|
2004
|
|
|
Ohiko giz.a eskubide horiei (gizabanako eta gizarteari dagozkienei) hirugarren belaunaldiko eskubideak, hau da, benetako informazioari buruzko eskubideak, gehitu behar dizkiegu. Gainera, gai honetaz ezdugu ahaztu
|
behar
eskubide horiek unibertsaltasunaren ezaugarria dutela.
|
|
2005
|
|
|
Eskubide batzuen aurkezte-idazkuna bakarrik egin bada, erregistratzaileak ez die komunikaziorik eman
|
behar
eskubide horien titularrei, baina eskubideen inskripzioa edo idatzoharra egin bada, erregistratzaileak idatzagiri-oharrean agerrarazi behar du exekuzioaren egoera, Erregistroko datuen arabera.
|
|
2007
|
|
|
Eskubide horiek modu proportzionalean aitortuko dira, lanean egindako denboraren arabera, lege-zein erregelamendu-xedapenetan eta hitzarmen kolektiboetan, hala egin
|
behar denean
eskubide horien izaeraren arabera.
|
|
|
Dena den, kontuan izan
|
behar da
eskubide horiek zabaltze-indarra dutela, horien mugen interpretazioa modu murriztailean egin behar dela beti (odiosa sunt restringenda) (maiatzaren 23ko 66/ 1985 KAE, urtarrilaren 13ko 3/ 1997 KAE, etab.), eta murrizketa hori behar den moduan justifikatu behar dela proportzionaltasun-printzipioarekin bat etorriz; hau da, aztertu egin behar da mugak xede legitimo bat duen, xede horretarako egokia... Modu horretan, Konstituzio Auzitegiaren jurisprudentzia eta Giza Eskubideen Europako Auzitegiaren jurisprudentzia bat datoz askotan oinarrizko eskubideek izan ditzaketen mugei dagokienez; izan ere, eskubideak legez onartu behar dira, horien beharrizana gizarte demokratikoaren ikuspegitik neurtu behar da, gizartearen oinarrizko balioak edo printzipioak errespetatu behar dira, aplikazio-prozedurak botere judizial independente eta inpartzialak kontrolatu behar ditu, aurretik ezarritako prozedura erabili behar da, eta eskubide eta askatasunen murrizketak inoiz ez dira aplikatu behar ezarritako xedeak baino harago (1976ko abenduaren 7ko GEEAE. Handysidede kasua?, 1978ko irailaren 6ko GEEAE. Klass kasua?, 1979ko apirilaren 26ko GEEAE. Sunday Times kasua?, 1983ko martxoaren 25eko GEEAE
|
|
|
Horrek muga berri bat ezarri du eskubide horien inguruan, kasu honetan legelariarentzat. Konstituzio Auzitegiak ezarri du zer ulertu
|
behar den
eskubide horien «funtsezko edukiari» buruz ari garenean, bi irizpide desberdin erabiliz: a) kasuan kasuko eskubidearen izaera juridikoa:
|
|
2009
|
|
|
Baina eskubide abstraktuak esleitzea ez da nahikoa. Errespetatuak izan
|
behar dira
eskubide horiek (botere judiziala/ poliziala). Jarduera horiek guztiek gastuak eskatzen dituztenez, gastu horiek ordaintzeko behar diren ekarpenak egin behar dituzte herritarrek.
|
|
2012
|
|
|
Aitortuz eta adierazizgiza eskubideen jatorria dela gizakiaren duintasuna eta balioa eta gizakia dela giza eskubideen eta oinarrizko askatasunen subjekturik nagusiena; horrenbestez, gizakia bera izan behar dela eskubide eta askatasun horien onuradun garrantzitsuena eta modu aktiboan parte hartu
|
behar duela
eskubide horiek gauzatu daitezen,
|
|
2019
|
|
|
Horrela, haur guztiek dute biziraupena, osasuna eta hezkuntza izateko eskubidea, eta pertsona helduak esplotaziotik, tratu txarretatik eta indarkeriatik babesteko betebeharra dugu. Konbentzioan zehazten da, halaber, 18 urtetik beherako guztiek dutela gizarte-segurantzarako eskubidea, eta estatuek bermatu
|
behar dute
eskubide horiek betetzeko oztoporik ez dagoela. Konbentzio honen 24 artikuluan esaten da haurrek eskubidea dutela ahalik eta osasun-mailarik altuena izateko eta zerbitzu medikoak eta errehabilitaziokoak izateko, batez ere lehen mailako atentzioarekin, prebentziozko zainketekin eta haurren heriotza-tasaren murrizketarekin zerikusia duten alderdietan.
|