|
2009
|
|
|
Gure sorpresarako konkurtsoa irabazi genuen, hura eraiki, eta ondoren hasi ziren ikusten hiri-altzari gisa erabilgarria den eskulturaren arriskua. Agian idulki baten gainean jaso eta beirazko kutxa baten barnean sartu
|
beharko
lukete, inork erabil ez dezan. Hau da, eskultura erabilgarritasunik gabeko dekorazio-pieza huts moduan erakustea, hain zuzen ere guk ekidin nahi genuena!
|
|
|
Herritarren parte-hartzea ez datza azken fasean bozkatu ahal izatean. Herritarrek parte hartu
|
beharko
lukete hasierako egitaraua zehazteko orduan. Proiektu jakin bat aukeratzeko mementoan, ordea, teknikoek beraiek aukeratu beharko lukete hasieran herritarrekin batera zehaztutako programari hoberen atxikitzen zaion diseinua.
|
|
|
Herritarrek parte hartu beharko lukete hasierako egitaraua zehazteko orduan. Proiektu jakin bat aukeratzeko mementoan, ordea, teknikoek beraiek aukeratu
|
beharko
lukete hasieran herritarrekin batera zehaztutako programari hoberen atxikitzen zaion diseinua.
|
|
|
Ez dakit zer-nolako irudia duten gutaz. Argi dagoena da gazteok dinamika berriak sartu
|
beharko
genituzkeela eskolan. Emaitzei hainbesteko garrantzia eman ordez, prozesuei eman nahi diegu guk.
|
|
|
Gu proiektu bat euskaraz egiten saiatu ginen, baina denbora ezagatik ez ginen osoa egitera ailegatu. Iturgintza gaztelaniaz bukatu
|
behar izan
genuen. Elkargoak eraikuntzaren baldintza-plegua euskaratzeko izapideak hasiak ditu.
|
|
|
«Ez dakit zure erantzunak zure kideekin aldez aurretik kontsultatu
|
beharko
dituzun ala ez, hain urruti edukita, kar-kar?». Leihoaz beste aldera, sortzen ari diren euri-putzuek Errege Katolikoen kaleko eraikinen isla dardaratsua azaltzen dute.
|
|
|
Ez? diskurtso bat egotekotan, hirurok gure interesak bateratzen ditugun momentu batez hitz egin
|
beharko
genuke. Momentu horretan hiruron imajinarioan zerbait komuna aurkitzen dugu.
|
|
|
Beno, lan artistikoak beti izango du sintesi baten beharra, eta agian sintetizazio-lan horren gabezia gure lanaren ezaugarria izan daiteke. Erakusketa bat egiten duzunean, sintesi-ariketa hori egin
|
behar izan
genuen, baina gure lanak zerbait adierazgarri izatekotan, gauza txiki askoren metaketa izan dela esango nuke. Ez dago hori berez defendatzen, baina horrela suertatu da.
|
|
|
Nola lortu bezeroak eta enkarguak beraz? Azken finean, esku artean daukazuna negozio bat da eta aurrera nolabait ere atera
|
beharko
duzu (idiosinkrasiak ahaztu gabe). Bulegoa lokal komertzial batean kokatuta ere, auzotarra ez zaizu ate joka joango kilo bat proiektu erostera.
|
|
|
Bereak egin du; eraikuntzaren industriaren birmoldaketa gainean dugu jada, eta nahi edo nahi ez, estudio askok eskalaz aldatu
|
beharko
dute biziraun nahi izatekotan. –Arkitekturitza?
|
|
|
Arkitektoa orkestrako zuzendaria da, eta agian orkestra osatzen duten 50 instrumentuetatik bi edo hiru jotzen badaki ere, ezin da harago joan. Beti aukeratu
|
beharko
duzu, garapen edo kontzeptu arkitektoaren artean aukeratu?.
|
|
|
Eta arraintxo txikiak, lehengo moduan, ur txikietan bizirautera egokitzen dira. Erakusketa estudio hasiberriei zuzendurik dago, eta beharbada, begirada gehiago luzatu
|
beharko
litzaioke karrera amaitu eta beste lan-talde batzuetan lanean ari diren arkitekto hasiberriei. Izan ere, Felix Arranz-en garaitik, gauzak zertxobait aldatu dira, eta arkitekto hasiberriek hainbat lan egiteko modua aurkitzen dute.
|
|
|
ogia erosteko bezala, eginahalak egingo ditugu berau ordaintzeko. Baina ogia ez bezala, diru kopuru handiak inbertitu
|
beharko
ditugu hori lortzeko, seguru asko pertsona arrunt gehienek bere bizitza osoan egingo duten eragiketa finantzario handiena izango da. Bestalde, berme gisa ere aparteko ezaugarriak ditu:
|
|
|
Zailagoa da, baina, azaltzea zergatik egin duen eztanda, nola horrek gaur eguneko krisia ekarri duen eta nola horren ostean ideia horiek, haiei azaldu bezala oinarrizko egia parte handi bat aintzatetsi arren? zenbait kasutan eta egoeratan erlatibizatu
|
beharko
ditugun.
|
|
|
hau da, hipotekok ematea oso negozio emankorra zen, ordaintzen zuten bitartean. Kreditu-kalitate gutxiko hipoteka-mailegu horiek ematen zituzten erakundeak horretara dedikatzen ziren soilik edo gehienbat eta ez zuten gordailurik jasotzen, eta gordailurik bermatu behar ez zutenez, gordailuak jasotzen zituzten gainerako banku eta erakundeekin alderatuta, arauetako exijentzia gutxiago bete
|
behar izaten
zituzten eta ikuskapen gutxiago jasaten zituzten. Horrek posible egiten zien, hain zuzen, horren arrisku (eta etekin) handiko negozioa eramatea.
|
|
|
Izatez, mundu osoko banku zentralek interes-tasa ofizialak ia hutsera jaitsi dituzte. Halere, horrek, tipo ofizialen beherakada merkatuko tipoetara eramateko, zorpekoen gaineko presioa lasaitzeko (eta hortaz guztiaren oinarrian dagoen ordainketen etetea amaitu eta ordainketei berrekiteko joerarekin eta konfiantza berrezartzearekin ordeztu ahal izateko) eta mailegu berriei bide emateko orain zabal eta indartsu dagoen beldur eta mesfidantzarekin amaitu
|
beharko
du, inork ez baitu mailegu merkerik ematen arriskua handia denean, hortaz merkatuko tipoak altu. Baliteke, horregatik, tipo ofizialak jaitsi arren, hipoteken kostua ez jaistea eta merkatuak behera jarraitzea.
|
|
|
Baina jendeak etxebizitza
|
behar izaten
jarraituko du. Izatez, etxebizitza, behar?
|
|
|
Musikaren munduan erabiltzen diren hitzekin deskribatu
|
behar izango
banu, RULOT Indie kutsua duen arkitektura-zigilu txiki bat dela esango nuke, tirada txikiko grabaketa finak argitaratzen dituzten horietakoak, aurkitu izanaz arro sentiarazten zaituzten horietakoak?
|
|
|
Ez dut uste aurreko belaunaldien ondoan oso desberdinak garenik, momentu bakoitzeko inguruabarrak dira modu batean edo bestean jokatzera bultzatzen gaituztenak. Beste garaiekin dagoen desberdintasun nabarmenena da asko garela, eta arkitekturaren munduan beste bide batzuk aurkitu
|
beharko
ditugu. RULOT gertuko etorkizunean?, zaila da esatea, espero dut laurok elkarrekin jarraitzea, zoriontsu eta, estudioan diogun bezala, sudurra dakarten betaurrekoak ez ditzagun jarri behar, baina, zeinek daki.
|
|
2010
|
|
|
Horregatik, fatxada aireztatua erabiltzearen erabakia, eta hortaz, fatxadan diru-portzentaje handia gastatzearena, ondo hausnartutako erabakia zen. Bazekiten barruko akaberetako diru-portzentaje txikiagoa izango zela, eta hortaz, material merkeagoak erabili
|
beharko
zituztela barrualdean, baina, gerora, bertan biziko direnek edukiko dute aukera akabera horiek aldatzeko? , pentsatu zuten.
|
|
|
Nahikoa izateko, ordea,, ekodiseinua? kontzeptu zabalaren barne dauden beste hainbat erabakirekin osatu
|
beharko
da, jakina.
|
|
|
solairu bermatzen direnak. Kanpoko orriak zati bat hegalean
|
beharko
du, solairu-ertza adreilu-plaketaz estaliko bada. Ebazpide hau 60ko hamarkadako eraikuntzaren paradigma bilakatuko zen, bai eta hainbat arazoren iturri bilakatuko ere, kanpoko orriaren egonkortasuna kolokan gelditzen baita eta hainbat gorabeherari ematen baitio bide; zubi termikoei kasu (8).
|
|
|
Gureganatzen hasi
|
beharko
dugun beste kezka bat hurrengoa da: gero eta jende edadetu gehiago egongo dela eta jadanik badagoela.
|
|
|
) DPLOLD, EDWDVXQ HPR] LRQDO, ÀVLNR, HNRQRPLNR eta domestiko gisa ulertzen duen ideiatik urruntzea beharrezkoa da. Egungo gizarteak hiritar izan eta sentitzea ahalbidetzen duten erantzun arkitektonikoak zehaztu
|
beharko
lituzke arauak. Araudiak bere gizarte-testuingurura egokitu eta pertsonen be-
|
|
|
Sailkapen berriak jartzen hasi
|
beharko
du etxebizitza mota berriak; logela kopuru ezberdineko etxeak sortzea ez da gizartearen aldaketei erantzutea. Gizarte-errealitateari egoki-tuagoa dagoen sailkapen bat egiteko ordua da.
|
|
|
1+ DEUDNHQ-HQ KLW] HWDQ, HUDELO-tzailea bera da etxebizitzen eraikuntzan ahaztu den osagaia, erabakiak hartzeko prozesutik ezabatuta. Segur aski prozesua-ren logikaren onodorioz azken pausoetan sartuko da akzioan biztanlea, baina etxea egoera onargarri batean eman
|
beharko
zaio erabiltzaileari, bertako egokitze on bat baimentzen dion egoeran alegia.
|
|
|
Etxebizitza garaikide batek bete
|
beharko
dituen ezaugarri eta parametro batzuk:
|
|
|
Horregatik hori lortzeko eraikuntza-sistemak pentsatu eta erabili behar dira. Elementu zehatzak prefabrikatzerantz joan
|
beharko
dira.
|
|
|
Zygmunt Bauman-en gizarte likidoaren teorian oinarrituz, arkitektura likido bat defendatzen dugu. Gure bizitza zein zutabetan oinarrituko den ez dakigun denboran bizi gara, are gehiago, hobe zutabe handi eta sakonak ez izatea ziurrenik hemendik gutxira beste leku batera eta jende ezberdinarekin aldatu
|
beharko
gara eta. Hobe zutabe desmuntagarri, txiki
|
|
|
Hasierako zerbitzu eta ekipamendu publikoen gabezia konpondu egin zaie hein handi batean, baina etxe gehienek oraindik ez dute igogailurik. Horrenbestez, auzoon eraberritze prozesu luze eta garestiari ekin
|
beharko
zaio orain.
|
|
|
Euskal Herrian, gainerako Europan legez, alokairu sozialaren eredua sakon aztertu eta gauzatu
|
beharko
da etxebizitzaren arazoa modu justu eta iraunkor batean ebatziko bada. Izan
|
|
|
legokeena da, nahiz eta bertan ezer eraikia ez egon. Saltzekotan, ordea, aukera, posibilitate horregatik ordaindu
|
beharko
didate(] RUXDN EHUH] H] GX GHXV EDOLR, SODQJLQW] DUHQ HUDJLQH] HWRUUL GD KDUHQ EDOLRD KDQGLW] HD, HGR JDLQEDOLRD). %HUD], ERWHUH SXEOLNRHN eman diote berriz balioa.
|
|
|
+ LULJLQW] D DXUUHNRQWX SXEOLNRHNLQ ÀQDQW] DWX EHKDUUHNR jarduera bat da, edo izan
|
beharko
litzateke. Hartara, eraiki edo eraiki behar ez den hiri-eredua (ez haztea ere balizko aukera
|
|
|
da) hiritarren osotasunaren interesen araberakoa izango da, eta ez ahituta diren diru-kutxa publiko edo nolabaiteko enpresa pribatuetako interesen araberakoa (azken hauek interes bidez-NRDN, EDLQD SULEDWXDN D] NHQ ÀQHDQ). %DOLDW] H XUEDQLVWLNRDUL H [post eta ez ex ante eman
|
beharko
genioke balioa, hots, behin orubea urbanizatu, eraiki eta saldu/ ustiatu ostean. Eta, are eta garrantzitsuago dena, eragile pribatuek gainbalioak jaso be-
|
|
|
izango den. Aldi berean, etxebizitza libreen prezioak behera jotzeko presioa eragin
|
beharko
litzateke.
|
|
|
Bada, Espainian, oro har baina etxebizitza-kontuetan ere, Suediako zerbitzu publikoak nahi direla, baina Afrikako zerga eta hazienda-ikuskaritzekin. Estatuak etxebizitza eskubide bezala bermatzeko, zerga-presioa halaber handitu
|
beharko
litzateke, afera sozialetarako bildutako diru kopurua handituz. Baina BOE eredua ez da tranpa bat, baizik eta klase ertain eta txiroen ahalmen ekono-mikoari zuzendua den neurria, bai alokairuan bai erosketan.
|
|
|
2008 bitartean geratatu zen. Egun bigarren egoeran murgil-duta gaude, eta, nire ustez, urte batzuk
|
beharko
dira irteteko. Horrek guztiak hauxe pentsarazten dit:
|
|
|
gizartearen ordez, hiritarren? gizartea aldarrikatu
|
beharko
genuke?
|
|
|
Zalantzarik gabe. Horretarako eman
|
beharko
litzatekeen lehen-biziko pausoa BOEn% 100 ez-jabegoan esleitzean legoke. Babeseko etxebizitzen ereduak azalera-eskubidearen, alokairu-kooperatiben eta alokairu hutsaren inguruan egin beharko luke jira eta bira.
|
|
|
Horretarako eman beharko litzatekeen lehen-biziko pausoa BOEn% 100 ez-jabegoan esleitzean legoke. Babeseko etxebizitzen ereduak azalera-eskubidearen, alokairu-kooperatiben eta alokairu hutsaren inguruan egin
|
beharko
luke jira eta bira. Erkidegoek, ordea, ez dute alokairuaren aldeko apustu garbirik egin.
|
|
|
Hotel bakar batekin, gaur egun eraikia dagoena eta nik neuk proiektatutakoa, nahikoa da inguruko hotel-eskariari erantzuna emateko. Beraz, lehenik eta behin Arauak egokitu
|
behar izan
genituen, sektorean nagusiki etxebizitzak eraikitzea ahalbidetzeko.
|
|
|
kokatu
|
behar izateak
–
|
|
|
Christian: Politikariek etxebizitza publikoa lortzeko modeloa aldatu behar dute, gizartearen eskariari konponbide bat aurkitu
|
beharko
zaio egungo egoera ekonomiko berrian. Espainiako Gobernuak zaharberritzearen eta alokairuaren aldeko politika
|
|
2012
|
|
|
Eraikinen gutxieneko bizi erabilgarria 30 urtetan zenbatzen dela kontuan harturik, eta, oro har, atondurei egokitzen zaien 10 -15 urteko bizi erabilgarria baino askoz handiagoa dela kontuan harturik, energia-eskaeraren murrizketari buruz hitz egiterakoan diseinu arkitektonikoa izan
|
beharko
litzateke hartu beharreko estreinako neurria, aurrezki energetikoari dagokionez.
|
|
|
gaur egun Espainian dauden ia eraikin gehienek ez dituzte CTEk ezartzen dituen minimoak betetzen. Ondorio horrek agerian uzten du denboraldi ez oso urrunean, berriki eraikitako etxe asko energetikoki birgaitu egin
|
behar izango
direla Europako baldintza berriekin bat egin ahal izateko. Errealitate hori oraindik ere gehiago areagotuko da, lehendik dauden eraikuntzen egiaztatze energetikoaren prozedura berriarekin (Certi, cación energética de edi, cios existentes).
|
|
|
Arrazoi horiengatik guztiengatik, hurrengo hamarkadari begira bidezkoa da pentsatzea bulego-eraikinak tipologia garrantzitsuenetariko bat izatera pasako direla, horregatik, marko energetiko berrira lehenbailehen egokitzea izango da datorren urteetako erronka nagusietarikoa. Helburu argi horrekin, fatxadek ezin izango dute zeregin estetiko bat bakarrik betetzen jarraitu, baizik eta energia aurrezteko baliagarria izango den aukera paregabea izan
|
beharko
dute moduan, non sistema industrializatu ekoefizienteen integrazioa jorratu beharreko bideetariko bat izan daitekeen (3).
|
|
|
Aztertutako 192 kasu hauekin ezin dira proiektu erreal batean izan ohi diren konplexutasun eta berezitasun guztiak sinplifikatu, hori ez da lan honen egitasmoa, horretarako analisi zehatzago bat
|
beharko
bailitzateke. Helburu nagusia da azaltzea, batetik, zer-nolako eragina duten parametro ohikoenek Espainiako bulego-eraikinen eskakizun energetikoan, eta, bestetik, zernolako onurak izan ditzaken FAAren erabilerak horien artean.
|
|
|
Gizarte-jasangarritasuna bermatzeko, komunaren onurarako, indibidualtasuna kolektibitatearen menpe utzi
|
beharko
da komunitatea eraikitzeko-prozesuan. Lortzeko, hainbat jarrera eta funtzionamendu-prozedura aldatu beharko lirateke.
|
|
|
Gizarte-jasangarritasuna bermatzeko, komunaren onurarako, indibidualtasuna kolektibitatearen menpe utzi beharko da komunitatea eraikitzeko-prozesuan. Lortzeko, hainbat jarrera eta funtzionamendu-prozedura aldatu
|
beharko
lirateke.
|
|
|
Jasangarritasun ekonomikoa, lehen aipatutako prozedurak errazteko beharrezkoa den aurretiko inbertsioa izanda, nahitaezkoa da ondarearen birgaitzea errentagarri bihurtzeko, etxebizitzaparkearen ondare-balioa inbertsioak berak argitu
|
beharko
duelarik. Gainera, inbertsio pribatuak, berak bakarrik, bermatuko du inbertsioaren errentagarritasuna, inbertsio publikoak behar zehaztugabe eta eraginkortasun zalantzagarriak baititu.
|
|
|
Horrela, arkitektura garai ezberdinek aldakor bihurtzen dituzten gizarte-beharrei erantzuna emateko eraikitze-artetzat ulertuz, eraikuntza-prozesu horretan parte hartzen duten elementu guztiak, behar den neurrian, hierarkizatu behar dira. Eraikitzeko sistemaren erabakia hartzeko eraikinak duen eta izan duen ordena aztertu
|
beharko
dugu, gizarte-inpaktua eta bere garaian izan zuen eraikuntza-sistemarekiko bateragarritasunak, eta hiri-espazio horretan duen garrantzian baloratu, arkitekturak ez dituelako baliorik, ez badauka mamirik. Azkenengo horrek arkitektura herrikoia ulertzera behartu gaitu.
|
|
|
Gaur egun, etxebizitza arrazionalisten arkitekturari (Bilboko Otxarkoaga eta San Ignazio auzoak, Donostiako Bidebieta edo Gasteizko Judizmendi), etxebizitza merkeen arrazoi eta garrantziei, gizartearen behar zehatz batetik abiatu zen arkitekturari, irteera eman behar zaio. Eraikin mota horien formalismoa aztertu eta azaleratu
|
beharko
litzateke gaur egungo behar eta bizimoldera egokituz, familia-eredu berriak eta bizitzeko era berriak gogoan edukiz.
|
|
|
lurraldea behin betiko aldatu dezakete, eta objektu ederrak edo itsusiak izateak ez du hori aldatuko; Txinan, Hiru Arroiletako presa erraldoiak 100 TWh energia sortuko du, Txinako egungo beharraren% 9, eta haren 2,4 kilometroko luzerak 600 kilometro baino gehiago zabalduko du urtegia. Aski ezagunak dira urtegi berri horren proiektuak sortutako ondorioak, tartean etxea utzi
|
behar izan
duten 1.400.000 lagunen tragedia.
|
|
|
Oro har, eraikinen bizitza erabilgarriaren amaieraren kudeaketa hobetu beharra daukagu, abantailak nabarmenak baitira energia-kontsumoari dagokionez, ingurumenaren zainketari dagokionez, baita ikuspuntu ekonomiko batetik ere (gastu orokorra normalean murriztu egiten baita), baina horretarako, proiektatze-prozesutik bertatik heldu behar zaio gaiari, eta agente guztien inplikazioa
|
beharko
da (eraikitzaileena, sustatzaileena, arkitektoena, erabiltzaileena...), emaitza onak lortu nahi baditugu behintzat.
|
|
|
kontsideratzen direnetan aspaldi heldu ginen puntu horretara), horietako asko zaharkituta daude, eta beraz, beraien bizitza erabilgarriaren amaierari buruz orain arte egin dena baino gehiago erreflexionatzea behar-beharrezkoa da hirigintzaren ikuspuntu batetik. Erabilitako materialak berriz ere erabiltzeko edo birziklatzeko moduak ikertu eta garatu
|
beharko
ditugu, eraikuntza-sektorearen kontsumo energetikoa eta giza aktibitateak ingurumenean duen inpaktua gutxitzea nahi badugu behintzat.
|
|
|
Eraikuntzak gizakiaren oinarrizko beharrizanak betetzen dituen arren (edo horrela izan
|
beharko
litzateke behintzat), errekurtso natural gehien kontsumitzen duen sektorea ere bada, lur-eremu zabalak hipotekatzeaz gainera. Kalte hauek ekiditea edo gutxienez gutxitzea beharrezkoa izango da, errekurtsoen agortzeak etorkizuneko hazkundea kolokan jar baitezake.
|
|
|
Beste era batera esanda, ez dakigu noiz arte jarraitu ahalko dugun orain arteko etengabeko hazkundea. Ingurumena gero eta gehiago zaintzeko eraikuntza-teknika berriak erabili
|
beharko
dira, eraikinen bizitzaren zikloa era egokiagoan ixteko eta zergatik ez, eragindako kalteak gutxinaka konpontzen joateko.
|
|
|
Ohitura hauek aldatzea garrantzitsua da, eta eraikinaren energia-kontsumoa, birziklagarritasuna edo/ eta etorkizunean beste erabilera bat izateko aukerarik baduen baloratu
|
beharko
genuke, ikuspuntu ekonomiko batetik erabateko garrantzia izan baitezake. Horretarako ordea, beharrezkoa izango da eraikinak proiektatzeko eta eraikitzeko orduan ere aspektu horiek kontuan hartzea eraispenerako unean aukera desberdinak emanez, bestela eraikinak hondakin bihurtuko baitira haien bizitza erabilgarria bukatzen den momentu berean.
|
|
|
Balorazio ekonomikoak egiteko orduan beraz, orain arte kontuan hartzen ez ziren faktoreak aintzakotzat hartzen hasi
|
beharko
gara, esaterako proiektatze-fasearen kostu gehigarria, eraikinaren exekuzio-fasearen kostua, eraikinak erabilgarria den garaian dituen mantenu eta bestelako kostuak (soluzio desberdinen arteko aldeak konparatzea da komenigarriena, kostu energetikoei dagokienez batez ere), eta bizitza-amaieraren kudeaketaren kostua, edo zergatik ez, irabaziak, erabilitako materialak optimizatzen badira birzikla...
|
|
|
Kasu bakoitzean aukerarik onena zein den aztertu
|
beharko
da, baina eraikinen bizitza-amaiera egokia egiteko modurik eraginkorrena proiektatze-prozesutik bertatik aurreikustea izango da, dudarik gabe.
|
|
|
Birziklapenak ekarpen handia egin dezake eraikuntzaren industriaren kalteak gutxitzeari dagokionez. Balio ez duten material eta elementuak birziklatuz eta interbentzio berrietan material birziklatuak erabiliz, askoz ere lehengai gutxiago ustiatu
|
beharko
dira naturatik. Material bakoitzak birziklapen-maila ezberdinak ditu (aurrerago altzairuaren, hormigoiaren, zuraren eta beiraren kasuak aztertuko dira), baina komenigarria izango da faktore hauek proiektatze-fasetik kontuan izatea.
|
|
|
Baina horretarako, desmuntatzeko aukera eraikitze-momentutik eman
|
beharko
da, eta aurreko kasuetan bezala, proiektatze-prozesutik bertatik kontuan hartu beharko da, lotze-eta eraikuntza-sistema egokiak erabiliz. Proiektatzeko eta eraikitzeko teknikak eta ohiturak egokitzea beharrezkoa da desmuntatzea sustatu eta sistematikoki aurrera eramateko.
|
|
|
Baina horretarako, desmuntatzeko aukera eraikitze-momentutik eman beharko da, eta aurreko kasuetan bezala, proiektatze-prozesutik bertatik kontuan hartu
|
beharko
da, lotze-eta eraikuntza-sistema egokiak erabiliz. Proiektatzeko eta eraikitzeko teknikak eta ohiturak egokitzea beharrezkoa da desmuntatzea sustatu eta sistematikoki aurrera eramateko.
|
|
|
Europako Batzordeak, 2007an, asmo handiko programa bat jarri zuen martxan, energia eta klima-aldaketarekin lotutako helburuak uztartuz, 2020 urtera begira. Programa horren arabera, 2020an CO2-ren isurketak% 20 gutxitu
|
beharko
ditugu; energia-, uxu berriztagarrien ekarpenak azkeneko kontsumoan
|
|
|
% 20 izan beharko du, gutxienez; eta energia-efizientzia% 20 hobetu
|
beharko
da. Hala eta guztiz ere, hasieratik argi geratu zen helburu horiek ez zirela nahikoak klima-aldaketari aurre egiteko.
|
|
|
% 94, eta sektore horrek, mundu mailan, lur azpitik erauzten den petrolio guztiaren% 60 baino gehiago kontsumitzen du, egunez egun. Hortaz, ez da harritzekoa Batzordeak aurreikustea garraio-sektorearen BEGen isurketak% 60 gutxitu
|
beharko
direla Europan, 2050erako.
|
|
|
Egindako analisian argi geratu da etorkizunean, karbonogabetutako mundu batean, mugikortasunak askoz efizienteagoa izan
|
beharko
duela. Egungo propultsio-teknologien e, zientzia hobetzeak kontsumoa eta isurketak heren bat gutxitzea ahalbidetu ahal du, iraultza teknologikorik gabe, eta bakarrik jada eskuragarri dauden teknologiak aplikatuz.
|
|
|
Ez da gutxi, baina hala ere ez da nahikoa. 2050erako helburuak betetzeko, lurreko garraioa elektrifikatu
|
beharko
da hurrengo hamarkadetan, eta jatorri berriztagarriko elektrizitatearekin elikatu beharko ditugu ibilgailu elektriko guztiak. Horrela, beste heren batean murritz daitezke kontsumoa eta isurketak.
|
|
|
Ez da gutxi, baina hala ere ez da nahikoa. 2050erako helburuak betetzeko, lurreko garraioa elektrifikatu beharko da hurrengo hamarkadetan, eta jatorri berriztagarriko elektrizitatearekin elikatu
|
beharko
ditugu ibilgailu elektriko guztiak. Horrela, beste heren batean murritz daitezke kontsumoa eta isurketak.
|
|
|
Gauzak horrela, ekonomia karbonogabetzeko 2050eko eszenarioetan, Europako Batzordeak BEGen isurketak eraikinetan% 88 -91 artean gutxituko direla aurreikusten du. Eraikinetan aldaketa nabarmenak ikusteko, baina, ez dugu mendearen erdira arte itxaron
|
beharko
. Eraikinen energia-errendimenduari buruzko Europako zuzentarauaren 9 artikuluak ezartzen du ezen, 2021 urtetik aurrera, eraikin berri guztiek energia-balantze ia nulua izan beharko dituztela, hau da, eraikin bakoitzean kontsumitzen den ia energia guztiak eraikinean bertan sortutakoa izan beharko duela, energia-fluxu berriztagarrien ustiapenaren bidez:
|
|
|
Eraikinetan aldaketa nabarmenak ikusteko, baina, ez dugu mendearen erdira arte itxaron beharko. Eraikinen energia-errendimenduari buruzko Europako zuzentarauaren 9 artikuluak ezartzen du ezen, 2021 urtetik aurrera, eraikin berri guztiek energia-balantze ia nulua izan
|
beharko
dituztela, hau da, eraikin bakoitzean kontsumitzen den ia energia guztiak eraikinean bertan sortutakoa izan beharko duela, energia-fluxu berriztagarrien ustiapenaren bidez: sistema fotovoltaiko, eguzki-termiko edota geotermikoaren bidez. Jabetza edo erabilera publikoko eraikinetarako, zuzentarauak 2019ra aurreratzen du energia-balantze ia netoaren beharra.
|
|
|
Horregatik, baldin eta ondorio katastrofikoak izango dituen klima-aldaketa larri bat saihestu nahi badugu, funtsezkoa da planetako tenperatura globala 2 ºC baino gehiago ez igotzea, industriaurreko mailaren gainetik. Muga hori ez gainditzeko, atmosferako CO2-ren kontzentrazioa, gehienez, 350 ppm-tan egonkortu
|
beharko
da, mende honetan zehar; horretarako, nahitaezkoa da 2050ean CO2-ren isurketak munduan% 85 eta% 95 artean murriztea (Bueno, 2010).
|
|
|
% 20 izan
|
beharko
du, gutxienez; eta energia-efizientzia% 20 hobetu beharko da. Hala eta guztiz ere, hasieratik argi geratu zen helburu horiek ez zirela nahikoak klima-aldaketari aurre egiteko.
|
|
|
Taularen lehenengo datua oso adierazgarria da. Europako Kontseiluak 2020rako ezarritako helburuen arabera, orduko energia-kontsumoak% 20 jaitsi
|
beharko
luke 2006koarekin alderatuta, nagusiki e, zientzia-hobekuntzei esker. Batzordearen arabera, orain martxan dauden politikekin, kontsumo-murrizketa% 10ean geratuko litzateke, eta horregatik Energia E, zientzia Plana 2011 ezarri berri du (2011c).
|
|
|
Eraikinetan aldaketa nabarmenak ikusteko, baina, ez dugu mendearen erdira arte itxaron beharko. Eraikinen energia-errendimenduari buruzko Europako zuzentarauaren 9 artikuluak ezartzen du ezen, 2021 urtetik aurrera, eraikin berri guztiek energia-balantze ia nulua izan beharko dituztela, hau da, eraikin bakoitzean kontsumitzen den ia energia guztiak eraikinean bertan sortutakoa izan
|
beharko
duela, energia-fluxu berriztagarrien ustiapenaren bidez: sistema fotovoltaiko, eguzki-termiko edota geotermikoaren bidez. Jabetza edo erabilera publikoko eraikinetarako, zuzentarauak 2019ra aurreratzen du energia-balantze ia netoaren beharra.
|
|
|
Zubi termikoen arazoa aspaldidanik ezaguna bada ere, fenomeno honi buruzko bibliogra, a eta ezaguera urria da eta askotan okerra. Energia-e, zientziaren bidean, ikusmolde eta baliabide berriek industria eta araudien inertzia gainditu
|
beharko
|
|
|
Gaur egun, klima-aldaketaren inguruko kezkak direla-eta, isolamendu-eskaerak ziztu bizian areagotzen ari dira. Europako araudiek bultzatuta, eraikin guztiek askoz efizienteagoak
|
beharko
dute izan etorkizun hurbilean (1). Europako herrialde desberdinetan egindako ikerketek erakutsi dutenez (2), eraikin horietan zubi termikoen energia-galerak kontsumo osoaren%
|
|
|
Soluzio egokiena isolamendu termikoa solairuen paretik igarotzea litzateke. Eraberritze-proiektuetan, fatxadaren kanpo-itxura mantentzea beharrezkoa bada, isolamendua hormaren erdian (B) edo barnean (C) kokatu
|
beharko
da eta ezin izango dugu jarraitutasuna lortu. Bi irtenbide erakusten dira:
|
|
|
Laburbilduz, Euskal Hiriak, hiri/ lurralde/ gizarte eredu jakin baten marka instituzionala baino, Euskal Herriaren aniztasuna bermatuz eta berau balioan jarriz, analisi prospektibo eta parte-hartze prozesuaren bidez, lurralde-antolamendua eta herrigintza egiteko kudeaketa-kultura eta eredu berri bat behar du izan aurrerantzean. Kudeaketa-eredu horrek lurralde-antolaketarako gidalerro estrategikoak markatu
|
beharko
lituzke, eragile ezberdinen parte-hartzearekin erdietsiak, dagoeneko negoziaezinak diren printzipio aurrerakoi batzuetan oinarriturik egon beharko liratekeenak. Euskal Hiria ezin da copy-paste eredu bat izan.
|
|
|
Laburbilduz, Euskal Hiriak, hiri/ lurralde/ gizarte eredu jakin baten marka instituzionala baino, Euskal Herriaren aniztasuna bermatuz eta berau balioan jarriz, analisi prospektibo eta parte-hartze prozesuaren bidez, lurralde-antolamendua eta herrigintza egiteko kudeaketa-kultura eta eredu berri bat behar du izan aurrerantzean. Kudeaketa-eredu horrek lurralde-antolaketarako gidalerro estrategikoak markatu beharko lituzke, eragile ezberdinen parte-hartzearekin erdietsiak, dagoeneko negoziaezinak diren printzipio aurrerakoi batzuetan oinarriturik egon
|
beharko
liratekeenak. Euskal Hiria ezin da copy-paste eredu bat izan.
|
|
|
Beraz,, zein espazio?? galderaren ordez,
|
beharko
luke, nolatan giza ohitura ezberdinek sortzen eta erabiltzen dituzten espazio-kontzeptualizazio ezberdinak??.
|
|
|
koak ziren bi paretak eta lur egokia moldatu
|
behar izan
ziren. Herri batzuetan, joko zaharra errespetatuz eraiki ziren, baina gehienek pilotaleku berria eraiki zuten, antzinako pilota-jokoa ahaztuz, desagerraraziz.
|
|
|
Gune horien kalitatea hain da eskasa, ezen objektu obsoletu bihurtuko direla laster. Eta posible da inork nahi ez dituen gune horiek eraitsi
|
behar izatea
.
|
|
|
Landa-eremuko komunitate eta herriek (biztanleek) tokiarekiko atxikimendua garatzea ezinbestekoa da guneon biziraupenerako. Beraiek ez badira, kanpotik datozenek garatu
|
beharko
dute gunearekiko errespetu hori. Bide horretan kokatutako adibide bi azaltzen dira testuan, iraunkortasunaren bidetik egindako jarrera gisa.
|
|
|
Landa-eremuetako bizilagunek aldaketa sozioekonomiko ezberdinei erantzuteko forma, egitura eta egokitzapen ezberdinak jaso
|
behar izan
dituzte historian zehar. Merkatuen liberalizazioak eta ondorengo lehiakortasunak ustiapen tradizionalak sistema menderatzailearen logika ekonomikoa hartzera behartu ditu.
|
|
|
Orain, akordio horiek berrikusi eta proposamen berriak garatu behar dira, nahi dugun etorkizunerako bidea egiteko. Hurrengo egunetan, gobernuen ordezkariek gai garrantzitsuak erabaki
|
beharko
dituzte, eta gizarte-erakundeek arretaz aztertuko dituzte.
|
|
|
Lehen sektoreari kalte zuzena eragindako apustu estrategiko horrek ondorio latzak izan ditu ere elikadurasubiranotasunaren ikuspegitik. Jasangarritasuna helburu duen gune orok autohornikuntzara jo
|
beharko
luke, eta ez, ordea, horniketa hori eman ahalko liokeen lurrarekin amaitzera. Ondorioz, urrunagotik ekarri behar dira Gasteizera elikadurak, berauen aztarna ekologikoa handituz.
|
|
|
Hirigintza honen aldeko apustua larriagoa da gainera Lakua auzoko aurrekaria zegoenean. Bertan, era espantsiboan diseinatutako auzo «moderno» paregabea eraiki behar zela saldu ziguten orain dela hiru hamarkada, baina geroko emaitza ez da inolaz ere hain zoragarria izan, eta haren dentsitate baxua kritikatu eta zuzendu
|
behar izan
zuten gerora.
|
|
|
Hau da, sistema kapitalista, ez justua, insolidarioa, harraparia eta ingurumen aldetik ez jasangarria biziberritzea baino ez. Ekonomia berdearen bernizean baino ekonomikoa ekologikoan jarri
|
beharko
litzateke begirada. Gure ezkerreko begirada kritiko eta berdeak, aldiz, eredu sozioekonomiko berria eta mundumailako beste garapen alternatiboa behar ditu zutabe, gure hiri eta planetaren norabidea eraldatu dezagun.
|
|
|
Hirigintza diziplinak etorkizun ezegonkor eta aldakorrari erantzuteko tresna izan nahi badu, berrikusteko beharrean da. Landscape Urbanism manifesturen diziplinen arteko elkarlanetik abiatuta, hirigintzaren ikerketa eta praktikak naturaren prozesuak hiri-diseinuan barneratu eta egoera berriak sortzeko katalizatzaile-marko bat osatu
|
beharko
du.
|
|
|
Paisaia lurralde bezala ulertzen badugu, berdeari lotutako kontzeptuaz baino gehiago, natura eta gizakia elkarrekin bizi diren oinarriaz jardungo dugu. Bai hiriak bai paisaiak aintzat hartu
|
beharko
dituzte oinarri horretan gertatzen diren prozesu sozial, kultural eta ekologiko guztiak, elkarrekiko eragileak baitira. Begirada berri honek lurraldean ekologiaren paradigma integratzeko aukera zabaltzen du.
|
|
|
Prozesuan diren entitateekin lan egiteak berritasun handia da hirigintzako praktikan, denbora diseinu-faktore bihurtuz gero hiria eraikitzeko pentsamoldea berregin beharrean delako, gure kontroletik at diren baldintzak onartzera behartzen duelako, ziurgabetasunaren testuinguruetan lan egitera alegia. Etorkizuneko agertokiaren plangintza egiteko orduan, eredu bukatu bat bainoago, etengabe aldatzen eta garatzen ari den lurralde-metabolismoa irudikatu
|
beharko
dugu.
|
|
|
Hirigintza tresna eraginkorra izan dadin, gizartearen likidotasun-izaera (Bauman, 2006) diseinu-estrategien barne txertatu
|
beharko
du. Lurraldean aldaketa-erritmo desberdinetako prozesuak gainjartzen dira (natura eta gizakiaren kategorietakoak), eta horiek guztiek izan behar dute leku hirigintzaren plangintzan.
|
|
|
Hirigileak, lorezainaren antzera, etorkizuneko hiriaren antolakuntzarako haziak landatzeko jomuga izan
|
beharko
luke. Bide horretatik, proposatutako estrategiei balio katalizatzailea erantsi beharko zaie, gerora gerta daitezkeen prozesuak bultzatu eta estimulatzeko hain zuzen ere, baina formalizatu gabe.
|
|
|
Hirigileak, lorezainaren antzera, etorkizuneko hiriaren antolakuntzarako haziak landatzeko jomuga izan beharko luke. Bide horretatik, proposatutako estrategiei balio katalizatzailea erantsi
|
beharko
zaie, gerora gerta daitezkeen prozesuak bultzatu eta estimulatzeko hain zuzen ere, baina formalizatu gabe. Horrela, unean uneko beharrizanek fisikotasuna jasoko dute, hirigintzak proposatutako aukera anitzeko oinarri horretan.
|
|
|
Aldakortasuna aintzat hartutako esku-hartze marko honen helburuak lurraldea osasuntsu bihurtzea izan
|
beharko
luke. Osasunak biziraupenarekin harremana du eta epe luzeko estrategiekin aritzea eskatzen du.
|
|
|
Lurraldea okupatzen duten elementuen artean harremana osasuntsua gerta dadin, Serres-en paktu naturalaren parekoa eraiki
|
beharko
da (Serres, 2004: 68 -71).
|
|
|
68 -71). Gizakiak beharrezkoak dituen elementuak naturatik ustiatzen baditu, zeozer itzuli
|
beharko
dio naturari trukean, zeozer hori osasun mailan defini litekeena. Gizakiak orain arte zor handiak sortu ditu naturarekin, beraz, giza aurrerapenei eskatu beharko zaie orain arte egindako gaitzei erremedioa jartzea, hala nola etorkizuneko eraldaketak osasungarriak egitea.
|
|
|
Gizakiak beharrezkoak dituen elementuak naturatik ustiatzen baditu, zeozer itzuli beharko dio naturari trukean, zeozer hori osasun mailan defini litekeena. Gizakiak orain arte zor handiak sortu ditu naturarekin, beraz, giza aurrerapenei eskatu
|
beharko
zaie orain arte egindako gaitzei erremedioa jartzea, hala nola etorkizuneko eraldaketak osasungarriak egitea. Batzuetan eraikitakoaren gainean hobekuntzak ezarri beharko dira, beste batzuetan optimizatzeko estrategiak bultzatu edota eragile berriak proposatu, betiere lurraldearen ikuspegia galdu gabe.
|
|
|
Gizakiak orain arte zor handiak sortu ditu naturarekin, beraz, giza aurrerapenei eskatu beharko zaie orain arte egindako gaitzei erremedioa jartzea, hala nola etorkizuneko eraldaketak osasungarriak egitea. Batzuetan eraikitakoaren gainean hobekuntzak ezarri
|
beharko
dira, beste batzuetan optimizatzeko estrategiak bultzatu edota eragile berriak proposatu, betiere lurraldearen ikuspegia galdu gabe.
|