|
2003
|
|
|
Bai, jakina, egia hori gure historialari askok baino zorrotzago adierazi zuen Victor Hugok, eta hori II. Gerra Karlista pasa gabe zegoela. Hugok lehen altxamenduan ikusi zuen zer zegoen atzean, oso ikuspuntu librea eta hurbila zeukan, bera ez baitzen paristarra,
|
bera
Frantzia sakonekoa zen. Etorri orduko Euskal Herria ezagutzen zuen, zerbait ezagutzen zuen, bazeukan euskal historiaren ezagutza sakon samarra.
|
|
|
Espainia bigarren lekuan agertzen da Europako Batasuneko herrialdeen artean, gazteen cannabis kontsumoari dagokionez, eta
|
bere aurretik
Frantzia bakarrik dago. Europako Batzordeak 15 estatu kideen artean iritzi inkesta bat egiteko eskatu zion Eurobarometro izeneko erakundeari, 15 eta 24 urte bitarteko gazteen drogei buruzko jarrerak eta iritziak ezagutu nahian, eta asmo horrekin 16.129 gazte inkestatu zituzten, hau da mila gazte inguru herrialde bakoitzeko.
|
|
|
Haien odolari esker berreskuratu zituen
|
beraz
Frantziak, 1870ean aleman etsaiak ebatsi lurrak, eta Rhin ibaiaren ertzean finkatu zituen sekulakotz bere zedarri naturalak.
|
|
2004
|
|
|
|
Berarekin
Frantzian zehar bidaiaturiko jendeak, maletak eta hatuak hartu eta jendeketaren artean desagertu ziren. Halako batean gidaria maletero handiak ixten hasi zen.
|
|
2005
|
|
|
Aldiz, Josep bada, biek elkar maite dute; baina Josepek, Marie: Josianekin ezkondu behar du; orduan bere buruaz beste egiten du. Wendy esperantzetan da eta, gainera, oso triste (beharbada depresio bat egiten du), zer egin ez jakinik, bere aitari dena erraiten dio;
|
berak
Frantziara eramaiten du eta ninia sortzen edo hiltzen da.Bi izebek neskaren argitasunaz harriturik egon ondoren, Mirosak erran zuen pentsakor: Ez, bi kasuak ez dira posible, edo bederen lehena, zeren Eduardo ez zen batere horrelakoa, bere alaba asko maite zuen, beharbada sobera, baina ez zuen sekula, sekula bortxatuko, eta sinets nazazu, ene anaia baitzen! Aldiz, beste ideia posible da, baina elkar maite bazuten ere, Wendy ez zen sekula esperantzetan izanen bere ahizparen senargaiarekin.
|
|
|
Berehala ohartu da zergatik eraman duen buruak Argentinara.
|
Bera
Frantzia gainetik zebilen bitartean kalkulatu du Naroa lur hartzen egongo zela, Buenos Airesen. Mahai gainean, bere aurrean, platera utzi diote.
|
|
|
Xarlesek Joanes miresten zuen: trahitzailea zen, horregatik sufritzen zuen, eta aldi
|
berean
Frantziari umilki leial agertu zitzaion, Lehen Gerlan ez ordaindu zorra Bigarrenean nahikoa pagatuz. Baina ororen gainetik gizon zardaiaren bizitzeko gustua zein errabia amiratzen zituen, auzoen erran merran larrutzaileei axolagabe zegokiela, emaztea eta amantea biak batera maitatzen zituela edo 1947an idiak saldu eta traturra erosi zuela; berritasunaren bila zebilen beti.
|
|
2007
|
|
|
Nazioarteko Diru Funtsari esker, Kongok bere 60 milioi biztanleekin 2.400 milioi dolarreko aurrekontua dauka aurtengo. Biztanle kopuru
|
berarekin
Frantziak aurrekontu horren halako 200ekoa dauka. NDFk bere 2.700 enplegatuekin Kongo osoaren aurrekontuaren antzekoa dauka.
|
|
|
1952an, Britainia Handiak egin zuen bonba. 1964an, Txinak; eta urte
|
berean
Frantziak.
|
|
2008
|
|
|
|
Beraz
Frantzian intelektualen sorrera Dreyfus aferak markatu bazuen, Espainian intelektualen jaiotza afera berber horrekiko kezkak eta imitazioak eragin zuen. Eta testuinguru horretan, esan liteke, Azkue, Dreyfus auziaz arduratu zen heinean, intelektual bihurtu zela, euskaldun intelektuala sortuz.
|
|
|
Bertan, Christine Albanel Kultura Ministroak gogoratu zuen Kontseilu Konstituzionalak Hizkuntza Gutxituen Europar Karta onartzeari uko egin ziola Konstituzioaren 2 artikulua aipatuz. Onartu zuen hizkuntzen eta bereziki hizkuntza gutxituen gaiak ez zuela garrantzi eta toki
|
bera
Frantzian bere osagai instituzional eta politikoetan, Villers Cotterets eko Aginduaz geroztik (1539). Azken horrek legebiltzar eta auzitegiak derrigortzen zituen frantsesa erabiltzera.
|
|
2009
|
|
|
NA,
|
Bera
Frantzia (Lizuniaga), 2+ 500 kilometroan.
|
|
|
betetzeari? edo betetzen jarraitzeari, hobeto, zeren
|
bere
Frantziako egonaldian ez baitzuen besterik egin, zeregin haietan Henri Quessenet lagun eta gidari zuela. Hiriburuan bazegoen gimnasio bat, eta hara joaten hasi zen igandeetan, goizean goiz meza entzun ondoren, jakina?, boxeoa praktikatzera.
|
|
|
–Zeremoniaren ondotik, erantsi nion Henrikeri?, guztien begietatik urrun zegoela, Anjou bere amarengana joan omen zen, negar megarka. Poloniarrak beren herrira bidaltzeko eta
|
bera
Frantzian gelditzeko grazia eskatu omen zion. Erregina amak gogor egin zion.
|
|
|
Katalina Medicikoaren belarriak, halakoxe izena ezarri zien Henrikek
|
berak
Frantziako gorteko dama eta damañoei. Nire jaunak haietaz begiratzeko manu eta kontseilu eman zidan.
|
|
|
Baina harremanetan jarri nintzenean pista baten bila, horrelako informaziorik ez zutela erantzun zidaten Paristik. Gisa
|
bereko
Frantziako beste elkarteetan galdezka aritu banintzen ere, bilaketak ez zuen inoiz ondoriorik eman.
|
|
|
Horren harian, Sarrazin eta beste zenbaitek (2002), 21 hilabeteko iraupenazuen luzerako ikerketa bat egin zuten eta
|
bertan
Frantziako eskubaloiko 335 emakumezko jokalarik hartu zuten parte. Ikerketa horren helburua, emakume horienmotibazioa eta kirola uzteko izan zituzten arrazoiak aztertzea zen.
|
|
|
Garzonek egozten dizkion jarduerak 1999ko urria eta 2000ko uztaila bitartekoak direla gogoratu du Frantziako Auzitegiaren erantzunak. Eta, Espainiako auzitegiak
|
berak
Frantziakoari igorritako dokumentazioaren arabera, Jarrai 2005 arte ez zela legez kanpokotzat jo, Batasuna 2006an legez kanporatu zutela lehen aldiz, eta Ekinen aurkako epaiaren datarik ez diola Espainiak igorri.
|
|
|
Bestalde, AAMk Zeziagaren askatasuna aldarrikatzeko egingo diren mobilizazioetan parte hartzera deitu du eta" euskal iheslari politikoen aurkako etenik gabe jazarpena" salatu du, gaurkoa bezalako" euskal herritarren atxiloketa eta espainiaratzeak Frantziar estatuak euskal independentismoaren aurka abian duen gurutzadaren baitan" kokatu dituztela. Errepresioan" eskuz esku" aritzea leporatu die era
|
berean
Frantzia eta Espainiako gobernuei.
|
|
|
Teofilo Mariak, Frantziatik itzuli ez beste ekin zion Juvenalen maxima –mens sana in corpore sano– betetzeari... edo betetzen jarraitzeari, hobeto, zeren
|
bere
Frantziako egonaldian ez baitzuen besterik egin, zeregin haietan Henri Quessenet lagun eta gidari zuela. Hiriburuan bazegoen gimnasio bat, eta hara joaten hasi zen igandeetan –goizean goiz meza entzun ondoren, jakina–, boxeoa praktikatzera.
|
|
|
Demagun itsasontziko sotoan Charles Chaplin komediantea daramala preso. Demagun urte batzuk lehenago, 1886an, itsasontzi
|
bera
Frantziatik New Yorkera bidean doala Askatasun Anderea puskatan eramatera; demagun soto haietan Olivier Legrand izeneko polizoia ezkutatu dela. Demagun askoko adabaki horiekin eta gehiagorekin Harkaitz Canok Belarraren ahoa idatzi zuen.
|
|
|
Andre Desqueyrat zen horren egilea.
|
Berak
Frantziako gizartea aztertzen zuen, baina hemen ere hasita zeuden horrelako fenomeno batzuk gure artean. Ez dut uste aldaketa handiagorik izan denik gure gizartean, 60ko hamarkadakoa baino.
|
|
2010
|
|
|
Horiek 159 dira (%30).
|
Beraz
Frantziakoak 231 dira orotara, %44 (Ipar Euskal Herrian sortu direnak kontuan ez hartuz beraz).
|
|
|
Nolabait, praktikoak diren erabakiak gutxi izandira, eta guztiz sinbolikoak, ordea, nabariak. Hala ere, 1996an Euskal HerrikoGarapen Kontseiluak (EHGK) aurrera eraman zuen planifikazio figura berezi batnon Iparraldeko lurraldeei buruzko plangintza zuzendari oso bat osatzen den.Kontseilua eta plana
|
bera
Frantziako estatutik etorritako fondo ekonomikoekinelikatu ziren, Europar Batasunak eman zizkion diru-laguntzatik, hain zuzen ere.Dena den, plan horrek izan duen eragina nahiko urria izan da, aurrerago ikusteragoazen bezala.
|
|
|
De Gaullek
|
berak
Frantziarentzat" Uempire" erraten zuen. Ohar ere Salkozyk negoziatu bake ahul horretan Frantziak legimitatea onartu diola Errusiari Georgian diren gutxiengo errusierafonoen gerizatzeko.
|
|
2011
|
|
|
Bere emazteak txartel bat eman zidan bulegora joateko, baina han oso gaizki hartu ninduten. Leporatu zidaten
|
berak
Frantzia askatzeko borrokan ari ziren bitartean guk kontrabandoarekin aberastea, besterik ez genuela buruan. Kapitaina Paristik etorri arte egon nintzen zain eta iritsi zenean hizketan hasi eta galdetu zidan:
|
|
|
Espainian 2 elgorri kasu egon ziren 2004an; 2011ren lehen seihilekoan 1.300etik gora izan dira. Epe
|
berean
Frantzian 5.000 kasu egon dira eta 6 heriotza. Iaz Kalifornian 10 lagun hil ziren.
|
|
2012
|
|
|
Hatxek aurkeztu dio Antoine Vitez, Chailloteko zuzendaria, Parisen iheslari eta une
|
berean
Frantziako antzerkigintzaren goi mailako munduaren atalasean dago, Pessoaren Marinelarekin etenda utzi zuen antzerki ibilbideak segidarik izan dezakeela amesten du batzuetan. Zergatik ez?
|
|
2013
|
|
|
1936ko irailaren hasieran, Irungo gudua eta frankisten garaipena funtsezkoa izan zen Gipuzkoako Kanpainan, Iparraldeko Ofentsiba hasi baino lehen. Hiria hartuta, muga, eta
|
beraz
Frantziako Estatuarekiko lehorreko lotura eten zuten; hala, penintsula iparraldeko errepublikazaleen arma hornikuntza oztopatu zuten.
|
|
|
Min handia egin ziotela adierazi zuen, eta Auzitegi Nazionalak «bortizkeria nabarmenez» aritu izana egotzi die tartalariei. Frantzian gertatutako jazoera hori epaitzeko eskuduntza baduela argudiatzeko eskaini ditu Auzitegi Nazionalak epaiaren lerro asko. Baina ez da hain erraz azaltzen nola kasu
|
beragatik
Frantziak auzia artxibatzen duen eta Espainiak espetxe zigorrak ezarri. Agintarien aurkako atentatuagatik zigortu dituzte Gorka Ovejero, Julio Villanueva eta Ibon Garcia.
|
|
|
Ni oraintxe
|
bertan
Frantziaren hegoaldean ari naiz lanean, Laurence Bourguignonekin, eta leku horren datazioa 1.200.000 urtekoa da. Berdina dugu Atapuercan, eta baita Orcen ere.
|
|
|
Soldadu giristinoak goraipatzeaz aparte, beste bide batetik ere lotu zuen Frantzia giristinotasunarekin. Maiz aipatu zuen Jainkoa
|
bera
Frantziaren alde zegoela gerla hartan. Lehenik, apaizak berak gerlan ibili zirela eta garesti ordaindu zutela azpimarratu zuen Eskualduna k, apaizen engaiamendu desberdinak ohoratuz.
|
|
|
Guk ez dugu ahantzi behar Foch hori katoliko khartsu bat dela, gizon bat bere sinhestea, batere beldurrik gabe, agertzen duena eta sinheste horren arabera bizi dena. [?] Alamanen aztapar izigarrietarik lur guziaren beiratzeko, Jainkoak hautatu izan du
|
beraz
Frantziako katoliko hoberenetarik bat. Ez dugu hori ahantzi behar.1750
|
|
|
Beste batzuk argiki zeuden aliatuen alde, beste batzuk Alemaniaren alde eta beste batzuk Espainiako germanofiloen kontra. Alfonso XIII.a erregea
|
bera
Frantziaren laguna zen, baina alde bateko eta besteko presioei ez zien men egin eta neutraltasunaren alde egin zuen. Kontserbadoreen artean denak ez ziren iritzi hartakoak.
|
|
|
Bigarren argudioa dirua uzten zutenen interesekoa zen. Zergak emendatzea ezin zela aterabide ona izan,
|
beraz
Frantziako Gobernuak dirua %5eko interesarekin mailegatzen zuela esplikatu zuten. Gisa hartan, dirua alfer zeukatenei diru hura Gobernuari emateko deia egin zuen Adémak.
|
|
|
Edozein beldurtuko zuen hori egiteko gaitasuna zuen euskaldun horrek. Gisa horretan gerlan,
|
beraz
Frantziaren alde, kementsu eta heroi gisa agertu zen. Azkaindar horren balentriak modu arin edo erdi umorezkoan aipatu zituen, hogeita bost bala horien aipuarekin adibidez.
|
|
|
Ez zitzaidan oso ideia ona iruditzen Erasmus bekarekin joan eta han bikotekidea izatea. Horrez gain, heldu nintzenean
|
bera
Frantziako beste neska batekin zegoen eta, beraz, tartean ez sartzea erabaki nuen. Hala ere, egoitza berean geunden, elkar ezagutuz joan ginen eta adiskidetasuna sortu zen.
|
|
|
Beste adibide nabarmen bat terrorismoa da. Denok dakigunez kontzeptua
|
bera
Frantziako Iraultzan jaio zen baina, eta baina hau garrantzitsua da, gaur egun estatu poliziala deituko genukeena izendatzeko. Zeren orduko terroristak Iraultzaren burukide eta gidari ezkertiarrak ziren, Robespierre eta halakoak.
|
|
2014
|
|
|
Eta hori du biziarazten nonbait idatzietan: «Espainiako karrikan bizi izan da haurrean Piarres Hegitoa, merkatu egunez laborarien astoak irriz ari zirelarik harresien kanpoko aldean, bizia, erresistentzia denbora barne, kanpoan pasatu baitu gero, funtzionario guziek bezala
|
bere
Frantziako itzulia egin du, eta maite ukan zuen Euskal Herri hura ikusi du desegiten, aldatzen, modernizatzen nahi bada, arrozten. Nehork ez dio zurrunbilo horretan, salbatze eta museora igortzeko tentazioari buru egiten ahal, eta sentitu duke zerbaiten egiteko beharra», Lukuren hitzetan.
|
|
|
monarkikoa da, errepublikarra? (batzuen gardiz klimak
|
berak
Frantzian monarkia esijitzen du); katolikoa da, ezta?, herrialde latinoa da (erromatarra), galiarra, germaniarra?, herri bat da, ala herri diferenteen nahas mahas bat. Nola definitzen da herria?...
|
|
|
syncrétisme, analyse, synthèse? 467 Modernitatearen garapeneko hiru faseak protestantismoa, filosofia eta iraultza izan dira468, etab469? Historia eta progresoaren buruko azken sintesi argitsua
|
berak
Frantzia eta Alemaniaren arteko ekarpena izango zela igurikitzen zuen antza. Bion artean historiaren aro definitiboa inauguratuko zuten.
|
|
|
Estatua bere bekatuetatik erredimitzeko behar du, historiak ezin duena?, errealitate nazional historikoaren anbiguotasuna ostentzeko, Frantzia sakralizatzeko. Ahaztura Renanen sermoia dela
|
bere
Frantzia kuttunari, ez gogamendu filosofikoren bat nazioaren izaeraz, berak adierazi du (Iraultzaren ehunurteko ospaketako hitzaldian): –Je ne vois jamais la nouvelle église de Montmartre sans faire diverses réflexions.
|
|
|
Berriak proiektu hori aipatu duen egun
|
berean
Frantziako kazeta irrati telebista guziek aipatu dituzte, estadoaren laguntzarekin, mundu horretaz Frantzian egin ikerketa. Hoiei esker jakin ditugu xehetasun horiek eta beste asko.
|
|
2015
|
|
|
(Katalanei naziotasun titulua ukatzeko Madrilen nolako enpeinua dagoen egunotantxe ikusten dugu). Berbere edo amazigak, Marokotik Egiptoraino lurralde diferentetan sakabanatuak, Marokon
|
bertan
Frantzia eta Espainiak zanpatu eta ustiatuak, hiru administrazio diferenteren pean ebakiak, hizkuntza, ohitura, etab., berdinekin, dudarik gabe herri bat dira: nazioa al dira?
|
|
|
...tratu izana egotzi zion ETAk gobernuari; gobernuak, berriz, abuzturako hitzartutako bilera batera agertu ez izana aurpegiratu zion ETAri; erakunde armatuak harremanen behin behineko etenaldia iragarri zuen, gobernuaren diskrezio falta argudiatuta; urrian, ordea, beste bilera bat eskatu zion ETAk gobernuari komunikatu baten bidez eta hainbat preso izendatu zituen erakundearen ordezkari gisa; urrian
|
bertan
Frantziako poliziak Belen Gonzalez Peñalba, Zuricheko bileran izandako ETAren ordezkarietako bat, atxilotu zuen, HBren ustez" bake prozesua eragozteko"; hilabete geroago su etena amaitutzat eman zuen ETAk.
|
|
|
gaitzeko joko bitxia bainan dirualde ederra ekarri diona. Xinatar bikote batzu jiten ziren
|
beraz
Frantziarat, zonbait egun ibiltzen bazter ikuska eta gero esposatzen Tours hiriko Herriko Etxean. Nahiz jadanik Xinan esposatuak izanki!
|
|
|
Esku huska, Olivier Goyenetche eta Patxi Lopez-ek, benjamin ttarroen mailan, berdin partida galdu dute. Aldiz kadetgazteen mailan, aitzineko egunean Euskal Herriko xapela bildu zuten Arnaud Haroçarene eta Andoni Jorajuriak berriz ere finala irabazi dute,
|
beraz
Frantziako xapeldun ditugu. Ohore xapelduneri eta goresmenak finala galdurik ere hein hortarat heldu direneri, eta horien moldatzaile suharreri.
|
|
|
Pekin-en erantzuna erabakigarria izan daiteke, daukan influentzia gatik herri askoren gain (hamarnaka miliar sartzen baititu laborantza edo industria proiektuetan).
|
Beraz
Frantzia jokatzen da 180 estatuek firma dezaten" gas emanaldien ttipitzea emeki emeki". Pekinen bildu dira Xi Jinping Txinako burua eta Hollande.
|
|
2016
|
|
|
2015ean esan zitzaigunez, estatu espainiarrak 8.000 errefuxiatutik gora hartu behar bazituen ere, urte bukaeran 18 besterik ez zituen hartu. Gauza
|
bera
Frantzian (300etik 7 soilik), Nafarroan 16 besterik ez… Eta hau guztia gutxi balitz, Austriak migrazioen kontrako legerik zorrotzenetakoa onartu berri du. Babeserako eskubidea murriztuko duen legea.
|
|
|
Halere, epaiketa ez zen abiatu azaroaren 2ra arte. Bertan, Sanchezek INEM erakundearen Bilboko bulego bat 2006an leherrarazi izana ukatu zuen, argituz
|
bera
Frantzian zegoela orduan. Aurretik bera salatu zuten Iñigo Zapirain eta Beatriz Etxebarria euskal herritarrek azaldu zutenez, Guardia Zibilaren torturengatik esan zuten Sanchezek parte hartu zuela.
|
|
|
Iparraldean zeuden euskal errefuxiatuen aurkako errepresioa areagotuz joan zen, batik bat 1969an frantses eta espainiar gobernuek lankidetza hitzarmen bat izenpetu ostean, ETAren jarduera mugaren bi aldeetan oztopatzeko asmoz. Eta 1970ean gertatu zen Burgosko epaiketak nazioartean eta
|
beraz
Frantzian oihartzun itzela eduki bazuen (Halimi, 1971), frantses gobernuak euskal errefuxiatuen aurka zeraman gudua jarraitu zuen. Horrela, 1963 eta 1971 bitartean, 59 kanporatze egon ziren, horietariko 35 1972an (Cassan, 1997:
|
|
|
Bere ustez joan baitzen Hitler txarraren hiltzera eta
|
bere
Frantzia maitia ongi defenditzera.
|
|
2017
|
|
|
Zuek hitz egiten duzue frantsesez,
|
beraz
Frantziara jotzea da zuentzat logikoena.
|
|
|
Baina haren etsaiak jaiki ziren Frantziatik berriki etorritako lege arrotz baten alde.
|
Beraz
Frantziara itzuli gaitezen.
|
|
|
Iragana ezabatzen du, gizartea hutsetik berpizten eta kontsentsuz eratzen.
|
Beraz
Frantziako Iraultzak aitzinetiko instituzio eta erakunde guziak desegin ditu, bereziki lurralde historikoak, probintziak eta beste, gure kasuan Lapurdi herria, Zuberoa herria eta Nafarroa behereko erresuma. Instituzio berriak dira udalak parrokien ordez, eta departamenduak:
|
|
|
1914an gerla hasiko da, izigarria. Napoleonen garaian bezala, frantziar infanteria erasora doa baionetaz metrailadoreen aurka, alemanek aitzitik gerla tekniko bat egiten baitute,
|
beraz
Frantziak izigarriko galtzeak ditu. Gainera, arroiletako gudukan sartuko direlarik, batzuetan gertatuko da minoria nazionaletako soldaduak eroriko direla frantsesezko manuak gaizki ulertu ondoan.
|
|
|
|
Bere aldetik
Frantziak, federalismoari bidea hetsiz, bere subiraniaren partekatzea baztertuz, bere burua merkatuen mende jarri du, eta hein batean Alemaniaren segitzaile bilakatu behar du. Bide beretik, Europa Batua indar orokorrik gabe uzten du, erantzunik ezin emanean.
|
|
|
Pentsione maila hori 2000 urtetan finkatu zuen orduan sozial-demokrata zen gobernuak. Horretara heltzeko behar da lanean aritua izan 45 urtez,
|
beraz
Frantzian baino bost urte gehiagotan. Alemania barneko egoera zehatzari lupa ezarriz ohartzen gara 900.000 erretretadun lanean ari direla oraino:
|
|
|
Dena den, Fillonek aitzina segitzen du beraz
|
bere
Frantziako itzulia, bere xede larrienak zoin dituen denetan errepikatuz. Aldeko frango segitzen zaizkio, erran eta erran Fillon gezurrez zikindua izan dela.
|
|
2018
|
|
|
Yemengo gobernuz kanpoko erakunde batek pleinta bat ekarri du Parisen, egun
|
berean
Frantziara bisitaz etorria zen Mohammed Ben Salmane, Saudia Arabiako printze erregegaiaren kontra. Tortura akten konplize izaitea leporatzen diote Yemenen, 2015 eta 2017 artean, Saudia Arabiako defentsa ministro zelarik.
|
|
|
Bainan nola finka ordutegi manerako bat hiri batetik besterat ez balinbazen tenore bera? 1891 n erabaki zen
|
beraz
Frantzia guzian tenore bera izanen zela... Eta nunbaitik ere Pariseko tenorea zuten hautatu...
|
|
|
Charles Aznavour dauka Pharosek gogoan, Paolo Conte, edo amerikarretan mediterranearrena zen Leonard Cohen quebectarra, “Toscanako egonaldiei eta Viagrari esker hirurogeita hamarrak ongi beteta segail eta zutun hil zena. Nina Simone
|
bera
Frantziara ezkutatu zen azken urteetan, dans sa maison de campagne, eta ez da kasualitatea: minbiziak eraman zuen hirurogeita hamar urterekin”.
|
|
2019
|
|
|
P. Charrittonen gutuna L. Villasanteri, A. M. Labayen, Bergarako J. Oregui eta L. Villasanteren esku utzi nahi zituen Espainiako euskal teatro, poesia eta prosa atalak, hurrenez hurren.
|
Bera
Frantziako euskal poesia garaikideaz arduratuko zen: J. Moulier, J. Diharce, baita J. Mirande" beldurgarria" ere, baina antologia ez zen gauzatu.
|
|
|
" Sentsibilitate publikoa zaindu beharra dut nik. Jende guztia ez da iritzi
|
berekoa
Frantzian. Nik ezin dut esan nire iritzia mugarik gabe.
|
|
|
Baina gaia ez zen askorik aldatzen.
|
Bere
Frantziaren aurkikuntzaren rapsodia luzea beti: ezagutu aurretik urrutitik zion maitasuna eta bertan bizitzeko zoriona zuenez geroztik egunetik egunera sentitzen zuen maitasun handiagoa.
|
|
|
Ikastaroko kideei azalpenak ematen ari da, autobus baten barruan, txoferraren ondoan zutik eta ikasleei begira, mikrofonoa eskuan duela. Autobusa Biriatun dago, A eta AP autobideak, eta aldi
|
berean
Frantzia eta Espainia, bereizten dituen muga zeharkatzen.
|
|
2020
|
|
|
Muga ixteak lanerako guztiz baldintzatu ditu, paper egokiekin ere mugako kontroletan denbora asko eta ilara handiak jasan behar dituztelako," eta egokitzen zaizun poliziaren arabera ondorioak ezberdinak izan daitezkeelako". Traba handienak polizia frantziarrak jartzen dituela adierazi du, eta
|
berak
Frantziako nortasun agiria duenez ez duela problema berezirik izan, baina Hegoaldeko lankideei paperak puskatu egin dizkietela muturren aurrean, azken bertsioa ez dutela argudiatuz, eta buelta emanarazi dietela. " Ez da batere atsegina halakoak bizi behar izatea behin eta berriz".
|
|
|
Nongoa zen galdetzen ziotenean" Kataluniakoa" esaten zuen. Herria kokatzeko eskatzen zioten orduan, eta
|
berak
Frantziaren eta Espainiaren artean zegoela. Geografiaz ezer ez zekitenak isildu egiten ziren.
|
|
2021
|
|
|
Arte huntan erabaki frango baduela hartzeko eta zonbait arras latzak, argitu gabe haatik latz horiek zoin izan zitazkeen. Hola joan da
|
beraz
Frantziako itzuli berezi horren lehen etapa, txirrindulariek dioten bezala. Bigarrena aste huntan Drome departamenduan.
|
|
|
Horiek hola, bistan da konfinatuak girela. Gainerat, neurri
|
berak
Frantzia guzian. Azkarki hunkiak diren eskualdetan bezala bestetan ere berdin berdina.
|
|
|
Euskal Herria ez zitzaion axola.
|
Beretzat
Frantzia eta Espainia zeuden, eta kito. Proiektuak ez zuen den mendreneko paradarik aitzinerat egiteko.
|
|
2022
|
|
|
Begietan gehienik xahar etxe andana bat kudeatzen duen etxe handia. Orpea deitzen den etxe puxant horrek orotara 180 xahar etxe baditu
|
bere gain
Frantzian eta beste 22 herrialdetan. Hein bat gradu handiko toki batzuetan ere arrangurak agertzen eta ez entraalekoak.
|
|
|
Hortan gira
|
beraz
Frantzian, bost asteren buruan delarik apirileko hauteskundeen lehen bozaldia. Asteburu huntan jakinen da nor izanen diren hautagaiak.
|
|
|
Harrituta begiratzen zien. Doi doia iruditzen zitzaizkion benetakoak; gehiago hartzen zien mamuen antza,
|
bere
Frantziaren Historia liburuko orrialdeetatik sortu eta intzirika ari ziren itzalak. Jainko maitea!
|
|
|
Iragana ezabatzen du, gizartea hutsetik pizten eta kontsentsuz eratzen.
|
Beraz
Frantziako Iraultzak aitzinetiko instituzio eta erakunde guztiak desegin ditu, bereziki lurralde historikoak, probintziak eta herriak, gure kasuan Lapurdi herria, Zuberoa herria eta Nafarroa Behereko erresuma. Instituzio berriak udalak dira parrokien ordez, eta departamenduak:
|
|
|
Orokorki ere, deportatuen testigantzarik ez dut ezagutzen. Haatik garai beltz horretaz, hegoaldera pasa zirenen lekukotasun bat badago gure herri literaturan, Antonio Zavala jesuita euskaltzain zenak agertua
|
bere
Frantziako Iraultza eta Konbentzioko gerra bertsotan liburuan (1), 9394 orrialdeetan: Sarako ihesliarren kantua.
|
|
|
Lapurdi eta Zuberoa halaber, Akitaniako duke ingelesaren meneko zeuden,
|
beraz
Frantziako erregearen etsai. Nafarroa (Beherea barne) eta Bearno aldiz neutro egon ziren.
|
|
|
Napoleon III.a 1870ean, Bismarken zepora inozoki erori zen oilar gaitzikor baten gisan, eta prusiar buruzagia ongi baliatu Alemaniaren batasun horretarako. Baina bide
|
beretik
Frantziaren nazionalismoa indartu zuen, bereziki Alsazia Mosellea beretuz. Gisa horrez Bismarkek ustekabean munduko bigarren gerlari ate bat ireki zion, nahiz berak Frantziarekiko bakea nahi zuen, eta hortako Gillen II enperadoreak bere garaian gobernutik haizatu zuen.
|
|
|
Baina bide beretik Frantziaren nazionalismoa indartu zuen, bereziki Alsazia Mosellea beretuz. Gisa horrez Bismarkek ustekabean munduko bigarren gerlari ate bat ireki zion, nahiz
|
berak
Frantziarekiko bakea nahi zuen, eta hortako Gillen II enperadoreak bere garaian gobernutik haizatu zuen.
|
|
|
munduko klimarik hoberenak, bazter zoragarriak, gaztelu ikusgarriak, artistak ugari sail guztietan, gastronomia zinez aberatsa hainbeste ardo eta gazta ezberdinekin, literatura bat ikaragarria, giza eskubideen bi aldarriak, 1789koa eta 1948koa, babes sozial aurrerakoia...
|
Beraz
Frantzia ezin da hastiatu.
|
|
|
1914an gerla hasiko da, izigarria. Napoleonen garaian bezala, frantziar infanteria erasora doa baionetaz metrailadoreen aurka, alemanek aitzitik gerla tekniko bat egiten baitute,
|
beraz
Frantziak izigarriko galtzeak ditu. Gainera, arroiletako gudukan sartuko direlarik, batzuetan gertatuko da minoria nazionaletako soldaduak eroriko direla frantsesezko manuak gaizki ulertu ondoan.
|
|
|
|
Beraz
Frantziako erregeak Nafarroakoa egiazki lagundu nahi ukan du, soldadu andana gaitza ekarri dio nafarren eta biarnesen aldera, baina burua non ote zuen (Italian ote?) kanpaina horren hain gaizki asmatzeko, eta bera ez bazen arduratu, nork asmatu zuen, nire ustez inprobisatua izan baitzen eta oker pentsatua: Albreteko Joanek agian?
|
|
2023
|
|
|
Palestinaren aldeko bandera lau haizetara zabalduz, beste behin milioika lagunek karrikak hartzen zituztela, Parisen Israelen (eta Frantziaren) banderak ziren nagusi. Irudi hori utzi zion
|
beraz
Frantziak nazioarteari eta Israeli. Zeinek eta Palestinaren aldeko manifestazioak debekatzen dituen horrek berak.
|
|
|
|
Bere aldetik
Frantziak jaso du kalte moral doi bat tipiagoa; miresten zaio 1871z geroztikako bere bizkorraldia; baina ez da ikusten altxatze hori zer preziotan erosi zen. Frantzia errealista bilakatu zen; geratu zen bere baitan sinesten.
|