|
2012
|
|
|
Honenbestez, ironiaren gertakaria ezin uler daiteke norentzakoa kontuan izan gabe, enuntziatu bat ez baita berez eta bere baitan ironiko, norentzakoak atzeman eta hala interpretatzen ez badu behintzat (Torres Sánchez 1999). Ez da, ordea, nahikoa; horrekin batera, testuingurua edo solaskideek
|
batean
duten informazio pragmatikoa oso kontuan izan dugu.
|
|
|
Gertakari bat ironikotzat jotzeko, ezinbestekoa da testuari bere osotasunean erreferentzia egitea mundu ezagun baten berri izateko, edo
|
batean
duten ezaupidea osatzeko. Hondarrean, informazio pragmatiko horrekin erkatuz nabarmentzen dira inkongruentziak eta desegokitasunak
|
|
|
Norentzakoari, esatariak bidali nahi duen mezuaz jabetzeko, biek
|
batean
duten informazio pragmatikoak laguntzen dio (Booth 1986). Norentzakoak badaki esataria egilearen jatorrizko hitzak eraldatzearen edo, hobetzearen?
|
|
|
2 Norentzakoa erakartzeko, ordea, horrez gain, norentzakoaren hurbileko agertu du. Eta horretarako, biek
|
batean
duten esparruan ipiniko du arreta; hau da, biek batean duten informazio pragmatikoari edo ezaupide komunei erreferentzia eginez. Beraz, esatariak norentzakoaren desioak ere ezagutu ditu, eta horren arabera auzolanean jokatu, inoiz gain hartzeko edo inposatzeko helbururik gabe, diskurtsogintza horretan biak partaide aktiboak balira bezala.
|
|
|
2 Norentzakoa erakartzeko, ordea, horrez gain, norentzakoaren hurbileko agertu du. Eta horretarako, biek batean duten esparruan ipiniko du arreta; hau da, biek
|
batean
duten informazio pragmatikoari edo ezaupide komunei erreferentzia eginez. Beraz, esatariak norentzakoaren desioak ere ezagutu ditu, eta horren arabera auzolanean jokatu, inoiz gain hartzeko edo inposatzeko helbururik gabe, diskurtsogintza horretan biak partaide aktiboak balira bezala.
|
|
|
Norentzakoa erakartzeko, ordea, horrez gain, norentzakoaren hurbileko agertu du eta horretarako, biek
|
batean
duten esparruan ipiniko du arreta; hau da, biek batean duten informazio pragmatikoari edo ezaupide komunei erreferentzia eginez. Beraz, kortesia positiboaren bigarren alderdiari helduko diogu.
|
|
|
Norentzakoa erakartzeko, ordea, horrez gain, norentzakoaren hurbileko agertu du eta horretarako, biek batean duten esparruan ipiniko du arreta; hau da, biek
|
batean
duten informazio pragmatikoari edo ezaupide komunei erreferentzia eginez. Beraz, kortesia positiboaren bigarren alderdiari helduko diogu.
|
|
|
Norentzakoa erakartzeko, bada, bi solaskideen arteko hurbiltasun harremana erdietsi du; esatariaren hurbileko (edo talde bereko) senti dadin, biek
|
batean
duten esparruan ipiniko du arreta, eta beraz, ugariak izango dira biak batean duten ezaupide komunari erreferentzia egiteko hizkuntza formak:
|
|
|
Norentzakoa erakartzeko, bada, bi solaskideen arteko hurbiltasun harremana erdietsi du; esatariaren hurbileko (edo talde bereko) senti dadin, biek batean duten esparruan ipiniko du arreta, eta beraz, ugariak izango dira biak
|
batean
duten ezaupide komunari erreferentzia egiteko hizkuntza formak:
|
|
|
Tesian zehar behin eta berriz aipatu eta erabili dugu adigai hau, baina agian egoki litzateke definitzea. Hizkuntza pragmatikarentzat komunikazio trukea ez da kodetze edo deskodetze prozesu soila, biak
|
batean
duten kodean oinarrituz egina (Jakobson 1960); intentzioz egindako paktu edo bat egitea baizik. Bat egite honetan, esatari norentzakoek batak bestearen intentzioa atzemateko duten gaitasunaz gain, funtsezkoa da esatari norentzako hauek batean duten informazio esparruan eragingo duten (hitzez esan gabe doana aktibatuz) prozedura ostentsibo inferentziazkoak (Sperber & Wilson 1994) ere oso kontuan izatea.
|
|
|
Hizkuntza pragmatikarentzat komunikazio trukea ez da kodetze edo deskodetze prozesu soila, biak batean duten kodean oinarrituz egina (Jakobson 1960); intentzioz egindako paktu edo bat egitea baizik. Bat egite honetan, esatari norentzakoek batak bestearen intentzioa atzemateko duten gaitasunaz gain, funtsezkoa da esatari norentzako hauek
|
batean
duten informazio esparruan eragingo duten (hitzez esan gabe doana aktibatuz) prozedura ostentsibo inferentziazkoak (Sperber & Wilson 1994) ere oso kontuan izatea.
|
|
|
Guri, urte batzuk pasatu ahala, zail gertatzen zaigu jakiten, zergatik bidali zuten Ameriketatik?, baina, ziurrenik, berak buruan duen norentzako hori jakitun da, biek
|
batean
duten informazio pragmatiko horrek bide emango baitio hitzez hitz zergatia esaten ez badu ere, horren azpian dagoenaz jabetzeko.
|
|
|
Solaskideek
|
batean
duten eskarmentua, ezagutza eta gertutasuna zenbat eta handiagoa izan, orduan eta handiagoa izango da mezuaren erredundantzia maila. Eta, alderantziz, mezua ahalik eta trinkoen emateko aukera are eta handiagoa izango da.
|
|
|
|
Batean
duten ezaupide pragmatiko hori oso zabala izan daiteke, hizkuntzaren eremua era gaindi dezakeena. Ezagutza horren errainuak ager daitezke afektibitatezko faktore edo alderdietan (esatari norentzakoen hurbiltasuna, begikotasuna), kultur alderdietan (bizibidean eta bereziki, literatur eta kultur ezagutzan, etikan, politikan, eta abar) nahiz gizarte mailako ezaugarrietan (belaunaldi berekoa izan edo ez, gizarte mailan, arraza eta jaioterrian...
|
|
|
). Jakinada solaskideek
|
batean
duten mundu ezaupide horrek izango duela arrastorik diskurtsoan, edo, hobeto, bien arteko komunikazio trukean.
|
|
|
da berariaz nabarmendu nahi duena; solaskideak aurrez aurre baleude bezala, bien arteko feed-backa birsortu edo imitatu nahi du. Gainera, esatariaren hasierako intentzio xedea erdiesteko, eta norentzakoak mezua ongi aditu eta interpretatzeko, bien arteko kooperazioa edo elkarlana ezinbestekoa dela agerian uzten du, eta, horretarako, jakina, biek
|
batean
duten munduaren ezaupidea eta konplizitatea ezin saihestu.
|
|
|
ere. Biek
|
batean
duten munduaren ezaupide pragmatikoak bermatzen du esan gabe aditzera emandako informazio oro. Estarian dagoen baina inferi daitekeen informazioa ugaria da, interpretazio arazoak saihesteko bien arteko kooperazioa eskakizun duena.
|
|
|
Hizkuntza pragmatikaren ikuspegiak badakar komunikazio trukea edo prozedura ulertzeko moduan ñabardurarik. Komunikazio trukea ez da, ikuspegi honetatik begiratuta behintzat, kodetze edo deskodetze prozesu soila, biek
|
batean
duten kodean oinarrituz egina (Jakobson 1960); intentzioz egindako paktu edo bat egitea baizik. Bat egite honetan, esatari norentzakoek batak bestearen intentzioa atzemateko duten gaitasunaz gain (Grice
|
|
|
1989), funtsezkoa da esatari norentzako horiek
|
batean
duten informazio esparruan eragingo duten (hitzez esan gabe doana aktibatuz) prozedura ostentsibo inferentziazkoak (Sperber & Wilson 1986; Portolés 1998) ere oso kontuan izatea.
|
|
|
Bien arteko harremana inferitu egin dugu. Inferentzia bidez, esatari norentzakoen artean dauden erreferentzia markoak aktibatuko ditugu, biak
|
batean
duten informazio pragmatikoa zabalduz. Azken batean, enuntziatu parentetikoak komunikazioan gauzatzen diren inferentziak gidatu egingo ditu.
|
|
|
Beraz, une honetako xedea, irizpide eta ezaugarri nagusien arabera, enuntziatu mota hauen ikerlan nagusiak iruzkindu eta sailkatzea izango da. Gu ez gara adigai hauen definizio guztiak biltzera lerratuko; guk azterturiko definizio eta ikusmolde teorikoak ahalik eta modurik laburrenean eta sistematikoenean azaltzeko, multzoka bilduko ditugu, baina bereziki definiziok
|
batean
dituzten ezaugarriak nahiz ez dituztenak azaleratuz.
|
|
|
ala i? Edota guztiak
|
batean
duten ezaugarria da. Parentetikoa esatean aztertzaile guztiek egitura mota bera ote dute aztergai?, edota aztergaia intziso deiziopean mugatzen dutenek?
|
|
2021
|
|
|
Semantikoki ere esanahi lausoa izatea da mugakizun horiek guztiek
|
batean
duten ezaugarria; horrexegatik behar dute osagarria, esanahia zehaztuko duena. Alde honetatik goian ikusi ditugun ‘modu adierako elkartuen’ edo ‘zati adierako izen elkartuen’ pareko dira.
|