|
2000
|
|
|
Gu etnografiko bat kantatu behar izatetik ni intimo bat kantatzera eginiko ibilaldi mingarrian, Orixek euskal literatura modernoa abiatzen du, edo hobe esan, euskal literaturaren modernotasuna: lurralderik ez daukan kulturan hizkuntza da babesleku bakarra, eta norberarenak dira kantagai(
|
bere
arnasa entzuten du). Barka ezazue berbakondo zatar hauek esatea:
|
|
2001
|
|
|
Eta hantxe abiatu ginen biok, igogailuan gora, sekula baino gertuago; inoiz baino epelago sentitzen nuen
|
bere
arnasa eta, hain hurbiletik ikusita, bere aurpegia askozaz ederragoa iruditu zitzaidan. Ganbaran betikoa, ez zegoen argirik.
|
|
|
Hotza egiten zuen oraindik eta bakoitza
|
bere
arnasaren lainoa jaurtiz zetorren. Frontoi izkinako zulotik alanbrada pasatu eta, hango sasi eta eskonbroen artean, laster egin zen zirkulua Goioren inguruan, bera ailegatu baitzen lehenengo.
|
|
|
Oso arrimaturik sentituko dituzu bere titiak zure paparraren kontra, bere gerria zure gerriaren kontra, bere izterrak zure zangoartean,
|
bere
arnasa zure saman, bere zangoartea zure izterretan. Diskoak boleroaren soinu epelarekin eta bozik desolatuenarekin jarraituko du bueltaka, distantzian urtutako sentimenduei eta traizio ilun bihurturiko amodioei buruz, Berdin da, bihar goizean ahaztuko zaitut, eta beste punta batetik hasiko naiz berriro...
|
|
2002
|
|
|
eta
|
bere
arnasaz kutsatuta geratzen dira kalterik egin behar ez zuten haize bareak.
|
|
2003
|
|
|
Igurtziko zituela. Gutxienez, Rakelen ezpainen gainera
|
bere
arnasa bidaliko zuela ematen zuen. Masailak ere hatsez ferekatu zituen, ea haiek beren kabuz altxatu eta Oskarren ezpainak zeuden tokira joateko gai ote ziren.
|
|
2004
|
|
|
Hurrengo hiru kilometroetan ez diote elkarri ezer esan, ez diote elkarri begiratu. Bakoitzak
|
bere
arnasa kontrolatzen saiatzearekin nahikoa izan du. Mendateko gailurrera heldu eta beherako bidea hartu dute.
|
|
2005
|
|
|
06 Itxura duen baino zuhurragoa da. Inurriek lagun hilen usaina igartzen dute, beraz muskerrak ez die
|
bere
arnasa usaintzenuzten. Burua gora goraka jasotzen du, azido formikoaren usaina urruntzeko.
|
|
|
Eta hortxe,
|
bere
arnasa gero eta lasaiagoarekin naretuta, apneaz gogoratu da aita.
|
|
2006
|
|
|
Berak ere jauts ahala ari zuen euriari begiratzen zion. Bere ukondoa ene sorbaldaren ondoan sentitzen nuen, eta
|
bere
arnasak lurrun arin bat sortzen zuen. Bere ile beltzak bere kopetaren gainean zapalduak ziren.
|
|
|
Leiho alboko ohea hutsik dago eta inguruko geletako eztulek bakarrik hausten dute isiltasuna.
|
Bere
arnasa entzuten du Nereak, baita amarena ere, gora eta behera, eta arnasek ez diote uzten ekarri dituen aldizkarien irakurketan kontzentratzen, ezta argazkiak lasaitasunez begiratzen ere. Horregatik geratu da geldi, amaren eskuei begira.
|
|
2008
|
|
|
Kapitaina, ohi baino goizago jaikita, hondartzara jaitsia zen, aihotza dilindan zuela bere kasaka zahar urdinaren hegal zabalen azpian, letoizko katalexua besapean, kapela buruan atzerantz botata. Gogoan daukat
|
bere
arnasak, bidean zihoala, kea bezalako arrastoa uzten zuela airean, eta haserre purrustada nabarmen bat izan zela entzun nion azkena, harkaitz handiaren atzean ezkutatu baino lehen, artean Livesey doktoreagan pentsatzen ari balitz bezala.
|
|
|
Barrutiaren hitzen baten zain igo ditut marmolezko eskailerak,
|
bere
arnasa bahitua bizkarrean. Aurpegia ukitu dut esku gainarekin.
|
|
2009
|
|
|
Teknikaren zergatiaz itauna egin, eta apustu estetikoa izan dela azaldu du; Makusok, Gorrotxategik, Otxotekok gai" esentzialak" lantzen dituztela ikusirik egindako apustua. Poeta bakoitzak
|
bere
arnasa du, estiloa, erritmoa, gaiak, baina zerbaitek batzen ditu. Zer edo zerk batu behar zituen haien poemetatik abiatuta egindako margolanak ere.
|
|
|
Bada, Jainkoak gizon emakumea, beste izakiak ez legez, buztingin artez eta artatsuenaren maneran bere esku propioekin egin zuen egin. Eta, horrekin ez aski, sudurretik putz eginez, bere
|
bere
arnasa eman zion, bere espiritua eta bizia. Jainkoaren beraren espiritua da gizon emakumearena, Jainkoaren beraren bizia da andre gizonarena.
|
|
|
Haurra egotzita gero, erdiminik minenak egotzita gero, beraz?,
|
bere
arnasa hautsia bereganatzen saiatu zen Regina, baita minaren joanak dezente lasaitutako begitartean irri bat marrazten ere, irri betea ezin izan zitekeena, borondate onak ez ezik, nekeak eta min hondarrek ere moldatua zelako. Eta orduan ohartu zen, irriaren lehen trazuak marrazten ari zèn une hartan?
|
|
|
Baina Grigori, Nikolai ez bezala, ez zen, itxura batean, ganbarara ezein intentzio berezirekin igo, Nikolairi ez baitzion, honek dibertitzera gonbidatu zuenean, esker oneko irri batekin erantzun ere; aitzitik: Nikolairi bizkarra emanez, halako keinu ezaxola bat egin zuen, begiak itxiz eta aldi
|
berean
arnasa egotziz, begien eta biriken mugimendu egokitu harekin halako iruzkin eszeptiko bat egin nahi balio bezala: –Hi eta hire dibertimenduak?!?:
|
|
|
Haurra egotzita gero –erdiminik minenak egotzita gero, beraz–,
|
bere
arnasa hautsia bereganatzen saiatu zen Regina, baita minaren joanak dezente lasaitutako begitartean irri bat marrazten ere, irri betea ezin izan zitekeena, borondate onak ez ezik, nekeak eta min hondarrek ere moldatua zelako. Eta orduan ohartu zen, irriaren lehen trazuak marrazten ari zèn une hartan... orduantxe ohartu zen, bai –bat bateko izuak hartutako begiek ez zuten besterik adierazten–, haur hark ez zuela negarrik egin, ez aurretik izan zituèn beste seiek bezala behintzat, haienak negar eta auhen ezin zaratatsuagoak izan baitziren, oihu eta garrasi, txilio eta heiagora; ez, haurrak ez zuen negar egiten, edo negar egiteko modu berezi bat zuen, Reginak kurrinka antzeko hotsak entzun baitzituen –ggrrrññññ eta ggrrrññññ–, hasperen batzuen artean jaurtiak.
|
|
|
Baina Grigori, Nikolai ez bezala, ez zen, itxura batean, ganbarara ezein intentzio berezirekin igo, Nikolairi ez baitzion, honek dibertitzera gonbidatu zuenean, esker oneko irri batekin erantzun ere; aitzitik: Nikolairi bizkarra emanez, halako keinu ezaxola bat egin zuen, begiak itxiz eta aldi
|
berean
arnasa egotziz, begien eta biriken mugimendu egokitu harekin halako iruzkin eszeptiko bat egin nahi balio bezala: " Hi eta hire dibertimenduak...!":
|
|
2010
|
|
|
Arnasari eustea gure biologiaren aurka joatea da. Gorputzak
|
berak
arnasa hartzen jarraitzeko eskatzen du, baina gure gogoz arnasa hartzeari laga diezaiokegu, denbora batez bederen. Apnea izeneko kirol diziplinan, hamaika minutu luze da errekorra.
|
|
|
Bizitzak burbuila existentzial batetik bestera eraman izan nau beti, badakizu, baina zer besterik ziren amaren bi hitz haiek, beste burbuila bat baizik, ama babesten zuena, bi hitz haietan bere airea eta
|
bere
arnasa aurkitu balitu bezala?; baina ni amaren semea nintzen, eta harengandik jaso ote nuen, bada, joeratxoa?
|
|
|
Eskua bihotzera darama.
|
Bere
arnasa azkartu egiten da. Botikak gordetzen dituzten armairutxora (apalera) gerturatzen da.
|
|
|
Bizitzak burbuila existentzial batetik bestera eraman izan nau beti, badakizu, baina zer besterik ziren amaren bi hitz haiek, beste burbuila bat baizik, ama babesten zuena, bi hitz haietan bere airea eta
|
bere
arnasa aurkitu balitu bezala?; baina ni amaren semea nintzen, eta harengandik jaso ote nuen, bada, joeratxoa?
|
|
|
Wi nni peg! ohizkoa baino lau edo bost aldiz biziagoa zen konpasean. Errepikapen hura
|
bere
arnasaren hotsarekin nahasten zitzaion, eta hots hura ere gero eta larriagoa zen. Baldarki egiten zuen lasterka, baina bere adineko zeinahik egin izango zukeen bezain azkar, edo are azkarrago; bere 115 kiloak 95 edo 85 bihurtu izan bailiran.
|
|
|
Goizeko zazpiak aldera egunaren argia ikusi nuen leihoko pertsianaren zirrikituetatik. Virginiaren gorputz epela sentitu nuen,
|
bere
arnasa lasaia entzun nuen. Kanpoan, errekan, urak aurrera egiten zuen Urtzarantz.
|
|
|
" Esate baterako, ez duzue kamarera hori sartu, Virginia —esan zuen— Ondo janzten denean Claudia Cardinale ematen dik. Eta gainera, ez zegok inguru guztiotan
|
bere
arnasa daukan emakumerik. Katarroarekin izaten dena bezalakoa duk arnasa hori, ez zekiat ulertzen didazuen." Ulertzen nion.
|
|
|
Tomatez zipriztindutako mikrouhin labean sartuko zuen kafesnea, zutik edateko. Komunerakoan, Oliveiraren ate aurrean geldituko zen une batez; ez zuen burua sartuko, baina Oliveirak entzungo zuen
|
bere
arnasa. Komunean bost minutu eserita pasatu ondoren, bizi bizi orraztuko zituen buruko sasiak, eta konketan utziko zuen orrazi iletsua, baso baten barruan.
|
|
|
Kisketaz itxi zituen atea, pertsianak, leihoak; ohean sartu zen, eta burusiekin estali.
|
Bere
arnasa entzuten geratu zen, autoen joan etorria, etxeko isiltasuna.
|
|
|
Isilik gaude.
|
Bere
arnasa entzun dezaket, artega da. " Badakit ez didazula sinesten".
|
|
2011
|
|
|
Alde zaharreko kaleetan barrena abiatu zen eta, ibilian, goroldioaren arnasa eta fabrika zaharren arnasa sentitzen zituen
|
bere
arnasan. Kanderailu handi bateko sugar itzalezinak bezalakoak ziren bere bengantzaren zioak, arrazoi oroitezinak eta ukiezinak bere gogamen arkaikoan.
|
|
|
Orduan, testo horiei legokeen musika tratamentua ez ziek eman. Hik Bernardo Atxagaren poema bat hartzen badek, hori egina zegok,
|
bere
arnasa zeukak, bere ritmo bat, eta musika egiten denean testo hori errespetatu egin behar da eta testo hori ulergarria izateko moduan esan behar da. Harrigarria gertatzen zaidak Ruperren diskoa entzutea eta testoa ez ulertzea, irakurri egin behar dizkiat, eta hor zerbaitek ez dik funtzionatzen". 57
|
|
2012
|
|
|
Zuhaitz tantaiek firfira egiten zuten bere gainean. Xabierrek
|
bere
arnasa larriaren hotsa besterik ez zuen entzuten. Taupada sorrak sentitzen zituen saihetsean.
|
|
|
Eta Ethelredek bere mailutzarra jaso zuen, dragoia buruan jo, eta parean erori zitzaion; eta dragoiak
|
bere
arnasa nazkagarria jaurti zuen, eta halako oihu lakar eta izugarria egin zuen, eta hain zorrotza, non Ethelredek belarriak eskuez estali baitzituen hots beldurgarri hartatik babesteko, haren antzekorik ez baita sekula entzun».
|
|
|
|
bere
arnasaz kirasten. Odol beroa edan nezake oraintxe,
|
|
|
«Emma! Emma!»
|
Bere
arnasak, bortizki jaurtikia, kandelen garra dildilarazi zuen Normaren kontra.
|
|
|
Egun osoa eskolaz eskola ibili eta gero, gogoa ematen du leihoa ireki, eta haize freskoa aurpegian hartzeko.
|
Bere
arnasarekin, berriro lurrundu zaio begien pareko kristala. Ez dauka abenturetarako gogorik, eta erabaki du ez dela gaur joango autoaren bila; bihar goizean badauzka bi ordu libre tailerrera gerturatzeko.
|
|
|
Ez zitzaion axola ikus zezan. Are, aldamenean zeukala igartzea nahi zuen,
|
bere
arnasa epel sentitzea kaskezurrean.
|
|
2013
|
|
|
Bestela ez da konprenitzen, aspermena gainetik kentzeko ez bada, zergatik inolako konbikziorik gabe telefono zenbaki bat markatzen dugun, jartzen dugun hain ahots iradokitzailea, hasten gatzaizkion norbaiti gu geu ere harritzeko moduko aitorpenak egiten, izendatzen dugun iragaitzaz bezala elkar ikusteko aitzakia bat, ipintzen dugun hitzordua, eta nola, berriro bat ere konbikziorik gabe, esaten diozun, agenda begiratu nuke?, arnasarik hartu gabe telefonoaren ondoan tarte bat egin ondoren ondo datorkizula eransteko. Ematen ari zaren pauso horiek ez zuketen inolako ondoriorik izango errepikatuko ez balira, hitz egiten ari zaren pertsona horren ordutegia buruz ikasiko ez bazenu, elkar ikusteko geratzen zareten kafetegian beti edari berak eskatuko ez bazenitu, egun horietako batean, nahi gabe bezala, esku jolastiz, bere berokiaren lepokoa zuzentzen hasi eta masaila laztanduko ez bazenio eta agur esateko unean
|
bere
arnasa hartzeko moduan aldaketa bat sumatuko ez bazenu. Eskuarekin zure autoaren atea erdi irekita darama tarte luzea, joan egin nahi duela adieraz dezake keinu horrek, baina bi zangoak auto barruan dituela jarraitzen du eta, are gehiago, bere aurpegia zure belarrira gerturatzen du esan behar dituen hitz bakanak ahapeka esaten dituelako, ahotsak dar dar egiten diolako edo intimotasun bila, ez dakizu.
|
|
|
Eskuarekin zure autoaren atea erdi irekita darama tarte luzea, joan egin nahi duela adieraz dezake keinu horrek, baina bi zangoak auto barruan dituela jarraitzen du eta, are gehiago, bere aurpegia zure belarrira gerturatzen du esan behar dituen hitz bakanak ahapeka esaten dituelako, ahotsak dar dar egiten diolako edo intimotasun bila, ez dakizu. Une horretan
|
bere
arnasaren hotsa entzuten jarraitzen baduzu, ezinezkoa da jada atzera egitea, ez du merezi. Hobe da amore ematea.
|
|
|
Isilik eman genuen tarte bat.
|
Bere
arnasaren hotsa bakarrik entzuten zen.
|
|
2014
|
|
|
Itsuaren ilunpetan,
|
bere
arnasa soilik entzun zezakeen Maiderrek. Belaunei estu heltzen zien izerditzen hasitako eskuekin.
|
|
|
Gose da eta nekea zabaltzen ari zaio gorputz guztira.
|
Bere
arnasa ozen entzuten du. Hobe du geratzea.
|
|
|
Bat batean, dena isilik geratu zen.
|
Bere
arnasa soilik entzuten zuen. Atzera egiteko zalantza eta nahia sartu zitzaizkion istant batez, baina eskuin eskuko ukabila bildu eta aurrera egitea erabaki zuen.
|
|
|
Bien bitartean, Ivan Ogareffek, bere baitan bildurik tigre bat bezala, tutik ere ez du esaten. Ez du nahi bere urratsen soinurik, ezta
|
bere
arnasa hotsik ere, itsuaren belarrira heltzerik. Kolpea jo nahi dio hurbiltzen ari zaiola ohartu aurretik, arriskuan jarri gabe.
|
|
|
nik ere inori osten diot
|
bere
arnasatik
|
|
2015
|
|
|
Ez dit gerritik heldu. Ez dut
|
beraren
arnasaren usaina sentitu neure ahoaren parean. Ez dit ilean laztan bat utzi.
|
|
|
Sexua laztandu diot, baina ez zaio piztu.
|
Beraren
arnasa bilatu dut.
|
|
|
Gizon beltzak ez zirudien lerro imajinarioarena ulertu zuenik, eta zuri zuriak imajinatzen nizkion begi handiak nire liburuaren lerro artean itsatsi zituen, bere gorputzaren astuna nire sorbaldan zamatuz.
|
Bere
arnasak aldizka eta leunkiro nola eskugaina laztan berotzen zidan sentitzen hasi nintzen eta urduri plantatu berehala, ezezagun batek zaintzen ninduelako sentsazio arrotzak erasoa.
|
|
|
Gelakideak lo daude, eta gauaren ilunak areagotu egiten du bakardadearen sakona.
|
Bere
arnasa larriaren txistua besterik ez dut entzuten; bere arnasa eta nire bihotzaren taupadak. Adi adi begiratzen diot, arnasaldi hau azkenekoa izan daitekeela pentsatuz.
|
|
|
Gelakideak lo daude, eta gauaren ilunak areagotu egiten du bakardadearen sakona. Bere arnasa larriaren txistua besterik ez dut entzuten;
|
bere
arnasa eta nire bihotzaren taupadak. Adi adi begiratzen diot, arnasaldi hau azkenekoa izan daitekeela pentsatuz.
|
|
|
Greziako sofista erlatibisten oihartzuna dakarkigu Pellok, baina ziurra, eguneroko bizitzaren arnasa hartzea da, eta hau gizakiarentzat, Pellorentzat, ondarea da.
|
Bere
arnasak ez du kanpo eragilerik behar. Arnasak goizaldeko eta gaueko hotzak zeharkatzen ditu, lurrin arin baten erara.
|
|
|
Kristau izatea Kristo Jesusekin bizitzea da. Bera gure bide lagun dogula, bere pentsaera gure pentsaera, bere sentimenduak gure sentimendu, bere maitasuna gure maitasun, bere askatasuna gure askatasun, bere parkamena gure parkamen, bere otoitza gure otoitz,
|
bere
arnasa gure arnasa, bere santu tasuna gure santutasun bihurtuz. Eta hori ez aldi baten, bizitza guztian baino.
|
|
|
Etzan gara arnasketa berreskuratu bitartean. Badirudi gurekin batera harkaitza
|
bera
arnasa hartzen ari dela. Belarria arrokari atxikita nire taupaden erritmoen adi nago.
|
|
2016
|
|
|
Joanesek
|
bere
arnasa urduria baino ez du entzuten ilunpean. Eta zarata bat entzutea iruditzen zaio.
|
|
|
Eta zarata bat entzutea iruditzen zaio.
|
Bere
arnasa ez ote den zalantza. Gehiegi erretzen dut.
|
|
|
La Boiseren arrantxoan ari nintzen, agurearen mandoa ferratzen laguntzen Steffensoni, Bascoren hilketaren berria iritsi zenean. Steffenson iltzeak pasatzen ari zitzaidan, eta berrogeigarren aldiz kontatzen nola galdu zuen birjintasuna Sacramenton neska mexikar batekin, La Boise ukuiluan sartu zenean,
|
bere
arnasa makalduarekin ufaka udaberri hasierako airean.
|
|
|
—Carlos, mesedez, oso atzeratuta gabiltza esan zion Stefanok betaurrekoak kendu gabe. Petralduta zegoen, baina aldartea
|
bere
arnasa hartzeko moduan antzematen zitzaion, ez ahotsean edo aurpegikeran. Bere irribarrea zintzoa zen, ulertzailea.
|
|
2017
|
|
|
Atean bere burua frenatu eta polikiago jaitsi zen, eta han gelditu egin zen berriro.
|
Bere
arnasak halako a a a hots bat ateratzen zuen, eta bertan segitzen zuen hura geldiarazi nahian, begiratuak botaka alde batera eta bestera, bere atzean hanken arrasta hotsak aditu eta jiratu zenean aguretxoa baldar eta amorratuta roulottetik salto egiten ikusteko denbora juxtuarekin, aizkora herdoildu bati airean eraginez.
|
|
|
Aurreneko nota aditu zen, neurtua eta lasaia, barea eta behin betikoa, isiltasun presa gabea hustuz hurrengo notari tokia egiteko eta hori da jendeak tankera horretan bata bestearen tokian jartzerik baleuka betiko sugar harrotu bat bezala une batez gailendu eta gero garbiro iluntasun hotzean betiko itzali han etzanda gelditu ordez hamakaz ez gogoratzeko ahaleginak egiten azkenean zedro guztiek Benjyk hainbeste gorrotatzen zuen perfume usain hil bizi hura hartzen zuten arte. ...go eta nik aldi batez eta hark ezin duzu eraman egunen batean ez dizula orain bezala sufriaraziko pentsatzea orain bide onetik goaz badirudi nolabait esateko zuk besterik gabe gauetik goizera ileak zurituko dizkizun esperientzia bat bezala ikusten duzula zure itxura batere aldatu gabe ez duzu baldintza horien pean egingo apustu bat izango da eta zelebreena da gizonak halabeharrez sortua izanik eta
|
bere
arnasa bakoitza jokaldi berri bat besterik ez delarik bere kontra trukatutako dadoekin ez diola aurre egin nahi azken apustu horri nahiz aldez aurretik jakin aurre egin diola aurre egin indarkeriatik hasi eta trikimailu ziztrinetaraino doazen bitartekoak probatu gabe ume bat ere engainatuko ez luketen bitartekoak eta azkenean egunen batean nazkak bultzatuta alde itsuaz gora jarritako karta batean...
|
|
|
Arren lasaitzeko eskatzen nion, baina alferrik zela ohartu nintzen, eta une batetik aurrera begiak itxi eta amore ematea erabaki nuen, egin zezala nahi zuena, mugi zedila, zapal nintzala, baldin eta horrek lasaitzen bazuen eta bidenabar niri ere arnasa hartzen uzten bazidan. Nik Mararekin edo, hobeto esanda, berak nirekin sofan egin zuen lehen joaldi amaiezin horretatik gehien gogoratzen ditudan zertzeladak bere gorputzaren zurbiltasuna eta oparotasuna dira, bere haragiaren beroa edo
|
bere
arnasaren estua. Irudipena izan nuen inolako ordenarik edo logikarik gabe mugitzen zela nire gainean, ekaitz bat eguratsean bezala, eta indarrak ahituta, bat bateko matxura batek hondatu balu bezala, ziplo erori zenean arnasarik ere ez zuela hartzen iruditzen zitzaidala, eta tarte luze baten buruan ni larritzen hasita nengoenean zabaldu zituela begiak eta esaldi guztiz prosaiko bat esan zuela dut gogoan:
|
|
|
–Eta esan diot, zu ona izango zarela fikzioan maitasunari buruz hizketan, beharbada maitasun birtualetan ere aditu bat izango zarela, ez naizela horretan sartzen, baina errealitatean ez duzula ezertarako adorerik. Nirekin bizi izan zaren hogei urteotan ez duzula ganorazko maitalerik izan, ez bada auzoko dendako kutxazainarekin duzun harremanari maitasun istorio deitzen diozula?, esan zuen eta berriro
|
bere
arnasa pausatura itzuli zen, tarteka zurrunga txikiak eginez. Nik bizkarra tenkatu nuen oheburuaren kontra.
|
|
|
Adrenalinaren zaporea sentitzen du ahoan, taupada isilak bozgorailu batean anplifikatuta bezala saman, inurrien dantza gorputz osoan, gurasoak goizaldeko ordu bietan irakurtzen jarraitzen duela konturatuko diren beldurrez. Arnasestuka baina, aldi berean, gaueko isiltasunean
|
bere
arnasa entzuten, sentitzen, bizitzen. Eguneko momenturik gogokoena da gaua haurrarentzat.
|
|
|
Ixabeli ez zitzaion gustatzen etxe hartan gauak bakarrik ematea, inoiz entzun gabeko animalia hotsak entzuten hasten zen eta ohi baino beranduagora arte egoten zen sofan telebistaren aurrean, lohasman. Oso bere oinetan jartzen tematu zen eta
|
bere
arnasak esnatu egin zuen gauaren erdian. Zakurrak logelaraino jarraitu zion, eta han, etzan egin zen lurrean, ohi zuen gisan.
|
|
2018
|
|
|
Aurrean zuen bihotz arimen errealitate tristagarri hondatzailea uxatzeko asmoz, ostiral gaueko zentzumenen gozameneko pasadizoetan eta haragi jolas gogaketa gozo atsegingarrietan sakondu zen pentsamenduan; berriro hartuz bere babeserako isilpeko eskuliburu estimatua, hegoaldean bizitako
|
beretzat
arnasa adinako garrantzi handiko ziren burubihotzean gorderik zituen biziki hunkitzen zituen bizipen sentipen nabarmen oro zertzenduz, idatziz osatu zuelarik ostiralekoa.
|
|
|
gelak
|
bere
arnasarekin
|
|
|
Irribarre izatera ere ailegatzen ez zen bisaje lasai, baketsu hura nahikoa.
|
Bere
arnasa sakonagatik ez bazen, hiltzat joko zuen Olivier. Komediantea gelatik irtetear zela, Marie Annek begi bat zabaldu ote zuen iruditu zitzaion.
|
|
|
Etxetik irteteko aitzakiaren baten bila ibilita ere, ezinezkoa zitzaion aita bakarrik uztea. Baina aldi
|
berean
arnasa hartu nahi zuen, trago bat lasai hartu lagunekin, parrandara atera, mozkortu. Etxeko grabitateak gehiegi erakartzen zuen, ordea.
|
|
2019
|
|
|
Ezin du gehiago, amore eman du. Zarata entzuten du, norbaitek bere ondoan akordeoi urratua modu frenetikoan hauspotuko balu bezala, eta kostatu egin zaio zarata
|
bere
arnasak egiten duela konturatzea, baina bost axola, hobe bihotzekoak joko balu oraintxe bertan, amore eman du Martxelok anorak urdinekoak gora jarraitzen duen bitartean. Laster hartuko du.
|
|
|
Eta halako batean bekokira eraman du eskua, sukarra balu bezala, eta butakara bueltatu da poliki korridoretik. Zeure etxera eramateko bere bila joan zarenean,
|
bere
arnasa urduria sentitu duzu.
|
|
|
Ama zenaren hil bezperaz oroitu nintzen.
|
Berak
arnasa ezin harturik, erizainei deitu behar izan nien. Aztoramenduaren erdian zerbait esan nahi zuen; ez ziotenez ulertzen, utzi zidaten hurbiltzen.
|
|
|
emakumearen eguneroko errealitatea dira espantu horiek. Gizona hain dago bere eskubideez konbentzitua, non matxinada bat iruditzen baitzaio emazteak gorderiko autonomiarik txikiena ere;
|
bera gabe
arnasa hartzea ere debekatu nahi lioke. Emakumea, hala ere, matxinatu egiten da.
|
|
|
Gerritik heldu nion, zer nahi zuen ulertuz azkenean, eta estu estu eginda, bakoitzaren burua bestearen sorbaldan, dantzan aritu ginen. Bere titiak nire bularraren aurka zapalduta sentitzen nituen,
|
bere
arnasa nire lepoan. Eskerrak, pentsatu nuen nire kolkorako, eskerrak galtza bakeroak jantzi nituen, lotsa emateko moduan egongo nintzen bestela.
|
|
|
Musu batzuk eta zirri batzuk nahikoa izan zitezkeen nire emakume fatalaren fantasia asetzeko, baina ez nuen jakin gelditzen, neure burua probatu nahi nuen, noraino iristeko kapaz nintzen jakin nahi nuen. Neure gorputzetik irten nintzen eta izuturik, liluraturik, ikusi nuen nola gizon hark erasotzen zidan jatetxeko komunean,
|
bere
arnasa beroa nire lepoan eta bere eskuak iletatik eusten zidala. Amaitu zuenean begira egon nintzaion galtzak igotzen eta eskuak garbitzen zituen bitartean, eta ulertu nuen dena hobea zela nire irudimenean, han beti neuk irabazten nuela; baldosa zurizko zoru hartan eserita, berriz, soinekoa gerrian piltzar bat bezala bildua eta bulba odoletan, ez nintzen emakume arriskutsu bat, ume izutu bat baizik.
|
|
2020
|
|
|
Sei hilabete igaro dira konfinamendua hasi zenetik, eta dagoeneko dena aldatzen hasi da. Lurrak bere burua babesteko antigorputzak erabili izan balitu bezala, birusak geldiarazi egin gintuen,
|
berak
arnasa har zezan; batu egin gintuen, berari bakarrik ez, geure buruei ere kalte egiten ziona antzemateko, aurrera egiteko modu egokia erakutsi eta aldatzeko aukera emanez.
|
|
|
Mariannek ez du ezer esaten, arnasketa gogorra egiten du edredoiaren kontra eta
|
bere
arnasa sentitzen du aurpegian. Connell isilik geratzen da, Mariannek zerbait esan zain.
|
|
|
Segundo batzuetan Mariannek ez du ezer entzuten, ezta
|
bere
arnasa ere.
|
|
|
Eta apartatu egiten da, besterik gabe. Connellek bere arnasketa entzuten du isiltasunean,
|
bere
arnasaren estutze patetikoa. Bere onera etorri arte itxaroten du, hitz egiterakoan ahotsa kraskatzerik nahi ez duenez.
|
|
|
Sukalde bat partekatzen dute bi ikasle portugesekin, zeinak inoiz ez baitira etxean egoten. Pisuak hezetasun arazoak ditu eta askotan hain hotz egiten du gauetan ezen Connellek
|
bere
arnasa ikusten baitu iluntasunean, baina Niall pertsona jatorra da behintzat. Belfastekoa da, eta hark ere arraroa irizten dio Trinityko jendeari, eta hori lasaigarria da.
|
|
|
Ia ez dugu ikusiko, argiak kontra dituelako. Baina sumatu dezakegu, eta baita
|
bere
arnasa entzun ere.
|
|
2021
|
|
|
Basoan dago, baina ez bakarrik.
|
Bere
arnasa sumatzen da, lehen plano hurbilek ia bere azala ferekatzera garamatzate, zaldiarekin identifikatzeraino. Zaldia ederra da, boteretsua, librea, askea, basatia.
|
|
|
Hobe orain hartzen ez badio. Hobe orain
|
bere
arnasa entzuten ez badio.
|
|
|
Poliki igoarazi zidan, harik eta hatz erakusleak bere hankartean zabaltzen zen arrakala hezearekin topo egin zuen arte. Etenaldi bat sentitu nuen
|
bere
arnasan, eta goraxeago eginez zirkulu txikiak egitera behartu zuen nire atzamar punta, astiro baino astiroago. Aiene txiki bat jaulki zuen.
|
|
|
Umeari begiratu aurretik hartuko nau loak, ez naiz ohartuko zerbait gertatu bazaio, gertatzen ari bazaio.
|
Bere
arnasa entzuten dut. Badakit, oraingoz, bizirik dagoela.
|
|
|
Berez, bi ordurik behin esnatzen zen txikia, eta maiz lokartzen zen horrela, nire gorputz esaten zioten horretako tripan goxo. ...un egoteak emakumeen ez dakit zenbat belaunaldirekin konektatzen nauela eta horrek ere nolabaiteko jakituria inkontzientea ematen didala, zertarako ospitaleak (hil egiten ziren erditzen, niri garrantzitsua iruditzen zait puntu hori, ni bizirik ateratzearena), eta “nork ezagutzen du hobeto nire gorputza, nire medikuak edo nik? ” bezalakoetan, pozik nengoke bere masaila sabelean sentituta,
|
bere
arnasa nirearekin dantzari (tira, nire alienazioak ez ezik, gure etxeko tenperaturak ere zailtzen zuen mistizismoaren kontua). Pentsatze hutsarekin bularretan sentitu dut esnea bidea urratzen.
|
|
|
Ez zuen inor gurutzatu, bonba nuklear batek eztanda egin balu bezala zela, errealitate distopiko bat.
|
Bere
arnasa baino ez zuen entzuten eta anbulantzien sirena hotsak. Isilik dena, New Yorkeko abarrotsa desagertu egin zen.
|
|
2022
|
|
|
Nerea Ibarzabalek hauspotu egin du, gainera, Martinek piztutako sua, «Urte luzez isilik gelditu ondotik, txikitan familiako kide batek egindakoa kontatzea erabaki duzu» gaiari erantzunez: «Bere eskuak, bere begiak/
|
bere
arnasa mantsoa/ amets gaizto bat bilakatu zen/ nire osabaren altzoa». Oilo ipurdia entzuleek, eta ez du hotzak eragin.
|
|
|
Osabarengandik erasoak jasan zituen ilobaren larrutik kantatu zuen, eta puntuz puntu, zehatz eta pintzel finez deskribatu zuen egoera. «Bere eskuak, bere begiak/
|
bere
arnasa mantsoa/ amets gaizto bat bilakatu zen/ nire osabaren altzoa». Horren ondorioz beregan duen «zementua» hauts bihurtu nahiko lukeela jakinarazi zuen ondotik:
|
|
|
Bronkitis gogor bat izan zuen, eta eskas zegoen egunetan ere,
|
bere
arnasa zakarrak loa eragozten ote zidan kezka zuen. Edo irratia altuegi.
|
|
|
Goragalea etorri zait, baina mamuek ez dute eztarritik gora ihes egiteko asmorik. Urduritasuna belarrietara iritsi zait eta ez dut mundua entzuten,
|
bere
arnasa sakona baino ezin dut entzun, gero eta ozenago, gero eta gertuago. Iluntasuna ilunegia denean alferrik da begiak zabalduta izatea, eta tapakia gorantz tiratu dut, azpian desagertu nahian.
|
|
|
Orduan isilik arnasten zuen, eta beldurrez gerturatzen nintzen han zetzana gorputza edo gorpua zen ikustera. Azkenaldian atetik entzun dezaket
|
bere
arnasa trabatua, zaratatsua eta arritmikoa. Bizi dela entzute hutsak nekatu egiten du.
|
|
|
ibilgailu, obra, jende gutxiago kalean; zalapartarik ez. Naturak ez zuen ahalegindu beharrik, pandemia aurretik bezala,
|
bere
arnasa entzunarazteko.
|
|
2023
|
|
|
Sanferminak ez zitzaizkiola gustatzen, Estafetako entzierroarekin harrapatuta geratzen zela, eta 55 urte bete zituen arte, bere lorategiko mendafinarekin mojitoak egin zituen gauetan. Nabarmen esaten du Iruñeko Hizkuntz Eskolako ikasleak izan direla
|
bere
arnasa ekonomikoa.
|
|
|
Eta nik pentsatu nuen: lepoan musukatu, sudurra sartu
|
bertan
arnasa hartzeko, miazkatzeko eta gau osoa epeletan pasatzeko. Nire aurpegia txoko hartako azal ezin ilun eta leunagoaren kontra, izerdi sakon delizios hartan bilduta, horixe bakarrik.
|
|
|
zer egin ote dion Virgilek Maudeyri, Virgil Maudeyri dena emateko prest baldin bazegoen: bere zuloak eta bere marrak eta bere kurbak eta
|
bere
arnasa hartzeko leku txikia; bere kaiola eta bere balkoia; bere zigarroetako kea; bere zapatak eta bere zapatetako takoiak; bere ilea, bere dutxako xaboia eta bere ileak orrazten dituen orrazia; bere kafe kikara, bere goizetako ogia eta bere goizetako hasperena; bere esnatu aurreko ametsa; bere alfonbra eta bere etxeko zapatilak alfonbran; bere ohe ondoko mahaitxoan dagoen liburua, bere lanparatx...
|
|
|
Nire gauzak lurrean uzten nengoela, lepoan musuka hasi zitzaidan, ni atzetik ezustean harrapatzearen sentsazioa gustatuko balitzaio bezala. Musu eman zidan belarrian, gero masailean, oso gertutik entzuten nion
|
bere
arnasa azeleratua, eta bitartean bere eskuak goitik behera hasi ziren ni laztantzen, aldaketatik bularretara, bularretatik hankartera, nire gorputza neurtu nahiko balute bezala. Desioz urtu nahi ninduen nire gainean jarri aurretik.
|
|
|
Koltxoi haren gainean egin genuen guztia xehetasun handiz gogoratzen dut. Zenbat eta gehiago mugitu mihia, zenbat eta gehiago estutu nire ahoa haren zakilaren inguruan,
|
bere
arnasa sendotzen entzuten nuen. Nire klitoria, bitartean, blaituta, taupadaka.
|
|
|
Bocanegrak kanuto bat piztu du. Ahmed
|
bere
arnasarekin eskuak berotzen saiatu da. Aljeriar taldekoen aurpegietan hotz handia marraztu da, baina hor daude, tinko.
|
|
|
Aktore performatiboa bertsolariaren moldeetatik hurbilago egongo litzateke kasu honetan. Aktoreak, ikasitako testu bat erabiltzen duenez,
|
bere
ARNASA (energia) eta bere ekintza beste era batean erabiltzeko libertatea eta aukera dauzka (mugimenduan, keinuetan, hitzaren erabileran…). Bertsolariak ez, ordea.
|
|
|
Gihar honen mugimendua zenbat eta garatuagoa izan, gure arnasketa lasaiagoa, uniformeagoa eta sakonagoa izango da, eta gorputzeko tentsioak ekiditea lortzen dugu. Aktoreak
|
bere
arnasa menderatu behar du.
|
|
|
Pertsonaia bakoitzak
|
bere
arnasa dauka. Gorputzeko zein ataletan kokatzen da pertsonaiaren arnasa?
|