|
2000
|
|
|
Hau da, nazioaren ezaugarriak ez dira bereizten gaituztenak, batzen gaituztenak baizik. Horrela, hezkuntza sistemak duen nazionalizatze tresnaren aurpegia erakutsiko du, curriculum nazionalean nazionala (omen) den kulturak haur espainiarrek arnastu
|
behar
duten eskoletako airea betetzen duenean ere.
|
|
2002
|
|
|
Hangoek, berriz, amarekin lo egiten dute, kalera irtetean amaren ibilera sumatzen dute, bere mugimendua... Balio erritmikoa gehiago landu
|
behar
dugu eskolan.
|
|
2003
|
|
|
galtzea». Horrez gain, Larrazabalen ustez, diziplina bakoitzeko arduradunak bere arloko hiztegi teknikoa prestatzen hasi behar zuen eta kontuan izan
|
behar
zuen eskola testuen beharra.
|
|
|
Hala ere, alderdi horri dagokionez, zehaztu dute familiek seme alaben betebeharretan parte hartzea erabakitzen dutenean irakasleen laguntza behar dutela esku hartzea eraginkorra eta emankorra izan dadin. Horrek agerian uzten du, berriro ere, familiek parte hartze handiagoa izan
|
behar
dutela eskolan, haurren hezkuntzaren alde.
|
|
|
Sarri entzuten dugu komunikabideetan erkidegoko eskola publikoari egiten zaizkion laudorioak. Ez dut ukatzen zenbait arlotan ondo jokatzen duela, baina euskaldunok zer pentsatu
|
behar
dugu eskola hori gure herrira datozenak euskalduntzeko gai ez bada?. Eta are gehiago:
|
|
|
Zergatik joan
|
behar
dugu eskolara?. (i).
|
|
2004
|
|
|
Espainiako legeriaren arabera, haurtzaindegiek gutxienez 1,50 metro koadro izan
|
behar
dituzte eskola postuko, eta jolastokian 3 metro gutxienez.
|
|
|
Nolakoa
|
behar
duen eskolako otorduak
|
|
|
Horrela, eleaniztasunaren erronkak hezkuntza sistemaren ateak jo, eta hizkuntza didaktikan adituak diren teknikoak lanean jarri dira buru belarri. Lehengoaz gain, gurean, hirugarren hizkuntza ikasi
|
behar
dute eskola umeek, ele bietan eraturiko orain arteko eskarmentuan herrenka eta arrastaka genbiltzalarik. Lehen, modu orekatuan eraturiko heziketa elebidunarentzat baldintza soziolinguistiko objektiborik ez zegoen tokian, orain hirugarren bat erantsi nahi zaio ezer gertatuko ez balitz bezala.
|
|
|
Gizon ederrarekin ateratzekoa naiz gaur eta pixka bat lehenago irten
|
behar
dut eskolatik.
|
|
2005
|
|
|
Horiek dira, eskolari dagokionez, gogora datozkidan protagonistak. Guztiok esan duzue, eta ni ere konforme nago horrekin, hizkuntza eskola bidez indarberritzeko saioak aurrera egingo badu beste ingurune zabalago batean txertaturik egon
|
behar
duela eskolak: etxea, familia, auzoa, hiria...
|
|
|
Eskolako denborari dagokionez, ikasleen eta irakasleen ordutegiak, ikasturteko egutegia, eguneko ordutegia, lan-orduak, etab. aipatuko ditugu. Bainagogoan izan
|
behar
dugu eskolako denbora hainbat faktorek baldintzatzen dutela, hala nola denboraren antolaketan eragina duten irizpide higieniko biologikoek, pedagogikoek eta soziokulturalek.
|
|
|
Curriculumaren ikuspuntutik begiratuta, aldiz, koordinazio diakronikoaknagusitu
|
behar
du eskolak iraun bitartean eta etapak iraun bitartean. Hona hemenkoordinazio mota horren helburua:
|
|
|
Ikasgelak, leku irekia izaki, zabalik egon
|
behar
du eskolaren ingurunehurbilera eta inguru hori aintzat hartu behar du. Horretarako, hainbat ekintza egindaitezke:
|
|
|
Ikastaroek egun bat edo bi irauten dute, eskolaren eta ikastaro motaren arabera, ia beti asteburuetan. Taldeak txikiak dira, 10 pertsonatik 16ra bitartekoak, eskola praktikoek monitore bat
|
behar
baitute eskolako ibilgailuetan kopilotuaren eserlekuan. Programek barne hartzen dituzte:
|
|
|
– Zaldiz badabiltza bideetan eta nik arroila lohitsu zikinetarik ibili
|
behar
dut eskolara joateko.
|
|
2006
|
|
|
3 Ikasle guztien aukera berdintasuna bermatu
|
behar
duen eskola, hezkuntza kalitatea ekitatean oinarrituz.
|
|
|
jangela, familiekiko harremanak, jarduera osagarriak, batetik eta bestetik geletako antolaketa, ordutegiak, metodologiak, arloetako curriculuma, tutoretza... Ikuspegiak ireki eta fokatze poliedrikoaz jantzi
|
behar
genituen eskola esparru guztietako erantzunak.
|
|
2007
|
|
|
Eskolak ere eragin handia izan dezake bakerako heziketaren prozesuan, bertan haurrek txikitatik prestakuntza jasotzen dute eta (ikus VI. kapitulua). Hala, gure seme alabak bakerako hezi nahi baditugu, saiatu
|
behar
dugu eskolan jasotzenduten prestakuntza BHren helburuekin bat etor dadin.
|
|
|
Behin entzun ninduten lagun batekin solasean eta debekatu zidaten. Bakarrik frantsesez mintzatu
|
behar
genuela eskolan. Etxean kexatu nintzen.
|
|
2008
|
|
|
Hau ere mugatua da bere baliabideetan, baina urtetik urtera irakaskuntzako planifikazioa sendotzen doa. Gaur egun eskola da euskara transmititzeko bitartekoa eta badakigu ez dela nahikoa berau bizirik atxikitzeko, ingurumariak euskalduna izan
|
behar
duela eskolan ikasten dena erabiltzeko. Hori da benetako lantegia eta erakundearen pario handiena.
|
|
|
Beñardoren kontuak oroitu ostean? edo Beñardoren kontuak oroitu baino lehen, era batean ez bada bestean, Nazariok ezinbestean oroitu
|
behar
zuen eskolarako bidean jarri zuèn pasadizoa, noiz eta. Nazariok hamahiru urte zituen eta etxean hil berria zuten aita, orbetarren sukaldean ezusteko bat gertatu baitzen, etxeko txikia ez zela agertzen eta ez zela agertzen:
|
|
|
Lehen Hezkuntza liburutik ere. Aipatu curriculum diseinuak arrasto nahikoa ematen digu nola jokatu
|
behar
dugun eskolaren hizkuntzaren trataera zehazteko.
|
|
|
Bestalde, ez dugu begien bistatik kentzen eskolaren funtzioen artean, Euskal Herriaren kasuko ezaugarri askotarikoak gogoan izanik (hizkera desberdineko atxikimenduak, adibidez), gure irudiz instituzio horrek balio dezakeela nork bere hizkera hobeto ezagutzeko, eta hortik hizkuntzaren erabilera joriagoa eta biziagoa sustatzeko etor daitekeen laguntza. Ezen, Lopez del Castillok dioen bezala (1988), hizkuntza estandarra ezinbestean irakatsi eta landu
|
behar
baitu eskolak, baina gogo onez hartu behar baititu, orobat, herri xehearen hizkeraren berezitasunak.
|
|
|
Eskolak arreta handia eskaini behar dio gizarteak eskola umeen bidez sartzen dituen ezaugarri linguistikoei, eta horiek zaindu eta landu egin behar dira, baina, era berean, eskolak ezin utzizko eginkizuna du hizkuntza estandarra irakastea. Beraz, hizkuntza estandarra irakasteak lehen mailako helburua izan
|
behar
du eskolaren zereginen artean, nahiz eta horrekin batera herrian herriko hizkerak eta bestelako aldaerak onartu.
|
|
|
Izan ere, egoera formala da, aldaera estandar bat erabiltzeko modukoa, denok ulertzeko modukoa eta inguruko hizkeraren ezaugarriak biltzen dituena. Gurasoekin izaten ditugun harremanetan, gurasoek sentitu
|
behar
dute eskolako hizkera ez dagoela hain urrun euren hizkeratik baina, halere, ez dago askoz gehiago esaterik hemen, izan ere, solaskideak ezagutu ostean norberak erabaki beharreko kontua baita.
|
|
|
Haurrek abilezia sozial eta akademiko garrantzitsuak eskuratu
|
behar
dituzte eskola garaian. Langileak badira, beren buruarekin ziur sentitzeko abilezia sozialak eta akademikoak lortuko dituzte.
|
|
|
Arazo larria da, biztanleriaren %80k bizkarra ematen duelako eta BPGaren %2 baino gehiagok osasun gastuek eramaten dutelako. Egia da ezin dela bakarrik egotzi haurrek beren etxeetatik eskolara eraman
|
behar
duten eskola materialaren kopurua. Aldagai gehiago daude jokoan:
|
|
|
Bai janarietan, bai haiek prestatzeko moduan, orekatuak eta askotarikoak izan
|
behar
dute eskoletako jangeletako menuek. Hori bai, menuetan frutak, barazkiak, arrainak eta lekaleak izan behar dute batez ere.
|
|
|
Beñardoren kontuak oroitu ostean... edo Beñardoren kontuak oroitu baino lehen, era batean ez bada bestean, Nazariok ezinbestean oroitu
|
behar
zuen eskolarako bidean jarri zuèn pasadizoa, noiz eta –Nazariok hamahiru urte zituen eta etxean hil berria zuten aita– orbetarren sukaldean ezusteko bat gertatu baitzen, etxeko txikia ez zela agertzen eta ez zela agertzen: zergatik?, Honorato hain zintzoa izaki...!
|
|
|
Euskararen ikaskuntza izan dugu gure mintzagai nagusia, baina Hego Euskal Herrian eskolak gaztelania ere lantzeko ardura du, jakina. Euskara eta gaztelania dira hizkuntza ofizialak eta ikasleek biak ondo jakiteak izan
|
behar
du eskolaren helburua. Eta gaztelania landu du baita ikasle gaztelaniadunekin ere, hizkuntzaren maila akademikoa eta formala eskuratzeko (kalean eta familian ikasten den maila informalaz gain).
|
|
2009
|
|
|
Domintxine biziki herri beroa zen, bazen furia. Gero, esan
|
behar
dut eskola publikoan ibili naizela hamar urte artio. Gure maisua biziki ona zen matematika, frantsesa eta abar erakusteko, baina ere goiz guztiz egiten zigun" instruction civique".
|
|
|
–Ama beti ari zait lataputa ematen goiz iritsi
|
behar
dudala eskolara eta denbora alferrik galtzen dudala etxean ordenagailuaren aurrean, eta?
|
|
|
Ez nekien zein jarri. Akordatu ere ez, izena
|
behar
zenuela eskolara hasi zinen arte. Nora jarri nizun.
|
|
|
MILENA. (Bat batean) A, ama! 15 euro eraman
|
behar
ditut eskolara!
|
|
|
Bai, Donostiako Artelekuko eraberritzean laguntzeko egon nintzen Miguel Garai, Santos Barea eta Fernando Moraren bulegoan, Irune Sacristanekin batera. Alde horretatik, Miguel gehiago
|
behar
ditugu eskolan, bai, arkitekturaren inguruko teoria bat bazuen eta hura energiaz helarazten bazekien.
|
|
|
Zer
|
behar
ditu eskola publikoak?
|
|
|
Borondatezkoa izanagatik ere, LOEk dio haurrak hasieratik hezi behar direla: . Hezteko helburuak zuzendu
|
behar
ditu eskolako momentu, jarduera eta egoera guztiak?. Legeak helburutzat ditu haurrek autonomia lortzea, ingurua ezagutzea eta hizkuntzaren bidez komunikatzea baita ingelesean hastea ere.
|
|
|
Sareak aipatu dira jardunaldietan. Zer bilatu
|
behar
dute eskolek sare horietan. Sarea da hitz gakoa?
|
|
|
dagokienez, bikoiztu egiten da eskolaren eginkizuna: alde batetik, euskara bigarren hizkuntza legez irakatsi behar die, eta, gainera, bai hauek bai etxeko hizkuntza euskara dutenek ere euskararen lanketa formal eta jasoa egin
|
behar
dute eskolan.
|
|
|
Bizitzarako prestatu
|
behar
du eskolak. Baina bizitza, lana eta lan mundua baino zerbait gehiago da.
|
|
2010
|
|
|
Hartzen den bidea hartzen dela, azken xedea komuna da sistema osoarentzat: euskaraz eta gaztelaniaz jarduteko gai diren gazteak (parez pareko elebidunak, nolabait esanik) sortu
|
behar
ditu eskolak.
|
|
|
Hizkuntza biko eskola moldea eratzea esijitzen du, horretarako, EEN legeak. Euskarak eta gaztelaniak, biek izan
|
behar
dute eskola hizkuntza: ikasbide hizkuntza (lengua vehicular), ikasgai hizkuntza (lengua curricular) edo, ereduaren kasuan, partez bata eta partez bestea.
|
|
|
Aski neurri fragmentario eta oro har periferikoan izanik ere, leku bat eskuratzen ari da euskara kontestu berri horretan. Horrekin guztiarekin kontatu
|
beharra
du eskolak, lekuz kanpo gelditu nahi ez badu.
|
|
|
Lan inguramendu horretan era malgu eta aldakorrean jardun ahal izateko prestatu
|
behar
du eskolak gazte jendea. Gaztelaniazko, ingelesezko eta, zenbaitetan, euskarazko harreman sareetan txertatu eta interaktuatzeko prestatzen du eskolak, dagoeneko, bertako gazte jendea.
|
|
|
Gizartearen eskutik joan
|
behar
du eskolak, bertako hizkuntza normalkuntzak probetxurik izango badu. Zertarako nahi ditugu ereduko eskolak baldin eta ikasleek etxean eta kalean, lagunartean eta lan munduan erdara hutsean jardungo badute?
|
|
|
arrisku horretazjabetzen ez bagara bide okerretik gabiltza. Gizarte berrikuntzaren ahalegin sorta osoarekin batera joan
|
behar
du eskolak, ez ahalegin horren erabat aurretik edo, okerrago, joera jeneralaren kontrako norabidean. Eskolari gero eta helburu zailagoak, ausartagoak, erabatekoagoak ezartzeagatik ez dugu emaitza hoberik eskuratuko.
|
|
|
–Kanpotik ez digute konponduko hau. Beraz, talde bezala izan
|
behar
dugu eskola eredu bat oso garbia, eta horrekin negoziatuko dugu??.
|
|
|
Eta Euskal Herriak
|
behar
zuen eskola hura zehazteko asmoz, ikastolen mugimenduaren baitan abiaturiko gogoeta eta eztabaida prozesuak 1990eko hastapenetan Euskal Eskola proiektua lantzera eta I. Batzar Nazionala egitera eraman zuen.
|
|
|
–Dagokion ikasturtea ekin aurretik hasten dira horri buruzko negoziazioak; apirilean, zehazki. Eta Hezkuntza Nazionalak kudeatu
|
behar
ditu eskola publikoen zein pribatuen beharrak?.
|
|
|
ALIZIA. noski, baina bukatu dugu bazkaria. Eta Naiak oraintxe joan
|
behar
du eskolara.
|
|
|
Hezkuntza premia bereziak dituzten ikasleek berariazko laguntza pedagogikoak
|
behar
dituzte eskola curriculumetan ezarritako gaitasunak lortzeko. Gaur egun, informazioaren eta komunikazioaren teknologiak (IKT) baliabide iturri garrantzitsua dira, ikasle horiek prestakuntza behar bezala garatzea galarazten duten arlo instrumentaletan dituzten eskakizunetara egokituak.
|
|
|
Sortzen Ikasbatuaz ek agerraldian nabarmendu zuenez," herrietako eskolek aberastu egiten dute gure herria bera". Azaldu zutenez" gure herriek nahi eta
|
behar
dituzten eskolak dira: herrietako egunerokotasunean murgilduta daudenak, herria eta eskolaren arteko ekimenak bultzatzen dituztenak, ateak herriari zabaltzen dizkiotenak..." Eskola publikoak" herritarron zerbitzura egon behar" direla nabarmendu zuen Sortzen Ikasbatuaz ek.
|
|
2011
|
|
|
Beraz, datu hau arestian esandakoari gehitzen badiogu, badirudi kalea, aisialdia, lagunartea eta eskolaz kanpoko ekintzak, eskola bera baino eraginkorragoak bilakatzen direla erabileran eragiteko orduan. Hauek izan
|
behar
dute eskolaren jarraipena eta eskolakoa osatzen dutenak. Kaleak edo lagunarteak, adibidez, euskara modu ez formalean erabiltzeko aukera ematen dute eta indartu beharreko esparruak izango dira hizkuntzaren normalizazioa lortu nahi bada.
|
|
|
gizarte bizitzako esparru gehienak (administrazioa, komunikabideak, baita lan esparrua ere) euskaraz dakiten eta euskaraz funtzionatuko duten hiritar euskaldun gazteez hornituko ditugu, eta kitto". kontua da paradigma hori martxan dugula 40 urte inguru, eta ondorioak ikusten hasteko ordua iritsia dela aspaldi. ...z da soziolinguistikazko ezagutza handirik erakusten. horrela jokatuz gero, gure artean hain maiz gertatzen den gisa, hizkuntza horrek ez die balio izango gazteei beren lagunekin eta auzoko ezagunekin jarduteko, salerosketan eta kaleko joan etorrietan erabiltzeko, euskarazko lagunarte berriak osatzeko eta, bere garaian, gizarte horretan aurrera egiteko. hori guztia lortuko bada, oso bestela jokatu
|
behar
du eskolak: euskaraz diharduen eguneroko bizimoduarekin konektatu behar ditu gazteok. horretarako, berriz, euskarazko ingurumen eta bizimodu arrunt horretan txertatu behar dira haurrak eskolara joan aurretik, eskola urteetan eta eskolatik irten ondoan.
|
|
|
Bigarren hezkuntza ere, partez edo osoz, euskaraz egiten dute hainbatean (unibertsitateikasketak ere bai, hainbatek). eskolak hor ere dituen ahuldadeak ez gara errepikatzen hasiko: haurrek loturik ikusi eta sentitu
|
behar
dituzte eskola eta herri bizitza.
|
|
|
Baina gerraostean 1966 urtera arte Euskaltzaindiak ez zuen benetan eskua sartu kontu horretan. Urte horretan alde batetik, Nikolas Altzolaren ekimenez, eskoletako liburuen batzorde bat sortu zen358 Batzorde horrek aztertu
|
behar
zuen eskola testuliburuen egoera zein zen359, zein testu behar ziren eta abar. Laster hasi zen Euskaltzaindia materiala prestatzen.
|
|
|
hizkuntza inguru sozialarekin harremanean eta elkarrekintzan ikasten dela kontuan hartuta, ikasle etorkin asko eta askoren kasuan, eskola da hizkuntza ikasteko inguru eta gune nagusia eta, ondorioz, bertan bermatu behar dira elkarrekintzarako aukerak. Elkarrekintza horietan ikaslearen parte hartzea bideratu
|
behar
du eskolak. Horretarako, garrantzitsua da eskolan bertan ikasle etorri berrien eta jatorriz bertakoen arteko harreman sareak handitzea.
|
|
2012
|
|
|
Emakumezkoen adimena baino paradoxikoagorik ez dago: zaila da emakume bati ezer sartzea buruan, berak bere kabuz etsitzeko moduan jokatu behar da; oso bitxia da beren aurreiritziak ezabatzeko erabiltzen dituzten argudioen antolamendua; haien dialektika menperatuko baduzu, zeure buruan gain azpi ipini
|
behar
dituzu eskolan ikasitako logika arau guztiak. Hona hemen, adibide gisa, ohiko arrazoibidea:
|
|
|
Beste alde batetik, korronte hezitzailearen arabera, pertsonaren ingurune soziokulturalak funtsezko garrantzia du prestakuntzan (eskola ia bigarren mailan gelditzen da, eta gizarteratzeko eginkizuna baino ez du). Azterketa honetan iritziak laburregi azaltzen badira ere, argi izan
|
behar
dugu eskola inguruneak, gaur egun, balio anbiguoa duela.
|
|
|
6?? Prestatzaileak zein jarrera izan
|
behar
du eskola magistral batean? 7??
|
|
|
Sektore zabal bat iritzi berekoa da: euskalkulturak pribilegiozko trataera
|
behar
du eskolan bizirik iraun nahi badu. Eta, jakina, jende sektore horren barruan, biziraupen hori nazio estatu batek baino ez duelabermatuko uste izan dutenak asko izan dira; bestela esanda, gaztelaniaz etafrantsesez garatutako kulturek mendeetan izan dutenaz jabetu luke euskalkulturak6.
|
|
|
Bilera horietan, taldeen kezkak, proposamenak eta arazoak azaltzen dituzte, eta aztertutako gaiei buruzko erabakiak edo ondorioak ezagutzen dituzte, gero gainerako kideei jakinarazteko. Horrek esan nahi du, besteak beste, txostenak egin
|
behar
dituztela eskola kontseilurako (“bere ekimenez edo honek eskatuta”), Barne Araudia aldatzeko proposamenak egin behar dituztela eta irakaskuntza eta eskolaz kanpoko jardueren ordutegiak prestatzeko irizpideak proposatu. Halaber, honako hauen inguruko kezkak transmititzeko aukera dute:
|
|
|
Haurrek ikasteko errutina izan behar dute, eta 30 minutu eman
|
behar
dituzte eskolako lanetan, ikasitakoa ahaztu ez dezaten eta azken egunetako itoaldiak saihesteko.
|
|
|
" Ilusio handia egin zien proiekturako eurak kontuan hartu izana. Eman
|
behar
zituzten eskolak gogo handiz prestatu zituzten, eta oso pozik daude emakumeokin. Ondorioz, irakasleok ere boterea hartu dute".
|
|
2013
|
|
|
" Nik uste planifikatzen ditugula eskolan ekintzak, edukiak, eta ondorio gisa lortu nahi dugu erabilera, eta hori da gero neurtzen duguna. Baina planifikatu
|
behar
genuke eskola atsegin bat; umeak euskaraz bizipen positiboak izateko leku eta modu bat. Ondorioz, ziurrenik, erabilera etorriko da".
|
|
2014
|
|
|
Zenbakiez gain, atomoa ikasi
|
behar
dute eskolan. Ez filosofia.
|
|
|
Eta berriro beste galdera bat. Zer egin
|
behar
du eskolak dilema horren aurrean, batez ere, gorago aipatu dugun arazoa gaindimentsionatzen denean. Telebistakirudiak ekoitzi eta kontzeptuak deuseztatzen ditu, horrela abstrakzioak egitekogaitasuna atrofiatzen du eta horrekin batera adimen gaitasuna (Sartori, 1998:
|
|
|
Zortzietan hobeto, erantzun dio amak, gauzak trankil egiteko. Umea bederatzietan utzi
|
behar
du eskolan, goizegi iruditu zaio zortzietan esnatu behar izatea, baina ez du eztabaidarik nahi, ez orain. Oso gutxitan eraman du aitak umea eskolara, ahaztu egiten zaizkio gauzak.
|
|
|
Bainugeletan sartzea erabaki du gero, baina bietako handiena hutsik aurkitu duenean, deika hasi da, Ama, ama, ama. Ematen du urduri ere jarri dela, Aita, aita ere esan du, gogoratu baitu aitak eraman
|
behar
duela eskolara. Larri dago beharbada, aurpegian ez zaio igartzen.
|
|
|
Ainhoan, ordea, iaztik aldatu ziren eskola tenore horiek, herria Euskal Herriko lehenbizikoa izan zen estatuak manatu erreforma abiatzen. Gan den urtean bezala, aurten ere haurrek astean bortz egunez gan
|
behar
dute eskolara, arratsaldetan antzerkia, eskulanak, kirola, kozina, baratzegintza ezagutzeko parada izanen dutelarik.
|
|
2015
|
|
|
Hala uste du Juan Manuel Iriondo Txato Durangoko presidenteak: " Ez da erraza, monitoreak behar dituzulako eta ume kopurua mantendu
|
behar
duzulako eskolak funtziona dezan". Erraza ez, baina ezinbestekoa bihurtu da.
|
|
|
Beraz, uste badugu eskola sistemaren misioa eskolaarrakasta demokratizatzea dela, eskolak ahozkoa esplizituki ebaluatu behar du, horrek berez maila ona ez duten ikasleen arrakastari lagunduko baitio. Eta horretarako, batetik, ahozkoak idatzizkoarekin partekatu
|
behar
du eskolako lanaren erdigunetza, eta, bestetik, curriculuma zeharkatzen duela onartzen badugu (alegia, ahozkoa jakintzagai guztietan behar dela), ahozkoaren garapenaren ardura ere zeharkakoa da, alegia, irakasle guztiena da; ez hizkuntzakoena soilik. Beraz, irakasle guztien arteko elkarlana garrantzitsua izango da eskolan ahozkoa modu kontziente eta sistematikoan sustatu eta garatuko bada.
|
|
|
Otegiri Logroñoko espetxera behin egin zion bisitan atera zuen, hain zuzen, susmo hori: . Gu [Ikerne Badiola eta biak] Logroñon egon ginenean, hitz egiteko eskua altxatu
|
behar
zenuen eskolan bezala! Eta hiru bakarrik geunden!?.
|
|
|
–Ezin dut zurekin etxera joan, azaltzen hasi nintzaion, bitartean aitzakiaren bat burura zekidan erregutuz?, haurrak jaso
|
behar
ditut eskolatik ateratzen direnean!
|
|
|
Gain gainetik, eskolarat joaitea eta lanerat joaitea, libreki, segurtasunean, ezin aski estimatzen den gauza da. Hoinbertze emigratzaile ikusten direlarik beren herriari ihes egiten eta hoinbertze haur eskolarik gabe egoiten direnak edo hoinbertze bide eta nolako baldintzetan egin
|
behar
dutenak eskolarat joaiteko, errespetuzko eta esker onezko solasak behar gintuzke entzun sartze huntan. Ez eta alferrez erraiten diren arrangurazko hitzak.
|
|
2016
|
|
|
egunero berritzen da, egunero osatzen, egunero birmoldatzen eta berregiten. Euskaldunon egungo talde izaera kontuan izan
|
behar
du eskolak, horretarako392 Belaunaldi gazteen sozializazio lanean osabetezko partaide izango bada eskola, euskal dimentsioaren berri eman behar die belaunaldi gazteei. Askok besterik uste duen arren unibertsalago egin gaitzake lan horrek, ez nor bere zilborraren miresle itsuago.
|
|
|
Lanak egun batetik bestera bidali beharrean, tarte txiki bat emanez gero, ume guztiek izango lukete aukera autoerregulatzeko, autonomia lantzeko, antolatzeko... Eta, sakabanaketa bizi dutenek etxerako lanak eginda eraman ahal izango lituzkete».Irakaslearen ustez, egoera bakoitzera egokitzeko, berehalakotasuna bainoago, malgutasuna
|
behar
du eskolak. «Azkenean, erantzuna geratzen da irakaslearen egoera pertsonalaren arabera, eta eskolak eman behar du erantzun bat, nahitaez».
|
|
|
Susie Kingen amonak ez ezik, arrisku handiak hartu zituzten beste hainbat emakume esklabok ere, eta beraiek ezkutuan erdietsitako ahalmenak beren neba arrebei helarazi. Gaueko ordu txikitan egin
|
behar
zituzten eskolak; hala ere, jakintza apur bat jaso zuten emakumeak beti saiatzen ziren jakintza hori beren jendearekin konpartitzen.
|
|
|
Lotura horiek lantzearen alde egin du Ikastolen Elkarteko ordezkariak: «Euskara bizitzaren beste esparru batzuetarako tresna ere badela ikusarazi
|
behar
du eskolak, eta, horretarako, inguruko gizartean ondo baino hobeto txertatu behar da». Eskolaz kanpokoaren eraginaz aritu da Aldekoa ere:
|
|
2017
|
|
|
Txostenak dio ikasleak euskaldun eleaniztun bilakatu
|
behar
dituela eskolak. Kultur anitzetara zabalik dagoen euskara du buruan Salbotxek:
|
|
|
–Daniela, bihar goiz jaiki
|
behar
duzu eskolara joateko. Eta berandu oheratzen bazara, lanak izango dituzu izarak gainetik kentzeko.
|
|
|
Eta noiz irakurri
|
behar
duzue eskolan?
|
|
|
Errituaren helburua argia da, beraz: sistemak beharrezkoak dituen gizabanako aleak ekoitzi
|
behar
ditu eskolak, errituaren bitartez heldu bilakarazi, hiritar on eta zintzoak, arazorik sortuko ez dituztenak sortzaileak edo sistema apurtzaileak errekuperatu eta sistemaren dinamikan integratu. Umetatik bezatu behar ditu eskolak, zeremonia eta ohiturak etengabe errepikatu, mantsotu eta heldu bilakatu daitezen, diseinatu den arrakasta ereduari men egin diezaioten.
|
|
|
sistemak beharrezkoak dituen gizabanako aleak ekoitzi behar ditu eskolak, errituaren bitartez heldu bilakarazi, hiritar on eta zintzoak, arazorik sortuko ez dituztenak sortzaileak edo sistema apurtzaileak errekuperatu eta sistemaren dinamikan integratu. Umetatik bezatu
|
behar
ditu eskolak, zeremonia eta ohiturak etengabe errepikatu, mantsotu eta heldu bilakatu daitezen, diseinatu den arrakasta ereduari men egin diezaioten. Heziketak, horrenbestez, errituaren zentzu etimologikoari (ritus= ordena mantentzea) heltzen dio, ordena jakin bat mantentzea baitu xede nagusia, egoki eta beharrezkoa zaion gizaki mota ekoiztea.
|
|
|
Zuzendaritzak ederki daki ez duela itxura txarrik eman behar eta, ondorioz, maiz nahiago du irakasle taldeak elkarren aurka jarri, gurasoak irakasle disidenteen aurka jartzen ez dituenean. Irakasleriak erregelak jarraitu
|
behar
ditu eskolak ez baititu aditu hutsak bilatzen, sistemaren defendatzaileak baizik, militante bokazional itsuak. Zentzu honetan, 0skolak jarraitu izan du irakasleak prestatzen Elizak apaizak prestatzen zituen modu berean.
|
|
2018
|
|
|
Orain, diakreari errana zaio apezek bezala eguneroko otoitza egiteko. Lanerat joan aitzin, goizago jeikiz egiten du otoitz hori, bainan emazteak haurrak ereman
|
behar
ditu eskolarat, etxekoen bizia kudeatu... Orduan, bakotxak bere alde otoitz egiten du.
|
|
|
Ados, gorputza landu
|
behar
du eskolak. Zer esan nahi du gorputza lantzeak?
|
|
|
Haientzat aski da. Pauso bat eman
|
behar
dugu eskola duina izan dezaten». Kontakizun gordinak entzuten dituzte; adibidez, beka eskatzeko epea joan eta jantokia pagatzeko dirurik ez dutenenak.
|
|
|
Aniztasunaz, aukera berdintasunaz eta eskola inklusiboaz hitz egiten duten agintari eta hezkuntzako eragile horiexek utzi egiten dutela ia beti eskola bakar batzuk izatea pluralak, berdinzaleak eta inklusiboak. Eta aintzat hartu behar da familia askorentzat, bereziki atzerritik etorritakoentzat, eskola, eskola komunitatea dela integraziorako tresna nagusietako bat.Sistemak eragotzi
|
behar
du eskola segregazioa, eta, gertatuz gero, hark jarri behar ditu neurri zuzentzaileak. Harena da ardura nagusia.
|
|
|
Haiek diseinatu eta berrikusi
|
behar
lituzkete eskoletako menuak, askotarikoak izan daitezen, kontuan har ditzaten ikasleen lehentasunak eta baita dieta bereziak ere alergiak edo intolerantziak egonez gero.
|
|
|
Ikasgelan ikasitakoa gauzatzeko laborategia izan
|
behar
du eskolako jantokiak, tailer praktikoekin eta heziketa jarduera osagarriekin, ohitura batzuk barneratu ditzaten elikadura osasungarriaren inguruan.
|
|
|
Artaldean bizitzera etsi behar dugula esan gura digute? Eta orain hori mundu guztiaren aurrean bota dutenean, zer aurpegirekin agertu
|
behar
dut eskolan, ni drogarazi nahi izan nautenen artean. Ez zaie burutik pasatu eragingo zidaten mina?
|
|
|
Eskolan pentsamendu kritikoa lantzea denbora galtzea dela iradokitzen dute horrekin, eta hobe dela ikasleei gauzak egiten irakastea: hau da, etorkizuneko hiritar kritiko, demokratiko eta osoak hezi beharrean, enpresetarako langile trebeak sortu
|
behar
lituzke eskolak. Baliteke esan zuenaren magnitudearen jakinaren gainean ez egotea, baina Uriarte sailburuak bere egin zuen lelo hori unibertsitateko irakasle eskoletako ikerlariei akademizismoa leporatu zienean.
|
|
2019
|
|
|
–Noiz bueltatu
|
behar
duzu eskolara?
|
|
2020
|
|
|
Eta jarri izana, gainera, hain gako den galdera baten inguruan: Nolakoa izan
|
behar
du eskolak, haurrentzat segurua eta osasungarria izateko?
|
|
|
Edota Quebec tatxarik gabearena, herri indigenen zapaltzaile ere agertzen baita orriotan: " Bakarrik frantsesez mintzatu
|
behar
genuela eskolan". Ondorioa:
|
|
|
Eskola Publikoa ez da Euskal Herriak
|
behar
duen eskola publikoa liburuaz idatzitako iruzkin asko iraingarriak izan ziren besterik gabe. Haietariko batek, ordea, izenburua probokatzailea zela hartu zen eta, zerbait kritikatzerakoan, gure pentsamendua aski" erromantikoa" zela utzi zuen idatzita.
|
|
|
Urtebete pasatu ondoren, ordea, neronek 64 urte nituela jada, aspaldiko irakaskuntza ez unibertsitarioaren borroketan nirekin bat aritutako adiskide batek, Josu Txapartegik, erretiroak emandako lasaitasun hartatik nonbait, deitu zidan jardun haietan bizitutakoaz hitz egiteko eta, bide batez, denborak ematen duen distantziatik hausnarketa partekatua bion artean egin genezan proposatuz. Dei hartatik sortu zen Eskola Publikoa ez da Euskal Herriak
|
behar
duen eskola publikoa deritzan liburuttoa (Delta, 2019).
|
|
|
Ikasleen motxila berria: zer eraman
|
behar
dute eskolara?
|