|
2000
|
|
|
Beste gauza bat da kulturbide honi behar dena baino sona gehiago ematea. Elkarteak horretan beti kontu izan du, ez du hedapena
|
behar
baino gehiago zabaldu nahi izan. Gogoratzen naiz 90eko hamarkadan aparra gora zioanean, elkartekoak ginela lehenengoak erreflexioa egiten:
|
|
2001
|
|
|
Amerikarrek Europan saltzen dituzten oiloak gureak ez diren bezalaxe. Eta gure gauza politika, alegia hortan kultura gaiak aztertzen dira
|
behar
baino sarriago. Gure gauza, horri mordo bat izan diteke.
|
|
|
Bai Agustin Fernandez Pazen artikuluak bai agiriak antzeko ideia defendatzen zuten:
|
behar
baino arreta gutxiago eskaintzen zaiola Haur eta Gazte Literaturari (HGL), komunikabideetan, irakaskuntzan, kritikan ez duela merezi duen arreta.
|
|
|
Mundu guztiko ehun enpresa inguruk, eta horien artean Iberdrola euskal enpresak, joan den uztailean gutun ireki bat helarazi zioten hainbat Administraziori, non energia nuklearraren aldeko jarrera nabarmentzen zuten. Aldi berean udako itzalaldi batzuen kezka ohartarazten zuten, penintsulako sistema elektrikoa
|
behar
baino indar gutxiagorekin zebilela eta dagoen elektrizitate eskariari erantzuteko gaitasunik ez zuela adierazi nahian. Jokabide horrekin munduko zaindari nagusiaren, Estatu Batuetako lehendakari George Bushen erronkarekin bat egin zuten.
|
|
2002
|
|
|
Hirian argitu behar dena lurra da, alegia jendea dabilen tokia. Bestetik, errepideetan ere
|
behar
baino argi gehiago sartzeko joera nagusitu da. Bada, ikerketek ez dute sekula frogatu errepideetan argi gehiago sartuta gauez istripuak gutxitzen direnik.
|
|
2003
|
|
|
Baina nola jakin hori horrela izango dela? Erabilerak du hor zerikusi handia, eta euskara
|
behar
baino gutxiago erabiltzen da. Beraz erabilera areagotzen ahalegindu genuke, baina ez da zeregin erraza hiztunaren kontzientzia tartean dagoelako.
|
|
|
Gauza asko egiteagatik egiten dira. Informazioa
|
behar
baino gutxiago lantzen da. Errazagoa da, esaterako, elkarrizketa batekin bi orri betetzea, artikulu batean azken lege berria aztertzea baino.
|
|
2004
|
|
|
Beraz, jaki funtzionalek osasuna hobetzeko joera erakusten baldin badute ere, ezin zaie
|
behar
baino balio handiagoa egotzi. Azken finean, dieta osasuntsu bati jarraitu eta bizimodu aktiboa eramaten dutenentzat onurak dituzten moduan, nahi ez den efektua ere sor dakioke beste populazio sektore bati.
|
|
|
Baina agian duintasuna bere lekuan zuelako ez zuen jasaten hainbeste aldiz gizarte zerbitzuak eskatzen duen koitadutasuna (edo koitadukeria) agertu beharra (nekez ametitzen dizu laguntzera datorrenak burua tente eta begirada harro agertzea). Agian, bere gorputza eta anima mintzen zuen bere kide eta herrikide, hizkuntzakidearen babesean nahiago, gure goitik begiratzearekin ematen dugun laguntzaren menpe egon
|
beharra
baino. Litekeena da, beste emakume askok bezala, salaketa jarri ondoren senarrari datozkion ondorioen errudun sentitzea (kartzela, isuna...).
|
|
|
Horren haritik, ikuskizunez ikuskizun Pas de Basque berria eraikitzen dela gaineratu du. Forma hutsean geratzen diren gauza guztiak berez erortzen direla uste du Urbeltzek; horregatik, apaindurari ez dio
|
behar
baino garrantzia gehiago eman. Oinarriak sendoa behar du izan, eta hori lortuz gero, forma berez izango da erakargarria.
|
|
2005
|
|
|
|
Behar
baino gutxiago lo egiteak apetitua handitu egiten duela frogatu du AEBetako Chicagoko Unibertsitatean egindako ikerketak. Annuals of Internal Medicine aldizkari ospetsuan argitaratutako lanean, zientzialariek diotenez loaldia gutxitzeak asaldatu egiten ditu gosea erregulatzen duten hormonen odoleko mailak eta honek apetitua gehitzen du.
|
|
|
Betikoarekin, gure lepo egiten da euskalduntzea. Irakasten ari garenon aldetik
|
behar
baino askozaz gutxiago kobratuz eta ikasleen aldetik behar baino askoz ere diru gehiago ordainduz. Azken batean administrazioek ipintzen ez dutena herritarrek ipintzen dute beren borondatetik.
|
|
|
Betikoarekin, gure lepo egiten da euskalduntzea. Irakasten ari garenon aldetik behar baino askozaz gutxiago kobratuz eta ikasleen aldetik
|
behar
baino askoz ere diru gehiago ordainduz. Azken batean administrazioek ipintzen ez dutena herritarrek ipintzen dute beren borondatetik.
|
|
|
|
Behar
baino beranduago abiatu gara etxetik, baina Irurtzundik Asterain aldera egitean ahaztu egin zaigu geure buruarekin genuen haserrea. Ohiko mapetan agertzen ez diren bideen xarma du Goñi bailarara iristeko egin beharrekoak:
|
|
2006
|
|
|
Urtero Indonesia, Borneo eta Sumatrako nekazariek basoak, baratzak eta zelaiak erretzen dituzte euri garaia iritsi aurretik. Horrekin, lurra aberastea lortu nahi dute eta gehienetan halaxe izaten da; baina batzuetan euriak
|
behar
baino gehiago atzeratzen dira eta suteek eragindako kea milioika kilometro koadrotan barreiatzen da, beste estatutako hiriak kaltetuz.
|
|
|
Izan ere, hitz higatuak dira, erabiltzearen erabiltzeaz esanahia lausotzen joan zaienak. Horrexegatik diot erne jartzen gaituen hitza dela autogestioa, jendeak erabili,
|
behar
baino lasaiago erabiltzen duelako. Baina autogestioaren adibide argiak agertzen zaizkigunean miresmena besterik ez zaigu ernetzen.
|
|
2007
|
|
|
Europako herrialdeen artean Frantzia eta Espainia dira, hurrenez hurren, antibiotiko gehien kontsumitzen duten herrialdeak. Eta Euskal Herrian ere hor nonbait,
|
behar
baino askoz gehigo jotzen dugu antibiotiko hartzera. Antibiotiko gehiegi kontsumitzen dira gure artean.
|
|
|
Jendeak pozik hartu zuen ekimena, Irakeko hezkuntza arloa larriki zauriturik baitzegoen 1991ko Golkoko gerraz geroztik. Eskola bakoitzari 40.000 dolarreko aurrekontua eman zitzaion,
|
behar
baino dezente gehiago. Azkenean, paretak margotu eta hautsitako leihoak ordezkatu baino ez da egin, eta diru gehiena eraikitzaileen patriketan desagertu da.
|
|
|
Sexua esango nuke, baina ez da hobbya, oinarrizko
|
beharra
baino. Beraz, klasiko jarriko naiz eta mendian ibiltzea eta baratza lantzea erantzungo dut.
|
|
2008
|
|
|
Euskarazko telebista zergatik ikusten da
|
behar
baino gutxiago?
|
|
|
Esate baterako, Udalen Mankomunazgoa iparrik gabe utzi eta erabaki ahalmena euren eskutan bakarrik nahiko luketen alkateen tentaldiak. Esate baterako, Okamikako industriagunean urte luzetan metatutako jakinduria, eskarmentu bidez zaildutako ezaguera
|
behar
baino lehen jubilatu arazteko saioak.
|
|
|
Baina mugatu egin behar dira. Izan ere, gantz gramo bakoitzak bederatzi kaloria dauzka; horrek esan nahi du
|
behar
baino hamar gramo jateak 90 kaloria eransten dizkiola gure eguneroko dietari. Beraz, gantzak neurrian, eta ondo aukeratuz.
|
|
2009
|
|
|
Victor Erice. Baina ez dugu inor
|
behar
baino lehenago hil nahi, ez: zinemagile ezagunaren aita da.
|
|
|
Igoal bai, baina ohituraz gaztelaniara jotzen dugu". Berari errudun sentsazioa ageri zaio, hanka sartzen duelako hitz egiterakoan eta
|
behar
baino gutxiagotan egiten duelako. Guri berriz meritua duela iruditu zaigu, euskaldunak %22 diren herrian, Kantabriatik hain gertu daudela, egunero euskaraz ari delako.
|
|
|
Hala eta guztiz ere herritarren eskariak
|
behar
baino ahulago izaten jarraitzen zuenez kapitalak behar zuenerako espekulaziora jo zuten dirudunek. Azken finean, espekulazioen funtsa apustuetan datza:
|
|
|
Ez da hala gertatu, eta okerragoa dena, geroztik herrialde askotan atzerako urratsak egin dira, osasungintza beste edozein erosgaitzat erabiliz, herritarrak zerbitzuen parte bat bederen ordaintzera behartuz. Eta
|
behar
baino askoz gutxiago inbertituz.
|
|
|
txiringitoan, majo asko. Primeran etorriko zaie osteratxo bat Biziraupenerako Lurraldean barrena; besterik ez bada, hankak luzatu eta garunak zabaltzeko,
|
behar
baino luzaroagoan egon baitira beren baitan bilduta, txiringa jotzen.
|
|
|
Kirolari batentzat bi gehi bi ez dira sekula lau izan, eta ez dira sekula lau izango. Lasterketara artekoa milimetrikoki prestatuko duzu, baina aski da bezperan gaizki lo egitea, zure inguruko bati arazo bat sortzea, edo betiko oinetakoak puskatzea, neuronak desbariatzen hasi, gauzei
|
behar
baino buelta gehiago eman, eta dena hankaz gora joateko. Egia da arlo zientifikoa geroz eta presenteago eta garatuago dagoela, baina kirolean ez dago matematikarik.
|
|
|
Hona nola laburbildu duen aldizkariko idazlaritzak gaia agiriaren abstractean: " Aztertu ondoren hezurretan
|
behar
baino pittin bat dentsitate gutxiago duten emakumeen tratamendua justifikatzeko erabiltzen diren datuak, egileek diote tratamendua sustatzen dutenek esajeratu egin dituztela onurak eta arriskuak gutxietsi".
|
|
|
Bizitzaren historia gidatzen duen bigarren printzipioa, hain zuzen, hautespen naturala dela. " Espezie bakoitzeko
|
behar
baino lagun gehiago sortzen denez Thomas Malthus ekonomialariak demografiari buruz esandako hitzetatik abiatutako gogoeta, une oro berritzen da bizirauteko borroka. Hil ala biziko lehia horretan, garaitzen laguntzen duten moldaketak primatzen dira.
|
|
2010
|
|
|
Eskandalu batek bestea estaltzen du, hondamendi batek bestea… Hondamendiz hondamendi bizi gara eta horrela ez jarraitzeko gertatutakoa aztertu beharra dago. Gertaera naturalak ezin dira saihestu, baina
|
behar
baino jende gehiago hil zen lurrikaran, 180.000 pertsona bizirik egon zitezkeen zenbait neurri aldez aurretik hartu izan balira.
|
|
|
Aldaketaren tamainaz jabetzeko, gazteen eta bereziki 12 urtetik beherako neska mutikoen jarrera eta telebista kontsumoa aztertu
|
beharra
baino ez dago. Sekulakoa da aldea.
|
|
|
Astelehen goiza da. Neguko lehen izotzak
|
behar
baino lehenago etorri dira aurten eta Bittor Lizeagak atea zabaldu bezain laster egiten die bisitariei sartzeko keinua. Sagardo usainak gozatzen du barrua, ezin bestela izan.
|
|
2011
|
|
|
Oraindik ere diabetesik ez, baina zure gorputza
|
behar
baino glukosa gehiago pilatzen hasi bada, bizi estiloa aldatzea komeni zaizu egoerak okerrera egin ez dezan. Kasurik gehienetan, gorputz pisua %5 gutxituz azukre gorakada arin hori kontrolatzea posible dela frogatu da.
|
|
2012
|
|
|
Estatuek eta lekuko administrazioek diru gehiago gastatu dute modu sistematikoan gero ordaindu zutena baino, familiak ere bultzatuz gauza bera egitera,
|
behar
baino ugariago produzitutako gauzak ezin zirelako erosi ez bazen zorpetuta: gauzak saldu gabe geratuz gero sistema osoa joango litzateke pikutara.
|
|
2014
|
|
|
Etorkinek osasun zerbitzuak ere
|
behar
baino gehiago erabiltzen dituztela esan ohi du zenbaitek.
|
|
2015
|
|
|
Ez dago oso garbi ezker abertzalea ohartu den orain ere bakarrik ezin duela, EH Bilduk oraintsu aurkeztu baitu Eusko Legebiltzarrean aurrera ateratzeko inongo aukerarik ez duen Kontsulta Legerako proposamena. Edo seguruenik badaki, baina orduan hobeto neurtu luke txikira eta handira jokatzearena,
|
behar
baino lehenago ekimenik erre gabe.
|
|
|
Jendeak pazientzia harrigarria du,
|
behar
baino askoz gehiago jasaten ari da. Erreboltarako, alta, elkartzeko egiturak, enpatizatzeko guneak behar dira, eta tamalez, sufritzen duen jendea biltzeko topagune eraginkorrak falta zaizkigu.
|
|
2016
|
|
|
Eta eutanasiaren bidez gaixoaren heriotza bilatzen dugu, uste dut desberdinak direla. Heriotza eragin dezakegu gehiegizko dosiak erabiliz gero, eta kontrara, dosi txikiegiak emanda ere gaizki ariko ginateke, agonia
|
behar
baino gehiago luzatuko baikenuke. Denboraren araberako diferentzia hori ez da sedazioaren intentsitatearen menpekoa soilik; askotan, gaixoaren nahia da lozorroan egotea baina sedazio sakonik gabe, familiarekin nolabaiteko kontaktuari eutsi nahi dio eta.
|
|
2017
|
|
|
bero garaia, euririk ez, artoak galbidean," ETA eta espainol gobernuaren arteko negoziaketak berriz abiatzen ziren"," feministen mugimendua osoki integratua, eta halatan desbalorizatua dela", eta" Frantziak, derrigorrezko azimilazioneaz beste aterabiderik ez du proposatzen".
|
Behar
baino gehiago laburtuz, azalduko zaigu 1789az geroz Frantziak nola" aztertu, analisatu, kuadratu, normal normatu, errevoluzionearen baloreetara plegatu" dituen euskaldunak," astoaren, irrigin arazlearen, itsuki langilearen, ridikuloki fededunaren" arrastoan sartzeraino.
|
|
2018
|
|
|
Jardun publikoan behar beharrezkoak dira kritikak, eta onartu egin behar dira. Nik, esaterako, asko ikasi dut kritiketatik… Euskaren munduan
|
behar
baino gehiagotan bereizi dira gizarte dinamika eta erakundeen dinamika, gauza kontrajarriak balira bezala, eta ez da hori kontua. Euskarak beharrezko ditu ekimen soziala, ekimen pribatua, eta herri erakundeen ekimen publikoa.
|
|
|
Haiek ez lukete Pertsiar Golkoan zutik bi minutu iraungo hauen sostengu militarrik gabe. Eta amerikarrek dar dar egiten dute pentsatze hutsarekin zer litzatekeen saudien erabakiz iturria egokitze kontua da petrolioa
|
behar
baino gehiago garestitzea, edo Teheranen parean Riad balantzaka hastea. Tartean daude saudiarren arma erosketa oso handiak.
|
|
2019
|
|
|
Bide onetik zoazen seinalea ere badira. Baina ez zaie
|
behar
baino garrantzia gehiagorik eman behar.
|
|
2020
|
|
|
Bizpahiru orduko lanaldiak neuzkan; hortaz, astean 22,5 ordu egin ahal izateko ia gau guztietan lan egin beharra neukan, asteburuetan barne. Lanaldia hasi baino lehen bertan egon behar nuen uniformea janzteko eta, halaber,
|
behar
baino beranduago irteten nintzen kontuak egiteko. Jatetxera joan eta itzultzeko denbora ere kontuan hartuta, ordubete inguru gehitu behar izaten nion lanaldi bakoitzari.
|
|
|
Nahi baino gehiagotan gertatzen da, interesgarria izan daitekeen proiektua erabat ezezaguna izatea gehienontzat.
|
Behar
baino arreta gutxiago jasotzea, alegia. Lizarralderen proiektuek patu hori dutela dirudi.
|
|
|
Askok ez dute norberarentzako logelarik eta zaintzen duten pertsonaren gela berean egiten dute lo. Ohikoa da enplegatzaileak
|
behar
baino elikagai gutxiago eskaintzea, zenbat fruta ale jan dituen zenbatzea, zenbat aldiz dutxatu den kontrolatzea edo ile lehorgailua zenbat erabili duen kontua eramatea. Neurrigabeko halako jardunbideak jasotzen ditu Zeinek zaintzen du eta nola Vitoria Gasteizen?
|
|
2021
|
|
|
guk egindako margotze handi hura. Eta, itxura dagoenez, Bizkargi tabernan, gure kuadrilaren taberna kuttunetakoan,
|
behar
baino gehiago hitz egin zuen gure lagunetako batek. Eta hortik etorri zen okerra.
|
|
|
Material biografikoa erabiltzearen arriskuetako bat izan daiteke pertsonaia
|
behar
baino gehiago edertzea. Ez da kasua, ez zara zure buruarekin bereziki onbera.
|
|
|
Eta egunero dago mugimendua. Hara heltzeko azpiegituraren kostua
|
behar
baino handiagoa zela. Ez dakit, bada.
|
|
|
Hasteko, pazienteari informatu behar zaio zein aukera dauden. Osasungintza publikoan adibidez, batzuetan
|
behar
baino gehiago errezetatzen dira pilulak, ditugun baliabideen araberako erabakia delako; alegia, psikologo nahikoa ez badago, edo psikologoak hilabete barru ikusiko bazaitu, pilulara jotzen da, ordezko gisa, eta arazoa enkistatzeko arriskua dago. Beste batzuetan, erabiltzen da estaltzeko hainbat gertaeraren aurrean dagoen erreakzioa, normala den erreakzioa baina bizi nahi ez duguna, esaterako doluetan.
|
|
|
Salhaketa elkartean eta euskal preso politikoen aldeko elkarteetan aritu naiz lanean, gaiaren inguruan badut nolabaiteko sentsibilitatea. Beti sentitu izan dut preso sozialen eta politikoen arteko zubiak edo harremanak
|
behar
baino txikiagoak zirela, edo ez direla azaleratu. Zubi horiez ere hitz egin du Cobosek liburuan.
|
|
2022
|
|
|
Hein batean, horrek polarizatu egiten duela uste dut, baina lagundu ere bai, konposatzeko orduan kokatu egiten baikaitu. Esango nuke horrek eraman gaituela
|
behar
baino gehiago eztabaidatzera. Begira zein tontoki atera zen taldearen izena; gaur egun xede komun bat jarriko bagenu, gehiago kostatuko litzaiguke konplitzea.
|
|
|
Zerbait interesatzen zaidanean, ikasketak egiten baino askoz ere gehiago saiatzen naiz. Ikasi behar dudanean, mugak izaten ditut, ikasi nahi dudanak
|
behar
baino denbora gehiago eskatzen dit beti. Eta zuk galdetu baino lehen esango dizut zein den lehenengo muga:
|
|
|
Beste begirada, askatasuna helburu, pertsonen garapen osoa bilatzen duena litzateke, zeinaren arabera heziketa den gizarte eraldaketarako dagoen kasik aukera bakarra. Honetan, dena den, askatasunaz egin ohi den irakurketa okerrean egon daiteke arriskua, askatasuna ez delako hemen eta orain gauza berezkoa edo naturala, askapen prozesu baten bitartez konkistatu beharrekoa baizik, eta hau horrela ez balitz bezala jokatzen dugulako,
|
behar
baino maizago.
|