|
2014
|
|
|
Berriak proiektu hori aipatu duen egun
|
berean
Frantziako kazeta irrati telebista guziek aipatu dituzte, estadoaren laguntzarekin, mundu horretaz Frantzian egin ikerketa. Hoiei esker jakin ditugu xehetasun horiek eta beste asko.
|
|
2017
|
|
|
Baina haren etsaiak jaiki ziren Frantziatik berriki etorritako lege arrotz baten alde.
|
Beraz
Frantziara itzuli gaitezen.
|
|
|
Iragana ezabatzen du, gizartea hutsetik berpizten eta kontsentsuz eratzen.
|
Beraz
Frantziako Iraultzak aitzinetiko instituzio eta erakunde guziak desegin ditu, bereziki lurralde historikoak, probintziak eta beste, gure kasuan Lapurdi herria, Zuberoa herria eta Nafarroa behereko erresuma. Instituzio berriak dira udalak parrokien ordez, eta departamenduak:
|
|
|
1914an gerla hasiko da, izigarria. Napoleonen garaian bezala, frantziar infanteria erasora doa baionetaz metrailadoreen aurka, alemanek aitzitik gerla tekniko bat egiten baitute,
|
beraz
Frantziak izigarriko galtzeak ditu. Gainera, arroiletako gudukan sartuko direlarik, batzuetan gertatuko da minoria nazionaletako soldaduak eroriko direla frantsesezko manuak gaizki ulertu ondoan.
|
|
|
|
Bere aldetik
Frantziak, federalismoari bidea hetsiz, bere subiraniaren partekatzea baztertuz, bere burua merkatuen mende jarri du, eta hein batean Alemaniaren segitzaile bilakatu behar du. Bide beretik, Europa Batua indar orokorrik gabe uzten du, erantzunik ezin emanean.
|
|
2022
|
|
|
Iragana ezabatzen du, gizartea hutsetik pizten eta kontsentsuz eratzen.
|
Beraz
Frantziako Iraultzak aitzinetiko instituzio eta erakunde guztiak desegin ditu, bereziki lurralde historikoak, probintziak eta herriak, gure kasuan Lapurdi herria, Zuberoa herria eta Nafarroa Behereko erresuma. Instituzio berriak udalak dira parrokien ordez, eta departamenduak:
|
|
|
Orokorki ere, deportatuen testigantzarik ez dut ezagutzen. Haatik garai beltz horretaz, hegoaldera pasa zirenen lekukotasun bat badago gure herri literaturan, Antonio Zavala jesuita euskaltzain zenak agertua
|
bere
Frantziako Iraultza eta Konbentzioko gerra bertsotan liburuan (1), 9394 orrialdeetan: Sarako ihesliarren kantua.
|
|
|
Lapurdi eta Zuberoa halaber, Akitaniako duke ingelesaren meneko zeuden,
|
beraz
Frantziako erregearen etsai. Nafarroa (Beherea barne) eta Bearno aldiz neutro egon ziren.
|
|
|
Napoleon III.a 1870ean, Bismarken zepora inozoki erori zen oilar gaitzikor baten gisan, eta prusiar buruzagia ongi baliatu Alemaniaren batasun horretarako. Baina bide
|
beretik
Frantziaren nazionalismoa indartu zuen, bereziki Alsazia Mosellea beretuz. Gisa horrez Bismarkek ustekabean munduko bigarren gerlari ate bat ireki zion, nahiz berak Frantziarekiko bakea nahi zuen, eta hortako Gillen II enperadoreak bere garaian gobernutik haizatu zuen.
|
|
|
Baina bide beretik Frantziaren nazionalismoa indartu zuen, bereziki Alsazia Mosellea beretuz. Gisa horrez Bismarkek ustekabean munduko bigarren gerlari ate bat ireki zion, nahiz
|
berak
Frantziarekiko bakea nahi zuen, eta hortako Gillen II enperadoreak bere garaian gobernutik haizatu zuen.
|
|
|
munduko klimarik hoberenak, bazter zoragarriak, gaztelu ikusgarriak, artistak ugari sail guztietan, gastronomia zinez aberatsa hainbeste ardo eta gazta ezberdinekin, literatura bat ikaragarria, giza eskubideen bi aldarriak, 1789koa eta 1948koa, babes sozial aurrerakoia...
|
Beraz
Frantzia ezin da hastiatu.
|
|
|
1914an gerla hasiko da, izigarria. Napoleonen garaian bezala, frantziar infanteria erasora doa baionetaz metrailadoreen aurka, alemanek aitzitik gerla tekniko bat egiten baitute,
|
beraz
Frantziak izigarriko galtzeak ditu. Gainera, arroiletako gudukan sartuko direlarik, batzuetan gertatuko da minoria nazionaletako soldaduak eroriko direla frantsesezko manuak gaizki ulertu ondoan.
|
|
|
|
Beraz
Frantziako erregeak Nafarroakoa egiazki lagundu nahi ukan du, soldadu andana gaitza ekarri dio nafarren eta biarnesen aldera, baina burua non ote zuen (Italian ote?) kanpaina horren hain gaizki asmatzeko, eta bera ez bazen arduratu, nork asmatu zuen, nire ustez inprobisatua izan baitzen eta oker pentsatua: Albreteko Joanek agian?
|
|
2023
|
|
|
|
Bere aldetik
Frantziak jaso du kalte moral doi bat tipiagoa; miresten zaio 1871z geroztikako bere bizkorraldia; baina ez da ikusten altxatze hori zer preziotan erosi zen. Frantzia errealista bilakatu zen; geratu zen bere baitan sinesten.
|