|
2008
|
|
|
Azkenik, Villasantek (1956: 258) kontsentsuaren
|
beharra
ere azpimarratu zuen:
|
|
|
Tradiziotik, literaturatik? datorren ondare lexikalak hiztegiaren enborra osatu behar du, zalantzarik gabe, baina
|
beharrei
ere begiratu behar zaie.
|
|
|
Bestalde, esan
|
beharrik
ere ez dago, bizkaitarrek eraman ohi zutela Zuzendaritza, Zuzendari bakoitzak izan zezakeen berariazko gisa batean. Arduradun hauen zerrenda ere eman daiteke:
|
|
|
Euskal egutegi guztien kasuan bezalatsu, Arantzazukoa inguru bateko eske edo
|
beharrei
ere erantzun nahirik sortutako argitalpena izan da. Kasu honetan, gainera, euskal gizarteko baldintzak ez ezik (gerraondoa eta abar), hemen bertako Elizakoak eta berariaz frantziskotarrenak ere gogoan izan behar dira.
|
|
|
Oraindik ez zen ausartzen esplizituki aitortzera Euskaltzaindiaren autoritatea, baina «orretarako gai diranen bazkun» teknikoa aipatzean, dudarik gabe, Akademiari egiten zion erreferentzia. Euskararen batasun
|
beharra
ere ofizialki enuntziatzen zuen, beraz, Euskaltzaindiaren xedeekin bat eginez. Ez da harritzekoa Akademiak, bere hurrengo batzarrean, «atsegin aundiz» hartzea albiste hau369 Sintomatikoki EJBren ekitaldi hartan, mitina eman zutenetako bat Arturo Campion euskaltzaina izan zen (ez zuen berba egin Akademiaren izenean, jakina, baina bere presentzia aski adierazgarria zen), eta euskararen batasun beharra defendatu zuen370 Adierazpen publikotik gauzatze errealera, ordea, bidea zegoen.
|
|
|
Eskualde euskaldunetan bertako hizkera aintzat hartu
|
beharra
ere aipatzen da:
|
|
|
(...) Irakasle izateko bizkaieraren ezagutza eskatzen da, baina gero ikasle irakasle arteko harremana, gurasoekikoa eta bertan ateratzen diren argitalpenetan batua bakarrik erabiltzen dugu(...). Haur Hezkuntzan bertoko euskara erabiltzen bada ere, idazkera lantzen hasten direnetik hemen ez da bizkaierarik lantzen eta
|
beharrik
ere ez dago, hemengo euskara moldea oso indartsua baita eta ez baitu galtzeko inolako arriskurik. Bestalde, batua lantzeko gune bakarra ikastola da11.
|
|
2010
|
|
|
Jada hainbatetan esan den legez, sermoiak elkarreragin> sozio diskurtsibo> diren aldetik analizatu nahi dira. Horrela bada, modulu honetan sermoiaren beste ezaugarritze bat egingo dugu, eta horretarako marko teoriko baten beharrean gaude, bai eta azter unitate egokien
|
beharrean
ere.
|
|
|
24 Giroak beharturik egin zuen hainbatek translinguifikazio hori. Izan zen ordea tartean, orduko zenbait testigantza kontuan hartzen bada, ezinbesteko
|
beharrik gabe
ere hala egitea nahiago izan zuenik.
|
|
|
118
|
Beharrik
ere ez, zenbaitetan: ondotxoz egoera erosoagotik abiatu ziren Katalunyan, eta katalana ikastea ez da euskara ikastea bezain lan malkarra.
|
|
|
Bi sareentzat ia baldintza berdineko finantzazioa izan arren, ikastetxe pribatuei baldintza batzuk proposatzen zizkieten. Azken finean, eskola mapa bat egin behar zen, eta mapa horretan sartzen zirenek onura batzuk izango zituzten, baina, era berean, baita baldintza batzuk bete
|
beharra
ere.
|
|
|
Nazio batzarretan batasun handia ikusten zen. . Eztabaidatu
|
beharrik
ere ez dago!?, defendatzen zuen batek baino gehiagok. Baina gero, herrietara joatean, herri eta ikastola bakoitza mundu bat zen?.
|
|
|
Adibidez, urtero, irakasle postuak negoziatu beharra Hezkuntza Ministerioarekin. Murgiltze eredua ez zenez onartua, honek sorturiko
|
beharrak
ere ez zituelako aintzat hartzen Frantziako Estatuak.
|
|
2012
|
|
|
Literaturaren izen sekretua Maia baita, munduaren aurpegi izugarri ezkutatzen duen Zapia, eta literaturgintza, hots, ahantzkortasun eta memoriaren artean urratzen den kontraesan eternoa. Literatura ergo traizioa, zeren pour donner un sens plus haut aux mots de la tribu Printzearen Hitza gainditu behar baita eta Botereak ezarririko mugak baino haruntzago joan
|
behar
ere, barne ere Printzea, gizontxo probidentzial bat ere izan gabe, aurpegirik gabeko Big Brother a denean: Partidoa, Klasea, Herria edo beste edozein hipostasis bat.
|
|
|
Euskaratik erdaretara itzultzeko
|
beharra
ere azaldu beharrik ez dago, apur bat izango dugulako besteei eskaintzeko modukoa, eta pozgarria da euskarazko liburuek ingelesera edo grezierarako itzulpena merezi izatea. Hala ere, utzi egidazu erreparo bat egiten, itzulpen gehienak espainolera egiten dira, eta ez dakit ez ote dugun morrontza bat hor Espainiarekiko, ez egiten diren itzulpenengatik, baina bai baldintza orokorrengatik.
|
|
|
ez du inoren gogorik kezkatuko, ezta bihotzik erdiratuko ere. Ez du
|
beharrik
ere. Bere bidetik dabil egilea, kontakizun arin, otxan eta jostarien bidetik.
|
|
|
– Nik ez dut gehiago goraipatuko,
|
beharrik
ere ez du eta, elezahar berritzaile, artezale eta euskal idazle umil ahaztuen historiolari hau. (LIB II:
|
|
2013
|
|
|
Ez liteke horrengatik behar sinhetsi noiz nahi eta nun nahi gerthatzen direla gisa hortako solasaldiak. Ez
|
behar
ere: etsaiak adixkidetzen balire guduaren tokian, hanitzek ez lukete behar orduan bihotzik gehiago gerlako lan izigarriari buruz.
|
|
|
sartu mugimendu hartan, baizik eta gerlako baldintzen kontra protestatzeko. Baina euskaldunak ez zituzten mugimendu horretako partaide gisa aurkeztu; ez
|
beharrik
ere, funtsean, Rocaforten araberaeta baita Pedronciniren liburuairakurri ondoan ere, ageri baitzen Euskal Herrikoek ez zutela parte hartu.
|
|
|
Talde giroari eta hurbileko aitzindariarekiko leialtasunari loturik, soldaduek heroi eta gizon agertzeko
|
beharrak
ere bazuen eraginik gerla egitearen onartzean, François Cocheten arabera. Beren inguruko lagunen begiradapean zeuden denbora osoan, eta lagunen aurrean, gizonki jokatzen zutela erakutsi behar zuten.
|
|
|
Ez baitezakete aski erran, zoin ongi, zoin gochoki, beren haur edo haurride batzu bezala dituzten arthatzen lotzen, garbitzen, pherekatzen, buluzten eta beztitzen, ahora hazten ahamenka, behar arau, deusek ez lotsatzeraino, ez okaztatzerainokoan. [?]
|
Behar
ere ba, eta zuzen: herriarentzat, guretzat beren odola ichuri duten gizonek deusen eskasik ez dezaten sofri.1047
|
|
|
Beste xehetasun batzuk ere eman zituen, hala nola, lehentxeago aipatu bezala, alemanen lubakiak ere hurbil zituztela, haien solasak entzuten baitzituzten. Bonbardaketen mehatxu etengabea eta babestu
|
beharra
ere aipatu zuen. Tiro eta borrokak aipaturik, beste artikulu batean kontatu zuen nola alemanen eta frantsesen lubakien arteko eremuan hilak bazeudela eta alemanek frantsesei zuloetatik ateratzeko aukera eman zietela, hilak ehorzteko, eta ez zutela tiro eginen.
|
|
|
Legeak puntu anitz ditu (geroztik zenbait aldaketa txiki egin izan dizkiote), bereziki kazetari baten edo agerkari baten lege urratzeak zehazten ditu, baina oroz gainetik, prentsaren askatasuna bermatzeaz ezaguna den legea izan zen. Agerkaria sortzeko baimen berezirik ez baldin bazen
|
behar
ere, haren izenaren berri deklaratu behar zitzaion Errepublikako Prokuradoreari, eta kudeatzaile edo gerentearen izena eta helbidea eman behar ziren, bai eta inprimategiaren izena ere. Halaber, ale batzuk utzi behar zitzaizkien agintearen ordezkariei, prokuradoreari berari edo auzapezari.
|
|
2014
|
|
|
Epaile horrek berak, 1971ko abenduaren 9an, Arestiren behin behineko askatasuna erabaki zuen. Komisaldegira aldian aldian joan
|
beharra
ere bai. Badirudi hiru hilabeteko presondegia eta bost mila pezetako isuna jasotzeko arriskuan egon zela Aresti.
|
|
|
Baina euskalkiak aztertzen zituenean, Azkuek, aldi berean, argi zekusan euskarak, ikerketa soilaz gainera, batasunaren
|
beharra
ere bazuela, eta berak Hegoaldeko euskaldunengan bereziki pentsatuz, bere gipuzkera> osotua> proposatu zuen 1935ean. Ha lere proposamenak ez zuen arrakastarik izan.
|
|
|
9 Gauza jakina da, antzina finkaturiko testuek, moldatu ziren garaian izan zuten zuzen tasuna gorabehera, denboraren joanean, anitzetan beren jatorrizko esangura gal edo alda dezaketela, hitz eta esaera asko maiz ulergaitz edo zaharkiturik gelditzen direlako, eta horiek aldizka berrikusi eta eguneratu
|
beharra
ere izaten da. Gogoan dut, adibidez, gure belaunal diak 1950eko hamarkadan erdaraz ikasitako Pater> noster> hartan, adibidez, oraindik santifi > > sea> el> tu> nombre, > venga> a> nos> el> tu> reino> gisako lexiko eta sintaxi arkaikoak erabiltzen zirela, orain jada gaurko erara erabat aldatuak.
|
|
2016
|
|
|
Hori dakiena isilik zagok! Egon
|
behar
ere, gezurti horien eskuetara erori gabe!
|
|
|
Kultura nagusiaren ondoan, hartatik elikatuz ere, literatura berri bat sortzen aritu zen Larzabal. Babes ofizialik ez zuen,
|
behar
ere ez. Honek ez du kentzen egoera honek ez zuela ondoriorik izan, ez zuela horrek adibidez, bere mezua gogortu.
|
|
2018
|
|
|
|
Behar
ere aigardentak bürüa berotzen beiteikü! Eta üngürüko lanjerak ahazten lagüntzen gütü!
|
|
2019
|
|
|
Topiko samar izan arren halakoa, ezin ahaztu euskalgintzan ari diren erakunde anitzekin zuzeneko harremanak behar ditugula, hitzarmen bidez nahiz beste formula batzuen bidez, elkarren berri jakin dezagun eta gure aldetik ere bestelako helburuak eskura ditzagun, besteak beste, gure arauak eta gomendioak zabaltzea, eta eragileok guregana ditzaketen iritzi, ohar, iradokizun eta abarrekoak jasotzea, gure lanaren ongarri eta akuilu izan daitezen horiek. Geroenean, esan
|
beharrik
ere ez dago, horiek izan daitezke baliabide egokiak, jardunaldien bidez nahiz gainerako molde batzuen bidez gure emaitzen fidagarritasuna frogatzeko.
|
|
2020
|
|
|
30) bezalako moldaketa agerian gelditzen denean. Zentzu horretan, hiztegi literarioa aberasteko Etxamendiren proposamenek akatsak izan baditzakete ere, gardentasuna ere aitortu
|
behar
ere zaie. Izan, idazleak bere bilaketen partaide egiten du irakurlea.
|
|
2021
|
|
|
Harridura ez ezik, zerbaiten nahitaez gertatu
|
beharra
ere adierazten da besteetan. Hauetan lehen perpausa baiezkoa izanik, ezezko perpausak ‘partizipioa+ ez+ adizkia’ egitura du (ikusi berriaren pare parekoa):
|
|
|
Nahia, adibide horietan, ‘nahi duena’ren baliokide da. Baita beste adibide honetako
|
beharra
ere, ‘behar duena’: Hemen nauzu orain ni hil beharra, errugabe izanik (J.
|
|
|
Adberbiotzat ematen ditugu holakoak. Ibilgailu edo tresna zehatz batez ari bagara, ordea, tren jakin batez adibidez, mugagabearen ordez mugatua erabiltzera behartuak egon gintezke, baina holakoetan instrumentalaren ordez beste bideren bat hautatu
|
beharra
ere gertatzen da. Adibidez:
|
|
|
agertu, aurkeztu, azaldu, desagertu, egokitu, gertatu, heldu (Ipar.), jazo, pasatu, suertatu, tokatu. Berandu afaldu
|
beharra
ere egokitzen da maiz; Eta frantziarrek badakite loteria gutxitan tokatzen dela (Egungo Euskararen Hiztegia); Izugarria jazo da! (K.
|
|
|
Bi interpretazioak izan ditzake, eta inguruneak esango digu zein den egokia. Jakina, zenbait kasutan, ez dugu ingurunea ezagutu
|
beharrik
ere: Hitlerren erailketak; infernuaren beldurra.
|
|
|
Enbeita). Adieraren aldetik, inoiz tu
|
beharrez
ere aurkitzen dugu asmoa edo nahia adierazteko: Etzabilzala fama handi bat ardietsi beharrez hanitz adiskide egin nahiz, edo handien estimua merezitu beharrez (Xurio).
|