|
2008
|
|
|
Herritarren eta agintarien babesa
|
behar
ditu hizkuntza batek irauteko, baita diru baliabideak ere, baina garrantzitsuena, agian, sentiberatasun edo kontzientzia publikoa sortzea da, Crystalen esanetan; galtzeko zorian dauden hizkuntzekiko sentiberatasuna. «Ez dut ezagutzen munduaren etorkizunagatik kezkatzen ez den inor.
|
|
|
Euskaldunek «hizkuntza burujabetza» edukitzea berebizikoa da euskarak iraun dezan, EHEren ustez: «Euskaldunok erabaki
|
behar
ditugu hizkuntza politikak».
|
|
|
Eskaintza zabaltzen ari zela eta, euskara teknikariak eta udalak erabaki zuten musika euskaraz erakusteko mintegiak antolatzea, eskolako irakasleak laguntzeko. «Gehiengoa orain dela gutxi hasi gara euskararekin, eta laguntza
|
behar
genuen hizkuntza teknikoarekin», azaldu du Fermin Goñi musika eskolako zuzendari eta txistu irakasleak. Zailtasunak, izan ere, ez dira gutxi.
|
|
2009
|
|
|
Horrela bihurtzen dira aberats portua duten herriak. Geografia horretaz baliatuz, eta babes handiena
|
behar
duten hizkuntza gutxituak eta haien idazleak aterpetzeko, 35 metro koadroko etxea atondu dute moilari begira Pasai Donibanen (Gipuzkoa): Hugoenea Idazlearen Etxea.
|
|
|
Katalanak izan
|
behar
du hizkuntza komuna, gizarte kohesiorako
|
|
|
Gizartearen inplikazioa behar da. Eskolak bermatu
|
behar
duena hizkuntzaren ezagutza da; gero dator erabilera. Ez da eskola gizartea aldatzen duena; gizarteak aldatzen du eskola.
|
|
|
Noski, katalanak izan
|
behar
duelako hizkuntza komuna, harremanetarako eta gizarte kohesiorako. Eta horrek ez du esan nahi beste hizkuntzak baztertzen direnik.
|
|
|
Sutan dagoen ontzi bat izango da jitoan eta noraezean dabilena. Horrela bada, hemen duzu zergatik hobetu
|
behar
dugun hizkuntza.
|
|
2012
|
|
|
Gaitasun komunikatiboa zer den azaldu behar da hor. Gaur quality delako hori sartua zaigu leku guztietan, onerako zein txarrerako, eta esan
|
behar
dugu hizkuntzaren kalitateaz hitz egitea posible dela. Gure haurrek kalitate hobeko hizkuntza egin dezaten gurasook izan genukeen jarrera da hirugarren ardatza.
|
|
|
Hiru eleko ereduan, pare parean daude euskara, gaztelania eta ingelesa: ikastetxeetan gutxienez orduen %20 eman
|
behar
dituzte hizkuntza bakoitzean; hortik aurrera, bakoitzaren esku. Horrek euskarazko ordu gutxiago izatea dakarkie ikasle gehienei, eredukoei.
|
|
2015
|
|
|
Hizkuntza bati ematen ez diozuna beste bati ari zara ematen, talde subordinatu bati ematen ez diozuna hegemonikoari ematen ari zaren bezalaxe. Ez dago espazio edo ekinbide neutrorik.Nolakoa izan
|
behar
du hizkuntzen arteko harremanak. Euskara zentralitatean nahi dugu ez zaharra delako, edo jatorri ezezaguna duelako, eta agian ezta hemengoa delako ere. Euskarari arreta osoa eman behar zaio irautekotan hemen eta orain iraungo duelako.
|
|
2016
|
|
|
Hizkuntza batzuk ahultasun egoeran daudenez, horiek indartzeko neurriak zilegi direla aldarrikatzen du. Babesa
|
behar
duten hizkuntzei baliabideak eman behar zaizkie, horretara bideratutako guneetan. Euskararen kasuan arnasguneak dira kokaleku horiek, eta normalizazio prozesuak garatzeko gune horiek baliatu behar ditugu.Zertan lagun dezakete ikasleek normalizazio prozesu hori garatzerakoan. Egoeraren jabe egin behar dute, eta udalerri euskaldunetako gainerako herrikideekin batera lidergo papera berreskuratu.
|
|
|
Oraingoan ere egin dut (sare) kideren artean galdeketatxo ez batere zientifiko bat (bestela nola ausartu gai hori hemen hizpide hartzera?) Gutxitan bezalako adostasuna aurkitu dut eta, estatistikoki, «zentzugabe» hitza gailendu da beste guztien artean. Horrez gain, noiztik
|
behar
du hizkuntza batek logo bat. Gustuak gustu, inork ez dio tankerarik ere hartzen, zein izan ote litekeen txantxangorri hori plazaratzeko arrazoi estrategikoa.
|
|
2018
|
|
|
Ez gara pertsona koloredunak, ezta beltzarantxoak ere. Andreok hizkuntza ez sexista baten alde borrokatzen garen bezala, borrokatu
|
behar
dugu hizkuntza ez arrazista baten alde.Ildo horretatik, bigarren edo hirugarren belaunaldia terminoen erabilera ere salatu duzu.Adjektibo hori gehitzeak betiereko kanpotar bihurtzen gaitu. Nahiz eta legez estatu bateko herritarrak izan, termino horren bitartez argi utzi nahi digute ez garela nazionalak.
|
|
2021
|
|
|
Hizkuntza beharra hauxe litzateke: osasun jardueran, hau da, paziente orok osasun prozesu osoan (etxean, osasun zentroan edo ospitalean; lehen mailako arretan zein espezializatuan), kalitatezko zerbitzua (onargarria, segurua, irisgarria, eraginkorra, ekitatezkoa eta sostengarria) jasotzeko
|
behar
duen hizkuntza, edo zehazkiago, osasun langileekiko eta erakundeekiko harremanetarako behar duen hizkuntza. Harago, bere osasun egoera ahalik eta hoberena izateko behar duen hizkuntza.
|
|
|
Hizkuntza beharra hauxe litzateke: osasun jardueran, hau da, paziente orok osasun prozesu osoan (etxean, osasun zentroan edo ospitalean; lehen mailako arretan zein espezializatuan), kalitatezko zerbitzua (onargarria, segurua, irisgarria, eraginkorra, ekitatezkoa eta sostengarria) jasotzeko behar duen hizkuntza, edo zehazkiago, osasun langileekiko eta erakundeekiko harremanetarako
|
behar
duen hizkuntza. Harago, bere osasun egoera ahalik eta hoberena izateko behar duen hizkuntza.
|
|
|
osasun jardueran, hau da, paziente orok osasun prozesu osoan (etxean, osasun zentroan edo ospitalean; lehen mailako arretan zein espezializatuan), kalitatezko zerbitzua (onargarria, segurua, irisgarria, eraginkorra, ekitatezkoa eta sostengarria) jasotzeko behar duen hizkuntza, edo zehazkiago, osasun langileekiko eta erakundeekiko harremanetarako behar duen hizkuntza. Harago, bere osasun egoera ahalik eta hoberena izateko
|
behar
duen hizkuntza. Kontuan hartuta hizkuntza gaitasunak zein komunikaziorako beharrak aldakorrak izan daitezkeela bizitzako gertaeren edo osasun egoeraren arabera, esan daiteke hizkuntza beharrak ez direla homogeneoak, norbanakoaren eta egoera klinikoaren araberakoak baizik.
|
|
|
Perezek uste du egoerari buelta emateko gakoa euskara «erdigunera» ekartzea dela, baita kontzientzia hartzea ere: « [Eskolak] egiten dituen proiektu guztiak eta lantzen dituen alderdi guztiak lotu
|
behar
ditu hizkuntzaren garapenarekin; alegia, hizkuntza intentzioa jarri egiten dituen gauza guztietan». Eta ikasleei hitza ematearen garrantzia azpimarratu du:
|
|
|
Ia marra gorri bat izan
|
behar
luke hizkuntzaren kontuak. Gainera, segregazioarekin arazo handi bat dago, eta desegregaziorako herri estrategia sendo bat behar du herri honek.
|
|
2022
|
|
|
«Borondate politikoa badago, egoera iraul daiteke. Udal taldeek eta gobernuari eusten dioten alderdiek erantzun
|
beharra
dute hizkuntza eskubideei begira, arduraz, ausardiaz eta justiziaz».
|
|
|
«Inportantea da guaraniera hiztunek eurek garrantzia horren kontzientzia izatea: familiako espazioaz gain, beste espazio batzuk irabazi
|
behar
dituela hizkuntzak, batez ere, hezkuntzaren alorrean, maila gorenean».
|
|
|
Babesa eta konpromisoa ez ezik, baina, batasuna eta normalizazioa ere
|
behar
dituzte hizkuntzek, eredu estandarra nagusitu dakien tokiko hizkera bereziei. Txillardegik eman zion euskal munduari premia horren berri.
|
|
|
Gertatutakoa azaldu du. 2006ko Kataluniako Estatutuak ezarri zuen ikasleak ez dituztela banatuko hizkuntza aukeraketaren arabera, eta etapa bakoitzaren bukaeran gaitasun batzuk izan
|
behar
dituztela hizkuntza ofizialetan. Horren kontra konstituzio kontrakotasun errekurtsoa planteatu zuten, baina ez zieten arrazoirik eman, Urrutiak azaldu duenez:
|
|
|
Kataluniako Generalitateari eskatu izan diote ehunekoa erabakitzeko, baina Generalitateak ikastetxeen gain utzi du erabakia: «Generalitateak esan du hori ikastetxeen esku dagoela eta euren sisteman katalanak izan
|
behar
duela hizkuntza nagusia. Beraz, ez du bete epaileek eskatzen zutena».
|
|
|
Baraibarrek ikastetxeen hizkuntza proiektua “gauzatzea” jo du tresna nagusitzat: “Arlo guztietako irakasleek izan
|
behar
dute hizkuntza irakasle; komunikatzeko gaitasuna ez da bat beste gaitasunen artean, beste guztien oinarrian egon behar du”. Uste du ikasleen euskararekiko atxikimenduak ere huts egiten duela, eta irakasleak trebatuz landu daitekeela alor hori.
|
|
|
1940 Zirkularra, funtzionarioek erabili
|
behar
duten hizkuntzaren gainekoa: «Lanean ari direla Estatuaren hizkuntza ofiziala ez besteren bat hitz egiten duten funtzionarioak ipso facto kargugabetuko dira, errekurtso aukerarik gabe».
|
|
|
Hortaz, nolakoa izan
|
behar
du hizkuntza politika berri horrek?
|
|
2023
|
|
|
Izan ere, hizkuntza indartsuek trabak berez eta sarri jartzen dituzte. Hala, euskaldunok hautatzeko aukera berdintasuna behar dugulako, izan
|
behar
dugu hizkuntza politika berariazkoa.
|
|
|
Zorionez, gizarte honek erabakita dauka: hurrengo belaunaldiek eskubidea eta aukera izan
|
behar
dute hizkuntza bietan gauzak egiteko, eta orain euskara da ahulena.
|
|
|
Langile publikoei eskatzen dizkiegu hizkuntza eskakizun batzuk, eta aukera hori izan dute. Enpresetako langileena beste ibilbide bat da, eta kontratazioetako klausuletan jaso
|
behar
duzu hizkuntzarena nola txertatu. Aztertu genuen nola motiba genitzakeen langile horiek.
|
|
|
Gorostiagaren iritziz, erakunde guziek hartu
|
behar
dituzte hizkuntza politikako neurriak: Euskal Hirigune Elkargoak, Pirinio Atlantikoetako Departamenduak eta Akitania Berria eskualdeak.
|
|
|
Bi: eskola bakoitzak aukeratu eta garatu
|
behar
du hizkuntza proiektua. Hiru:
|
|
|
Aztertutakoak aztertuta, zer norabide hartu
|
behar
dute hizkuntza politikek, zure iritzian?
|
|
|
arauak, baliabideak eta planak. «Plan estrategikorik gabe, noranzko jakinik gabe, nekez egingo da euskarak
|
behar
duen hizkuntza politika», esan du Eskisabelek.
|
|
|
Testuinguru elebidun edo ele anitzetan, haurrek hizkuntzak balio, pertsona eta espazio jakin batzuekin lotzen dituztela erantsi du Kasaresek; hau da, garbi dutela norekin, non eta noiz egin
|
behar
duten hizkuntza batean edo bertzean. “Hizkuntzen arteko asimetria sozialaz ere jabetzen dira”.
|
|
|
Legeak artikulu asko ditu, baina Eneko Anduezaren hitzekin labur daiteke: «Hezkuntza Legeak jaso
|
behar
du hizkuntza ereduak mantenduko direla. Hortik ez gara mugituko».
|