|
2008
|
|
|
Estetika horrek mistikoetatik eta teologia ezkorretik jasotzen zuen eragin zuzena eta, bereziki, Quousque tandem?! en azaltzen zuen bezala, Gurutzeko Joan Deunaren lanetatik20 Horregatik, huts horretan arte hizkuntzak eta behar espiritual eta erlijiosoek aldi berean soluzio berbera, bakarra aurkitzen zuten, Huts horren sinboloaren bidez artea eta erlijioa uztartuz. Espazio huts horretan Oteizaren eskuak hutsik geratzen ziren, lanean jarraitzeko materialik gabe, baina aldi berean, estetika ezkorra deitzen zuenaren bitartez, 1952 urtean Interpretacion estetica de la estatuaria megalitica americana liburuan, lehen ikusi dugun
|
beharrari
erantzuna eman zion:
|
|
|
Nolanahi ere, lurzoru marroietan garatutako proiektu hauek globalizazio neoliberalaren garaian aplikatutako hiri politika berri bati erantzuten diote17, eta noski, baita testuinguru horietan eraikitako etxebitza garapenek ere. Ez dira, hain zuzen ere, Bilbao Metropolitarreko etxebizitza
|
beharrei
erantzuteko edota etxebizitza sistema orekatuago bat ahalbidetzeko egin, baizik eta bizi dugun globalizazio neoliberalaren garaiko hiri arteko konkurrentzia edo norgehiagokaren logikari eta eliteen lehentasunei erantzuteko egin dira batik bat.
|
|
2010
|
|
|
1 Aztiker Ikergunea, gizarte ikerketaren esparruan Euskal Herriak dituen ezagutza
|
beharrei
erantzuten laguntzeko asmoz 2001 urtean sortutako lan-taldea da. Bertan ari diren teknikariek esperientzia zabala dute gizarte zientzietako ikerketa moldeetan:
|
|
|
Haatik, bada, egun, bide berriak marrazteko
|
beharrari
erantzuten dion proposamenik ere. Banakoa oinarri duen proposamen ontologikoaren, epistemologikoaren eta instituzionalaren ondoan, errepresentazio kolektiboen (Durkheim, 1912), sozialen (Moscovici, 1979) edo irudikarien (Anderson, 1983) definizioak sortzen dituen zailtasunek bide eman diote diziplina anitzeko eztabaida garaikideari.
|
|
2011
|
|
|
Berrikuntza sozialaren ikuspuntua gobernantzarekin txertatzeko sistema instituzionalean arreta ipintzea ezinbestekoa da. Ezinbestez gizartean ageri diren
|
beharrei
erantzuteko eredu interaktibo eta eraginkor bat proposatzeko gai izan behar dugu. Hemendik abiatuta, berrikuntza sozialaren ikuspuntuak gobernantzaren beraren eskala edo maila anitzeko izaera eskatzen du.
|
|
|
Saretze prozesuak dira gobernantza eredu horietan nagusi, baina esan bezala, sareak ez dira «ikasketa sistemak» bere horretan soilik; sareek ere status quo ari eusteko, presioa jasotzen dute eta botere politikoarekiko autonomia oso mugatua izatea suerta liteke. Horretarako sare hauen helburua, informazio berria sortu, zabaldu eta
|
beharrei
erantzutea izango da. Hori dela-eta, Benz eta Fürstek (2002) lurralde ikasketa prozesuetan saretze esperientzia eraginkorrak bultzatzeko irizpide batzuk azpimarratzen dituzte.
|
|
|
Gobernu mailako erabakiak hartzeko prozesuek berrikuntza ereduekiko duten hurbiltasuna kontuan hartu beharreko gaia dugu. Politikek komunitate eta biztanleek ageri dituzten
|
beharrei
erantzuteko orduan daukaten moldatzeko gaitasuna ezinbesteko baldintza da. Honek unean uneko arazoei aurre egin eta agenda politiko estandarizatu eta burokratikoetatik urruntzea eskatzen du.
|
|
|
Horrenbestez, politiken diseinurako prozesua bera berrikuntza prozesu bilakatzen da. Hain zuzen, harreman kapitalaren sustatzea gizartearen
|
beharrei
erantzuteko bideratuko da eta prozesuan bertan eragiten den ikasketa eta ezagutzaren elkartrukean oinarritzen da. Ikasketa hori politiken diseinurako prozesuan bertan ematen da.
|
|
|
Aldaketak dakarren egoera berriari egiten diogu erreferentzia, lehen ez genituen baldintza batzuk sortu baitira gizabanakoen
|
beharrei
erantzuteko helburupean. Gizabanakoaren ahalmenak garatzean datza, beraz, berrikuntza, zeren jarraituriko ikasketa prozesuak arazo eta beharren aurrean erantzuteko «moduak» irekitzea lortzen baita.
|
|
|
Aldaketak dakarren egoera berriari egiten diogu erreferentzia, lehen ez genituen baldintza batzuk sortu baitira gizabanakoen beharrei erantzuteko helburupean. Gizabanakoaren ahalmenak garatzean datza, beraz, berrikuntza, zeren jarraituriko ikasketa prozesuak arazo eta
|
beharren aurrean
erantzuteko «moduak» irekitzea lortzen baita. Lurraldea bera da garapenerako subjektu, bera osatzen duten komunitate eta gizabanakoen korpusa osatuta.
|
|
|
Euskararen erabilera motz horretan euskal identitatearen eta kulturaren «balioeskasia» antzeman ahal dugu. Horren arabera, ez dute benetako baliorik, eguneroko bizitzaren
|
beharretara
erantzuteko baliorik. Ez dira izan bizi formak, ez dira horiei dagozkien praktika naturalak, aitzitik, euskara eta euskal identitatea diskurtso ideologiko baten emaitzak dira, bizitik erauzita, ezohiko ekintzetan gauzatzen dira, halabeharrez.
|
|
2013
|
|
|
Itzulpengintzaz dihardugunean, literatura itzulpena izan ohi dugu gogoan gehienetan; baita administrazio alorreko itzulpenak, dibulgaziokoak, eskola liburuenak eta, orobat, eguneroko jardunean sortzen diren
|
beharrei
erantzutekoak. Nor edo nor akordatuko da hedabideetan erdarazko iturriak gailentzen direla eta usu baliatzen dela itzulpengintza.
|
|
2014
|
|
|
Ongi bidean, pentsatzekoa litzateke UNESCOk arestian emandako arloen zerrenda osatzea, eta azpikategoriak gehitzea; adibidez, ohitura kulinarioak, erromesaldiak eta abar. Kasu guztietan, gutxiengo kulturalak gordetzeko
|
beharrari
erantzuten dio definizioak, une oro baitaude globalizazioak, politika bateratzaileak, Europako mugikortasunak, ingurumenaren narriadurak eta turismoaren garapenak mehatxaturik. Haatik, zein dira irizpide uneskiarrak aplikatzeko modalitate konkretuak?
|
|
2015
|
|
|
Aldaketa tekniko juridikoak ere aipatu ditugu fundazioen araudia garai berrietara egokitzeko eta egungo gizartearen eskakizunei eta
|
beharrei
erantzuteko. Hau da, egungo fundazioen errealitateari aplikagarri zaion araudiaren testu bakar bat da.
|
|
|
Lege horren behar handia zegoen; izan ere, 1994 urteko aurrekoa zaharkitua zegoen. Aldaketa tekniko juridikoak dakartza, fundazioen araudia (12/ 1994 Legea, 50/ 2002 Legea eta 7/ 2012 Legea, 2006/ 123/ EE Zuzentaraura egokitzekoa) garai berrietara egokitzeko eta herritarren egungo eskakizun eta
|
beharrei
erantzuteko.
|
|
|
1991tik Martuteneko emakume presoekin era boluntarioan lan egiten duen elkartea da, Gipuzkoan kokatua. Martutenen bertan zein espetxea atzean utzi ondoren jarraipena egiten diete emakumeen
|
beharrei
erantzuteko asmoz, haien birgirzarteratzea sustatuaz.
|
|
2017
|
|
|
Halabeharrez, egun aldizkari zientifikoek paperezko zein online
|
beharrei
erantzuten jakin behar dute ezinbestean, baina eskaintza hori bideragarria eta emankorra izateko, euskaraz ekoitzi eta kontsumitu nahi duten komunitate zientifikoak barra barra sortu dira, denen artean partekatu nahi duten zeruertza eraikitzeko gauza direla frogatuz.
|
|
|
Aurrera begirako proposamenei dagokienez, jakin beharra dago inklusioa etengabeko prozesua dela eta haren helbururik garrantzitsuena pertsona guztiei aukera berdinak eskaintzea eta horien parte hartzea ahalbidetzea dela, baita aisialdi esparruetan ere (Morata et al., 2015). Horretarako, komunitateak guztien
|
beharrei
erantzungo dieten baldintzak sortzeko gai izan du; azpiegituretan, zerbitzuetan eta programetan (Madariaga, 2004). Horregatik, sortzen diren jarduera horietan kontziente izan dugu biztanleria guztiarentzat prestaturik egon dutela, nahi duenak parte har dezan.
|
|
|
desberdintasuna balio gisa onartzea. Komunitate inklusibo bat biztanleria guztiaren
|
beharrei
erantzuteko gai da: ekipamenduetan, azpiegituretan, zerbitzuetan eta programetan (Madariaga, 2004).
|
|
2018
|
|
|
Oraindik ere lan handia daukagu egiteke; izan ere, lokalen inguruan aurki daitekeen informazioa eskasa da, eskasagoak izanik eremu honetan hezitzaileek erabil ditzaketen tresnak. Beraz, kontuan izanda gazteen elkartzeko gune printzipalak gaur egun gazteen lokalak direla, garrantzizko deritzogu administraziotik hasi
|
beharreko
erantzun bat bultzatzeari, zeinak eskaintza koordinatua eta zentzuduna ekarri duen. Udalerri batzuk, Bermeo barne, bide horretan hasiak dira.
|
|
2019
|
|
|
Hori horrela, sekuentzia didaktikoa gelaratu denean hainbat elkarrekintza estrategia diseinatu ditugu aurrez berdintasunezko harremanak sustatzeko, bai eta ikasleen
|
beharrei
erantzuteko ere. Ildo horretatik, ikasketaren ardatz diren diskurtsoak eraikitzekotan, irakasleen galderek ikasleen jakinduria ebaluatzetik harago, ikasprozesua gidatzeko eta jakintza eraikitzeko bide eman behar lukete (Mercer, 2003).
|
|
|
Kolektibo horren barruko esperimentaziozko ahots behinenak zioenez, beraz, garaiko gizartearen
|
beharrei
erantzungo zien zerbait berria sortu nahi zuten, baina tradizioan inspiratutakoa. Ibilbide laburra izan bazuen ere, nekez esan dezakegu Ez Dok Amairuren ekarpena oparoa izan ez zenik; abangoardiaren ikuspegitik Baga Biga Higasentikaria da azpimarragarriena.
|
|
2020
|
|
|
Jarrera ekintzailea enpresaren biziraupen eta garapenerako garrantzi handiko aldagaia da (Kellermanns eta Eddleston, 2006; Rauch et al., 2009; Sciascia, Mazzola eta Chirico, 2013), enpresei merkatuaren
|
beharrei
erantzuten eta lehiarako abantaila berriak sortzen lagun diezaiekeelako (Hult, Snow eta Kandemir, 2003; Kollman eta Stockmann, 2014). Ekintzailetzarako joera hau Miller ek (1983) sortutako eta Covin eta Slevin ek (1989) zein Lumpkin eta Dess ek (1996) garatutako EO izeneko konstruktu dimentsioaniztun baten bitartez neurtu da.
|
|
|
Jarrera ekintzailea enpresaren biziraupen eta garapenerako garrantzi handiko aldagaia da (Kellermanns eta Eddleston, 2006; Rauch et al., 2009; Sciascia, Mazzola eta Chirico, 2013), enpresei merkatuaren
|
beharrei
erantzuten eta lehiarako abantaila berriak sortzen lagun diezaiekeelako (Hult, Snow eta Kandemir, 2003; Kollman eta Stockmann, 2014). Ekintzailetzarako joera hau Miller ek (1983) sortutako eta Covin eta Slevin ek (1989) zein Lumpkin eta Dess ek (1996) garatutako EO izeneko konstruktu dimentsioaniztun baten bitartez neurtu da.
|
|
|
Bestalde, ukaezina da gaur egungo jendarte neoliberalean hezkuntzak pisu handia duela behar ekonomikoei dagokienez, hau da, hezkuntza tresna indartsua da jendartea lan zehatzetan bideratu, trebatu eta antolatzeko, bai mekanikoki baita teknikoki ere, kapitalaren interesei erantzuten (Sanchez Bello, 2006). Hau da, eskolak kapitalismoaren
|
beharrei
erantzuten die eta patriarkatuarekin aliatuz sistema errotzeko ezinbesteko tresna bilakatzen da. Kultura androzentrikoa curriculum ageriko eta ezkutukoaren bidez igortzen da eta emakumeak esparru publikoetatik alderatzen ditu, emeki emeki (Subirats, 2016).
|
|
|
Ikerlan honekin, bestalde, euskarazko ebaluazio tresnak garatzeko
|
beharrari
erantzun nahi zaio hein batean. Izan ere, Euskal Herriko populazioaren kopuru esanguratsu batek bere egunerokotasunean euskara erabiltzen du edo/ eta bere ama hizkuntzatzat jotzen du; are gehiago, euskararen erabilerari dagokionez, azken inkestek goranzko joeraren berri ematen dute.
|
|
|
UPV/EHUren kasuan, aurreko ataletan ikusi diren
|
beharrei
erantzunez eta egoerari irtenbide sistematizatu bat emateko asmoarekin, Irakasleen Gaitasun Akademikoa Garatzeko iRAKER programa jarri da abian. Unibertsitateak bere irakasleikertzaileen premiei erantzuna emateko estrategia sendoen beharra identifikatu du, batez ere, irakasle belaunaldi berriei dagokienez.
|
|
2021
|
|
|
Errealitate horretan, espazio lokal horrek ikuspegi berriak behar ditu herritar parte hartzaileen balio zein parte hartzeko modu berriei eta haien
|
beharrei
erantzuteko. Horrela, modu zaharrak ordezkatzen ari dira (Guillen, Saenz, Badii & Castillo, 2009).
|
|
2022
|
|
|
Artikulu honetan, azken hilabeteetan zeresan handia ematen ari den lanaldimurrizketaren proposamena aztertu da. Besteak beste, neurri horrek zer
|
beharri
erantzuten dion, zer funtzio bete ditzakeen eta zer logika duen ikertu da. Horretarako, esperientzia historikoetan oinarritu gara:
|
|
|
Oraindik ziurtasun osoz proposamena noiz aplikatuko den jakin ezin den arren, lanaldi murrizketaren auziari buruzko hainbat ideia mahai gaineratu nahi nituzke artikulu honetan, 2021eko apirilean Twitterren idatzi nuen hari bat oinarri gisa hartuz1 Oso garrantzitsua iruditzen zait neurri horrek zer
|
beharri
erantzuten dion, zer funtzio bete ditzakeen eta zer logika duen aztertzea, baita historian zehar izandako eztabaidetatik zein esperientzietatik ikastea ere.
|