|
2008
|
|
|
Jakituriaz eta herri senaz ongi horniturik egoteaz gainera, euskaldunon herri psikologiaren ulertzaile bikaina ere bazen. Beti testu idatziaz ez bada ere, hark gauzak esateko eta egiteko modu berezia zeukan, eta euskara batuaren formaz ez eze, proiektua ulertzeko eraz eta
|
bera
bide ratzeko prozeduraz ere uste baino eredu jarraipide gehiago utzi zizkigun. Askok eus kara batuaren oinarrizko filosofia hori beragandik ikasi genuen, eta ahal izan dugun neurrian hori praktikatzen ahalegindu gara, beti ongi asmatzea erraza izan ez arren.
|
|
|
Ax 392: Zeren bekhatuaren
|
bere
bidean eta osoki Ad aequalitatem iustitiae, berdinzki iustiziaren arauaz pagatzeko, behar izatu zen presuna infinitua k, I a inko eta gizon zena k pa ga zeza n, eta hartarakotzat, heriotze errezibitu zuen. Halatan zorra bezala, pagamendua ere izaiteko infinitu.
|
|
|
Ez da hau lekua, eta ez gara
|
beraz
bide horretan barrena abiatuko, euskal posposizioen status lexiko gramatikal berezi hori argitzeko. Bistan da, ordea, oso kontuan hartu behar dela alde> bidezko posposizioen ugaritasuna eta adiera esparrua.
|
|
|
Batetik ez zegoen nahikoa erosle egile bakoitzak bere hiztegia egin eta gutxienez gastuak estaltzeko adina irabaz zezan, aski baitzen beste hiztegi bakar bat argitaratzea lehenaren galerak oraindik larriagoak bihurtzeko. Bestetik, politika editorial koordinatu ezak egile bakoitza
|
bere
bidetik ibiltzea eragiten zuen, proiektuak gainjarriz eta lehia bidegabe eta tamalgarriak sortuz. Azkenik egile eskubideekiko begirune falta zegoen, euskalgintzan denak euskararen alde omen zebiltzanez ez zitzaiolarik inolako aitortzarik egiten arlo horretan lanean aritu zenari.
|
|
|
Itziar Laka hizkuntzalariak aztertu duenez, XIX. mende hasieran Mogelek eta Añibarrok sortutako bizkaiera literario eredua galduz joan zen gizaldi hartan zehar, Azkue bizi publikoan agertu zenerako eredu gabezia nabarmena izanik: «bizkaiera eredu idatzirik gabeko euskalki bilakatu zen berriz ere; mendearen azken urteetan idazle bakoitzak
|
bere
bidea urratzen zuela esan daiteke egiatik gehiegi aldendu gabe»406 Beste euskalkietan egoera ez zen askoz hobea. Arau gabezia, jakina, ez zen erabatekoa.
|
|
|
gu ezkagoz [Akademiaren] aurka ez alde[...] Gu geurera gagoz; gero ikusiku «Academia»k egingo daun lana, ta euzkerean onerakua bada, eztautsoe gure txaluak eta gure laguntasunak utsik egingo; baña bere lana, ondo astiro ta otzotzian aztertu ondoren ikusiko bagendu eztala euzkerean onerakua, ezkeunkijo jarraituko
|
bere
bidian; gu ezkagoz ba itzpian, esan gura dot eztaukogula konpromisorik, azke garala310.
|
|
|
Irakurleen leialtasun ideologikoari dei egiten zion bada. Kirikiñok?, jokoan zegoena Sabino Aranarekiko fideltasuna zela adieraziz: Euskaltzaindiari
|
bere
bidea egiten utziz gero,. Maisuak, ezarritako guztia suntsitzeko gai ziren akademikoak, jeltzaleek hainbeste neke, borroka eta maitasunekin defenditutako guztia («Euzkadi itz geuregeuriau, itz maitemaitiau, Sabin, an aldetik ona amaika bidar ¡ gora!
|
|
2009
|
|
|
Euskaltzaindiak
|
bere
bidea egitea erabaki zuen:
|
|
|
Kezkak bizirik iraungo du, eta eredu desberdinak
|
bere
bidea egiten, harik eta 1968an Euskaltzaindiak zezenari adarretatik heldu zion arte.
|
|
|
Juan San Martinek agindua zuen aurretik: . Nortasun juridiko hori lortzen duen une beretik utziko du Euskaltzaindiaren babesa
|
beraren
bidea jarrai dezan?.
|
|
|
Zertarako galdetzen duzu. Hain zuzen ere, Euskaltzaindiari normatibizazio eta normalizazio lanean
|
bere
bidea bermatzeko, oinarri bat izateko gure gaietan. Espazio bat, gune bat, bermatu behar diogu Euskaltzaindiari egitasmoen bidez. Baina ez esklusibitatez aritzeko, oso zabal baizik.
|
|
2010
|
|
|
Arrisku eta ezintasun hori guztia adierazten zuen erdarak, euskaldun (eta erdaldun) euskaltzale horientzat: , gauzak
|
bere
bidetik joan izan balira, inoiz gertatu behar ez zukeen kaltea adierazten zuen erdararen zabalkundeak, lehenik eta behin.
|
|
|
|
Bere
bidea eginaz joan da, 1980tik aurrera bereziki, euskal ikasmaterialgintza. irakasteredu elebidunen parez pareko hedapen zabalkundea ezagutu du epealdi honetan: bai ikasmaterial inprimatuei dagokienez, bai ikus entzunezkoetan eta bai (berrikitanago eta neurri apalagoan bada ere) hezkuntza softwaregintzan.
|
|
|
Bai etxetik erdaldun diren gazteen kasuan eta bai, are, etxetik euskaldun (nola halako euskaldun) direnen artean bete betean konplitzen dira Galesko muga eragozpen horiek. EAEko eskola mundua
|
bere
bidetik joan da, sarriegi, haurren euskalduntze eta alfabetatze lanean. Belaunaldi berriaren euskalduntze eta euskarazko alfabetatze lana osorik berea dela uste izanik, eta langintza horren motor izaeraz zeharo konbentzitua, gizarte ingurumenarekin elkarlan handirik osatu gabe jardun du mende laurden honetan.
|
|
|
Merezimendu handia izan dute ikastetxeek, bertako zuzendaritzek eta irakasleek beraiek euskal eskolak?
|
bere
bidea, egite horretan.
|
|
|
Berezko diru iturriak ez ziren nahikoak, eta bide berriak bilatu behar ziren. 1970eko legeak
|
berak
bide bat zabaldu zuen: Banco de Crédito a la Construcción zenak, erregimenaren banku ofizialak hain zuzen ere, laguntza ematen zuen.
|
|
|
–Eredu teknologiko bat proposatzen zela eta ikusmolde enpresariala edo kutsu kapitalista zuela atera zen hainbat ikastolatako eztabaidetan. Baina, pixkanaka, egin zuen
|
bere
bidea, biblia modukoa bihurtu arte. Izan ere, oso logika garbiz azaltzen baitzuen gobernu organoen eta funtzionamendu organoen arteko lotura:
|
|
|
Eltzea sutan probatzeko garaia. Edo mugimenduak berak egiten eta gidatzen zuen
|
bere
bidea, edo inork ez zuen egingo.
|
|
|
Herri bakoitzeko auzibideak
|
bere
bideari jarraitu zion. Eta luze jo zuen, euskal administrazioak auzian eta 1996an akordioa lortu zen arte.
|
|
|
–Baina horrela sortzeak, erakunde ezberdin gisa, Partaideren sorrera bera kutsatu zuen?, berretsi du Santos Sarasolak. . Eta egia da erakunde bakoitzak
|
bere
bidea egin zuela, eta Partaidek egonkortasun eta bultzada ekonomiko handia ekarri ziela ikastolei. Baina, sortu zeneko arrasto edo marka horrek iraun egin zuen?.
|
|
|
Burubiko egoera bat zegoen, bai, eta egoera horrek kontraesanak sortzen zituen, eta une batzuetan baita eztabaida gogorrak ere. Ikastolak bietan ziren bazkide, baina bazirudien erakunde bakoitza
|
bere
bidetik zihoala. Beraz, egoerak ez zuen logika handirik, eta horri erantzuteko eztabaida prozesua zabaldu zen.
|
|
|
Bitartean, ikastolen mugimenduak sustaturiko eta irakaskuntzako sektore gehiengoaren proiektua bihurtutakoak
|
bere
bidea egiten jarraitu zuen: Derrigorrezko Eskolaldirako Euskal Curriculumaren proposamen teknikoa bukatu, eta 2006ko urtarriletik aurrera eztabaidagai jarri zen, hezkuntza erkidegoaren nahiz herritarren ekarpenekin aberasteko asmoz.
|
|
|
kezkak eta oztopoak azaldu, bidea finkatu, tresnak sortu eta ikastoletan indarrean jarri. Finean, ikastola bakoitzak
|
bere
bidea egin behar baitzuen, bere behar eta errealitatearen araberakoa.
|
|
2012
|
|
|
Bere arazoak literatura bihurtzeko, itzulpenaren bidez, kanpotar ereduak eduki zituen, Poe, Saki, Kafka, Joyce, nahiz gero
|
bere
bidea hartu. Asmakizun hutsezko idazlerik badenik ez dut uste; benetako fikzioa orrialde zuria izango lizateke eta oraino paperak bere errealitate baluke (Peillen 1987:
|
|
|
Ez du beharrik ere.
|
Bere
bidetik dabil egilea, kontakizun arin, otxan eta jostarien bidetik. Eskubide osoa du, jakina, eta gure arteko irakurlerik gehienek ez diote noski horregatik kargurik hartuko?.
|
|
|
Gei arruntagoentzat hor diaudetzü beste antzerti motak, zahar ala berriak. Pastorala bego
|
bere
bidetik, bestela galdüko da eta hilen, Grezia zaharreko tragedia hil zen bezala, gero halaber Frantziakoa, banalizatü zirelarik, beren isuri epikotik desbidealatü.
|
|
2013
|
|
|
Gogoeta hoitarik bat eta barna sarturik daukatena, hauxe da: erlisioneari
|
bere
bidea behar zaiola utzi; erlisioneari egina den gerla, herriaren ahultzeko baizik ez dela; azken urte hautan bertze biderik atxiki balute gure nausi batzuek, izanen zela menturaz kanoi gehiago, eta soldado gehiago. Familien zimendua da alabainan erlisionea, eta oraiko ez bertzelako familia azkarrak ikusi ditu Frantziak.
|
|
|
Zer zoriona! Eskualdun bat nuen, Hazparne Brioutegiko seme Edouard,
|
bere
bidea galdurik zabilana? 1308
|
|
|
Hoik oro hola, ez uste ukhan kuraia eskastua dugula. Gerla hau oraino nahasia dago eta badauka nehork uste baino itzuli gehiago
|
bere
bidean. Lan handiena guretzat gogoari emaitea luze joanen zela.
|
|
|
Goraipatu zuen. Annette Beckerren arabera, gerlak fedea piztarazi zuen, baina Elizak hori
|
bere
bidera ekartzeko ahalegina egin zuen. Eta fedearen igaitea goraipatu zuen prentsa giristinoak, Jean Jacques Beckerren arabera.
|
|
|
Lege harekin bereizi ziren Frantziako Estatua eta Eliza, eta bukaera eman zitzaion 1801etik indarrean zegoen konkordatuari, hala nola Frantziako Estatuaren eta Vatikanoaren artean zegoen hitzarmenari. Bakoitzak
|
bere
bidea jarraitu ahal izan zuen, baina bereizte hori biziki gaizki hartu zuen Elizak. Errepublikazaleen eta Elizaren arteko gatazkaren ondorioa zen.
|
|
2014
|
|
|
Baina Lizardiren bideak ere ez du Aresti asetzen, bide hark eginak ditu bereak, agortuta dago itu rria. Arestik hautsi beharra dauka Lizardirekin
|
bere
bidea egingo badu, bere kabutan darabilen proiektua gauzatuko bada.
|
|
|
Lizardiren eta eremu latza ere atzean utzi du Arestik, ihes egin du jada hain estimu handitan daukan poetaren itzalpetik. Aurkitu du
|
bere
bidea: Herri bitartea> du, kaleko gizakiaren arazoak kaleak ulertzeko moduko hizkera batekin tratatzen dituen poetika.
|
|
|
zorionez, heldu da unea. Bilbok, Gabrielek bezala,
|
bere
bidea egin du lerro artetik argitara, lurpetik atari zabalera.
|
|
|
Ene ustez, mundu guztiak zekien, arrazoi ezberdinengatik hori argiro aitortu nahi ez bazen ere, hizkuntzaren batasun teoriko horrek
|
bere
bidean bi oztopo nagusi zituela. Bata garbizaleke ria zen, eta joera horrek indar handiena Bizkaian zeukan.
|
|
2016
|
|
|
Aita eta amaren artean Xexiliri buruzko solasak ditugu, guraso bikote solas arruntak Larzabalek ederki erakusten dituenak, haren besteekiko arreta frogatzen duena eta publikoari hitz egiteko duen
|
bere
bideetarik joanez duen nahikeria erakusten diguna.
|
|
|
Ekintzaileak herritarrak ziren, antzerkiak eskatzen dituen lan arlo guzietan parte hartzen zuten, edo familiakoren bat. Entzuten zutelarik adi adi egoten ziren, batzuetan testua ezagutzen zutelako, edo deskubritzeko, ez zen arreta pasiborik inoiz.Ekoizpen literarioak
|
bere
bidea egin zuen, harreraren soziologiak bide horren aztertzen lagunduko du zentzuak izanen duen oihartzuna neurtzean. Baina, zentzuak izanen duen oihartzuna aktualitatearen araberan aldatuko da.
|
|
|
Herri salaketa ez zen hainbeste preziatzen. Toberak ere baliatzen ziren, inauterien garaian maskaradak
|
bere
bidea egiten segitu zuen, gaur egun Xiberoatik kanpo ateratzen delarik ere ikusgarri gisa, eta askotan kostaldera, ulertzen ez diren debateak ekarriz. Pastorala izan zen goraipatze guziak jaso zituena.
|
|
|
Idazleak distantziatik ere idazten dute bildu ditugun lekukotasunek adierazi diguten bezala. Sortzaileak, autoreak,
|
bere
bidea egiten du, tresnak obra batzuez baliatzen dira eta ekoizpena proposatzen. Edo alderantziz ere gertatzen da, telebistak gidoilariei testuak eskatzen dizkie, eta, ondoren, plazaratzen da.
|
|
|
Aldiz, horren arabera ez da garatu. Euskal antzerkigintzak
|
bere
bidetik jarraitu du, berea begiratu eta zaindu du. Larzabalek berrikuntzak, birmoldaketak proposatzen zituen bitartean, betiko antzerkiak bizirik jarraitzen zuen kanpoan iragaten zenari arreta gutxi emanez.
|
|
|
Garai horretan Ybarnegaray jauna diputatua zen Parisen eta Euskalzaleen Biltzarreko partaidea ere. Giroa Ipar Euskal Herrian aldatzen ari zen, eta abertzaletasuna, Hegoaldearen eraginez
|
bere
bidea egiten ari zen. Hala ere gauzak ez ziren hain erraz iraultzen.
|
|
|
Bordaxuri aski gizon ttipia dela gauza sainduen profanatzeko? Bego kurutzea
|
bere
bidean... Nor-nahi izan diten, Katxoteikoak dire Plumagaineko lehen auzoak eta beraz zuzenez kurutzeketariak.
|
|
|
Hogeigarren mendearen hastapenarekin, Hegoaldean, 1936a baino lehenago, kultura loratzeak aipatuko ditugu. Aldaketarik ez zen gertatu mende berriarekin, erran nahi baita antzerkigintzak
|
bere
bidea jarraitu zuela. Nonbait dagoeneko Donostia antzerkigintzaren hiri nagusi bihurturik, eta Bilbok Operari toki berezia eskainiz, beste eratako antzerkiak ere ematen zirelarik, askotan bi hizkuntzak nahasiz.
|
|
|
Lafittek Larzabalen lanari buruz zuen iritzia agertu zuen hau euskaltzain sartzeko egunean, hau zen eskatzen zitzaiona, baina Larzabalek ez zuen Laffitteri buruzko azalpenik eman sekulan.
|
Bere
bidea paraleloa zitekeen.
|
|
2019
|
|
|
Eta ez dakigu ofizialki noizbait izango den. Bitartean, arreta berezia eta berezitua ez bazaio eskaintzen, osooso zaila izango du euskarak
|
bere
bidea egitea. Egoeraren adierazle, Trebiñuko Ikastolak hanka bat Trebiñutik kanpo duela.
|
|
|
Helburu zehatz eta egingarriak adosteak, eta estrategia partekatu bat izateak, urrats txikiak ematen joateko aukera eskainiko digu. Gaur egun ordea, bakoitzak
|
bere
bideari begiratzen dio kasu gehienetan, eta normalean joera horrek norberaren ahuleziak azalean uzteko besterik ez du balio.
|
|
2021
|
|
|
Behar bada, aztertzaile guziak ez dira ados jarriko diagnostiko horrekin. Atal hontan aipatuko diren gabeziak aldiz, aski kontsentsualak dira, ikerle bakoitzak aurkitzen baititu
|
bere
bidean euskal literaturaren historia idazterakoan edo klasea ematerakoan.
|
|
|
(izena+ oso+ adj.+ erakus.): Gauza oso on hauen burubide txit ere hau
|
bere
bidea eginik, iraganen da (Orixe) 8 Gauza bera Orixeren beste adibide honetan: Zure lan oso on horien ondotik.
|
|
|
Mendebaldeko euskalkietan eta ager daiteke non lokailuaren ondotik: Ibaiak
|
bere
bidetik irtengo dira, non eta ez duen atertzen laster; Non eta sokaz lotzen ez nauten, ni hemendik irtengo naiz. Bestalde, nabarmendu behar da, azken adibidean adizki laguntzailea eta ezezkotasuna ez direla perpausaren hastapenean, non lokailuaren ondoko lehen posizioan.
|
|
2022
|
|
|
Gogo guztia Gaztelan zuen, baina ez batere Karlos III.aren ikuspegi baketsutik. Gaztelako errege ahula ikusmiran zuen,
|
bere
bidean oztopo. Haatik, buru egin zion Alvaro de Luna erresumako kondestable fidel eta kementsuak.
|
|
2023
|
|
|
Erreformak
|
bere
bidea jarraitzen zuen, baina Margaritak gero eta eragin gutxiago zuen bere lagunak babesteko. Errepresio bortitza zen, eta jende asko joan zen kanpora.
|
|
|
La Pléiade19 osatzen zuten idazleen artean antzerkia ez zen letretan alderdi nagusia, olerkigintzak zuen lehentasuna. Haatik, ez zuten antzerkia
|
bere
bidetik, beste bide batetik, joatea nahi eta antzerkiaren inguruan ere eragiten aritu ziren. Horretarako aitzineko tragedia eta komediak hartu zituzten eredutzat.
|
|
|
Gutun horretan erregeak adeitasunez idatzi zion Erasmori. Ideia berriak ezagutzen zituen, eta ez zen aurkari bortitza gisa agertzen Erasmoren kontra, honek bere idatzietan Erreformari ate batzuk irekitzen zizkiolarik, baina Karlos V.aren aholkularia ere bazen, humanismoak
|
bere
bidea egin baitzuen ere pe nintsulan barna.
|
|
|
Pariserako bidaia elkarrekin egin zuten. Horrela, Margaritaren bigarren ezkontzaren ideiak
|
bere
bidea egin zuen.
|
|
|
Elizak aldaketak behar zituela eta ahots berriak en tzuten hasi ziren, kritika askorekin. Elizak benetako testuak ez zituela jarraitzen en tzuten hasi zen, eta Erreformak
|
bere
bidea egin zuen Europa guztian.
|
|
|
Ez zuen haurrik, aberatsa zen eta boterea zuen. Letretan ere
|
bere
bidea egiten hasia zen.
|