
ere ez zuela, haren aurpegia ahanztera kondenatuta.
|
|
|
Soldaduek ez daukate izenik, eta ez dute zertan eduki behar.
|
Berak
ere ez zuen eduki, soldadu soil bat izan zen bitartean.
|
|
|
Eta bera zena izanda, ez zuen inork hitzik ere esan erantzun hura entzundakoan, berdin zen gerran bazeuden ere eta nazioaren etsaien kontra borrokatzeko gizon guztien beharrean baziren ere.
|
Berak
ere ez zuen azalpen askorik eman beharrik. Patente moduko batek anparatzen zuen Espainia liberatuaren Zona Nazionalean askatasun osoz mugitzeko, inori konturik eman gabe.
|
|
|
Zure bizitza sexualarekin duten obsesioa zuk egin duzun ezer baino fetitxistagoa da seguru asko. Marianne Lukasengana itzuli eta guzti egin zen, eta berari egindako argazki guztiak ezabarazi zizkion, nahiz eta Lukasek bat
|
bera
ere ez zuen inoiz linean jarri. Lotsak hil jantzi batean bildurik bezala zeukan Marianne.
|
|
|
Azkenaldian Connell konbentzituta dago Peggyk ez duela begi onez ikusten, eta haren jokabideari erreparatzen harrapatzen du bere burua froga bila.
|
Berari
ere ez zaio gustatzen Peggy, inoiz ez zaio gustatu, baina hori ez zaio iruditzen aipagarria. Peggy langara abiatzen da korrika, sandaliek hartxintxarretan kris kras egiten diotela.
|
|
|
Ez erabaki ezin duelako egitea gustatuko litzaiokeen edo ez; kontua da ezin duela egin. Zerbaitegatik, eta
|
berak
ere ez daki zergatik, Connellek uste du beharbada gai izango litzatekeela Peggyri larrua jotzeko Marianneren aurrean, nahiz eta deserosoa izan, eta ez nahitaez atsegina. Baina luke ezer egin Mariannerekin, hori argi ikusten du segituan, Peggy begira dutela, edo haren lagunen bat edo beste nornahi begira dutela.
|
|
|
Mariannek ezin izan zion horri erantzun. Iruditzen zaio
|
berak
ere ez dakiela nolakoa den bere familia, inoiz ez duela asmatzen haiek egoki deskribatzen, batzuetan esajeratu egiten duela haien jokabidea, eta gero damua sentitzen, eta besteetan, berriz, garrantzia kentzen diola, horrek ere damua sentiarazten diolarik, baina beste era batekoa, barnerakoagoa. Joannak uste du berak badakiela nolakoak diren Marianneren familiakoak, baina nola jakingo du hark, edo beste inork, Mariannek berak ez badaki?
|
|
|
Postrea ekarriko dut. Connellek desilusioa hartu du epelkeria erakusketa horren aurrean, baina
|
berak
ere ez du ezer esaten. Peggy Marianneren atzetik joaten da barrura eta mahaian denak isilik geratzen dira.
|
|
|
Mariannek sorbaldak jaso zituen.
|
Berak
ere ez zuen ulertzen zergatik.
|
|
|
Ez nintzen dendari txinatarrarengana joango haren begiei argazki bat ateratzera, ulerbera izan zedila eskatu nion. Saiakera ugari egin arren, bat
|
bera
ere ez zen balekoa. Ninberen aurpegiaren erdia itzal beltzak janda zegoen, beste erdiko begia nabarmenduta.
|
|
|
Izan ere, hemeretzi edo hemezortzi urterekin eduki izan banindu, nire ama izan zitekeen, ez dakit baina imajinatu egiten dut. Eta sekula izango ez delako, nire ama, berak hala nahi balu edo nik hala nahi banu ere, baina nik ez dut horrelakorik nahi eta
|
berak
ere ez. Lehen bezalakoa izaten naiz, batzuetan.
|
|
|
Eta hemeretzi edo hemezortzi urteetan eduki izan banindu, nire ama izan zitekeen, ez dakit baina imajinatu egiten dut. Baina ez da sekula izango nire ama, berak hala nahi balu edo nik hala nahi banu ere, baina nik ez dut horrelakorik nahi, eta
|
berak
ere ez. Eta musu eman diot, ahoan eman diot musu, eta erantzun dio berak, eta besarkatu nau, eta nintzen bezalakoa naiz ni oraindik, batzuetan.
|
|
|
Galdosek Sebastian semetzat aitortu eta bere kargu egingo zuela jakinarazi zion eguna gogoratu zuen Jagobek. Hasieran
|
berari
ere ez zion esan umea norekin uzteko asmoa zeukan. Handik hilabete batzuetara ubillostarren jauregira joan zitzaion Galdos, esanez:
|
|
|
Galdosek irakurria zeukan Azpilikuetaren Compendium horum omniun Navarri operum bilduma, Venezian argitaratua 1598 urtean. " Azpilikueta fraide agustindarra zen, Aita Sainduaren aholkularia, eta batek daki
|
bera
ere ez ote zen Aita Saindua izatera iritsiko, baldin eta Gaztelako Felipe ii.a erregeak kardinal izendatzeko oztoporik jarri ez balio. Zuzenbide Pirinearreko iturrietatik edandako Azpilikueta nafarrak zioen erresuma ez dela erregearena, herritarrena baizik.
|
|
|
–Atzo arratsaldez eta gaur goizez inguruetako abokatu denak bisitatu ditugu, eta ematen du denak ados jarri direla, bat esanda
|
berak
ere ez omen dauka astirik zure auziarekin arduratzeko. Maria Ubillosek, arrapaladan.
|
|
|
Urte hartan, talde txukuna zuten andaluziarrek baina jokalari zikin samarrak eta bazter nahastatzaileak. Entrenatzailea
|
bera
ere ez zen askoz hobea. Arcangel zelaian jokatutako partiduan nahikoa saltsa izan zen.
|
|
|
Aztertzailea aztergai bihurtuta, nire iritziz, Azurmendi
|
bera
ere ez zen libratu Teilharden eraginetik. Bere Hitz berdeak (1971) liburuko Lurraren seme poema honela hasten da:
|
|
|
Behin bakarrik eskaini zuen publikoan,???, an eman zuen azken jaialdian, hain zuzen. Sorkuntza prozesua nola izendatu, berriz, ematen du poetak
|
berak
ere ez zeukala oso argi: " Nik bi horiek batu ditut(...).
|
|
|
Pagourte 2001. " Deus ez da inorena, bizitza
|
bera
ere ez".
|
|
2021
|
|
|
Aitor dizut nigan ate xulo ezkutu bat ireki duzula zeure gutunarekin, eta hara zer agertu den. Koipez leundu gabe esango dizkizut, bada, neure kontu hauek, etorri ahala, mitologiako kontakizunak bezain garratz, preseski mitologiako kontakizun batzuk tartekatuz, esaten ez dizudana zeuk asma dezazun, iradoki besterik egiten ez denari baitario odolik mingotsena, nahiz eta iradokitzaileak
|
berak
ere ez daukan oso garbi zer iradokitzen duen, bi planoen arteko antzekotasunak antzekotasun.
|
|
|
Zu emakumea zarenez, beharbada hobeto jabetuko zara. Berarekin txortan egiten ahalegintzea burutik pasatu ere ez zitzaidan egin;
|
berari
ere ez, jakina, baina hori errazago ulertzen dut; hozkia emango zion; eta, ondo pentsatuz gero, niri ere bai. Hala ere, berak gogamenean eta bihotzean nindukan, eta ez preso; gure harremana zoragarria ere bazela esango nuke baldin eta ez baneki Jonaneren âeta nireâ porrot existentzial erabatekoaren pausagune bat besterik ez zela hura guztia.
|