|
2010
|
|
|
1933an ELA sindikatu kristau abertzalea sortu zenean, sindikatu horretan sartzeko langileei gogoa berotzen saiatzen zen bere artikuluetan. Sozialistak indarra hartzen ari ziren aldi hartan, langileak abertzaletu
|
beharra
zegoela adieraziko zuen.Ana Urkizak hiru gai berri lantzen hasi zela diosku: lehenengoa langileen gaia, bigarrena euskaraz idaztean egin zuen bizkaieraren hautua eta hirugarrena, irakurlea, hau da,, hartzailea?
|
|
|
dugu Zuberoako, erbajia?, hau da, belarra jateko alhagiaedo, bazkalekua?. Belarra jateko pentzearen saria edo dirua nonbait ordaindu
|
beharra
egongo zen. Artzainak ez du onartzen haurdun utzi duen emakumea bere umearekin joan dadin bere etxera bizitzera.
|
|
|
8. Jose de Artetxe: Euzkadi,, 1 or. Esan
|
beharra
dago txapelketaren inguruko egunetan artikulu ugari ere ugari idatzi izan zirela, orduko idazlerik esanguratsuenek idatziak: –Una dinastía de bertsolaris?
|
|
|
Lehenengo bertsopaper honi dagokionez, esan
|
beharra
dago Amurizaren liburuan agertzen den sortak zortzi bertso dituela68, eta originala hamaika ahapaldiko sorta dela. Era berean, originaleko 8 eta 10 ahapaldiak nahastuta agertzen dira, baita lekuz aldatuta ere.
|
|
|
Horrek argi erakusten du Matxinek garai hartan zeukan sona eta ezagutza. Bide beretik, esan
|
beharra
dago, Txirritak, Iparraldera bertsotan joaten zenean, gehienetan?, Matxin izaten zuela kantu lagun.
|
|
|
68Idazlan guztiak VI, 399 or. Metrikari dagokionez, esan
|
beharra
dago ahapaldia ez dela batere erregularra. Seguru asko Dargaitzek mamia gordeko zuen buruan, eta gero gutxi gorabehera tolestuko zuen.
|
|
|
Gasteizen euskalki propio baten falta sentitzen dugu. Gazteen hizkera ez forma sortu
|
beharra
dago.
|
|
|
Hala ere zerbait esan
|
beharra
dagoela uste dut. Andrazkoen artean gizonezkook eraginda (alderdi batetik behintzat horrela dela aitortu behar dugu gizonezkook), feminista talde txiki baina bihurriak sortu dira, andrazko izatea pozik onartzen ez dutenak eta, batez ere, genero eskubideak aipatuz okerreko bideak aukeratzen eta gizartean ezartzen ari direnak.
|
|
2011
|
|
|
–Karmel aldizkariaren web-gune aldetik ari natzaizkizuenez, lehenengo eta behin txalotu eta Markinako Udalari eskerrak eman
|
beharrean
gaude, Karmelen historia osoko edukien digitalizaioa babestu eta finantzatu duelako.
|
|
|
Orain hile batzuk abian den marketing plangintzan ZU BARIK EZ GINEN, ZEURI ESKER, BAGARA lelopekoan, egitasmoa gizarteratzekoan, Ales Matias BEHARGINTZAkoak eta profesional taldeek aspalditxoan biribildu zuten Negozio planek, hots, Bideragarritasun planek, garbi erakusten dute, Baserri Antzokia lako erakundeetan, alde kultural defizitarioa babesteko, alde komertzialaz baliatu
|
beharra
dagoela. Helburu horretarako, inguruak ere lagundu behar du:
|
|
|
Euskara batu batuan egon ez arren, Euskal Herri osorako testu bakarra egin
|
beharra
zegoenez, nahiko batuan argitaratua izan zen. Izan zituen, bai, euskara batuaren jarraitzaile sutsu batzuen kritikak, baina, nire ustez apaizak eta erlijiosoak euskara baturantz ekartzeko bidea izan da liburu eder hori.
|
|
|
Lehen atalari dagokionez, Zuberoan gurasoek seme alabei euskara transmititu ez izanaren arrazoien aztertu beharraz mintzatu zen, azken finean, ama mintzairaren transmisio eza baita dikotomiaren egile nagusia. Euskara batuaren beharra defendatu zuen ondoren; guztiz beharrezkotzat jo zuen eta zubererarekin ongi uztartzen jakin
|
beharra
dagoela gaineratu. Euskara batuak ez dio, haren ustez, zubererari inolako kalterik egiten, biek elkar osatzen baitute.
|
|
2012
|
|
|
Zergatik aldatu zan? gizartean aldaketak izan ziralako eta egoera barriei irtenbide barriak emon
|
beharra
egoalako. Horretarako foruak ondo ezagutzen zituen legegizonez osoturiko batzorde bat egin eben eta hogei eguneko epea emon eutsoen, FORU ZAHARRA abiapuntutzat harturik, han jasotzen ziran eskubide, askatasun, ekandu edo ohiturak errespetatuz, gizarte barriari erantzungo eutson testu barri bat egiteko aginduz.
|
|
|
Bizkaian dauden bi zuzenbide zibil horien ezarpen esparruak zein ziren finkatzen saiatu ziren 1992ko lege horren bidez. Halere, erreforma sakon baten
|
beharra
dago oraindik. Hainbat saio egin dira.
|
|
|
Hartara, ozen aldarrikatu nahi dugu prest gaudela geure hizkuntzaren berreskurapena, euskaraz bizitzea ahalbidetuko duten baldintza politikoak, sozialak, ekonomikoak eta juridikoak eskuratzeko geure indarrak partekatzeko. Argi dugu geure hizkuntzaren berreskurapena lortzeko, euskaraz bizi ahal izateko eta hori guztia ahalbidetuko duten baldintzak eskuratzeko denon
|
beharra
dagoela. Oraingo aukera, aukera ona, benetakoa izatea nahi dugu.
|
|
|
fraideen etxeko bizi-moldeak, otoitz bizitza, komentuko eta kanpoko beren pastorala, herritarrekin batera sortu eta hazitako elkarteak (Karmengo Amaren Kofradia, Hirugarren Ordena, jaiera berezien hedapena, etab.), komentuaren ondoan sortutako ekimen berriak (Gogo Jardunen Etxea, Ikastetxea). Esan
|
beharra
dago azken mende eta laurdena ageri dela liburuan zehazkiago erakutsita.
|
|
|
Arratsaldeko kabalkada tobera 3,30etan hasi zen. Dena den, esan
|
beharra
dago ordu 2,30etatik aitzina jendea jarrita zegoela ekitaldirako prest zeuzkaten zurezko harmailetan. 3,30etan kabalkada toberaren eremura sartu zen.
|
|
2013
|
|
|
trajeria hautatu dute. Erran
|
beharra
dago hauxe dela Bordaxarrek idatzi duen bere lehen pastorala, nahiz eta jokatzean bigarrena izan. Iaz, aurrekoa baino berantago idatz izuen. Telesforo Monzon?
|
|
|
Alabaina, esan
|
beharra
dago, pastoral honen arrakasta ez dela bakarrik Bordaxarren luma finaren bitartez etorri. Fabian Lexardoi errexentak izugarri ongi zuzendu du, musikariak izugarri ongi aritu dira, Sophie Larrandabürük kantariak zuzentzen egindako lana mundiala izan da, arizaleen jokoa distira handikoa, kantariek ahal zuten guztia eman dute?
|
|
|
Egia da, egitura asko errepikatzen zirela gainerako liburuetan eta horiek pixka bat landuak nituela? Baina ustekabean beste egitura batzuk agertzen ziren, beste zailtasun batzuk, Teresaren esaldi luzeak, kasu batzuetan gure logikarako nahasi samarrak, eta berriro ere burmuina estutu
|
beharra
zegoen. Aipaturiko elkarrizketa horretan bertan ematen da gure santaren sintaxian aurkitu ditudan zailtasun batzuen berri:
|
|
|
Bada, KARMEL aldizkariak duintasunez eusten dio zeregin horri. (Karmel, 2011, 57 or.). Esan
|
beharra
dago, bide batez, Karmel hasieratik dugula Kontseiluko kide, bere txikitasunean euskara bultzatzen lagunduz.
|
|
|
Amaitzeko esan
|
beharra
dago, baita ere, badugula euskal aditzaren ikerlan sakon bat ere plazaratua. Hiztegi erara antolatuta dugu kontsultak erraz egiteko.
|
|
|
b) Euskal kultura modu zabal batean ulertu
|
beharra
dago, eta horretan ahalegindu gara.24
|
|
|
Esan
|
beharra
dago Liburu Erakusketa nahikotxo luzatu zela denboran, uztailaren 30etik (asteartea) abuztuaren 11ra arte (igandea) iraun zuen eta. Azken igandean, gainera, gaueko 24:00ak egon zen zabalik, ahalik eta jenderik gehien joan ahal izan zedin.
|
|
2014
|
|
|
Ofizialtasunek isilarazi zituzten izenak biltzea komeni da. Azpimarratu
|
beharra
dago biografia jakin batzuek duten interesa, hildakoenak (Hernani eta Oiartzunen, edo Quilates itsasontzian) ez ezik bizirik iraun eta rol historiko estimagarria izan zutenenak. M. Muxika gotzaina, Fermin Izurdiaga apaiz kazetari falanjista, A. Onaindia kalonje hizlaria, hemendik kanpo, Sigüenza n, H. Iaben Iaben sozio politikari arakil hiriberritarra (ekinbide eta gorabehera handiak izandako bizitza; Nafarroako prentsan ere idatzi zuen), M. Lekuona idazle historialaria (Calahorrara deserriratua), etab. Geroago, apaizen 1960ko gutun entzutetsuaren oihartzunak Jaime Kerexetaren biografian ikus daitezke.
|
|
|
Betidanik ezagutu dut urruñarren artean tobera bat egiteko gogoa. Ainitzen ahotik entzuna nuen tobera bat egin
|
beharra
zegoela, iraganean egiten ziren bezalaxe. Haatik, nehork ez zuen nahi izatetik egitera beharrezkoa den urratsa ematen.
|
|
|
Herriko Etxeak Iturbidea kiroldegi estalia utzia zuen kirol arloko ekitaldi baterako. Beraz, hurrengo egunean, horrelako ekaitza botako balu dena bertan behera uzteko
|
beharrean
egonen ginateke. Gau hura ez zen goxoa izan guretzat.
|
|
|
Esan
|
beharra
dago, Euskal Echearen lehenengo Zuzendaritza taldearen idazkaria (1904ko maiatza) Frantzisko Esteban Laphitz apaiz, idazle eta euskaltzale ezaguna izan zela, Bi saindu heskualdunen bizia (1867) liburu gogoangarria idatzi zuena, hain zuzen ere. Lehenago ere, 1904an, proiektuaren inguruko behin behineko komisioa sortzen denean, talde horretako ohorezko lehendakaria izan zen Laphitz kalonjea.
|
|
2015
|
|
|
Eusko Jaurlaritzako saretik DICCIONARIO 3000 HIZTEGIA baztertua izan ondoren, erabiltzaileen eskabide ugari jaso ondoren, bi urteren buruan 2009an paperean argitaratutako 5000 HIZTEGIA berriro internet bidez eskaini beharra sentitu genuen, halako lan erraldoi berriztatua herritarren esku jartzea euskararentzat oso onuragarri izango zelakoan. Esan
|
beharra
dago, bide batez, Eusko Jaurlaritzak saretik kendu izateak kalte handia egin ziela hiztegiari nahiz erabiltzaileei, ordurako interneten leku handia zuelako egina.
|
|
|
Gogoratu
|
beharra
dago beren beregi oso interesgarriak izan ohi dira aldizkarietan argitaratzen diren testuak, era guztietakoak izateaz gainera, hainbatean jendeak eguneroko bizitzan erabili ohi duen euskararen isla izaten direlako.
|
|
|
Laburbilduz, pertsona batek adimenik argiena balu ere, bere bizitzako egun guztietan nolakoa den ezin asmatu duen erakoa da. Eta Jainkoak hain bat batean jartzen du begien aurrean, non ez bailitzateke begiak irekitzerik ere izango, haiek ireki
|
beharra
balego; baina berdin da irekirik nahiz itxirik edukitzea, Jaunak nahi duenean; nahi ez badugu ere, ikusi egiten baita. Ez dago nahikoa den oharkabetzerik, ez dago eragozteko ahalmenik, ezta hartarako nahikoa den ahalegin ez ardurarik ere.
|
|
|
XX. mendeko Filosofia alemaniarretik hona ekarri
|
beharra
dago Karl Jaspers(), bere obra erraldoian Mistikari ere begiratu diolako, munduaren kosmo ikusera psikologikoan aitortu dion betekizunagatik, eta Filosofiaren historiatik alor honi eman dion begiratuagatik23.
|
|
|
Mende hasierako krisi modernista urrun samar geratu zenean, Frantziako Kolegioan Loisy ren lekua hartu zuen J. Baruzi() gogoratu
|
beharra
dago hona iristean. Filosofo eta erlijioen historialari gisa aurkeztu izan da, eta Donibane Gurutzekoaren mistikaz idatzi zuen tesi gotorra (1924) 27.
|
|
|
Bestalde, esan
|
beharra
dago erlijioen eta erlijiotasunaren gaia XX. mendean inoiz baino zientzia gehiagotan hartu dela aintzakotzat, beroriek ikerlan handiak egin dituztela eta jakitearen aldetik jakite osoago eta hobeak ditugula gaur aurreko mendeetan baino. Ondorioz, zientzia bakoitzak beretik emanda ere, Antropologia, Soziologia, Historia, Psikologia, Filosofia, Fenomenologia edo Teologia berriek diziplinartekotasun zabalagoa eskatzen dute gaur egun erlijio erakundeez edo talde nahiz pertsonen bizipen erlijioso, agnostiko edo ateoei buruz funtsez hitz egiteko.
|
|
|
Jatorriz judua, konfesioz lutertarra, Fenomenologiaren maisu handia izan da bera. Esan
|
beharra
dago, Husserl-ek ez zuela erabili bere metodoa erlijioaz jarduteko; hala ere, kezka teorikoen artean izan zuen berau ere12.
|
|
|
Esnea marmitara pasatzen ari zela bota zion, hotz: azpiak ere egin
|
beharra
daude! Seme zaharrenaren berri galdetu zionean ere ez zuen erantzun gozoagorik jaso:
|
|
|
Jean Louis Davant Zuberoako euskaltzain, idazle eta pastoral egilea bertara gonbidaturik izan zen bere azalpenak jende aurrean eman zitzan. Esan
|
beharra
dago Jean Louis Davantek bazituela jadanik hainbat ikerketa eta idazlan plazaraturik Pierra Lhande izan zenaz. Jende aitzineko bilkura horretan hainbat jendek Davant bultzatu zuten Lhanderi buruzko pastoral bat idatz zezan.
|
|
|
Hori da, azken finean, euskal literaturaren orrietan jasota geratuko dena. Baina, horretarako, onartu
|
beharra
dago. Eta onartzeko, ezagutu beharra.
|
|
2016
|
|
|
Ez dira falta garatzeko bidean dauden herrialdeei egindako nazioarteko presioak, laguntza ekonomikoak eskainiz ugalketa osasuntsurako politiken mesedetan. Baina egia izanik ere biztanleria eta eskura ditugun baliabideak desberdin banatuta egoteak eragozpenak sortzen dituela garapenerako eta ingurumenaren erabilera eramangarrirako, aitortu
|
beharra
dago demografiaren hazkundea bateragarria dela garapen oso eta solidarioarekin. Horren errua biztanleriaren hazkundeari egoztea, eta ez batzuen kontsumokeria neurrigabe eta selektiboari, arazoak egiaz ez aztertzeko modua da.
|
|
|
Alegia, atsotitz bildumetan, azaroa garia ereiteko garaia dela esaten zaigu (Zemendien erein garie, idien apatxera be4, Eusko Folklore, 2). Horretarako, lurra ondo ongarritu
|
beharra
dago (Eraiteko, abenduko hautsek baino azaroko lohiek hobe. Damaso Intza, 1313).
|
|
|
Bestalde, esan
|
beharra
dago, hiztegigintzan halako emaitza ederrak argitara eman direnean, ezkutuan etengabeki, urteak joan urteak etorri, hainbatek burututako lan oparoa azalerazten dela. Hala aitortu zuen Andres Urrutia euskaltzainburuak liburuaren aurkezpenean, hiztegi hori ez zela gutxi batzuen emaitza, askoren izerdiz ongi hornitutako lana baino nabarmenduz:
|
|
|
Horiek ziren, hain zuzen, euskaraz terminorik oinarrizkoenak. Era berean muga ezarri
|
beharra
zegoen hiztegia epe jakin batean barruan burutu eta jendearen esku jartzeko.
|