|
2000
|
|
|
Asier protagonistak hamabost urte ditu, eta bere bizitza nahasmen osoa da: Nagore gustatzen zaio, baina ez da ausartzen esaten ere; gero Clare etorriko da Ameriketatik, edertasunezko miraria dirudiena; Asierren arreba Zuriñe ere tartean dago, baita
|
bere
adiskide Txomin ere... Gazteok sexuaren inguruan bizi dutena, elkarrizketa ugariz eta arinez kontatzen du Fernando Morillok.
|
|
|
Hamar bat urtetik aurrerako neskato mutikoei zuzendua dago Amaia Elosegik idatzi eta Iñaki Martiarena" Mattin" ek marraztu duten liburu atsegin hau. Idazleak eta
|
bere
adiskide batek, Ester Mugerzak, Asiara egin zuten bidaia kontatzen da bertan. Udazkeneko egun batez, txikitatik edukitako amets bat betetzea erabaki zuten.
|
|
|
Perls en Hegoafrikako egonaldian,
|
bere
adiskidea izan zen. Intelektual aurrerakoihau Boers en Gerratean Bothako ministroa eta 1920tik Hegoafrikako lehenministroa izan zen.
|
|
|
Fraideak, berriz, hura jakin bezain fite ulertu zuen ezen herstura ezin hertsiagoan zeudela biak ere. Eta agertu zion bere kezka bertze fraide frantziskotar bati —zeina baitzen
|
bere
adiskide mamia, adinetarat heldua, jakintsua eta esperientzia handikoa, eta zeinari frai Domenico baitzeritzan—, eta honek liskar egin zion eta erantzuki. Baina, gero, ordenaren ohorearen salbatzeko, erran zion frai Antoniori:
|
|
2001
|
|
|
Preso ohia Baionako Polo auzoan bere sorlekuan omendua izan zen joan den igandean. Gabiri eginiko omenaldi kari kantaldi bat burutu zuten
|
bere
adiskideek. Hauen artean, Guk musika taldearen berragerpena izan zen.
|
|
|
batetik, artikuluetaz, dotrina kristauetaz, hizkuntz ikerketa lanetaz, bidaia erreportaia obretaz (beribilez Etxepare Medikua) edo kontseilu liburuetaz gain, ipuin asmatu edoohituratik birmoldatuen xendra zulatu zuelako Herrian, Gure Herrian eta ordukoizparringi askotan: Iturralderen Murtuts eta Bertze izeneko nobela eskainiz berak, Maddi Elizegiren Amattoren Uzta berriro argitaratuz eta Marijan Minaberrirenhaur olerki eta antzerkiei bidea irekiz, bereziki; baina bestetik, Literaturaz bildumairakurriz ohar gaitezkeenez hain zuzen, Iparraldeko literaturaren historia arrasalder eta zatikoia eskaintzen digulako, bazterrezinak eta
|
bere
adiskide minak idazlegisa aurkeztuz. Oraindik erabiltzen den Iparraldeko literaturaren Historiarenbabeak eta sareak eskaini zizkigun.
|
|
|
Lagunak, euskaraz, ez dira nahitaez adiskide, eta adiskideak, batez ere politika arloan, ez dira lagun nahitaez. Eta hor ez da Amale adiskideez ari, nork
|
bere
adiskideak hautatzen baititu, lagunez baizik.
|
|
|
Orain Orixe eta Lizardiren adiskidetasuna nahi nuke gogoratu, hitz bitan. Hain ezberdinak izanik  eta hain ezberdinak zirelako biak bildu zituen lokarria ez zuen heriotzak berak eten eta Orixe, lehortzat geneukan gizona, ez zuen inolako lotsa gaiztok lotu
|
bere
adiskideaz mintzo zenean. Hain ederki esan zuen bezala:
|
|
|
Beste norbaiten laguntza behar izaten baita bakunindarrei beti falta izan zitzaien azken bultzada emateko. Eta astoarena egitea da, zerriarena egin ondoan, uste izatea azken bultzadako horiek prest daudela beregana dutena besteri, Frei eta
|
bere
adiskideei esate baterako, eskualdatzeko.
|
|
2002
|
|
|
Trenbideak herri osoaren paisaia zeharkatzen du, eta preso errepublikarrak ari dira burdinbidean lanean. Lan horien inguruan sortzen diren adiskidetasunen eta gertakarien kontakizunaz gain, bigarren plano narratiboa ere agertzen du eleberriak,
|
bere
adiskide Onofre kapitainaren etxean bat batean agertzen den makiseko gerrillariarena, hain zuzen. Pertsonaien ezaugarri ongi adieraziak, batez ere narratzaileak Onofreren psikologian egiten duen murgilketa sakona, eleberriaren tempoa, bizkaieraren hainbat aldaeraren erabilera heteroglosikoa, obraren oinarrian dagoen dokumentazio bikaina... horra, besteak beste, Azken fusilaren lorpenetako batzuk.
|
|
|
Alkarrizketa hau
|
bere
adiskide bateri azaldu eutsanean, honek, bape harritu barik esan be bai:
|
|
|
Ziur asko, bere habia barria Arratia aldeko toki baketsuaren baten horniduko eben.
|
Bere
adiskide batek eginiko ez eban egingo; arean, uri handian bertan lotu, etxe tantai barri bateko hogeigarren oinean bizi izatea. Ez horixe!
|
|
|
Erri artako ezagunak ba zituan eta aiekin ibilten zan. Alako batean, ezagun oietariko batek esan omen zizkion
|
bere
adiskide batezaz atsekabetxo ta mingoskeriak.
|
|
|
Handik geroetara Elortza gazteak
|
bere
adiskide begiko hura arkitu zuan muturrez mutur kalertzean.
|
|
|
Sandalia hegalariak eta gisako gauza harrigarriak erabiltzen oso zailak izaten dira horretara jarri eta ohitura hartu aurretik, eta Pertseo nahiko barregarri zebilen han goian. Zilarbizi barrez hasi zen
|
bere
adiskidea hala ikusita, sandalia harrigarri haiek eskaintzen zioten arintasuna menderatu ezinik, ez lurrean egoten eta ez airean ibiltzen asmatzen ez zuela. Hala esan zion adarra jo nahian:
|
|
|
Zilarbizik esandako kontu haiek ez ziruditen oso zentzuzkoak, baina Pertseok, ordurako, konfiantza osoa zuen
|
bere
adiskidearengan, eta ziurtzat jo zituen hark esanak.
|
|
|
Ikus daitekeenez, nahiz eta munduan hainbat gauza harrigarri izan eta gertatu, eta beste hainbat harrigarriago asmatu eta kontatu gizakiok, hiruren artean begi bakar bat besterik ez zuten Hiru Emakume Urdin haien bitxikeria bezain kontu bitxirik ezin daiteke ezagutu, asmatu edo kontatu. Pertseori, behintzat, horixe iruditu zitzaion
|
bere
adiskideak kontu haiek guztiak esan zizkionean.
|
|
|
–Hobeto ibiliko nintzateke, esan zuen Pertseok
|
bere
adiskidearen oinetara ausarki begiratuz, hegoak dituzten horrelako oinetako parea izango banu.
|
|
|
Erroman egin zituen ikasketak baina ez zion ekin ez ohorebideari ez merkataritzari, agian ez zuelako behar. Lagunartea maite zuen eta bereziki Kornelio Nepote edo beste guztien gainetik Kalvo eta Zina poeta berriak aipatu behar dira
|
bere
adiskideen artean. Bere beste zaletasuna maitasuna da, maitemin grinatsua; Klodia da ziurrenik bere poemetako Lesbia.
|
|
|
Terentzioren lanetako hizkera
|
bere
adiskide aristokratiko ikasien taldekoa da eta klasikotasunera hurbiltzen da, ñabardurak adierazteko gaitasuna galdu gabe. motak ez dira Plautorenak bezain askotarikoak eta musika ere ez du haren beste erabiltzen.
|
|
|
Artzain kantak dira denak, batzuk oso osoan eta beste batzuk horien elementuekin. Landan eta mendian inguru bukoliko bizia sortzen du, bere garaiko gertakizunetatik eta kezketatik aldentzen ez dena (besteak beste, beraren eta
|
bere
adiskideen ezaugarriak ematen dizkie pertsonaiei), zentzumenen mende. Aipagarria da Arkadiaren sorrera (V. eta X. eglogak).
|
|
|
Deustuko Unibertsitateko irakasle den Fernando García de Cortazarrek eta Eibarko
|
bere
adiskide batek ardi zakur bat aurkitu zuten autopistan, Urruña ondoan. Jaso egin zuten eta Eibarrera eraman.
|
|
|
Autoan sartu eta berandu gabe, txahala egingo zuen.
|
Bere
adiskide Pittin eta Laino, berriz, ama umeak, autoan ibiltzeko desiratzen egoten ziren. Ez zuten sekula trenpu txarrik izan, Iparraldean esaten duten bezala.
|
|
|
Diosala egin bertako agure zaintzaileari, eta aretoaren luze zabal gunea korritu zuen begiez. Jolas makinetan murgildurik zeudenek bizkarra ematen zioten arren, berehala ikusi zuen haien artean ez zela
|
bere
adiskiderik, eta sartu bezain laster atera zen.
|
|
2003
|
|
|
GabAt elaberriko senar emazteei oporretan doazela gertaturiko pasadizu zelebrea, emazteak aitortu digunez, Tuterako beraren ezagun edo lagun harrosko bati gertatua omen da, elaberrirako atondurik. EuskM honetako adiskide komunismozaleari jazotako istorio tristea," Irakurleari" zuzenduriko idatzian iragarten duenez, Madrilen bizi zen
|
bere
adiskide euskaldun bati gertatu omen zitzaion. Eta Kurl delakoan ere, Patxiren mutiko lagunak Gernikan gaztetxotan izan zituenak dira apurra gorabehera.
|
|
|
Koreako gerrateak bira egin eban, amerikanuek irabazi zuten, eta
|
bere
adiskide komunistaa etzitzaion gehiago etorten bisitatzera.
|
|
|
Eta horrek beldurturik ez ei zen ontziratu, hain suerte handiz ezen itsasontzi hori bere itsasbidean zihoala japoniarrek bonbardatu eta hondoratua gertatu omen zen. Horregatik beharbada, Oskillasoren plan horren berri izan zuten
|
bere
adiskide bakanek, Mendietak eta Jon Bilbaok, hiltzat eduki zuten luzaroan, eta beronek ere bai haiek.
|
|
|
|
Bere
adiskideak Génova kaletik sartu dira eta Txomin hara doa Castellanatik zeihar euren bila. Han dagoz bere zain metrorako sarbidean.
|
|
|
Txominek etzuan inoiz ikusi zirurji operaziorik eta beste zereginik etzuala, ta Etxeberriarekin gelditu zan biharamun arratsaldean bostetan San Carlos gexotegira joatekotan
|
bere
adiskidea lanean ikustera. Operazioa bukatu ta handik Apalategi ta Garmendiarekin joanen ziran betiko lekuetara.
|
|
|
Igon
|
bere
adiskideak aurreko arratsaldean esan zion mailara, eta moja batek erakutsi zion Doctor Echeverríaren kirofanoa.
|
|
|
Aurrera Txomin! ebagi zuan
|
bere
adiskideak euskaraz neskäaren atzetik.
|
|
|
Gexozainak atea isten zuala sartu zan gelan.
|
Bere
adiskidea eta gexozaina, beste gizon bi eta moja bat zauden han, danak zuriz jantzita.
|
|
|
Urli edo Berendi jaun osagile hura (kontatzen zuan Etxeberriaren aurrean zegoenak)
|
bere
adiskideekin casinoan zegoala partida bat jokatzen, neska bat etorri zitzaion bila bere aita oso gaizki zegoala ta, mesedez arin arin etortzeko esanaz.
|
|
|
Gabilondo, Fernandoren adiskidea (Iziartxuren aitaren adiskidea), bera ere biajantea, Jaime Ostos kaletik urrun bizi zan. Honegatik eta gizon bakartia zalako, denbora luzea zan etzuala ikusi
|
bere
adiskidea. Komunista porrokatua, bihotzetiko alaitasunik sakonena sentitu zuan Koreako berriekin, bainan bere ogibideak galazo egiten zion alaitasun hau erakustea berarekin hartuemanak zeuzkatenekin.
|
|
|
Orain Txomin eztabil Apalategi, Garmendia ta Etxeberriarekin. Luis Martinez, Iziartxuren senargeia, da orain
|
bere
adiskide mamia.
|
|
|
Kanpoan sargori zegoan. Fernando joan zan
|
bere
adiskidearen bila, ta bar hura Gabilondoren etxe ondoan zegoan.
|
|
|
Larunbata zan eta, ohituraz bezela, Gabilondo etorriko zan arratsaldeko lauretan.
|
Bere
adiskide onari eskerrak etzan hilgo txakur baten moduan, inoren laguntzarik gabe. Gabilondok deituko zion atezainaren emazteari oheak atondu eta geläa garbitu zezan eta berak ekarriko zuan sendagilea ere.
|
|
|
Atea jo gabe sartzen zan auzoenean nahi zuan bakoitzean, eta txikitatik ohitu zan ezkaratzean, komedorean, edo etxe hartako edozein tokitan ibiltzen familiko alaba biekin, beste alaba bat bailitzan. Zaharrena bere adinekoa eta
|
bere
adiskide mamia zan. Etxeko jauna ta danak oso onak ziran eta zoriontasun handian bizi zan famili guztia, gurasoak eta alaba biak.
|
|
|
" Inok ez dauko maitasun haundiagorik,
|
bere
adiskideen alde bere bizia emoten dauanak baino".
|
|
|
" Txomin Agirre Saria emon deuste!". Eztitan egoan bera, pozez ganezka
|
bere
adiskideok. Pozik egotekoa zan:
|
|
|
Ainhize konturatu zen
|
bere
adiskidearentzat mingarria zela iragandakoaz berriro gogoratzea, eta sorbaldan pausatu zion eskua, lagun modura.
|
|
|
joaiterik ez zuela entzun ere nahi ikusteko, haren Apezak soldado liburuxka irakurtzea aski zaigu. Handik 20 urteren buruko, ordea, 1912an, Abbadie horren
|
beraren
adiskide eta ikasleak jazartzen zaizkio, batere funtsik gabe, Baionako kazetetan, aita Resurreccion Azkue euskaltzale bizkaitarrari, baizik eta jaun hau, alemanzale, bihurtua dela.
|
|
|
Nolanahi ere, kargu publiko batzuen artean bederen, historia euskaldunen artean sozializatzeko interesen bat egon bazegoela erakusten digu. Eta agian, Iztuetaren obra,
|
bere
adiskide Agustin Pascual Iturriagaren ekimenekin erlaziona daiteke, azken honek eskola elebidunak bultzatu eta euskara gaztelaniazko testuak prestatu baitzituen Gipuzkoako lehen hezkuntzarako83 Posible da, beraz, Iztueta, Iturriaga eta agian beste adiskide batzuen inguruan, eta akaso aginte guneetan kontaktu eta laguntzaren bat izanik, Gipuzkoan euskarazko narratiba historiografikoa eta didaktiko... Alta, halakorik izan bazen, produkzio gune gisa ez bide zen finkatu eta indartu.
|
|
|
Maiteñoari begietara begiratzean gauza berbera sentitzen zela esan ohi zion Xiprik, bere lagun minak. Irribarre egin zuen
|
bere
adiskide aldrebesa oroituz.
|
|
|
Gauez bakarrik aterako da pixka bat egurastera. Amak eta herriko
|
bere
adiskide min batek bakarrik ezagutzen dute egia. Guztiek erbestean galdua edo gerran hila dela uste dute.
|
|
|
Ezin da kexatu, baina tarteka beste norbait izateko nahikeria edo nostalgia sentituko du, beste norbaiten larruan ordu batzuk pasatzeko grina.
|
Bere
adiskidea etortzen zaio tarteka, amari lan astunenak egiten lagundu eta berarekin hizketaldi bat egitera, eta egun batean proposamena egingo dio: adin berekoak dira, askotan eman diete elkarren antza, broma giroan elkarren imitazioak ere egin izan dituzte jendaurrean, inoiz edo behin nahastu ere egin dituzte.
|
|
|
|
Bere
adiskidearen fobia, fijazio eta obsesioen kontaduriak ez omen zuen emakumearen lilura itzali, eta iragarrita dauden gertakari ilunek eta halabeharrak bakarrik erakutsi ohi duten puntualtasunarekin alde egin omen zuen etxetik emakumeak gau batean, etxera etorriko zen senarrari ohar labur bat utzi ondoren.
|
|
2004
|
|
|
Aldiz, bere lagun Ferranek asko maite ditu, bera ere nahikoa pirata delako Interneteko ozeano mugagabean. Baina hain zuzen ere
|
bere
adiskidearen zaletasun honek bizia salbatuko dio dominikarrari.
|
|
|
Baina Martinen baldintza betea du. Joseba Sarrionaindia
|
bere
adiskideak betea duen bezala.
|
|
|
Ezkontzeko era asko izan ditu baina, ez du nahi ezkontzarik. Mutilzahartzen hasita zegoela ta, ea zergaitik ez zen ezkontzen galdetu zion lehengo batean
|
bere
adiskide batek.
|
|
|
kazetariarena, alegia. Horretarako argazki kamera bat eta Arriba España egunkariko
|
bere
adiskideek eginiko agiria besterik ez zuen behar. Bere Kodak zaharra Baionan utzi zuenez, Leika handi bat erosi zuen Koloniako alde zaharreko denda batean.
|
|
2005
|
|
|
Joseph Rothek
|
bere
adiskide Stefan Zweig i gutun batean: " Idazten ari naizenean bakarrik ezagutzen dut mundua".
|
|
|
Euskal Herria alde batera utziz, Espainiatik heldu ziren kolaboratzaileak aipatuko ditugu ondoren. Fermin Herran berak eskatu zien Espainiako
|
bere
adiskideei artikuluak eta bidaltzeko36 Askok behin bakarrik idatzi zuten. Beste batzuk sarriago.
|
|
|
Ez iraupen soila, baizik haren lanketa eta bizitza modernorako egokitzea. Iritzi horietan ez zen arabar bakarra,
|
bere
adiskide Becerro de Bengoak antzeko ideiak baitzituen53 Bi hauek eta Sotero Mantelik, jada, 1877an hezkuntza elebidun baten proiektua aurkeztu zuten La Paz Madrilgo euskal egunkarian54 Revista ren orrietatik Herranek Arabarako neurri espezifikoak ere proposatu zituen. Hola, herrialdeko kultur bizitza suspertzeko proiektuen artean euskarazko katedra baten sorrera aipatzen zuen55 Iradokizun hau, garaiko Araba moduko herrialde erdaldundu batean egiten zela kontuan hartuz, nahiko nabarmena da.
|
|
|
–Azuak Fernando, mutil atzeratua hiltzea agindu zuen bere alaba bortxatu zuelakoan, baina alabak gezurra esan zuela uste dut, edo gutxienez Fernandori gauzak erraztu zizkiola... Gutun horrek frogatzen du neskak, ziurrenik
|
bere
adiskideekin batera, barre egiten zuela mutilaren kontura –ahots nekatuarekin hitz egiten nuen, alde batetik nekatuta nengoelako, eta bestetik aintzat hartzen ez nindutelako.
|
|
|
Langabeziak desertu ohatzen zuen eskualdean berenber utziak izan ziren, hala nola Martina Sebasen emaztea eta
|
bere
adiskide taldea, langabezi saria hunkitzeko arauak gogortu zirela. Baina emazteek xantza akuilatu zuten eta ofizio berrietara egokitu ziren.
|
|
|
Nehork ez zuen Bettan Bidegorriren ama zaharra, semearen herio tristeaz abisatzeko kuraiarik ukan. Frankie Etxandi herriratzen zenean, eta Bettanen amak
|
bere
adiskide minaz galdatzen zionean, adiskideen artean hitzartutako ihardespena zeraman ezpainetan:
|
|
|
– Approchez, Charles –xuxurlatzen zion gero jaunak eta,
|
bere
adiskideei buruz bizkarrez bihurdikatuz, eransten zuen–: Regardez moi ces mains de gueux...
|
|
|
Gainera, Al Muqtadir Bi Llah, nonbait laguntza beharretan balitz eta Antso Errege
|
bere
adiskideari dei egiten balio, bera gorputzez, eta bere baroiak laguntzera joan dakizkion, Erregek ordariak eskura litzake eta laguntzera joan lekioke. [...]"
|
|
2006
|
|
|
Maskoten ugalpen hori ez du kostu handiak eragotzi, alderantziz: espainiar bakoitzak batez beste 499 euro gastatzen ditu urtean,
|
bere
adiskide leiala mantentzeko.
|
|
|
–Aitonak antzinako Egiptoko itxura duen iruditxo bat oparitu zidan. Badakit
|
bere
adiskideetako batzuek ere izan zituztela halako iruditxoak. Zure aitak ez zuen halakorik edukiko?
|
|
|
Hala ere, Anek isilean sufritzen zuen. Behin, taberna bateko komunean negarrez ari zelarik,
|
bere
adiskide bakanetako batek Jon uzteko aholkatu zion. Anek eroturik balego bezala begiratu zion neska hari.
|
|
|
1790 urteko uztailaren 14an –Bastillako borrokaren urteurrenean– Federazioaren festa antolatu zenean, Cloots jauna atzerritarrentzako agiriak egin eta banatzen aritu zen, eta txartelak zioen" mundu osoko hiriburuan" eginak zeudela eta" Frantziako Asanblea Nazionaleko Gizateriaren Hizlariak" sinatzen zituen –Jean Baptiste Cloots zen, noski, Frantziako Asanblea Nazionaleko Gizateriaren Hizlaria, hala izendatu baitzuen bere burua Cloots jaunak– Handik egun pare batera Jean Baptiste nekaezinak" Gizateria osoaren enbaxada" antolatu zuen, Frantziako" Assemblée constituante" ra joateko. Jean Baptiste eta
|
bere
adiskideak" mundu osoaren nahia azaltzera" joan ziren. Eskakizuna egiteko, han zeuden munduko hainbat lekutako pertsonak –Clootsen adiskideak, asko– eta beste hainbat lekutako janzkera bereziz mozorrotutakoak –Clootsek diruz antzerki hori egitera eramanak, denak.
|
|
|
Baita proiektu komunak ere. Etxauzek errege Henrike
|
bere
adiskideari eskaria eginda etorria zen De Lancre Lapurdira. Hartara, Agerrek apezpikuaren peko egiten zuen Bordeleko Parlamentuko kontseilaria.
|
|
|
Eman dezagun, ‘A' izeneko pertsona bat diru mailegu baten eskean dabilela negozio bat jartzeko asmotan. B pertsonak A ri dirua mailegatzen dio
|
bere
adiskidea delako eta A k aurrera egitea nahi duelako. D pertsonak, ordea, A ri maileguz dirua ematen dio etorkizunean A k izango dituen etekinei probetxu ateratzeko.
|
|
|
Gero pospoloaren garra aplikatzen zion puruaren ahoaren erdiko tabakoari, emeki emeki, txokor bat pizten ibili gabe, txekor bat erretzen ariko bailitzan. Bitartean gure gizonak
|
bere
adiskidearen mugimendu guztiak begiratzen zituen, apur bat bekaitzez, erakusten zuten sentsualitate horrek liluraturik, eta apur bat erdeinuz, iruditzen zitzaiolako bere adiskide puruzalea beti harro samarra izan zela, eta mugimenduak eta prekauzioak areagotzen ari zela berari lezio bat ematea beste helbururik ez zuen patxada batez. Puruaren punta zentimetro bateko errautsez koroaturik ikusten zelarik, adiskideak purua ahoan sartzen zuen, sututa zegoen aldetik, baina, eta kanporantz putz egiten.
|
|
|
Gero pospoloaren garra aplikatzen zion puruaren ahoaren erdiko tabakoari, emeki emeki, txokor bat pizten ibili gabe, txekor bat erretzen ariko bailitzan. Bitartean gure gizonak bere adiskidearen mugimendu guztiak begiratzen zituen, apur bat bekaitzez, erakusten zuten sentsualitate horrek liluraturik, eta apur bat erdeinuz, iruditzen zitzaiolako
|
bere
adiskide puruzalea beti harro samarra izan zela, eta mugimenduak eta prekauzioak areagotzen ari zela berari lezio bat ematea beste helbururik ez zuen patxada batez. Puruaren punta zentimetro bateko errautsez koroaturik ikusten zelarik, adiskideak purua ahoan sartzen zuen, sututa zegoen aldetik, baina, eta kanporantz putz egiten.
|
|
|
Azalpen honek ez zuen gure gizona lasaitu; izan ere," non fida, han gal" dioenaren esaerari fede emanez gero, konfiantzazko kate luzeegia eratzen zen kasu hartan ezer onerako:
|
bera
adiskideaz fio behar zen, adiskidea beste adiskideaz, hau bere anaiaz, anaia conseguidor delakoaz... eta conseguidor delakotik aurrera, auskalo noraino luzatuko zen konfiantza katea, eta nolakoak izango ziren hor sartuko ziren pertsonaiak. Edozein katebegitan eten zitekeen kristal hauskorra zen konfiantza.
|
|
2007
|
|
|
Bestalde, elkarrekikoa da; hau da, bi pertsonakelkarren lagunak izaten dira. Bestetik, borondatezkoa da; hau da, pertsonak berakaukeratzen ditu
|
bere
adiskideak. Gainera, adiskidetasuna harreman iraunkorraizaten da, gehienetan asko irauten baitu.
|
|
|
Gizona Gasteizen atera zen gontzetarik, eta Thomasen komisaldegiko apaletan zeuden liburuak oro esku gibelaz birindika aurtiki zituen, urde zikinak urde zikinak garrasitzen zuela. Labruquereren zorigaitza ulertzen zen, Manex Bergeret eta Pierre d’Oihenart
|
bere
adiskiderik intimoenak desagertu zitzaizkiolako, banda zozo baten diru falangaren kausaz. Hargatik, prozac pastilatxo berdeak irents eta kalmarazi zuten.
|
|
|
Enigma iluna baztertu eta Iparraldeko lau euskaltzainez guztia ikasiko nuen denbora laburrez, biharamunean Bilbora abiatzea xede nuelako. Ez ote zidan Jean d’Amou misteriotsuak erran egoera larria zela uste zuela, aitaren eta
|
bere
adiskideen osagarria ez baitzen hoberenetarik. Alabaina, ehun urte hurbiletan ez zen mirakulurik, erantsi nuen neurekiko www.euskaltzaindia.com deitzean OK klikatzen nuela.
|
|
|
– Bai, pixka bat inarrosia, baina bestela xarma bat bezala.
|
Bere
adiskide bien hilketak etsipena eta memoriaren ezabaketa eragiten dio. Badakigu Albert Labruquere bizi dela oraindik, Gorringorekin Gasteizera partitu delako, lanjerean jarri baldin bada ere.
|
|
|
Estevezek, artean, Desamparados auzoko Ertzaintzaren komisaldegian zeukan ikasle garaiko
|
bere
adiskide kolegari deitzen zion bigarrenez:
|
|
|
Haizeminek silikonazko bularrak ferekatzen zituen. Eta Estevez Bilboko Ertzaintzako
|
bere
adiskide inspektorearekin ari zen telefonoan, haragizko kezka burbuilatsuetarik urrun. Burrunba hautsi zuen:
|
|
2008
|
|
|
Markes jauna, beraz, simil botaniko bat erabiliz, onttoa zen, eta markesa anderea alga, edo hura zen alga eta hau onttoa, biak gizakiak, bai, baina bi espezietakoak balira bezala, alegia?; dena dela, elkarren aurka eta elkar azpiratzen ibili beharrean, markes jaunak, voltairezalea zèn neurrian, ez zuen Elizako hierarkia ontzat hartzen, baina, kontraesana badirudi ere, ontzat hartzen zuen emazteak eta bi alabek kalonje jaun bat, jauregira noiznahi etortzen zena, aita espiritualtzat hartu izana, sinetsia baitzegoen, bestalde, Espainiako gizartearen aldaketak pixkakakoa behar zuela eta ez bat batekoa, justiziaren eta ordenaren arteko hautua egitekotan ordena aukeratuko baitzuen, bere jarrera harekin Goetheren eskolakoa zela erakusten zuela, eta kontserbadore hutsa, ondorioz, nahiz eta, gutxi batzuetan, bere egiten zuen aurkako jokabidea ere, iraultzailea ere izan baitzitekeen? ...lotuagoak baitzeuden gizartearen aurkako kritika azaleko bati sakoneko bati baino?, markes jaun andereek halako harreman sinbiotiko bat landu zuten, baita espazio berri bat sortu ere, elkarrenganako begirunea eta gutxieneko konfiantza oinarri zituena, halako moldez, non, bakoitzak bere bizimodua egiten zuen arren, markesa anderea noiznahi biltzen zen bere lagun amabirjinazaleekin, eta markes jauna
|
bere
adiskide min batekin, kontsula bera, urte luzeetan Ameriketan ibilitako pentsalari askea?, beti aurkitzen baitzuten, haatik, tarteren bat beren maitasun sinbiotikoa azaltzeko, bi alabekin biltzen zirenean, adibidez, hain zeuden gurasoak haiekin liluratuta, edo balsa dantzatzen zutenean, hain desberdinak zirenak itxuraldatu eta batu egiten baitziren orduan, alga eta onttoa zeudèn tokian liken bat sortzen zela.
|
|
|
Pew bera abandonatu egin zuten, ez dakit nik beldurrez airean zeudelako edo haren hitz gaizto eta makilazoak mendekatzeko. Baina hantxe geratu zen, kamioari txapaka eroaldiak emanda bezala, haztamuka mugituz eta
|
bere
adiskideei hoska. Azkenean okerreko nora bidea hartu eta nire ondotik pasa zen antxintxiketan herrixka aldera, oihuka zioela:
|
|
|
Israel mugitzeko gauza zen; orain bazuen armarik, eta halako lanak hartu bazituen ni aurretik kentzeko, bistakoa zen niri zegokidala biktima izatea. Gero zer egingo zuen, edo uharte guztia arrastaka zeharkatzen saiatuko zen Ipar Adarretik zingirako kanpamenduraino, edo kanoikada bat botako zuen
|
bere
adiskideak laguntzera etorriko zitzaizkiolakoan, hori, jakina, ez neukan esaterik.
|
|
|
Nik esan nion ez nuela Bill
|
bere
adiskide hura ezagutzen, eta mahaia gure etxean bizi zen eta Kapitain esaten genion pertsona batentzat zela.
|
|
|
–Ez ziguten alde egiten utzi, gogorra izan zen. Pentsa gure laguna, sinetsi ezinik, deika ari zen
|
bere
adiskideak ginela esateko, baina Banjul inguru horretan hotelek, hondartza turismoak eta prostituzioak edo ez dakit zer eragin duen, balore falta ikaragarria dago.
|
|
|
Euskaldun guztiak eta bakoitzak beretzat> eta> etxekotzat> izan behar du Euskara Batua. Egunero darabilena baino jasoagoa, eta
|
bere inguruko
adiskideekin darabilena baino zabalagoa, baina, azken batean, berea. Eta, nire iritziz, helburu horretara ez gara sekula helduko oraingo Euskara Batu ertsiaz eta itxiaz.
|
|
|
Baloreaz> (49.o.) (Ohorezko desafioak)... bena
|
bere
adiskidearen edo he rritarrenez bada, bürüzagigoak zer ohore düke: basa> animal> odolgiroak bere lagüna erho diana.
|
|
|
Lehen deialdia 1901eko uztailerako egin zen, baina hartara atzerritar euskalari batzuk ere gonbidatuta egonik, Iparraldeko zein Hegoaldeko euskaltzale klerikalek (Azkue barne) uko egin zioten parte hartzeari. Guilbeauk, orduan, batzar eguna irailera atzeratu, antolaketa aldatu eta
|
bere
adiskide Vinson «gorria» eta gainerako atzerritar euskalariak batzarretik baztertu zituen. Bazterketa horri esker Euskal Herrian euskararen inguruan zebiltzan belaunaldi, ideologia eta herrialde desberdinetako pertsonak hurbildu ziren Hendaiara.
|
|
|
Eta ondorioz, «Beldur izatekoa da Hendaiako biltzarlagun gehienak ez direla jabetu Aranak bere proposamen horrekin zernolako bidea zabaltzen duen eta bidezabaltze horrek zenbateko arriskua dakarren.» Izatez «Abandoarra bera ere konturatzen ote da, puntu hori zein garrantzitsua eta zein irristakorra den? »88 Beraz, bai Aranak txostena aurkeztean zein kongresukideek hura onartzean, beharbada auziari ez zioten nahikoa arreta eskaini, nahiz alde guztiek fede onez jokatu. Hala ere Zalbidek aditzera ematen du Azkue eta beste batzuk, agian osoki jabetu ez arren, nolabait susmatu bai egin zutela Arana Goirik irekitzen zuen bideaz89 Beraz Azkueren eta
|
bere
adiskideen geroko maniobrak hein handiz kontzientzia horretatik sortuko ziren, hots, gertatuaz jabetu eta Hendaian ofizialki onartuari kasu egin gabe aldatu guratik90.
|
|
|
1935 urtean Bilboko aleman kontsulak
|
bere
adiskide Azkueri Euskal Herriko eleberriez galdetu zion. Euskarazko nobelei zegokionez honako erantzuna jaso zuen:
|
|
|
Broussainek eta
|
bere
adiskide Azkuek sabindar akademia paralelo baten sorrerari al zioten beldur. Printzipioz beren Akademiak hainbat kide jeltzale biltzen zituen, guztiak leialak, eta Eleizalde leial ez ezik erakundearen sortzaile eta sustatzaile nagusietakoa ere bazen.
|
|
|
Kronikagilearen arabera, martxa hori ahaztuta zegoen ia, baina David medikuak, bai, Ezpeletako alkateak, berpiztu egin zuen. Izan ere, David medikuak opari bi egin zizkion Goienetxe
|
bere
adiskideari tradizioaren jaietarako, batetik, aipatu martxa, eta bestetik, artzainek kaioletan gazta egiteko erabiltzen zituzten kaikuen bilduma oparoa (bildumaren argazkia ikusteko: (Askoren artean, 1899:
|
|
|
«Gainera, nork esan du ez dudala obeditu beste errmediorik?». Erabaki bat hartu zuen bere bostean, baina, bere baitan gordeta indarra galduko zuen beldurrez, ahoz eta ozenki adierazi zion
|
bere
adiskide min eta konpainiako dama Ursula d' Amaretto ri:
|
|
|
Chiarak, bitartean, joan etorri baterako puskarik ezinbestekoenak bildu zituen (pare bat kutxa, beste dozena bat gazteluan utzita), eta gutun bana idatzi zien
|
bere
adiskide Ursulari eta aita Leonardori, hitzik neurtuenekin, berehala egingo zien bisitaren berri emanez, zain egon zitezen.
|
|
|
...baitzeuden gizartearen aurkako kritika azaleko bati sakoneko bati baino–, markes jaun andereek halako harreman sinbiotiko bat landu zuten, baita espazio berri bat sortu ere, elkarrenganako begirunea eta gutxieneko konfiantza oinarri zituena, halako moldez, non, bakoitzak bere bizimodua egiten zuen arren –markesa anderea noiznahi biltzen zen bere lagun amabirjinazaleekin, eta markes jauna
|
bere
adiskide min batekin, kontsula bera, urte luzeetan Ameriketan ibilitako pentsalari askea–, beti aurkitzen baitzuten, haatik, tarteren bat beren maitasun sinbiotikoa azaltzeko... bi alabekin biltzen zirenean, adibidez, hain zeuden gurasoak haiekin liluratuta, edo balsa dantzatzen zutenean, hain desberdinak zirenak itxuraldatu eta batu egiten baitziren orduan, alga eta onttoa zeudèn tokian li...
|
|
|
–Baina Polidororen erailketarekin kode moralak eta munduaren ordena hankaz gora bota ditu Polimestorrek,
|
bere
adiskideak; izan ere, norbaiti ostatu ematean, berarekin hartzen den konpromisoa hautsi baitu, lege sakratu bat grekoendako. Eta, orduan, Hekuba, gizakia izatearen technea bazterreratuz, tychearen eskuetan erortzen da:
|
|
|
Halako batean, uda ondoren, adiskide batek deitu dio eskuko telefonora, Gotzon Garate euskaltzalea hil dela esateko. Akarregik, estu eta larri, aukera izan du Lisboatik
|
bertatik
adiskide batzuei deitzeko. Horiek baieztatu ez ezik, areagotu ere egin diote informazioa.
|
|
|
Irria gogoan eta ixilki doa bere logelara. Biharamunean izanen du zer erran,
|
bere
adixkide Bittor ikusiko duenean.
|
|
|
Jendea irriz eta txaloka ari eta, zenbait ohartu ziren Arinlurrebordako alaba zen Katixa Sakelenekoa tokian zela entzule,
|
bere
adixkide handia zuen Maiana Leixturrekoarekin. Galdetu zioten heian Piallek kondatu zuen hori bertako putzkeria bat zenez, ala mendia bezain haundiko gezur iraunkor bat.
|
|
|
Dudatu gabe behar zen atean jo zuen, eta
|
bere
adiskidea ezagutuz, Gorrail agertu zen berehala.
|
|
|
Artasek ere, jukutria zerbait sumatu zuen eta nahiko zukeen aurreikusten zituen ondorio gaitzetarik
|
bere
adiskidea urrundu. Baina, puxanten herraren lotsa zen eta saihets jokoz atera zen:
|
|
2009
|
|
|
Gilgamesh, tristerik
|
bere
adiskide Enkidu hila delako, eremuan joan eta joan doa nora gabe, halako batean jainkosa Sidurigaz topo egiten baitu, andre tabernaria itsasoaren ondoan bizi dena. –Gilgamesh, ¿ por qué vagas de un lado para otro?, diotso Siduri andre tabernariak.
|
|
|
Egongelara joan eta telefonoko pantailatxoari begiratu zion beldurrez.
|
Bere
adiskide Jesus zela ikusi zuen. Seguruenik albistea entzun eta interesa agertu nahiko zuen.
|
|
|
Beltza eta Zabaltzak agindua jaso, Tuterara joan, presoak hartu eta Iruñerriko toki bakarti batean fusilatuko zituzten. Gero, handik pasatzen ziren Salustiano eta
|
bere
adiskide Fermin behartuko zituzten gorpuak lurperatzera. Beste batzuetan hurbileko herriren batera joan eta abisua emanen zuten, hilobiak egin zitzaten.
|
|
|
Dirua apurka apurka ateratzen hasi eta Oskarren kontrako zurrumurruak zabaldu zituen. Auzoko horrek ikusi zuen ubeldura makillajea besterik ez zen,
|
bere
adiskide horrek, Marisak aipaturiko beldurra gezur hutsa zen, Marisak edo Anak berak asmatua!
|
|
|
Baina horren aurretik minutu batzuk falta dira, hor egonen da azalpena. Nire ustez, egun hartan Salustianok eta
|
bere
adiskideak bost hildako lurperatu zituzten: bi gizonezko eta hiru emakumezko.
|