|
2001
|
|
|
Herri oso bat itzultzaile bihurtzeak baditu bere arriskuak, ongi agerikoak gainera. Ez da hizkuntza
|
bere
buruaren jabe, besteren mirabe  baizik: besteren hitzak, esaerak eta legeak dauzka beti gogoan haiei nola egokituko zaien asmabeharrez.
|
|
|
Aitzitik, hasieran eta geroago ere bai, bere gisa eta bere kabuz ibili zen luzaroan, giroari entzungor eginik. Bere bidetik abiatu nahi zuen eta
|
bere
buruaren jabe izan, gizona izan daitekeen neurrian, ez inoren esanera egon. Hizkuntzari dagokion aldetik, berriz, ez zen  berrizale âorduko zenbaitek nahi zuketen adina ez, behinik behinâ, zaharzale baizik:
|
|
|
Gero, XIX. mendean guztiz ere, hizkuntzalariak harro harro burua nabarmentzen hasi zirenean, sortu zen gorabehera eta tirabirarik. Baina, hau gogoan eduki behar da, hizkuntzalariak izan ziren, filologo ere gehienbat zirelarik, bere nortasuna ezagutarazi eta
|
bere
buruaren jabe zirela, eta ez inoren mendeko, agertu nahi izan zutenak.
|
|
|
Etxeparegan, beharbada, neurriak agindu du, baina neurriak ez zukeen jaun eta jabetasun hori erregela haustea bekatu larria izan balitz. Neurria gramatikaren eremuan izan zitekeen
|
bere
buruaren jabe, ez gramatikaren eremutik kanpora eta gramatika legeen kontra.
|
|
|
Bestela esan, guztiok bagara hizkuntzaren jabe, ez da inortxo ere hizkuntzaren jabe. Hizkuntza bera da, soil soilik, bere eskuko eta
|
bere
buruaren jabe; damurik, hizkuntzak ez du ahorik mintzatzeko, ez eskurik deus aldatzeko. Guk gorputzaren alde batera eta bestera dugun bezalako eskurik, diot.
|
|
|
Bigarrengoz, bagenuen besterik 1700ean, hizkuntzaz kanpo: foruak, lege zaharrak edo nahi den gisa izenda daitezkeen hein bateko burujabetasunaren agiriak, eta hein batekoak diot ez delako inor ez ezer, Jainkoaz beheiti,
|
bere
buruaren jabe oso. Legeok tokian tokikoak ziren, hori guretarrei maizegi atzentzen bazaie ere.
|
|
2002
|
|
|
Agian, Manuelengan berarengan islatzen zen hobekien lagunarteko giro laxoa. Pozik ageri zen, pitin bat piztuta beharbada, baina aldi berean
|
bere
buruaren jabe, beti bezala. Josu R k ez zuen gogoratzen inoiz mozkortuta ikusi izan zuenik.
|
|
|
Hotsak identifikatzen iragan zuen tartean bihotz taupaden danbadak motelago sumatu zituen bere baitan. Behin fabrikako sarrera  atzean utzi eta ostera
|
bere
buruaren jabe egin zelarik, berriz, kalea gurutzatu, eta lehengo espaloi bideari lotu zitzaion. Hurrena, kale kantoian, bere espaloia utzi gabe, Ezkurdi Plazaraino luzatzen zen Abenida hartu zuen, eguzkiaren presentzia salatzen zuten argi itzalak gaindituz.
|
|
|
Bazuen begiradan nire  babes ahalmen guztia errenditzen zuen zerbait. Zumea bezain zalua eta ibilera gozokoa, oso
|
bere
buruaren jabe ematen zuen...
|
|
|
Baina paper haiek irakurri ahala, nire beldurra izu bilakatzen joan zen. Dokumentu haien arabera, sinatzaileak zin egiten zuen ingelesa ondo zekiela eta, beraz, han esaten zen guztia ulertzeko gauza zela; aditzera ematen zuen, gainera, bazekiela jaus  gailuz salto egitea kirol arriskutsua zela eta heriotza ere eragin zezakeela, eta, agiriak sinatzeko orduan,
|
bere
buruaren jabe zela adierazten zuen; gero, istripurik gertatzekotan, antolatzaileen kontrako inolako neurri judizialik abian jar  tzeko aukerari uko egiten zion; eta, azkenik, bere heriotzaren berri nori eman behar zitzaion jakin ahal izateko, lagun edo senitarteko baten izen, helbide eta telefonoa jarri behar zuen... " Ez larritu, motel, tramite hutsa baino ez da, legeak hau egitera behartzen gaitu", esan zigun hango arduradunetako batek, baina hitz haiek ez ninduten batere lasaitu.
|
|
2003
|
|
|
Elite abertzaleen lotsarako, euskarazko prentsa, euskal prentsa azken finean, bere bide propiotik abiatu da: elebitasunaren nahiz diglosiaren kateak hautsi eta
|
bere
buruaren jabe egin da; nahiz eta sarritan ez den ulertua izan etxean bertan.
|
|
2008
|
|
|
Atzeratua, edo inuxentea, edo oso betea izango ez zen seinaleekin jaio zen behin nexka bat mundura. Hartaz aditu nion esaten gizaseme bati nola esan omen zien medikuak aita amei" ez zela alaba
|
bere
buruaren jabe izango sekula".
|
|
|
" dena libre ez da sekula izango; gizona gizon den bitartean, Jainkoa ez da hilko"; edo politago: " gizona
|
bere
buruaren jabe den bitartean, Jainkoaren ume izango da".
|
|
2009
|
|
|
Gero, Aurobindo ikasleen aurrean mintzo da yoghien gorputzetan gertatzen diren zenbait energia fenomenori buruz; batzuengan, shidi edo ahalmen harrigarriak pizten dira; shidi horiek yogaren bidetik aldentzeko bultzagarri dira, deabru modukoak, yoghiari
|
bere
buruaren jabe izatea galarazi nahi diotenak.
|
|
2010
|
|
|
Areago, edozein haurtxoren eta edozein gizakiren aurrean ahuspezten gara gaur, giza haragi apalaren aintza eta goratasuna aitortuz. Bere buruaren bila dabilen gazte drogazalearen,
|
bere
buruaren jabe ez den zahar abandonatuaren, lanik eta familiarik eta herririk ez duen etorkin mespretxatuaren aurrean ahuspezten gara eta Jesus bezala agurtzen ditugu, haiek ere jainkozkoak baitira, Jesus bezala. Eta areago:
|
|
2011
|
|
|
Greziarrek Espainiara eta bereziki Bizkaira egindako bisitaldiak miraz jasoko ditu Kronikan (9 koadernoan) eta Bizkaiko zenbait leinuri jatorri troiarra eman izana mira horren fruitu da. Kasu honetan ez du axola kontraesanean sartzeak Kronikaren mezu nagusiarekin, hau da, Bizkaiko herria beti izan dela
|
bere
buruaren jabe eta sekula ez dela kanpoko herrien menpean egon, izan ere, greziarren etorrerak bizkaitarren ohorea eta jatorri garbia berretsi baino ez zuen egiten. Baina herri edo leinu espainiarrei odol greziarrarekiko harremana egoztea ez da Cachopinen berezko ideia, oso hedatua baitzen lan metodo hori Espainiako genealogisten artean.
|
|
2012
|
|
|
aurpegiera malenkoniatsua eta begirada ernea. Inasek
|
bere
buruaren jabe izan nahi zuen, hau da, bere iritzi, bere kontzientzi eta bere zoriaren erantzule izaten saiatu izan zen, inor ez bezala gainera. Zenbat eta jakinduria handiagoa, atsekabe sakonagoa eta larriagoa bizi ohi dela dio juduen esaera zaharrak.
|
|
|
gogotik gurtzen zuen, adiskide min bati bezain adeitsu egiten zion otoitz. Bat batean, Jainkoaren presentziak ito egiten zuela sentitu zuen, ez zela
|
bere
buruaren jabe, bizi propio baten arnasaren falta sumatzen zuen bere barrua, eta, ordutik, harengandik ihes egiteko, apartatzeko, urrutiratzeko ahaleginean eman ditu gaur bitarteko urte guztiak, biziaren erdia baino dezentez gehiago.
|
|
2019
|
|
|
Amandre ipuinetan errebelazio gisako bat bilatu nahian, Hendaiako mediatekan Yolanda Arrieta idazleak Mari Xorri buruz idatzitako liburu bat aurkitu nuen; euskaraz, gatzaren ardura hartzea esaten delarik, nor
|
bere
buruaren jabe izatea adierazten dela irakurri nion, norbera iritsia dela pertsona autonomoa izatera, alegia. Eta nor izan nahi horretan, Manexen eremu grabitatorioan jarraitzen nuelako, astean behin egin behar izaten genion idazlanean, italieraz eta euskaraz solaskideari zuzentzeko tratamendua hartu nuen hizpide; han erregistro formala hobesten dugula jakinarazi nion, Lei izenordainaren bidez hain zuzen ere; segidan, gure familiako ohiturak aipatzearekin batera, Manexi zeharka galdegin nion ez nekiela bera edo bere lagunak emazteari edo seme alabei zuka ala hika zuzentzen ote zitzaizkien...
|
|
2021
|
|
|
â Emoxionatuta hago zeharo lertsun horrexekin, e?! â³ Zer ikusten dun?,
|
bere
buruaren jabe edo? ⣠Ez:
|
|
|
â³ Badakin honi terapian zer salduko dioten: osoki
|
bere
buruaren jabe den pertsona. ⣠Kontzientzia osoa daukana, beste ixtori mainfulnes horrekin osoagoa oraindik, eta igoaldi motx batzuk...
|
|
2022
|
|
|
Montmorteko andereak ozenki esandako hitz haiek burrunba egin zuten baratzeko isiltasunean. Inspirazio aldarte horietan ez zen
|
bere
buruaren jabe izaten. Oinkada luzeak emanez zebilen batera eta bestera.
|
|
|
Kulturak nahastu edo harrotu gabeko jendeak badaki haizea ez dela librea. Haizea ez da
|
bere
buruaren jabe eta ez dabil bere gogoaren esanera: hego haizeak hegotik jotzen du eta ipar haizeak iparretik, eta ez beste inongo lekutatik, nahita ere.
|