|
2009
|
|
|
Hala ere, iruditzen zaigu hemen eskuratzen ditugun aukerak baliatuz arkitektura interesgarria egin daitekeela. Eta egitearekin esan nahi dugu arkitektura gauzatu
|
beharra
dagoela, paperetik harago joan beharra dagoela. Arkitektura ez da marrazkia, edo hasierako proiektuaren egitasmoa, azkenean egikaritzen dena baizik.
|
|
|
Hala ere, iruditzen zaigu hemen eskuratzen ditugun aukerak baliatuz arkitektura interesgarria egin daitekeela. Eta egitearekin esan nahi dugu arkitektura gauzatu beharra dagoela, paperetik harago joan
|
beharra
dagoela. Arkitektura ez da marrazkia, edo hasierako proiektuaren egitasmoa, azkenean egikaritzen dena baizik.
|
|
|
Mesfidati agertzen gara, aditzen dugun guztiak arkitektoaren kontrolaren ezeztatzea baitakar. . Mundu zabala da gurea, moldatu
|
beharra
dago. Marqués de Riscal eraikina, adibidez, Gehryk egindako conceptual design batetik sortzen da.
|
|
|
Bere aukera nagusia, soldatapean, arkitektura azpiegitura batentzat lan egitea izaten da. Gai horri jarraiki, esan
|
beharra
dago, 1970ean sorrera izaten hasi ziren Ingeniaritza eta Arkitektura taldeak (IDOM, LKS, eta beste) gaur egun tamaina handiko taldeak direla, eta bertan arkitekto ugarik topatzen duela bere lanpostua. Beste aukeretako bat, administrazioak eta berari atxikitako enpresak puzten eta ugaritzen joan diren heinean, eurentzako lan egitea da.
|
|
|
Beste aukeretako bat, administrazioak eta berari atxikitako enpresak puzten eta ugaritzen joan diren heinean, eurentzako lan egitea da. Esan
|
beharra
dago hortaz, arkitekto batek lanerako dituen aukerak zabaldu egin direla, eta aukera ugaritasun horrek asko zabaltzen duela arkitektoaren izateko era. Gainera, gaur egun, arkitektura eskola gehiago daude 1970ean baino, eta horrek, asko errazten dio irakaslea izan nahi duenari bertaratzea.
|
|
2010
|
|
|
Fugger bankari familia aberatsak sortu zuen urteen bitartean, irudia nolabait zurituz bere larruan gozoago bizitze aldera. Egungo 60 m2 ko 147 apartamentuk osatutako esparru LW [LDQ RVWDWXD KDUW] HNR UHQDQLDU ÁRULQ EDW ³0, 88 HXUR³ VRL lik ordaindu
|
beharra
dago, oraindik ere, urteko errenta gisa.
|
|
|
/ DUULDOGL HJRHUDUHQ DXUUHDQ KHUULWDU JRVHWLDN HW [HEL] LW] H] ÀWH hornitu
|
beharra
zegoen, Alemanian, batez ere. Baby Boom dela ko jaiotza tasaren eztandak ez zuen zereginotan lagunduko.
|
|
|
ere, ulertu
|
beharra
dago funtsezko maila batean bizitza ez dela negozio trukerako ondasuna, baizik eta erabilerarako behar elementala. Osterantzean, etxea exijitu daitekeen oinarrizko es NXELGHD GHOD DLWRUWXWD ³) UDQW] LDNR* REHUQXDN 2007DQ RQDUWX
|
|
|
konpondu
|
beharra
dago?
|
|
2012
|
|
|
Hegalaren erabilerak energia eskaeraren% 8,66ko murriztapena dakar. Esan
|
beharra
dago berokuntza sistemaren eskaera handitu egiten dela.
|
|
|
Estrategia honetan koka daitekeen energia eskaeraren handipena azaltzeko, hain zuzen ere hozte sistemari dagokiona, nabarmendu
|
beharra
dago DesignBuilder softwarean ez dela gaueko edo goizeko aireztapen naturala simulatu, hots, hain zuzen ere etxeko erabiltzaileak urtaro beroenetan egin ahal izango lituzkeen sistemen gisa eta energia eskaera hori zerora murriztuko luke.
|
|
|
Zona klimatiko desberdinei begiratuz gero, zona hotzenen (D2, D1 eta E1) eta epelen artean (A3, A4 eta B4) alde handia dagoela nabari geratzen da, 79,62 kWh/ m2a ko maximoa eta 0,17 kWh/ m2a ko minimoa erregistratuz hurrenez hurren. Gogoratu
|
beharra
dago, datu hauek erreferentzia eraikinetarako jasotakoak direla, hau da, CTEko minimoak betetzen dituzten kasuetakoak.
|
|
|
Gizartea gero eta aldakorragoa da, eta eraikinen aldakortasuna gero eta garrantzitsuagoa bihurtzen ari da, bai erabilerari dagokionez baita eraikitakoak berak aldaketak jasateko aukerak izateari dagokionez ere. Eraikinak osatzen dituzten elementuak birziklagarriak eta desmuntagarriak izatea bertute izatetik ohikoa izatera pasatu
|
beharra
dago, lehenago aipatu bezala, eraikinak betirako direlako ustea alde batera utzi beharra baitago.
|
|
|
Gizartea gero eta aldakorragoa da, eta eraikinen aldakortasuna gero eta garrantzitsuagoa bihurtzen ari da, bai erabilerari dagokionez baita eraikitakoak berak aldaketak jasateko aukerak izateari dagokionez ere. Eraikinak osatzen dituzten elementuak birziklagarriak eta desmuntagarriak izatea bertute izatetik ohikoa izatera pasatu beharra dago, lehenago aipatu bezala, eraikinak betirako direlako ustea alde batera utzi
|
beharra
baitago.
|
|
|
Aurrerapenak egiten ari diren arren, eraikuntza sistemak eta eraikitzeko ohiturak aldatzea beharrezkoa da energiaren erabilera optimizatzea nahi bada. Beste sektore batzuk teknologiaren laguntzaz pausoak errazago ematen dituzten arren, eraikuntzaren sektorearen ohiturak aldatzea ez da erraza, tradizioari eta ohiturei lotuta egoten baitira askotan, baina esfortzu bat egin
|
beharra
dago eraikuntza sistemei dagokienez e, zientziaren bidean aurrerapausoak eman nahi badira.
|
|
|
Hala ere, esan
|
beharra
dago, nahiz eta eraikuntza lanetarako ez erabili asko, birrindutako hormigoi ia guztia erabiltzen dela betelanetarako edo bestelako lanetarako. Tamainaren arabera sailkatu ohi da birrindutako hormigoi guztia, eta behar adina aldiz birrindu daiteke lortutako harri koxkorrak handiegiak badira.
|
|
|
Espazio hiritartuaren barnealde lehorrean, zentrotik urruti, bederen, aurkitu zituzten ur gaineko mugimenduak antzeratzeko toki aproposak. Esan
|
beharra
dago, ura bera pilatzeko eta garraiatzeko elementuetan topatu zutela itsasoaren ordezkoa, eta kakoa uraren ez presentzian dago. Elementu horien bilaketaren bidez, baita ohola erabiltzeko teknika primitiboaren bidez ere, irristagarria den azalerari paraleloki jarraitzen dion ohola+ gorputza?, hiriko espazioa makro zein mikrokartografiatzen zuten, nolabait ere (Borden, 1991).
|
|
|
Momentu horietatik bildutako datuekin, 3 ezaugarri azpimarratu ziren: iturri publikoak, upategiak eta tradizioak Herriaren bereizgarri izan dira urte luzez eta egun galzorian daude, hortaz, herritarrak beraiekin berriro harremanetan jarri
|
beharra
zegoen. Horrez gain, R sinbolo bat amatu zen berreskuratu beharreko elementuak adierazteko.
|
|
|
Azkenik, gogor kritikatu
|
beharra
dago, Arkaiaten, Larrainen edo oraintxe Aretxabaletan gertatzen ari dena. Auzoko muturrean dauden sektore hauetan, hiritik urrutien egon arren, etxebizitzen multzo handiak eraiki dira, eta bitartean hurbilago dauden beste sektore batzuk, krisiaren ondorioz eraiki gabe gelditu dira.
|
|
|
Bestalde, indarrean dagoen herrietan, organikoaren edukiontziaren erabilera ere oso baxua da. Beraz, arreta handiena bi edukiontzi horietan jarri
|
beharra
dago.
|
|
2013
|
|
|
Hau da, sukalde altzarien egileak beste eragile ugarirekin koordinatua egon behar izaten du. Esan
|
beharra
dago, instalazio ugarik bat egiten dutela sukaldearen inguruan, eta konplexutasun hori da hain zuzen elkarlan beharraren arrazoi nagusia.
|
|
|
Mass customization delakoaren eredutzat har al daiteke sukalde altzarigintza? Esan
|
beharra
dago, gainera, sukalde altzarien egileak produktuaren azken emaitzatik portzentaje bat besterik ez duela benetan ekoizten. Produktu mota asko erosi eta haien artean konbinatu besterik ez dute egiten.
|
|
|
Nire ustez, bestelako natura turismoa egin daiteke lehen aipatu dugun ildotik. Horrekin ez dut gura esan abentura turismoa erabat baztertu litzatekeenik, baizik eta bestelakoa ere bultzatu
|
beharra
dagoela. Agian abentura turismoa nolabait erregulatu litzateke eta jasangarritasunaren hezkuntzaren bitartez ingurumen kalteak sorrarazi ez ditzan eraldatu.
|
|
|
Bestetik, eraikuntza gauzatzeko denbora. Datuak, taula soil batean barik, haien testuinguruan azaltzea beharrezkoa dela esan
|
beharra
dago. Izan ere, kasuan kasuko berezitasunekin janztea komeni da.
|
|
|
Estrategia horietan beharrezkoak izango dira epe luzerako ikuspegi errealistak, eta ez 20 urterako perspektibarik gabeko eta zenbait talde interesatuk egindako planteamendu estuak. Egungo krisia aukera bihurtu
|
beharra
dago, planeamenduaren helburu eta estrategiak eguneratu eta oreka sozial, ekonomiko eta ekologikora hurbiltzeko. Erresilientzia lortzeko, alegia.
|
|
2014
|
|
|
Errenazimentua heldu baino lehen, arkitektura artisautza mekanikoa zen; Errenazimentuarekin batera, eta Albertiren esanei jarraiki, arkitektura eraikinen marrazketa arte bilakatu zen. Albertiren esanetan, arkitektoaren buruan bizi zen obra eraikitzeko marrazkiaren
|
beharra
egon behar zen. Horrela, bada, arkitektura Arte Ederren erresuman sartu zen, pintura eta eskulturarekin batera (Carpo, 2013).
|
|
|
Esaterako, azken urteotan sortutako Auzolan ekimena; Euskal Herriko udalerrietan auzolan taldeak eta proiektuak abiatzen eta dinamizatzen dituen Koordinazio eta Lankidetza Foroa. Bestetik, eraikinen birgaitzearen arloan, Gernikako Astra aipatu
|
beharra
dago, zeina kulturarako fabrika sozial gisa, jendartearen parte hartze zuzena sustatu duen, kudeaketatik espazioaren autoeraikuntzaraino. Antzeko esperientzia txiki ugari ari dira gertatzen gure inguruetan, askotan espazio publikoaren eraikuntzarekin, eraikinen birgaitzearekin edota etxebizitza beharra asetzeko ekimenekin lotuta.
|
|
|
Esperientzia honetan Ttipi Studion aurreikusten genituen planteamenduak hein batean bete direla esan dezakegu. Horretarako, ordea, prozesuak duen garrantzia aitortu
|
beharra
dago, finean, sorkuntza kolektiboaren onurak prozesuan zehar sortzen diren harremanen, topaketarako momentuen eta parte hartze mailaren araberakoak izango baitira; diseinu eta eraikuntza prozesua ireki eta zaintzen dugun heinean lortuko baitugu egile erabiltzaile dikotomiarekin apurtzea eta espazio kolektibo eta biziak sortzea.
|
|
|
Ereduak 5.081 elementu eta 9.188 nodo ditu. Hasteko, horietako nodo bakoitzeko Nj funtzio bat definitu
|
beharra
dago. Aurretik aipatu diren matrizeak lortzeko, aldiz, elementu bakoitzeko integral bakarra egin bagenu ere, 5.081 integral egitetik genuke ihes egin.
|
|
|
Esan bezalaxe, biztanleriaren parte hartzea modu askotan gauzatu daiteke, baina halabeharrez aldez aurretik esan
|
beharra
dago zein izango diren parte hartzearen jolas arauak, parte hartze dinamika frustrazio iturria izan ez dadin. Horregatik, partaidetza prozesuak hastapenetik muga politikoak zeintzuk diren azaleratu du, hots, udal taldeak eskubidea du parte hartzea kontsultarako soilik erabiltzeko (ezin dugu ahantzi prozesu parte hartzailea martxan jartzea borondate politikoaren ardura dela), baina argitasunez adierazi behar da zein izango den partaidetzaren balio politikoa.
|
|
2015
|
|
|
Ez. Proiektu ofiziala egin
|
beharra
zegoen, nahi eta nahi ez. Zuzendariari eta epaimahaiari dagokienez ere, ez zegoen aukeratzerik.
|
|
|
bai espazioaren diseinua bai eraikuntza teknika. Azken finean, arkitekturak duen gauzarik garrantzitsuena sentsazioak helaraztea da, eta hori diseinuaren zein teknikaren bidez lortu
|
beharra
dago. Eskala guztietan, gainera:
|
|
|
Prozesu horietan auzotarren mapa (k), memoria (k), historia (k), elkargunea (k) edota inplikaziorako aukerak barneratzea ezinbestekoa da. Are gehiago, auzo barneko eraberritze prozesuak planteatzeko orduan, akatsa litzateke kaleari begiratzea soilik, barnerago begiratu behar da, intimitatera akaso, espazio pribatuan sartzeko
|
beharra
dago, eta askotan bertan agertzen diren errealitateen arabera (arazoak, adibidez) publiko bihurtu, zeharkako ekimenak bultzatuz.
|
|
|
Laburpena: Eraldatzen ari den jendarte honetan, espazio publikoan ere orain arte erreparatu gabeko errealitateak bistaratzen ari dira; gero eta gehiago pribatizatzen ari diren espazioak berreskuratu nahi dituzte herritarrek eta prozesu berri horretan parte hartuko duten teknikarien funtzioez hausnartu
|
beharra
dago.
|
|
|
Bertan parte hartzen dutenen eta hartuko dutenen (bizidun zein bizigabe) etengabeko elkarrizketa eta harremanen ondorioa izango da espazio komun berria, etengabeko negoziaketaren ondorioa; hori da parte hartzea. Espazio publikoa guztiona izango dela ziurtatzeko, espazio barneratzaileak bermatzeko, aldez aurretik, bertan jokatuko duten kolektibo eta norbanako guztiak azaleratu eta errekonozimendu prozesua egin
|
beharra
dago, eta ulertu, prozesu horretan kezkak, arazoak, mesfidantzak, errefusak eta desadostasunak egongo direla. Manuel Delgadok horrela azaltzen du:
|
|
|
hitzak «herriko erakundeei dagokiena; herriaren multzoarena edo multzoarentzat dena» esan nahi du, eta teorian horrela da, baina praktikan ikusten dugu espazio publiko askok galdu dutela herritar multzoarentzat izateko bokazioa, beharrizan komunetatik at dauden hainbat interesen menpe galbideratu baitira.Administrazioen zein erakunde pribatuen eskutik kontrolatzen, menderatzen eta zelatatzen diren espazioek ez dute auzoetako bizimodua eta herritarren egunerokotasunean sortzen diren harremanak askatasunean garatzea ahalbidetzen. Espazio horiek berreskuratzeko, biztanle eta kolektiboen jabekuntzan (Massey, 2009) lana egin
|
beharra
dago, boterea, espazio publikoan ere, era demokratikoan partekatzeko; espazio publikoak, elkarlanean, guztion ezberdintasunetatik denon onura ekarriko duen bizikidetzarako espazio komun bilakatzeko.
|
|
|
Egia da hirigintzan lan egiten dugunok hartu izan oi dugula proiektuen premisatzat landu beharreko espazioaren aurretiko egoera, baina gehienetan itxura zein funtzionamendu aldetik soilik egiten diren azaleko azterketa horiek ez dira nahikoa. Gainera, teknikariok normalean, espaziotik kanpo kokatzen dugu geure burua, plazan jokatzen ez duen langilea, kanpotik begiratzen eta diseinatzen duena, bere lana egin eta joango dena, eta jarrera hori ere gaur egungo jendartearen eraldaketara egokitu
|
beharra
dago. Teknikaria agente bat gehiago izango bada, plazako jokalari ere izango delako.
|
|
|
Baina horrek ez du esan nahi espazio horien kudeaketa soilik erakunde publikoek egin behar dutenik eta, ondorioz, beraien lana beti ona eta egokia izango denik, tamalez, espazio horien kudeaketaren ardura soilik erakunde publikoena izan denean huts asko eta galantak egon baitira. Horrela gauzak, onartu
|
beharra
dago espazioa kudeatzean behin baino gehiagotan arlo pribatuak gauza asko ongi egiten ikasi duela, agerian utziz espazioen kudeaketan erakunde publikoen gabeziak eta akatsak, eta horiek aprobetxatuz eremu publikoek askotan eskaintzen ez dituzten irtenbideak proposatzeko Mozas, 2011).
|
|
|
Azken bi hamarkadetan erakunde publikoen aldetik espazio publikoaren defentsa kantitatearen aldetik egin bada ere? hirigintza plangintza orokorretan horrela jaso eta babestu da?, orain eskarmentuarekin ohartu behar dute kantitatea baino garrantzitsuagoa dela kalitatea, hots, espazio publikoak eraikitzerakoan hausnarketa handiagoa egin
|
beharra
dago alderdi bai funtzionalak bai estetikoak elkartuz eta uztartuz, askotan kantitateak, hots, espazio handiek gizatasuna barik kontrako sentimendua sortzen baitute, bakardadea, isolamendua. Eta uztarketa lan hori egiteko ezinbestekoa da espazio publikoetan edukiak lantzea, hau da, egon litezkeen aukerak eta gai posibleak aztertu ondoren eduki egokienak jorratu ahal izateko, baina argi izanik espazio publikoak funtzio zehatz batekin sortzen direla, nahiz eta gero egunerokotasunak eta praktikak beste bideak eta aukerak ere eskainiko dituzten.
|
|
|
Esaterako, ekonomikoki industria mota batzuen alde egiten duten sustapen politiketan bezala. Jakin
|
beharra
dago guretzako hain inportanteak diren zenbait balio mantendu nahi baldin baditugu, diru bat horretan jarri dela.
|
|
|
Paisaiaren betaurrekoak jarrita, zer balio dauden, zer
|
behar
dauden, eta zer ekintza egin liratekeen dauden balioei eutsi eta etekina ateratzeko, eta erronkei aurre egiteko. Paisaia dinamikoa den zerbait da, eta haren arazoak ez ditugu konponduko erregulazioaren bitartez:
|
|
|
Dinamika horiek non gertatzen diren ere zehaztu
|
beharra
dago, haien atalen ikuspena eta sarbide egokituak aztertuz.
|
|
|
Azken hamarkadetan lehen sektoreak izan dituen aldaketen ondorioz, baserri paisaiak nabarmen aldatzen ari dira, eta aurrera begira hirietatik kanpo dauden landa paisaia horiek nolakoak izatea nahi dugun erabaki
|
beharra
dago.
|
|
|
Gure proiekturako, ECOVASTen metodologia eta fitxa egokitu egin ditugu. Lehenik eta behin, esan
|
beharra
dago gure fitxan ECOVASTek proposatutako hamar gaiak mantendu ditugula, oso egoki jo ditugulako. Aldaketak informazioa aurkezteko moduan eta atal bakoitzari buruz ematen diren argibideetan daude gehienbat.
|
|
2016
|
|
|
Hasteko, esan
|
beharra
dago ez dugula Zaramaga unitate administratibo legez landuko.l957an jatorriz proiektatutako «etxebizitza poligonoa» izango da gure anailsirako jokalekua, lan hau egin ahal izateko nolabaiteko batasun kontzeptuala eta historikoa behar genuelako.Beraz, «jatorrizko nukleoa» delakoaren testuinguraketari ekingo diogu jarraian.
|
|
|
Alde batetik, informazioa tantaz tanta eskuratzen goazela esan beharra dago.Ez gara gazteak, euskaldunak, emakumeak edo langabetuak ikertzen ari, gure kolektiboa 65 urtetik aurreragoko pertsonak, haien etxebizitzak eta bizimoldeak dira. Horrek azpiraturiko edo ikusezin bihurturiko aldagai gehiegi batzen ditu eta, beraz, kontaktazio eta detektatze lana nekeza izatea dakar.Hau guztia esanda, oro har, denetik topatzen ari garela aitortu
|
beharra
dago: elkarrekin bizitzera joan diren bi lagun/ emakume heldu (bata alarguna eta bestea bikote gabea), teknologiarik puntakoena duten milioi bat euroko etxeak (sensorizatua, monitorizatua...), udalen etxebizitza komunitarioen eraikin formatuak (Bermeo, Donostia...), baita cohousing gisara ezagutzen diren eredu datozen etxebizitza kolektiboa eraikitzeko asmoz dabiltzan zaharren taldeak ere (Egunse...
|
|
|
Haurrak hiritartzeko asmo kolektiboari kapitalismoaren interes gordinak batu zitzaizkion urte haietan. Ibilgailu pribatuak eta etengabe produzitzeko gogoak bizi erritmo berria ekarri zuten hirira, eta hirigune frenetiko hartatik umeak babestu
|
beharra
zegoela sinetsi zuten helduek. Etxetik atera eta kanpoan dagoen mundua arriskutsua dela sinetsi dugu, txikiak kalte guztietatik babesteko «haien neurrira» egindako mundu bat sortuz hiriaren baitan.
|
|
|
Oinezkoen erabilerak, berriz, ezezaguna eta legerik gabekoa izan behar du. Ziurgabetasun hori, bat batekotasun hori babestu
|
beharra
dago. Parkean gertatzen dena, geure atarira ekarri behar dugu»1 Egunerokotasunaren baitan sor daitezkeen bat bateko bizipenak (ume zein helduenak) sostengatzeko, alde batetik bestera zeharkatzeko diseinatu ditugun kaleak herritarrentzako egongela bilakatu behar ditugu.
|
|
|
Baina 1 eta 5 urteko umeek ere bakarka edo taldeka lo edo atsedena hartzeko tokia izan dute. Gune hauek umea bera bakarrik joateko ahalbidetuta egongo dira, horrela, edozein unetan nekatuta egonez gero, ez dute irakaslearen beharrik izango deskantsua hartzeko, azken finean, ume guztiak ez dira berdinak eta batzuk beste batzuk baino gehiago deskantsatu
|
beharrean
daude.
|
|
|
Hori entzumenaren eta ikusmenaren zentzumenetarako garrantzitsua da. Entzumenean haur eskola kanpoko soinutik babestua egoteaz gain, pedagogiarako hain garrantzitsua den akustika landu
|
beharra
dago: irakaslea lan egiteko baldintza onean egoteko eta ikaslea soinuekin ez despitatzeko.
|
|
|
Arrisku kimikoen taldean, eraikinaren akaberen, altzarien eta espazioaren parte diren edozein elementuren osagaiak aztertzen dira.Gaur egun, industria kimikoen presentzia handia da gizakion bizitzan eta sortzen eta konposatzen dituzten sustantziak arreta handiz aztertu dira osasungarriak direla zilegitasunez ziurtatzeko.Gogoratu
|
beharra
dago umeek usaimenaren, ikusmenaren eta dastamenaren zentzumena piztu berria dutela; lurrean ibiltzen dira (katamarka edo jolasten), elementuak ahora eramateko joera dute eta lehen usainak hartzen dituzte. Beraz, arreta handia jarri behar zaie aipatutako elementuak osasungarriagoak izateko.
|
|
|
Hori da aztertzen ari dena. Alegia, airearen kalitatea, akustika (espazio zabalek duten arazoa eta pedagogian duen eragin zuzena), argiteria natural eta artifiziala, usaimena, telekomunikazioa, eraikuntzan erabilitako materialen osagaiak (gogoratu
|
beharra
dago umeek gauzak ahora eramateko joera) eta abar. Beraz, I+G+B egitasmo honek Pedagogiarekin zerikusi zuzena duen bezala, Arkitekturaren bio eraikuntzarekin ere erlazio zuzena du.
|
|
|
Alvar Aaltok zioen moduan, gizatiarragoa den arkitektura behar dugu, funtzionaltasunaren kontzeptu teknikoa gainditu
|
beharra
dago, alegia. Gizartean aldarrikatutako gaiei erantzuna emateko ezaguera transbertsalaren beharra daukagu.
|
|
|
Artea, teknika eta funtzionaltasuna, eragile politiko izatearen bokazioa eta inguruarekiko errespetua uztartu ditugu. Hau da, arkitekturaren konplexutasuna berreskuratu
|
beharra
dago.
|
|
|
Horrenbestez, eskoletako epistemologia normatiboaren funtzionamendua zalantzan jarri
|
beharra
dago (Preciado, 2016) eta, ondorioz, heziketa espazioen inguruko gogoeta egitea beharrezkotzat jotzen da. Bakarra, zurruna eta uniformea zen soluzioa alde batera utzi eta erantzun ezberdin eta originalen garaia heldu da, esperimentalak eta irekiak izan behar duten heziketa espazioen beharra dago.
|
|
|
Horrenbestez, eskoletako epistemologia normatiboaren funtzionamendua zalantzan jarri beharra dago (Preciado, 2016) eta, ondorioz, heziketa espazioen inguruko gogoeta egitea beharrezkotzat jotzen da. Bakarra, zurruna eta uniformea zen soluzioa alde batera utzi eta erantzun ezberdin eta originalen garaia heldu da, esperimentalak eta irekiak izan behar duten heziketa espazioen
|
beharra
dago. Ikasleen heterogeneotasuna errespetatuko duen pedagogia erradikalaren eta ondoriozko espazioen aldarrikapena egin behar da, norma binario eta unibertsalak eredu akademikoaren zentrotik aldenduz.
|
|
|
Modu horretan, munduan zehar eraikitzen diren bertsio ezberdinetatik sortzen den esperientzia kolektiboak proiektua aberastu eta hobetu egiten du. Hala ere, esan
|
beharra
dago, zenbait saiakera egin izan dituen arren, Wikihouse proiektuaren informazio sistema zenbait profesionalentzat arrotza gerta daitekeela, eta, beraz nahiko zaila dela jakintza teknikorik ez duten erabiltzaileek beren diseinu prozesuetan integratzea.
|
|
|
Azkenik, gai metodologikoekin lotuta, «hezkuntza gaitasun orokorrak» direlakoak aipatu
|
beharra
dago. Hezkuntzako legeek ardatz garrantzitsutzat jotzen dituzte.
|
|
2017
|
|
|
Baina etxebizitza ezin uler daiteke zerbait isolatu gisa; eguneroko bizitzaren sare konplexuaren arabera pentsatu
|
beharra
dago. Beraz, proposamenek eskala fisiko ezberdinetatik bideratuta egon behar dute, hiri proiektuaren momentu ezberdinetan daudenak.
|
|
|
Hala ere, azterketa historiko hau modu eraginkor batean egingo bada, beharrezkoa izango da garaiko testuinguru teknologikoarekin erlazionatzea. Diseinu parametrikorako konputazio teknologiak erabiltzea behar beharrezkoa ez den arren, esan
|
beharra
dago berebiziko garrantzia dutela. Izan ere, datu kantitate handia jaso eta kudeatzea edo erlazio konplexuak maneiatzea izugarri konplikatua izango litzateke.
|
|
|
Horren ondoren, bertan integratu ziren mass customization estrategia antzekoak beste hainbat enpresak inplementatu zituzten, adibidez, Toll Brothers edo Blu Home enpresek, eta nola ez, Sato, Tocoman eta Ark Open antzeko beste hainbat proiektu gauzatu zituzten (Ribot, Borrego, García German, García Setien, 2017). Hala ere, esan
|
beharra
dago, proiektu arkitektonikoan erabiltzailearen integrazioari dagokionez, pauso bat haratago joan zela. Ordura arte makinak denboran desfasatuta zeuden arkitektoen eta erabiltzailearen arteko bitartekari lanak baino ez zituen egiten.
|
|
|
Sato PlusHome proiektuko online plataformaren bitartez erabiltzailea denbora errealean gertatzen zen proiektu prozesu konplexuago batean txertatzea lortu zen, non ingeniariek, material zuzkitzaileak edo enpresa eraikitzaileak ere parte hartzen zuten. Hori dudarik gabe ez litzateke posible izango Internetik gabe, baina, hala ere, esan
|
beharra
dago gaur egungo Interneten bidez lan egiteko moduekin konparatuz gero, prozedimentu ia arkaiko bat kontsideratu genezake.
|
|
2018
|
|
|
Bi deialdien artean 30 lagunen izen ematea egon zen, eta nabarmendu
|
beharra
dago parte hartzaileen aniztasuna, bertaratu zirenen artean lanbide liberala jorratzen zuten arkitektoak, udal arkitektoak, unibertsitateko irakasleak, itzultzaileak, Arkitekturako ikasleak zein Arkitektoen Elkargoko ordezkariak egon baitziren.
|
|
|
Gure lurraldean eraikitako geltoki gehienen dimentsio eta tipologia egokiak bideratua, eraikin ezin aproposagoak egin dituzte bizitoki erabilera garatzeko. Kontuan izan
|
beharra
dago geltoki eraikinaren azalera handi batek jada jasotzen zuela etxebizitzaren erabilera, bertan jardungo zuten langileak zein gehienetan haien familiak jasotzeko aukera izanik. VascoNavarro burdinbidean zehar adibidez, garai batean izan zituen 86 eraikinetatik gutxienez 30ek etxebizitza erabilera izan zutela zenbatu dugu, bertan, 85 etxebizitza jasotzen zirelarik.
|
|
|
Okupazio hitzaren esanahia edota definizioa sakon aztertu bagenu ere, ikerketa honetan, jabetza publikoaren erabilera pribatutzat hartuko dugu, eraikinaren benetako jabe den gizarteak egoera horretatik inongo abantaila edo etekinik ateratzen ez duelarik. Errealitate ori gaur egungo gertakaria ez dela gogoratu
|
beharra
dago, gure gizartean fenomeno goiztiarra izanik. Neurri bateraino okupazioa gizartearen parte ere den kolektibo baten beharren ondorioz emana dator jabetza baten erabilerarik eza suertatzen denean gehienetan, eta prozesu horretan bi faktore hauek elkarrekin lotzen dira:
|
|
|
8 Edozein mailatako eskuduntza publikoa duten burdinbideetako elementu arkitektonikoak berrerabiltzeko prozesuetan, eraikin horien etorkizuna bermatuko duten erabilera berrien errentagarritasun ekonomikoa helburu duten proposamenak aurkezten saiatu
|
beharra
badago ere, ondarea kokaturik dagoen inguru sozialarekiko gizarte errentagarritasuna kontuan izan da, hots, gizarteak ondarearen berrerabilerari atera diezaiokeen etekina edo prozesuaren emaitzak gizarteari eskaintzen dion ongizate zerbitzu maila.
|
|
|
Hala ere, posible da kontrol profesionala polarizatzea eragile amateurrei kontrol eremuak lagatzeko, azken mende erdian Open Building aren teoriei jarraituz egindako esperientziak frogatzen duen bezala. Bestalde, esan
|
beharra
dago, Open Building aren teoriak eskala eta erabilera oso espezifiko bateko kontrol eremuak soilik lagatzen dizkiela ez profesionalei.
|
|
|
Boterea gorputzen desioaz eta botereaz jabetu da, eta horren adierazle da euskal geografia osoan dauden event en kopuruaren loraldia. Esan daiteke gaur egun Lurralde Antolamendurako Artezbide berrien
|
beharra
dagoela, berandu etorri eta beharrezkoak direnak. Horietan event en eragina neurtu edo mugatu beharra dago, eta etorriko direnak aurreikusteko, edo sortu diren egoerak konpontzeko.
|
|
|
Esan daiteke gaur egun Lurralde Antolamendurako Artezbide berrien beharra dagoela, berandu etorri eta beharrezkoak direnak. Horietan event en eragina neurtu edo mugatu
|
beharra
dago, eta etorriko direnak aurreikusteko, edo sortu diren egoerak konpontzeko. Berez oso zurruna den lanabes hau aldatu beharra dago, tokian tokikoari lehentasuna emanez eta ez ekonomia hegemonikoari bidea erraztuz.
|
|
|
Horietan event en eragina neurtu edo mugatu beharra dago, eta etorriko direnak aurreikusteko, edo sortu diren egoerak konpontzeko. Berez oso zurruna den lanabes hau aldatu
|
beharra
dago, tokian tokikoari lehentasuna emanez eta ez ekonomia hegemonikoari bidea erraztuz. Globalaren eta lokalaren arteko talkaren beste adibide bat.
|
|
2019
|
|
|
Arazoa enfokatu
|
beharrean
gaude. Nazio Batuen aurreikuspenen arabera, 2050erako populazioaren %66, 4 hirietan biziko da (Ribera, 2018), eta Euskal Herria ez dago tendentzia horretatik at. Egungo hirigintza eta merkatu ereduarekin, horrek esan nahi populazio masa izugarriak egongo direla oinarrizkoa den elikadurarekiko menpekotasun egoera sakon batean.
|
|
|
Horrela, bertako kulturaren difusioa eta berrezarpena bultzatzeko proiektuan, arte plastikoen arloan, aurreko hamarkadetan ospea lortu zuten artistek, bai eta beren lanek ere, babes publiko berezia jaso zuten. Artista horiek nagusiki Gaur taldeko partaideak izandakoak ziren, hots, hirurogeita hamarreko hamarkadan sortutako Euskal Eskola mugimenduko azpitalde gipuzkoarra zena1 Gogorarazi
|
beharra
dago sortzaile horien garaiko nahi bateratua euskal kulturarentzat iruditegi berri bat osatzea zela, hain zuzen ere, ahozko tradizioan gertatzen ez zen bezala, euskal kulturak ez baitzuen ia imajinario bisualik. Era horretan, Trantsizioaren hasieran sumatzen zen norabide politiko eta kultural berriarekin, esan daiteke iraganeko xede hori nolabait lortu egin zela.
|
|
|
Testuaren momentu honetan, gomendagarria litzateke arrazoiketa gelditzea eta zenbait kontzepturen inguruan argibideak ematea; «komiki» hitzaren inguruan aipamen semantiko batzuk egin
|
beharra
dago. Komikiak izen asko jaso ditu, oraingoz arte gaztetzat hartzen baita:
|
|
|
Orain arte mahai gainera ekarri diren erreferentzia oro espazio arkitektonikoak eta fikzioak erlazionatzen dituzten bideo-jokoen diseinuaren teoriari buruzko testuetatik datoz. Baina, aipatu
|
beharra
dago bideo-jokoetan hain nabarmenak diren fikzioak eraikitzeko mekanismo hauek eguneroko espazio arkitektonikoetan ere aurki genitzakeela, modu askoz zoli batean eta hartzailearekin inongo pakturik egin gabe. Adibide gertu bat aipatzearren, Bizkaiko hainbat ordenantza munizipalek eraikuntza berriko familia bakarreko etxebizitzak baserri tradizionalaren patroi estetikoei jarraitzera behartzen dituzte2 Modu horretan, hormigoizko eta altzairuzko etxeak zurez eta harriz apaintzen dira, estalkiak teila gorriz estaltzen dira eta beirate handiak erabat debekatzen dira.
|
|
2020
|
|
|
Alternatiba kontrahegemonikoak eraikitzerakoan, premiazko erronka da mugimendu sozialek erakutsitako energia eta inteligentzia berberaz babestea ondasun komunak. Ura, baliabide berdingabea, Uraren Kultura Berri baten barruan aitortu
|
beharra
dago, Chalchiuhtlicue jainkosa bezala, pertsonen eta planetaren bizitzaren erdigunean jarrita.
|
|
|
Uraren kudeaketaren inguruan herri ekimena antolatzearren, Xarxak Valentziako Erkidegoko Uraren Behatoki Herritarraren (OCACV) sorrera bultzatu zuen, zeina Valentziako Generalitatearen gobernuak asumitu zuen aurreko legegintzaldian. Esan
|
beharra
dago, ezen, Generalitatearen Klima Aldaketaren Valentziako Estrategiaren5 parte izan arren (72 neurria), Behatokia ez dela egitasmo amaitua, eta horregatik ezin aurkez dezakegu hemen emaitzarik.
|
|
|
Harrezkero, jardunbide eta diskurtso mediko, juridiko, ekonomiko eta arkitektoniko berritzaileak sortu ziren, eta haiek hiria gaixotzat, arriskutsutzat eta itsusitzat jotzen zuten. Beraz, sendatu, diziplinatu eta estetizatu
|
beharra
zegoen. Diskurtso horiek hiri ehunean erabateko eraldaketa historikoa ekarri zuten:
|
|
|
Posible al da hazkunde esponentzial hori gelditzea? Gizakiak, animalia komunitate handi gisa ulertuta, instintiboki ez dio inoiz bere kabuz erreproduzitzeari eta hedatzeari utziko, eta nekez onartuko du hazkunde hori eteteko
|
beharra
dagoela. Baina, animalia soziala den aldetik, antzeko jokabideak izateko joera dugu gure ongizatea gidari dugula.
|
|
|
Aipatu
|
beharra
dago Interneten topatutako promozioak izanik, erosle posiblearen perfila mugatu izana. Era berean, beste analisi sakonago baterako utziko genituzke bestelako faktore batzuk, hala nola balkoi/ terrazen presentzia (promozio konkretuaren kalitatearekin erlazionatuta egon daitekeena) edo barne banaketaren eta biztanleen egoera sozioekonomikoaren arteko erlazioa.
|