|
2000
|
|
|
Soinekoak, bestalde, gizartearen baloreak eta canonak irudikatuko lituzke: honen bidez, balore horiek etengabe desjosi eta josteko
|
beharra
ere aipatzen du. Hortaz, batik bat bizitzaren zirkulartasuna eta gizartearen baloreak ditu hizpide.
|
|
2001
|
|
|
Pertsonaiak antolatzen du nobelari dagokion aurkezpen kronologikoa, berarentzat garrantzia duten pasadizoak soilik azpimarratuz. Esan
|
beharrik
ere ez dago, planteamendu hau zein urruti dagoen nobelako gertakari guztiak Jainko baten moduan antolatzen zizkigun ohiturazko nobeletako narratzaile orojakilearengandik. Arrazionalismoaren eta positibismoaren itzalean mundua guztiz menderagarria zekusan gizakiari kontamolde tradizionala, lineala, bazegokion, bi mundu gerrak jasan dituen gizaki etsituak bere existentziatik abiatuz egin dio aurre ulergaitz eta krudela bilakatu zaion munduari.
|
|
2002
|
|
|
13 Edozein kasutan, ez nuke atal hau amaitu nahi igoera kualitatiboaz mintzatu naizenean gehiegi nabarmendu ez dudan kontu bat aipatu gabe: esan
|
beharrik
ere ez dago kaleratu diren emakumezkoen lan guztien kalitatea ez dela, inondik ere, maila berekoa izan. Emakumezko guztiak zaku berean sartzen dituzten hurbilpen kritikoak kritikatzen ditugunok argi utzi behar dugu maila duineko lanen ondoan (Oñederraren nobela, Meaberen poema liburua, Rozasen narratiba, Urretabizkaiaren azken nobela....), hala moduzko lanak ere kaleratu direla (adibidez, Gutiziak [Txalaparta, 2000] liburuan barneratu ziren ipuinak, ez ziren, kalitate maila berekoak).
|
|
|
Aris. Erran
|
beharrik
ere ez.
|
|
2003
|
|
|
Aipatu
|
beharrik
ere ez dago, erdialdeko euskararen ezaugarriak dira azken baten nagusi Oskillasoren" euskara osotu" horretan ere, Azkueren ahaleginean bezala. Morfologia, sintaxi zein lexiko ezaugarrien portzentaiak ateratzera joko bagendu, duda barik erdialdeko ezaugarriak nagusituko lirateke bazterretako guztien gainetik.
|
|
|
Euskaldunak diran ezkero ezta galdetu
|
behar
ere. Ostatu hortan egoten diranak pelotariyak izaten dira gehiyenetan, eta ba" kizu nola jaten duten pelotariyak.
|
|
|
Beltza da, beltza duzu, beltza besterik ez zuretzako. Beltza duzu lagun bakarra eta gehiagorik
|
behar
ere ez, gainera. Kotoi beltza; iluna baina samurra, babesgarria, aterpe, abaro...
|
|
|
Bestea ez bazen ere, aholkuzalea bai, ostera. Berari, ordura arte, ez zion aholkurik inoiz eman, agian
|
behar
ere izan ez zuelako, baina gauza baliotsuak esaten ei zituen... Bai, gaindituko zuela esan ostean, pozik eta arretaz entzungo zion esan beharrekoa.
|
|
2004
|
|
|
Irabazi egin dut postura (gero jakingo duzu zein den), eta ehun mahats aihen eta hogeita bost musker kolkoratu, ta hamar botila ardo indartsu sabeleratu ditudanez gero, hitz egin beharra dut, aurretik edo atzetik. Kantatu
|
beharra
ere bai.
|
|
|
Nahaste borraste, azak eta nahaste; egia ta gezurra nahastean, Simonek hitz egiten duenean. Urteberri egunez ez da periodikurik egoten baina,
|
behar
ere ez Ekidazun.
|
|
2005
|
|
|
haiek badute beren ikusmoldeen hedatzeko eta batzutan inposatzeko eskubidea. Misionestek ez zuketen beren sinestea aipatu
|
behar
ere.
|
|
|
71 Gratien Adema Zalduby, Kantikak eta neurtitzak, Klasikoak, 1991, 162 or. aipatu
|
behar
ere, beltz edo arabarik ez eta euskaldun edo betroinik. Denak berdin, denak bat.
|
|
2009
|
|
|
Artisautzari lotutako makina bat
|
behar
ere ezagunak ziren Jataben jarduera lagungarri gisa. Esate baterako, joskilak edo jostunak, arotzak, eta otzaragin edo zesteruak.
|
|
|
Blusari dagokionez,
|
beharrerako
ere erabili arren, jaiegunetakoak ezberdinak ziren, bereziak. Brus mariñeko deitzen zieten blusarik dotoreenei.
|
|
2017
|
|
|
Ez du, alegia, Camilo Lizardikoak bezala ezein kontraste funtziorik betetzen. Ezta
|
behar
ere. Izan ere, Esteban ez da erotzen, kontzientzia egoera lasai eta argitsuari eusten dio kontakizun osoan zehar, hasi eta buka.
|
|
2018
|
|
|
Joateko izan garenean, etxearen kanpokaldeko benetazko natura tropikal zoragarri paregabeaz talka egitean, ohartu naiz, nola zegoen berez eder izanik, egun argiz ihintza eder goxoz diz diz, esan
|
beharrik
ere ez dagoelarik, oraindik ere ederrago lorategia goizabarrean, ikuskai txukun liluragarrian.
|
|
|
Otoitzerako orduak errespetatu beharra nion, eta ez zelako batere erraza, beraren pentsaera ulertzeko tamainuko ahalegina egin
|
behar
ere.
|
|
2021
|
|
|
Izan ere, sektore batzuetatik elkarrekin lan egiteko beharra eskatzen dute, hain justu ere, horren gabezia antzematen delako. Esaterako, argitaletxeen kasuan, ikastetxeekiko nahiz irakasleekiko lankidetza oinarri oinarrizkotzat jotzen dute, alde batetik, ikas materiala diseinatzerakoan ikastetxe eta gela barruko beharrak zeintzuk diren zuzenean ezagutzeko beharra dutelako, eta bestetik, ondoren doikuntzak eta egokitzapenak egin ahal izateko materialaren inplementaziotik sortzen den balorazioaren
|
beharra
ere badutelako (EIAE2, EIAE3): " Azken batean, irakasleentzako materiala da eta euren feedback a oso inportantea da.
|
|
|
Baina, elkarlana ez da nahikoa izaten irakas prozesu egokiak sortzeko, eta horrezaz gainera, jakintza arloen arteko koordinazioa eta lankidetza egituratuagoaren eta sakonagoaren
|
beharraz
ere mintzatzen dira elkarrizketatuak. Hots, diziplinartekotasunaren beharraz (IE3, IE5, IE4, IE7).
|
|
|
BE1 ek baieztatzen duenez, gazteak ikastetxeetara behartuta joaten dira, joan behar dutelako, eta ez haien beharrei eta motibazioei erantzuten dietenak eskaintzen zaizkielako: " Nik uste dut haien beharrak ez ditugula kontuan hartzen eta gizartearen
|
beharrak
ere ez" (LIR1). Hau da, gizartearen parte handi eta, halaber, etorkizuna izango den estratu horren beharrak asetzera heltzen ez bada, hezkuntza ez litzaioke erantzuten ariko bere helburu nagusietako bati, edo ez, behintzat, modu egoki batez.
|
|
|
Guk ez diogu horri helduko lan honetan, baina gaian sakontzeko García, Bartlett eta Kleifgen (2008) edo Meyer eta besteak (2015) lanetara jo daiteke. Azken honetan nahiz Meyer-en eta Coyleren (2017) lanean, orobat, Content and Language Integrated Learning (CLIL) markoa osatzeko
|
beharraz
ere ari dira. batetik, jakintza arloari dagozkion prozedura, gaitasun eta estrategien automatizaziora, eta, bestetik, edukiaren ezagutza kontzeptualaren jabekuntzara iritsiko litzatekeelako. Ez hori soilik; Meyer eta besteen (2018: 239) arabera," Ikaskuntza sakonagoa gertatzen da" ikasleak kontzienteki aukeratzen duenean lehendik dituen ezagutza berriak integratzea", eta berekin dakarrenean" kontzeptuen txertaketa substantiboak eta ez arbitrarioak egitea egitura kognitiboan" (Novak 2002, 549 or.), eta, azkenik, ezagutza eta trebetasun transferigarriak garatzea ekar dezakeenean".
|
|
|
IE5 ek eransten duenez, hizkuntzaeta literatura komunikaziorako konpetentzian, esate baterako, ikasleak komunikatzeko gai izan behar duela adierazten da, baina dioenaren arabera, komunikatzen jakitearen edo gai izatearen atzean dagoenaz ezer gutxi zehazten da. Ildo beretik, elkarrizketatuen ustez, ez zaio gaitasunen zehaztapen mailari soilik heldu behar, proposatzen diren konpetentzien izaeraz ere hausnartzeko eta birdefinitzeko
|
beharra
ere egon badagoelako:
|
|
|
Egokitutako proposamenak edo ikasle profilaren araberako moldaketak egiteko erabakitasuna eta ausardia aldarrikatzen dute nola BE1 ek hala IE7 k ere, eta ikasle profilaren araberako egokitzapenak egin behar diren moduan, testuinguru, tempus edota helburuen araberako doikuntzak ere egiten jakin behar dela dio lehenbizikoak, testuliburuek zein material didaktiko desberdinek ez baitute dena eskaintzen. Horrek euskarrien areagotzeari ere erantzun behar diola uste dute, eta, beraz, horietan alfabetatzeko eta gaitzeko
|
beharrari
ere bai. Hezkuntzan erreminta berriak agertuz doazela aintzat hartuta, literaturaren didaktikara bere balio pedagogikoa ekartzen asmatu behar da, lehenik, eta literatur konpetentzian trebatzeaz gainera, adierazpide horietan ere alfabetatzea, ondoren.
|
|
|
Metodoak ez du nahitaez material edo testuliburu berriak/ egokiagoak esan nahi, eta irakaskuntzarekiko zein didaktikarekiko norberak duen ikuspegiarekin lotuago legoke ideia hau, literaturaz eta bere irakaskuntzaz irakasleek ulertzen dutenarekin, baita irakasteko moduak sistematizatzeko
|
beharrarekin
ere:
|
|
|
Literaturaren irakaskuntzak ebaluazioa behar duen moduan, arestian aipatzen genituen elkarrizketa hezitzailerako espazioen
|
beharra
ere badu, pertsonaren garapen mota desberdinetan eragin dezakeela uste badugu. Horretarako, ebaluazioan parte hartzen duten kideen arteko harreman simetrikoak eskatzen du ebaluazioaren horrelako ikuspegi batek, gela barruko harremanek ikasleen ikas prozesua erabat baldintzatzen duten heinean (Zandvliet eta besteak, 2014).
|