|
2017
|
|
|
Bere ustez, Ikaroren erorialdia Pincini faltsu bat zen, ziurrenik maisuarekin ibilitako ikasleren batek egina. Esan
|
beharrik
ez dago Deplisen lekukotzak ez zuela ezertarako balio, marrazkia ziztatu zioten tarte luzean narkotikoen efektupean egon baitzen.
|
|
|
Tartaro izeneko Infernura zigortu zuten Tantalo, Zeusen seme apetatsu horietarik bat, Greziako mitologian. Itxuraz, eta kondaira horietan pertsonaia guztiek duten zori gaiztoaren jokoaren baitan, Tantalok nektarra eta anbrosia jainkoen edabeak, orduko koka edo EPOa, ez nago oso ziur lapurtu, eta gizakiei eman zien (eta ordudanik lurtarrok nektar eta anbrosia guztiak zukutu ditugula esan
|
beharrik
ez dago, bihar hasiko diren festa global horiek etsenplu). Gerora beste azioren bat egin zuen, eta zigor latza jarri zioten Tantalori:
|
|
|
Esan
|
beharrik
ez dago, Erronkarin nekazari, abeltzain, baso zein baserri lanetan jarduteaz gain, gerlari trebea izan beharra zegoela, seguruenez muga gertu izatearen eraginez. Sarriegi, zoritxarrezko edozein liskar, segada, lapurretaren aurrean, erantzun egokia emateko pronto izan behar ziren eta Ximenok, gazteak bai, baina ez ume mokoak, aukeratu zituen almadiari bezala.
|
|
2018
|
|
|
Zein da haren ospearen arrazoia? Idazle bikaina dela esan
|
beharrik
ez dago, eta hainbat sari ere jaso ditu bere lanagatik. Orain arte poesia eta narratiba landu ditu batik bat; hogei lanetik gora argitaratu ditu, besteak beste, The Lone Ranger and Tonto Fistfight in Heaven (1994), The Toughest Indian in the World (2000), Ten Little Indians (2003) narrazio bildumak eta Reservation Blues (1994) eta Indian Killer (1996) nobelak.
|
|
|
Haserretu egin zen; bat batean heldu eta lurrera bota ninduen. Esan
|
beharrik
ez dago borroka egin genuela, eta azkenean zuhaitz bateraino esetsi nuela, eta han, harrapatzen saiatzen nintzen bakoitzean jo egiten ninduen, adar batez armaturik.
|
|
|
Hori ez baitzuen aski, adar sendo bat hautsi, eta hanka eta esku banaz atxikirik, saihetsetan ziztatzen zituen piztia amorratuak eta muturrean ematen zien. Esan
|
beharrik
ez dago nola gozatzen genuen amak eta biok jolas harekin.
|
|
2019
|
|
|
Esan
|
beharrik
ez dago zer zirrara sortu zuen berri hark herri txiki hartan.
|
|
2020
|
|
|
Hango Liburu Azoka gure Durangokoa baina hamar aldiz handiagoa da eta ez da horren" kontsumista", nolabait esanda, baina liburu aurkezpenak, debateak eta abar oso biziak eta esanguratsuak izaten dira. Nik liburu hau" El morro" n Che Guevara zenak zuen bulegoan aurkeztu nuen eta, esan
|
beharrik
ez dago, sekulako esperientzia izan zen. Gainera, bidaia honen karira, aspaldiko beste gogaide eta irizkide batekin, Joseba Sarrionandiarekin, elkartzeko aukera izan nuen eta, beste hark idatzi zuen moduan," huntaz eta hartaz" mintzatzeko parada ere eduki genuen.
|
|
|
Beraz, irakurketa deduktiboaren ordez asoziatiboa da lantzen dena, non, testuan irakurtzen dena (eta horri dagokionez behintzat, filmak testuak bezala" irakurtzen" direla esan
|
beharrik
ez dago...) ez da agertzen dena bakarrik," beste" ikuspegiak eta" beste" esanahiak baizik.
|
|
|
Esan
|
beharrik
ez dago adierazpenerako egin beharreko eraldaketa hori hizkuntzarena ere badela eta, ondorioz, sorkuntzarako aukeratzen den hizkuntza bakoitzari bere egile eskubideak aitortu behar zaizkiola. Horretan oinarriturik adostu zen Suitzan (Bernan) Egileak babesteko nazioarteko legea, 1886an.
|
|
|
Haiek deitoraturik ere, eta haien desenkusagarri ez aipatu arren, zein etsenplu txarra ematen diguten gizartean pisua duten agintariek eta agintari ustekoek. ...; egitez, ezjakintasun itzela baino agertzen ez duenean; edota hedabideetan nabarmentzen diren politikariak edo kontseilariak euskaraz irakurtzeko arazoak dituztela garbi erakusten digutenean, esanez bezala gustura egon gaitezkeela euskaraz bizi garenok guregatik irakurtze lan nekeza hartzen dutelako besterik gabe, hots, hedabideetan klarki agertuz gurean agintari izateko hizkuntza nazionala jakin
|
beharrik
ez dagoela, edo bestea dugula hizkuntza nazional; edota euskaraz ariturik ere, beti erdal erreferentziez horniturik dihardutenek, euskal mundua autonomoa ez baizik eta guztiz erdaren mendekoa dela sentiaraziz entzuleari... Zenbat luza daitekeen etsenplu txarren arrosarioa, nahi izatera! Hedabideetan nor agertzen diren horiek herritar xumeagoen euskararen alderako konplexu atxikiarazle gertatzen dira, horrek ez desenkusatuagatik hainbat jokabide tamalgarri.
|
|
|
Esan
|
beharrik
ez dago fenomenoa globala dela eta ez lokala. Europa industrializatura jendea bizimodu materialki hobearen bila dator.
|
|
|
Zergatik? Jende asko alfabetatugabea zen; XV. mendetik XVIII. mendera arte hamar nafarretatik zazpi edo zortzi euskaldunak ziren, erdiek gaztelaniaz ez zekiten bereziki emakumeek eta umeek eta herri xehearen egoera linguistikoa hori izanik, errege eta justizia funtzionario izateko euskara jakin
|
beharrik
ez egonagatik eta gaztelania bai, ehunetik laurogeita hamabostek bazekitenez gero hainbat kasutan, gaurtik begiratuta ezin sinetsia iduri badu ere, Iruñeko kaleetan ikasia zuten euskara.
|
|
2022
|
|
|
Ipuina lehen pertsonan kontatuta dago, eta Orikain da kontalaria. Nire trasuntoa, esan
|
beharrik
ez dago. Ni inoiz izan ez naizen arren Orikain ipuinean ageri den liderra, edo lider gaia, edo nahia.
|
|
|
Jende askok esango dizu hiri hau munduaren amaiera dela, eta horrelaxe saltzen dute hemen ere, horixe du amu hiriak. Esan
|
beharrik
ez dago ez dela horrela: munduko edozein bazter da hau bezain amaiera, edo hau bezain hasiera... edo hau bezain zilbor; mundua ez da ez hemen ez inon hasten, ez inon bukatzen.
|
|
|
" Obsceno es lo ofensivo al pudor", esaten zigun. " Jatorriz, antzerkian erabiltzen zen, esaten zigun, atzealdean, eszenaren beste aldean dagoena adierazten du; hau da, erakutsi
|
beharra
ez dagoena erakusteari deritzogu obszeno. Eta jakin ezazue, badira eraikin obszenoak; hala barruz nola kanpoz.
|
|
|
Batzuetan beharrezkoa da, baina gehienetan, nahikoa da ezagutza apal bat, erabili beharrik izan gabe. Eta dudarik gabe garrantzizkoa da irakaskuntzan, administrazioan eta hedabideetan, batzuetan beharrezkoa izatea, eta ezagutza apalagoa edo handixeagoa behar izatea, nahiz eta erabili
|
beharrik
ez egon, gutxiz gehienetan. Baina hiru arlo horietan ere, leku zabala izan dezakezu euskaraz jakin gabe, edo apenas jakin gabe, eta halakoak esan dezake bost axola zaiola euskararik ez jakitea, erdaraz lan egiteko arlo horietan ez duela batere arazorik eta.
|
|
|
Beste batzuk ere izan ditugu Monzon baino lehen: ..., Andima Ibinagabeitia, Txillardegi eta abar Txillardegi kronologikoki beranduago noski, eta ideologia ezkertiarragoarekin, oinarri horren ezinbestekotasunaz hitz egin eta idatzi izan dutenak, eta horretarako abertzaletasuna, estatu independente bat osatzeko nahi sendo baten behar noraezekoa aipatu dutenak behin eta berriz, baina oraindainokoan, ez du behar bezalako bidea egin, eta, horretan, esan
|
beharrik
ez dago honako ikuspegi honek zer kalte egin duen eta egiten ere jarraitzen duen:
|
|
|
Esan
|
beharrik
ez dago alderdi espainol guztiek, bakoitzak bere ñabardurekin, aurka egin ziotela eta iraindu ere egin zutela eskuindarrek, nork gehiago nork gutxiago. Eta katalan eta euskaldunek?
|
|
|
ahozko jardunari lotua da gehienbat, eta eskualdekoa da. Bere orain arteko ingurune naturala ahozkoa izan bada ere, idatziz ere berdintsu erabil liteke, ahozkoan bezala, konfiantza giroan, lagun edo ezagunekin, eta pertsona bati zuzendurik bereziki; eta, usa liteke egun erabiltzen den baino gehiago, antzerkian, ikus entzunezkoetan, telebistan eta sare sozialetan; telebistan eta sare sozialetan ere bai, eta esan
|
beharrik
ez dago gaur egun telebistak eta sare sozialek zer nolako hedadura eta indarra duten.
|
|
|
Esan
|
beharrik
ez dago goi karguetan euskaldunak egotea garrantzitsua dela, lehenik, euskarari behar duen sona emateko; bigarrenik, Euskal Herrian euskararen premia azpimarratzeko, eta hirugarrenik, errektore euskaldun batek askotxo egin dezakeelako bere inguru hurbilean eta, erabat harturik, euskara unibertsitatean normalizatzeko. Ildo horretatik, euskaldunok gustura egoteko moduan al gaude?
|
|
|
Esan
|
beharrik
ez dago, guretzat ere balioko lukeela gorago esandakoak, oraingoz heldugabeago eta urrunago hautematen badugu ere. Gogoratzea komeni da 2005era arte edo, Espainiatik askatzeko bidean, euskaldunak aurreratuago sumatzen gintuztela katalanek.
|
|
2023
|
|
|
Edonola, Inmak eta Alexek ez dute nahi Adele botikek lelotutako eta irizpiderik gabeko txotxongilo bat bihurtzea nahi, jarraibideak onartu eta aginduak bete baino besterik egiten ez duena, aitzitik, bere burua zaintzeko gai den pertsona heldu bat izan dadila nahi dute. Nik ere gauza bera nahi dudala esan
|
beharrik
ez dago. Bere burua zaintzen ikasi behar du Adelek, nork zainduko du bestela Inma eta Alex ez dauden egunean?
|