|
2000
|
|
|
Bertsolaria ez izan arren, zama astunegiak bizkarreratuz ibili ohi zen plazarik plaza. Guregatik eginiko lanak ez zaizkio astotxoari
|
behar
bezala eskertu. Gainera, bizkarreko bat edo beste ere jaso izan du.
|
|
|
MENDI eta larreetatik, flora eta faunatik, kulturara. Herriko artistak, musikoa eta pintorea bera, Goyak eta Iparragirrek herri honekin izan duten lotura
|
behar
bezala aldarrikatzekotan, gai horien azterketan sakondu beharra planteatzen du. Badagoela tesi baterako gaia:
|
|
|
Kristina sozietateak Espainiako Estatuko sarean dagoen merkatuaren parte handi bat okupatu nahi du oraindik
|
behar
bezala garatuta ez dagoen arlo batean. Kontsultategi enpresa sortzaile antzeko bat sortu nahi dute Interneten negozioa egin nahi duten konpainia handiei soluzio integralak eskaintzeko xedez.
|
|
|
Ez dago mugarik euskarak gainditu ez dezakeenik. Oztopoak hor egonda ere, euskara ez dago gaizki, bere txikitasuna ez da mugarria kulturgintza
|
behar
bezala eraikitzeko. Islandian esaterako, 300.000 baino ez dira eta, ba al dakizu zenbat egunkari dituzten?...
|
|
|
PPkoei, PSOEkoei, eta Sanz jaunari, oso ongi. Zorionez, batzuk konturatzen hasiak dira haien erantzukizuna ere badela euskara
|
behar
bezala ez garatu ez izana.
|
|
|
Gaueko enuresiak (edonork ulertzeko moduan ohean pixa egiteak) 5 urtetik 15era bitarteko 28.000 ume inguru afektatzen ditu Euskal Autonomia Erkidegoan. Patologia hori larria ez den arren, ondorio psikologiko eta afektibo larriak eduki ditzake umearentzat
|
behar
bezala tratatzen ez bada, Maria Angeles Municio pediatra eta Haur Erizaintzako katedradunak Bilbon adierazi bezala. " Gau enuresia loaldia bitartean pixa egitea izango litzateke, umearen borondatearen kontra.
|
|
|
Komunikabideetan presentzia gehiegi izatearen arrazoia askotan entzun dut baina inoz ez sinistu. Egia izan daitekeena da komunikabideek
|
behar
bezala ez lantzea baina leku emateak onurak ekarri behar dizkio berez. Formula egokiak bilatu egin behar dira eta horretarako formula desberdinak landu zer lortu nahi den jakinez.
|
|
2001
|
|
|
Beraz, berriro ere azkenerako langileek ordaindu behar dituzte PPren Gobernuko interes partikularrek eragindako krisialdi politikoaren ondorioak. Izan ere, PPren Gobernua ez da gauza baliabide ekonomikoak diskriminaziorik egin gabe
|
behar
bezala administratzeko, kontuan izanik, gainera, neurri handi batean, Gizarte Segurantzaren bidez, langileengandik eta horien enpresengandik lortutako baliabide ekonomikoak direla. Urtean 12.000 milioi pezeta, ELAk bere azken Biltzarrean adierazitakoaren arabera.
|
|
|
Hobetuzen egoera benetan da ahula, eta, Hobetuzeko LABen ordezkari Arrearen esanetan, bi aukera aurreikus daitezke: batetik, Madrilek akordioa
|
behar
bezala bete gabe jarraitzea, hau da, langileek INEMen jartzen duten dirua ez ematea Hobetuzi, eta, bestetik, Eusko Jaurlaritzak jarrera ausarta hartu eta dagokion finantza bermea egituratzea.
|
|
|
Gizarte Segurantza ez zegoen prestaturik emakumea lan esparruan sartu den neurri garrantzitsuan sartzeko, eta, 60ko hamarkadako Espainiako Estatuaren gizarte egiturari atxikita geratu da. CESek dioenez, nahiz eta emakumeek lortzen duten estaldura esparrua, sistemaren babes maila eta prestazio kopurua, azken urteotako arau aldaketei esker, zertxobait hobetu den," oraindik ez da lortu gaur egungo gizarte eta lan arloko egiturari
|
behar
bezala egokitzerik". Prestazioak eskuratzeko ezaugarriak eta baldintzak, txostenak dioenez, gaur egungo gizartearen eta ekonomiaren egiturari baino 60ko hamarkadako Espainiako gizarteari lotuagoak daude.
|
|
|
Poliziena oso ikusita eta desprestigiatuta dago, epe ertainera bultzatzailearen kontra bihur daiteke gainera. Epaileen gerra liki tsa oraindik
|
behar
bezala desenmaskaratu gabe dago, beraz, errentagarria da, eta, medikamentuetan jartzen den bezala, ez zaio ezagutzen ondorio txarrik. Oraingoz, gehitu behar.
|
|
|
Eskolan antzerkigile handiak irakurri eta ikertu ditugu; erabilitako estiloa, ekintzaren egituraketa, pertsonaien izaerak. Eztabaida luzeak eman ohi dira hau dela eta, alegia, antzerkigintza bere horretan aztertu behar dela eta ez literatura ikasgaiaren barruan, izan ere, baduelako berezko pertsonalitatea; eta, batez ere, antzerki lan bat ezin delako
|
behar
bezala ezagutu jende aurrean eskaini arte. Baina, era berean, antzerkiaren lan handiak ezagutu ezinak izango zitzaizkigun paperean jaso izan ez balira.
|
|
|
Izan ere, etorkinen eskubideak onartzen eta errespetatzen Europako 10 estatua dela ohartu baita. Frantziako nahiz Europako Gobernuak etorkinen trafikoa eta hauek esklabo gisa tratatzen dituztenen aurka ari dira, baina ez dute aski egiten etorkinak
|
behar
bezala integratzeko".
|
|
|
horrelako arrantza ontziak %40an murriztea 1998rako, urtero zerrendak egitea. Hala eta guztiz ere, erabaki horiek ez dira
|
behar
bezala bete. Ikusi egin da EBk gogor eusten dion bere agindua betearazteko asmoari eta datorren urteko urtarrilaren 1etik aurrera erabat kenarazten dituen.
|
|
|
Guk, bertsotan ibiltzen garenok, aukera bikainak izaten ditugu bazterrak ezagutzeko eta gainera
|
behar
bezala, hau da, bertakoen ahotik historia entzunaz eta bizimoduaz jabetuz. Ez gara harriak ezagutu eta kitto geratzen.
|
|
|
Liberalek Urnieta kiskali zutenekoa gogora ekarriz hasten du Mikel Atxagak bere ibilbidea, eta harrez geroztik herri horretan euskalgintzan gehien nabarmendu diren urnietar zein urnietartuen izenak biltzen ditu eta haien lanen berri eman. Mikel Atxagak dio, etorkinen uholdeak eta bat bateko hazkundeak gehiegi aldatu dutela Urnieta, gaurko gazteek haren izaera eta bilakaera
|
behar
bezala ulertzeko. Eta bereziki horiexek herria hobeto ezagutu eta gehiago maita dezaten saiatu da" Gure Urnieta" n argibideak eta ereduak eskaintzen.
|
|
|
11:00ak aldera, ogitarteko eta ardo zahatoarekin Urgulera, Igeldora edo portura joaten dira ikusleak estropada jarraitzera. Estropada
|
behar
bezala jarraitzeko, ardo zahatoa, irratia, ogitartekoa eta prismatikoak eramaten dituzte beteranoek. Badira, hala ere, tabernako telebistan ikustea nahiago dutenak.
|
|
|
Apika tirioak eta troiarrak bere komenentziara pilatze horrekin ez zuen irakurle haxix zalea
|
behar
bezala izutu, eta horrela ekiten zion hurrengo pasartean: " Atxis erretzeak ihes egitera bultzatzen du, gizartea ahaztutzera, alferkerira… asieran, eta gero etxetik ihes egitera, pop jaietara, eta norberaren buru erailtzera".
|
|
|
Marko legal propioa da behar dena, Justizia Euskal Herrian
|
behar
bezala aplikatu dadin. Zilegizko zaiguna, gurea zena eta bagenuena, mende batzuk jada deuseztu zutena batzuek eta besteek, errekuperatu dezagun.
|
|
|
Emilio Guevarak Egibarren aurka esandakoa astakeria iruditzen zait. Joseba Egibarrek herri honetan bakearen alde egin duen saiakera ez da
|
behar
bezala eskertua eta aitortua izan. Josebaren ekarpen eta sakrifizio pertsonala kontuan harturik, etorriko da hori gauzatzeko garaia.
|
|
2002
|
|
|
Arriskua idazleak garai historikoa deskribatzeko orduan akatsak egitean datza. Nahita edo nahi gabe, garaiaren bere ikuspuntu «bereziak» eraginda edo
|
behar
bezala dokumentatu ez delako. Jean Plaidy ren lanak horren adibide garbi batzuk eskaintzen ditu.
|
|
|
Oro har, bi alderdi azpimarratu nahi nituzke. Lehena, teoria ekonomikoa ez dela
|
behar
bezala landu, teoria batek aurreikuspenak egiteko ez badu balio, teoria horren oinarriak ez daudela oso ondo finkatuak esango bainuke; ondorioz, urtean zehar bi edo hiru aldiz ekonomiaren aurreikuspenak doitu behar izaten dituzte arduradun politikoek. Bigarrena, irailaren 11 baino hilabete batzuk aurretik hasiak ziren krisialdiaren ezaugarriak azaltzen, nahiz NYeko ekintza horren ondoren egoera larriagotu den; ondorioz, enpresek lanpostu murrizketak areagotu egin dituzte.
|
|
|
Behin honaino iritsiak, agian euskaraz ez zitzaiela
|
behar
bezala ulertu eta, gaztelerazko azalpena jartzen zuten: " Se dara entrada a la h intervocalica en los casos explicitamente indicados por la Academia, es decir, en ruptura de diptongo aho, ohe, ehun".
|
|
|
Hala ere, arroparen mundua konpetentziak eta norgehiagokak zuzentzen du eta handiak txikia zapaltzen du beti. Euskaldunok daukaguna, gurea dena, zaindu genuke, jendeak ez baitu beti
|
behar
bezala gure lana baloratzen.
|
|
|
Izan ere, jakinarazpen hauetan zerbitzuak zein udal oharrak euskaraz edota ele bitan jaso nahi dituela agertzen du sinatzaileak: " Jakinarazpen honetan aipatzen diren oinarrizko hizkuntza eskubideak
|
behar
bezala bermatzen ez zaizkidan bakoitzean jakinarazpenak berez aintzat ez hartzeko eskubidea dut, eta nire herritar eskubideak inongo bazterketarik gabe bermatuak izan daitezen, helegiteak aurkeztu edo hartu beharreko beste neurriak aztertuko ditut", argi utziz. " Administrazio publikoa herritarrek sostengatutako zerbitzua eta herritarrei zuzendutako zerbitzua da eta hau horrela, bere betebeharra da herritarren hizkuntza eskubideak bermatzeko beharrezkoak diren erraztasun eta bitartekoak jartzea.
|
|
|
jende eskubideak unibertsalak dira. Mendebaldeak ere ez ditu
|
behar
bezala errespetatzen, eta badugu gure etxean zer egin; halere, ez naiz batere inperialista edo zapaltzaile sentitzen emakumeen askatasuna herri islamikoetan oso murriztua dela esaten dudanean. Beraien kulturari errespetuak ez dakar begien ixtea.
|
|
|
Nolatan burutu da ondare historikoaren espolio larri hau inpunitate osoz? Zergatik ez dute bertako arkeologoek lan profesionala
|
behar
bezala burutu. Zer dago honen guztiaren atzean?
|
|
|
Heideggerek esaten zuen ere heriotzerako jaio garela, eta horrela izango da noski. Beraz, bitartean, bizirik gaudela ospatzea dugu onena, gauza asko baitaude ederrak eta ez ditugunak
|
behar
bezala miresten, gauza handitan galduak gabiltzalako eta ez daukagulako batere serenidaderik.
|
|
|
Lan harremanetarako euskal esparrua ez da huskeria, ez horixe. Funtsezko egitura da Euskal Herriko langileen eskaerei
|
behar
bezala erantzuteko. Negoziazio kolektiboak, langileen formazio etengabeak, sindikatuentzako diru laguntzak berak... horiek guztiek ikuskizun handia dute lan harremanetarako euskal esparruarekin, hala Espainiako Gobernuak, nola Espainiako sindikatuek, errespetatzen ez duten eta errespetatu nahi ez duten esparruarekin.
|
|
|
Baina bai espero dezaket euskaraz bizitzeko aukera errealak dauden tokietan erabilera handiagoa izatea. Toki horietan ez dugu
|
behar
bezala asmatu, edo behintzat ez da ikusten. Erabilera ez formalean ere ez dugu behar bezala asmatu, eta hor egiten da bizitza gehiena.
|
|
|
Toki horietan ez dugu behar bezala asmatu, edo behintzat ez da ikusten. Erabilera ez formalean ere ez dugu
|
behar
bezala asmatu, eta hor egiten da bizitza gehiena. Eskolak euskaraz dakiten pertsonak ematen dizkigu baina ez euskal hiztunak, alegia, euskaraz mintzo direnak, eta gainera eskolari ezin diogu hori eskatu.
|
|
|
Eskolak euskaraz dakiten pertsonak ematen dizkigu baina ez euskal hiztunak, alegia, euskaraz mintzo direnak, eta gainera eskolari ezin diogu hori eskatu. Hori beste nonbaiten landu behar da eta hor ere ez dugu
|
behar
bezala asmatu. Guztiok gehiago eta hobeto saiatu beharra dugu etxetik kanpoko gertuko komunitatearen euskarazko auzogintzan eta zerbitzugintzan.
|
|
|
Paperean jarri nituenen artean bi ekarri nahi ditut, liburua irakurri ondoren idazten ari naizen honetara: Esaten nuen, batetik, Koldo Zuazoren saioan ez zirela behar bezala bereizten idatzia eta ahozkoa eta, bestetik, ez zela
|
behar
bezala azaltzen zer den euskara batua. Eta ustezko bigarren hutsune hori betetzeko edo, honako hauxe idazten nuen:
|
|
|
Paperean jarri nituenen artean bi ekarri nahi ditut, liburua irakurri ondoren idazten ari naizen honetara: Esaten nuen, batetik, Koldo Zuazoren saioan ez zirela
|
behar
bezala bereizten idatzia eta ahozkoa eta, bestetik, ez zela behar bezala azaltzen zer den euskara batua. Eta ustezko bigarren hutsune hori betetzeko edo, honako hauxe idazten nuen:
|
|
|
Gain hartan lore horixka anitz atzematen dut. Alta, hemendik nekez ikusiko ditugu
|
behar
bezala. Eta hurbilagotik ikustekotan, bideari ekin diogu.
|
|
|
" Gure asmoa pazienteei laguntzea da, beren medikazioa
|
behar
bezala har dezaten", dio Marisa Martinek, aipatu saileko arduradun batek. " Normalean horrelako unitateetako gaixoek zortzi edo hamar botika hartzen dituzte egunero, gutxienez.
|
|
|
Nire ustez,
|
behar
bezala ulertua izan ez zen film bat izan zen «Perdita Durango»ren hurrengoa: «Muertos de Risa».
|
|
|
egileena, kritikoena, hedabideena, instituzioena eta abar. Azken batean,
|
behar
bezala gutxitan funtzionatzen duen borondate multzo baten esku hartzea
|
|
|
Urtero egin ohi duen bezala, euskaraz, gazteleraz eta frantsesez plazaratzen du Euskaltzaindiak aurreko urtean zehar erakunde honek izan duen jarduna. Izan ere, «Euskaltzaindiaren Oroitidazkia 2001» honen aurkezpenean Xabier Kintanak adierazten duenez, Euskaltzaindia osatzen duten euskaltzainak, urgazle laguntzaileak, kudeatzaile teknikariak, informatikari, biblioteka eta bulegoko lankideak ere, ez omen dira
|
behar
bezala konturatzen beren lan isilean zer nolako eraikuntza mamitzen ari diren, batez ere lan horiek beren bana banako izaeran maiz izaten duten itxura apalagatik. Eta horretarako dira urteroko Oroitidazkiak, maila guztietan Euskaltzaindiak egindakoa bai bertakoen eta baita beste guztion begien aurrean azaltzeko.
|
|
2003
|
|
|
joan den azaroan, Andoainen, Luis Ruano eta Luis Montecelo langileak eraikitzen ari ziren etxean hil ziren, eta haiekin batera ziharduen Antonio Cuadrado oso larri zauritu zen. Bi langile zenduak seigarren solairutik behera erori ziren, igogailuaren zulotik barrena,
|
behar
bezala segurtatu gabe zeuden ohol batzuk zapaldu zituztenean. Osalan erakundearen txostenaren arabera, honako alderdi honengatik gertatu zen istripua:
|
|
|
Paris, funtsean, mutu geratu da gure arazoen aitzinean. Konparazione, gure unibertsitatea ez da batere ongi, ikerketa saila ez da
|
behar
bezala garatu. Ikasleek ezin dituzte beren ikasketak hemen hasi eta bukatu.
|
|
|
Ezaugarri du profesionalak estreseko egoera etengabeari emandako erantzuna dela, eman dezakeena baino askozaz gehiago eskatzen zaiolako. Gainera, eskuarte eta sostengu urriak izan ohi ditu bere lana
|
behar
bezala egiteko, eta espektatiba profesionalak ez zaizkio inoiz betetzen. Azkenean, profesionalak, kontrolatu ezin duen egoera horri aurre egiteko, aldentzeko jarrera hartzen du, eta erabat galtzen du egiten duen lanarekiko interesa.
|
|
|
Ikuspegi horren aurka, kontuan izan behar dugu ume bati, baldin
|
behar
bezala gosaldu eta bazkaldu ez badu, zail egingo zaiola errendimendu akademiko egokia lortzea; baldin ikasgelako zarata maila 70 dezibelekoa bada, transmititutako mezuaren %50a jasotzeari utziko diola, urduriago jarriko dela eta gutxitu egingo zaiola kontzentratzeko eta irakurtzeko gaitasuna; baldin irakasleak, ikus entzunezko kulturara ohitutako ikasleen arreta erakartzeko, klera eta arbela badi... Gainerakoa, beraz, eskolako arrakasta edo porrota baldintzatzen ari diren faktore horietan guztietan eragitea litzateke.
|
|
|
" Horrekin erabat ados gaude, baina hori nork egingo du? Enpresa ikuspegitik egin dituzte planteamenduak eta, gaur egun, dagoen eskariari
|
behar
bezala erantzuteko ez dugu baliabide nahikorik. Gainera, horrek bai maila komertzialean, bai kudeaketa mailan profesionalizazioa eskatzen digu, eta hori beste gastu bat litzateke", esan digu IKAko arduradun Mailu Lasartek.
|
|
|
Horretarako, irailetik aurrera, ikastetxez ikastetxe, Hego Euskal Herrian irakaskuntza teknikoa euskaraz jarraitzeko diren aukerak azalduko dituzte. Hegoaldean diren egiturak erabili nahi dituzte, ondoren gazteak Iparraldean enpresa berriak sortzeko
|
behar
bezala trebatu daitezen. Hezkuntekeko lehendakari den Beñat Castorenek Ipar Euskal Herrian industria bultzatzeko heziketa teknikoa bultzatu beharra dagoela azpimarratu du.
|
|
|
Inoiz gertatuko zitzaian. Hitz bat
|
behar
bezala idatzi euskaraz eta bere burua zuzentzeko duen automatismo batez, ordenagailuak hitza desitxuratzea. Nirearen pantailan, konpontzen ikasi arte," ariketa" idaztearekin, automatikoki" hariketa" azaltzen huen.
|
|
|
Alebinetan bi kirol egiten dira eta infantiletan (13 urte) kirol bakarra praktikatzen da. Baina hori
|
behar
bezala egitea ez da teknikariaren ardura, profesionalak bere haurrekin ahal duena egiten duelako. Neurri handian, zentroaren zuzendaritzaren baitan dago, berak markatu behar ditu bideak kirola edo dena delako aktibitatea ongi egiteko.
|
|
|
Badirudi sistemak funtzionatzen duela. Iñakik esan du ez dagoela medikurik inor
|
behar
bezala bideratzen duenik. Bada, Irunen, esaterako, medikuak sintoma horiek detektatu bakarrik egiten ditu, eta detektatu ondoren gaixo hori aktibitate fisikora bideratu.
|
|
|
Beste artikulua EGAri buruzkoa zen. Oker ez banago, esaten zenuen euskaldunok EGA lortzeko hainbesteko zailtasun izateak, edo
|
behar
bezala idazteko hainbeste zailtasun izateak, eskola sistemaren porrota adierazten zuela.
|
|
|
Hauxe du helburu: teknologia berriek enpresa txiki eta ertainetan duten eragina edota negozio elektronikoa
|
behar
bezala baloratzeko lagungarri izatea. Azpimarratzen dituen gaiak, berriz, ondokoak dira:
|
|
|
Ikerketa egiterakoan, aurretik egindako ahalegin guztiak izan zituzten kontuan hau da, ELAkoena, Mexikokoa eta Altaffayllakoena, haietan agertzen zena
|
behar
bezala aztertzeko. Gainera, Altaffayllakoek jarritako metodologia berarekin, epaitegi eta erregistro zibil guztietara jo zuten, gerra garaiko lekukoek esateko zutena arretaz entzun eta aztertu, eta herriz herri elizak eta kanposantuak arakatu zituzten.
|
|
|
Horrela, tortilla bat egitean arrautza
|
behar
bezala ez mamitzeak (gorringoan dago arazoa), edota hozketa behar duten janariak hartu eta ordutan eguzkitan eduki ondoren kontsumitzeak (hondartzara edo erreka bazterretara joan eta askotan gertatzen dena), janari intoxikazio bat ekar dezake. Eta horrelakoak uda partean agertzen dira gehien, janarietan dauden germen horiek tenperatura altuak behar baitituzte ugaltzeko.
|
|
|
Bereziki, horien artean, ingelesa errazteko ideiaren inguruan lanean hasi diren hizkuntzalariak. Aintzat hartu dute horiek ingelesez
|
behar
bezala egitea ez dela nolanahiko erronka, askori benetan zail gertatzen zaiola. Susmoa dute ez ote diren alferrikako indarrak galtzen behin baino gehiagotan ingeles perfektuaren atzetik.
|
|
|
Betiko baserri mundu hura desagertzen ari zaigu, eta harekin batera, bere kultura. Eta antzinako herrien, eta zehazki euskaldunen, kolorearen mundua
|
behar
bezala ulertzeko, iraganean murgildu beharra dago eta aurreiritziak baztertu.
|
|
|
\ Eta ohera joan aurretik, bueltatxo bat eman dezatela komunetik, pixa egin eta maskuria
|
behar
bezala husteko.
|
|
2004
|
|
|
Ziklismoan aipatzen dira: taldea desagertu dela, beste batek ez dituela soldatak
|
behar
bezala ordaindu... eta hori mundu guztira ailegatzen da. Real Madridek milaka milioiko zorra dauka.
|
|
|
Azken finean, denok daukagun ezagutza jasotzen dugun informazioaren araberakoa da eta datorren informazioaren zehaztasunak garrantzia du. Tourretik kanpo beste zerbait badago, eta hori
|
behar
bezala saltzen baldin bada, akaso egoera pixka bat oreka daiteke. Gainera, uste dut denen onerako izango dela, hartara babesleak berak ere ez du Tourra bakarrik izango bere enpresaren berri emateko, beste bide batzuk ere izango ditu.
|
|
|
Benetako azterketarik inor gutxik egiten du. Sakonki,
|
behar
bezala, gaiak ez dira aztertzen. Itxuraz, hori eman dezake, baina datuak esku artean ditugula, ez dut uste ziklismoak gizarteak oro har bizi duen krisia baino larriago ezer duenik.
|
|
|
Zentro gerontologiko eta sozio-sanitarioetan plaza berriak ireki dira eta aurrerantzean gehiago ere irekiko dira. Beharrezkoak dira egunetik egunera ugariagoak diren, eta laguntza eta arreta konplexuak bezain garestiak behar dituzten pertsonak
|
behar
bezala artatu eta zaintzeko.
|
|
|
Dena den, alde onak ere aipatzen dira txostenean: lekuak garbi zeuden, desinfektatzeko errazak ziren, eta laneko tresna guztiak
|
behar
bezala esterilizatuta eta gordeta zeuden.
|
|
|
Ezker abertzaleari dagokionez, oraingo emaitzek primerako txanpa eskaintzen diote hauteskunde prozesu horri
|
behar
bezala ekiteko. Baina pilota handia datorkio teilatura, hobeto esanda, datorkie Hiruko Gobernuari eta ezker abertzaleari:
|
|
|
Besteren ustez, sortzea eraikitze prozesu magikoa da. Hau da, ideia eta sentimenduen zurrunbiloa sistematizatzen jakitea baino, hura deskribatzen iaioa izatean datzala, horretarako ditugun lehengaiak
|
behar
bezala ordenatuz. Hein batean kontrajarriak izan arren, bi teoriok badute funtsik, eta ez noa ni bata ala bestea aukeratzeko apetan inor jartzera, azken finean inporta duena emaitza bera baita:
|
|
|
Edozelan, gaiari berriz heltzea eskatuko diete legebiltzar guztiei, baita dagoeneko onartuta daukatenei ere: " Legebiltzar horiek lege proposamen bat bidali zioten Madrilgo Diputatuen Kongresuari, zigiluetan ageri den hizkuntza
|
behar
bezala arautu dadila eskatuz, baina Madrilen ezezkoa eman zioten". Ezezko hura da, hain zuzen, orain kanpaina berriz abiatu izanaren zergatia.
|
|
|
Beraz, nazioartean asko erabiltzen diren ibilbide luzeko joan etorriak zertxobait arintzen ditu eta bizi kalitatea hobetzen du lana hurbilago egiten delako. Gainera, beste sektoreetako enpresek egindako lanaren errentagarritasuna deuseztatu, zerbitzuaren kalitatea areagotu eta segurtasuna nahiz produktua
|
behar
bezala ematea bermatzen du. Baina beste aldetik, eraginkorrak diren azpiegiturak eta koordinazioa behar ditu, eta baita zama lanetaz, garraiatu beharrekoa ontziratu eta ontzitik ateratzeaz nahiz portua kudeatzeaz arduratzen diren enpresak ere.
|
|
|
Kontuan izan aurrez aurre genuela Estatuko betiko mentalitate jakobinoa, ezkerreko sektoretan ere oso errotuta zegoena, eta gertu, zain, indar erreakzionario dezente. Zoritxarrez ez genuen erabaki,
|
behar
bezala, lurraldetasunaren auzian. Hori konponduta egonez gero, autogobernuaren mailak ekinez gaindituko genituzke.
|
|
|
EAJk trantsizioan eman zuen pausoa hutsala izan zen. Euskal arazoa eta zauri historikoa ez ziren
|
behar
bezala itxi eta EAJko hainbat kide etsituta eta zapuztuta dago egun. Alderdien Legearen aurrean EAJk atzera pauso bat eman du berriz ere. Baina dagoeneko ez dio balio esateak hau demokrazia mugatua dela.
|
|
|
Nola txonta hala zanpanaren baten kexu kolka periodikoren batean, erdararen batean, argitara ematen ez den arte: semaforoa edo turismo bulegoa zein paretan den adierazten duen txartela adarren batek ez duela
|
behar
bezala ikusten uzten edo atariko marmolean orbela osatuko den beldur dela edo pareko tabernako terrazan halakok zenbat zer edaten duen ezin garbi ikusi duela edo itzal ederregia zabaltzen duela udaren onenean edo...
|
|
2005
|
|
|
Hizkuntz ereduen" zeregina" legeak ezarritakoa ziurtatzea da, hots, derrigorrezko hezkuntza amaitutakoan ikasle guztiak euskaraz zein gaztelaniaz
|
behar
bezala jarduteko gai izatea. Badakigu gaur egun teoria hutsa dela hori, ordea.
|
|
|
Bi ohar. Batetik, diozu herri xumeak ez duela tresnarik hau
|
behar
bezala ulertzeko. Nik uste gaur egun sistema politiko guztiak hainbeste konplikatu dira, horietako bat bera ere ez dela herri xumeak ulertzeko modukoa.
|
|
|
Nazionaltasunaren gai usatuari dagokionez, Soroak dioenari jarraiki, onartutako testuaren 4.2 artikuluak argi dio" euskal nazionaltasuna derrigorrezkoa dela Euskadin bizi den biztanle ororentzat". Puntu horretan
|
behar
bezala erabili omen du testua. Testutik ondoriozta liteke, begi bistan denez, inor ez dela behartua izango euskal nazionaltasuna onartzera.
|
|
|
Ez nahiko eta ez
|
behar
bezala. Euskararen Legea sozialistek 1986an eratu genuen lanabesa da.
|
|
|
Beste batzuetan, ordea, antsietatea iraunkorra izan daiteke. Ume horiek kezka kronikoa dute, beren osasuna, segurtasuna edo eskolako errendimendua dela-eta, eta kezka hori ezin kontrola dezaketenez, tentsioan bizi dira, suminkorrak izan ohi dira edo ezin dute
|
behar
bezala kontzentratu.
|
|
|
Zorionez," egunetik egunera hobeto ezagutzen ditugu asaldu horiek, eta egoera horiei aurre egiteko tresna nahikoak baditugu, psikoterapiakoak bezala baita farmakologiakoak ere", adierazi du Fuentes Biggi doktoreak. Kontua egoerak
|
behar
bezala identifikatzea da, arazo bezala hartzea »ez gutxiestea» eta beharrezko laguntza bilatzea.
|
|
|
Beraiek ere hori galdetzen dute. Egia da akaso bere momentuan ez genuela
|
behar
bezala asmatu izena. Euskaldun berria beti da berria nahiz eta laurogei urte izan?
|
|
|
Bost axola izan zaie ezusteko erreakzio naturala eta gehiegi ere ez dira arduratuko halako probokazioen kalteak ordaindu behar dituzten langileek mobilizazio are erradikalagoak egiten dituztenean. Ardura bakarra saltoki handien interesei
|
behar
bezala erantzutea izan da, asko baitira euskaldunon lurraldean batzen diren enpresari handi eta multinazionalak. Negozio ezin hobea, betikoentzat, EAJ, EA eta EB taldeez osatutako Gobernuari esker.
|
|
|
Erokeria horretan ez dira falta adibide surrealistak ere, eta bi aipatu ditu Muhlsteinek: Alemaniako industria batek patatak Italiara bidaltzen ditu, hemen
|
behar
bezala zatitu eta berriro Alemaniara eraman eta saltzeko; Danimarkako beste enpresa batek ganbak Europa osoan barna (gure autobideetatik pasaz) Marokora igortzen ditu han azala ken diezaieten; eta ostera buelta Danimarkara, hemendik komertzializatzeko.
|
|
|
«Talde interesgarriak daude Euskal Herrian(...) Eta mugimendu ugari(...) Tamaina txikiko mugimenduak daude baina ezinbestekoak iruditzen zaizkigu, batez ere, gurea bezalako herri txiki honetan. Baina komunikabideek aurrera pausu bat eman behar dute eta mugimendu horiei guztiei, ezagutzera emateko, leku bat egin behar diete, musika
|
behar
bezala tratatuz eta ez produktu komertzial baten antzera».
|
|
|
Egungo gazteentzat arrotza gerta zitekeen Lauaxetaren hizkera moldatzeaz arduratu baitzen Arantzazuko olerkaria. Horregatik, ulergarritasuna bermatzeko asmoz eta mezua
|
behar
bezala heltzeko xedez Lorcaren poemetan Gandiagaren egungo bertsioa erabili dute Zura taldekoek. Lauaxetaren olerkietan, berriz, testu orijinala errespetatu dute.
|
|
|
Sindikatu abertzaleak inbertsio politika garatzeko premia nabarmendu du" euskal sare produktiboa indar dadin"; horretarako beharrezkoa da" kutxek irizpide espekulatiboekin egiten dituzten milioi ugariko inbertsioak
|
behar
bezala kudeatzea, etekin handienaren bila askotan edonon eta edonola egiten diren inbertsioak saihestuz".
|
|
|
etxeko txoko horren neurrira egingo dizu, zuk dendan aurkitzen ez duzun pieza; edo zuk nahi duzun kolore zehatzekoa egingo dizu, ez Ikea k saltzen dizun kolorekoa. Hori ez dakigu
|
behar
bezala esplotatzen».
|
|
|
Baina bake prozesuak ez du oraindik
|
behar
bezala aurrera egiten, eta, diskrezioaren irakurketa baikorra eginaz, isilpean jendea mugitzen ari dela sinetsirik, normalizazio politikoa helburu duen alderdi politikoz osaturiko mahai bat edo mahai batzuk sortzeko baldintzak aztertzeko unea dela iruditzen zait.
|
|
|
Ekaina arte bilduko diren lan taldeetan lehen aipatu hiru dimentsioez gain laugarrena agertuko da dudarik gabe, hots, instituzio baten premia proiektua horiek guztiak
|
behar
bezala aurrera eramateko. Are gehiago, ondoko asteetan euskal departamenduari buruzko erreferendumaren eskaerak oldar berri bat ezagutuko du.
|
|
|
Bestelako komunikazioa: alternatiba kritikoak saiakeran erakutsi nahi izan du komunikazioaren munduan baliabide gutxirekin bada ere posible dela iritzi publikoarengana iristea, irudimena tartean izanda eta tresna erretorikoak
|
behar
bezala uztartuz gero. Ez du esan posible izango dela garaipen osoa, inondik ere, baina bai lehen baino hobeto iristea jendearengana eta zenbait garaipen partzial lortzea.
|
|
|
Iazko abenduan Espainiako Estatuko telebista kateek eta herrialde horretako gobernuak akordioa izenpetu ostean, otsailean hasi zen Telebista Edukien Aurrean Haurrak Babesteko Autorregulazio Kodearen ibilbidea. Gizarte erakunde askoren ustez, ordea, kode hori ez da
|
behar
bezala betetzen ari. Kateek eta administrazioak, berriz, baietz diote, huskeriatzat jotzen dituzten salbuespen batzuk salbuespen.
|
|
|
Azkenik, batzorde bi osatu dira Kodea
|
behar
bezala betetzen dela segurtatzeko: Autorregulazio Batzordea erabakiak hartzen dituena, azken batean eta Jarraipen Batzorde Mistoa.
|
|
|
Euskarari eta euskal kulturari eutsi nahi badiegu, ezin dugu beste hizkuntzen eta beste iniziatiben maizter izan. Iniziatiba partikular askok ikusi du hori eta diegu sekula
|
behar
bezala eskertu gaur egun euskarak eta euskal kulturak Interneten duten tokia. Ez da, ordea, inondik ere aski.
|
|
|
Asko dira tratamendu jakin bat
|
behar
bezala ez betetzea ekar dezaketen arrazoiak. Horrela adierazi zuten, bederen, ikastaroaren aurkezpenean Matia Fundazioko Isabel Genua eta Nafarroako Unibertsitateko Berta Lasheras irakasleek.
|
|
|
Kontrako erreakzioak ere modu diferentean ager daitezke. Eta ez da ahaztu behar adinean aurrera doazen pertsonek zailtasunak eduki ditzaketela medikuak agindutako tratamenduak ulertu eta
|
behar
bezala jarraitzeko.
|
|
2006
|
|
|
Atzeraezinezko prozesuan sartzeko lanean ari gara, ezin dugu gatazka gainditzeko prozesuan urratsak ematen hasi eta hilabete batzuetara bakoitza bere aldetik joan interes partidistak direla-eta, berriz ere lokatzetan gelditu alegia. Prozesua hasteko eta gatazka
|
behar
bezala gainditzeko aingura oso ondo botata behar da, bai ETA eta Estatuaren arteko mahaia, baita alderdien arteko mahaiaren oinarria ere finkatzeko.
|
|
|
Ez badagoelako edo ez dagoelako, baina inork ez du esaten lanean ari denean «aizu, ba ni honekin ez nago ados, kanpora joango naiz eta hitz egin egingo dut», oraindik ez dut inor ezagutu hori egin duenik. Beti bukatu eta gero edo bidali dutenean gertatu da hori, norbait bere lanean ez zelako
|
behar
bezala portatzen, edo behar bezala ez zuelako egiten, bidali dute eta esan du: «Ba orain hitz egin egingo dut».
|
|
|
Ez badagoelako edo ez dagoelako, baina inork ez du esaten lanean ari denean «aizu, ba ni honekin ez nago ados, kanpora joango naiz eta hitz egin egingo dut», oraindik ez dut inor ezagutu hori egin duenik. Beti bukatu eta gero edo bidali dutenean gertatu da hori, norbait bere lanean ez zelako behar bezala portatzen, edo
|
behar
bezala ez zuelako egiten, bidali dute eta esan du: «Ba orain hitz egin egingo dut».
|
|
|
1564an adibidez, Jorge Martines izeneko esklaboa izan zen borrero Gipuzkoan. Baina beste borrero bat bilatu zutenean alde egiteko esan zioten «eta hala nahi ez badu galeoitara bidali dezatela, eta han errezibitu nahi ez badute aska dezatela, baina hona bueltatzen bada berrehun azote jaso ditzala», ez zuen bere lana
|
behar
bezala egingo eta... Hala ere, beti ez zuten esklaboen, erromesen edo kanpoko borreroengana jo heriotza sententziak betetzeko.
|
|
|
«Faborez, ez. Herriaren kondekorazio handiena eman behar badidazue, emadazue
|
behar
bezala. Diruz lagundu behar badidazue, lagundu hilero diru saria emanez.
|
|
|
Su eten, negoziazio, akordio asko izan dira orain arte, baina zalantza izpirik gabe, egungoak inoizko baldintza objektiborik zein subjektiborik onenak dira bake eta normalizazio prozesua
|
behar
bezala finitzeko. Izan ere, Madrilgo Gobernuak zein Ezker Abertzaleak akordio batera heltzeko premia larria dute.
|
|
|
Etorri zen, gaztea, eta betikoa: ez zekien
|
behar
bezala esplikatzen nik jakin nahi nuena; dena erakutsi nahi zidan eta nik, aldiz, idatzi besterik ez nuen egin nahi. Haren atzetik, bilobagana jo nuen.
|
|
|
Kontsumitzaile eta erabiltzaileen eskubideak babesteko sortutako OCU erakundeak 130 saltoki bisitatu ditu, pisuarekin eta osasunarekin lotutako gaietan kontsumitzailea
|
behar
bezala informatzen ote duten jakiteko. Eta ikerketaren ondorio nagusia da saltoki horietan farmaziak, parafarmaziak, senda-belarrak eta dietetikako produktuak saltzen dituzten dendak aritzen ziren profesionaletako askok ez zizkietela aholku egokiak eman, gainpisua zela-eta bertara joan zirenei.
|
|
|
Batzuetan zaila egiten zait burura datozkidan pentsamendu guztiak
|
behar
bezala sailkatzea. Bakoitza, garunean dagokion txokoan kokatu, ondoren banaka aztertu ahal izateko.
|
|
|
Aisia Biziz aldizkarikoek, txikitatik emozioak erabiltzen ikasteak neska mutikoei etorkizuna erraztuko dielakoan daudenez, beren udaberriko zenbakian haurren adimen emozionala hartu dute gai nagusitzat. Hori dela eta, Sentitu liburuaren egile diren Pello Jauregi eta Asier Huegun irakasleak elkarrizketatu dituzte, hala nola Ibon de la Cruz psikologoa, eta emozioak
|
behar
bezala bizitzeko egin beharrekoak azpimarratzen dituen Emozioen itsasoan murgilduz erreportajea osatu dute. Horiez gain, adimen emozionala eta emozioak lantzeko orduan irakasleek esku hutsik aurki ez daitezen, gaiari lotutako bibliografia eguneratu bat eta interesgarri izan daitezkeen webguneak ere eskaintzen dituzte.
|
|
|
Emakumeen artrosia eragiten duten arrazoien artean, takoi oso altua duten zapaten erabilera aipatu behar da: gisa horretako zapatekin oinaren mekanikak ez du
|
behar
bezala funtzionatzen, eta oinaz gain, orpoa, belauna eta baita aldaka ere erasan daitezke.
|
|
|
Karmele Bujan eta Pello Aramendi EHUko irakasle doktoreen artean osatutako liburu hau hezkuntza erakundeetan lan egiten dutenei dago zuzendurik. Ikastetxe, eskola zein ikastolako moldaketak, hobekuntzak eta berrikuntzak
|
behar
bezala egiteko ikasi beharra dagoena du gai. Alegia, zuzendaritza taldea aukeratzeko eta aldatzeko prozesuak, irakasleen arteko koordinazioan eragiten duten faktoreak, ikastetxearen planifikazio prozesua, bertan berrikuntza bultzatzeko estrategiak, talde lana dinamizatzeko teknikak eta gatazken konponbidea.
|