|
2000
|
|
|
Aldaketa nagusia gari soroen murrizketarekin etorri zen, klima heze honetan gariak uzta kaskarra ematen baitzuen maiz. Gerrate Zibileko labore eskaeraren Piper gorriak Raneroko baserri
|
batean
zintzilik.
|
|
|
Eta ez genuke nehoren ez deusen beldur izan nahi, eta argiaren seme izan nahi genuke, baina gauak bizi gaitu atergabe. Eta hala darama mundu honetan bat bederak oinpean bere Pagabasoko leizea, herensugez eta munstroz josia, eta hala gabiltza guztiok haren gainean, soka
|
batetik
zintzilik, osaba Joanikot bezala... Eta hausten da soka batzuetan, eta erortzen eta amiltzen gara zuloan beheiti, non herensugeak eta munstroak ditugun aiduru —izua eta bekaitza, herra eta zorigaitza—, ahutzak zabal eta hortzak zorrotz.
|
|
|
A zer errukarri koadrila! Geure buruen gainean, hizki larri dotorez, iragarki nirnirkari
|
bat
zintzilik, zeinean irakur baitzitekeen: Oinazeak orduak luze ditu.
|
|
|
Udako igande arratsaldetan hantxe egoten ginen guztiak, intxaurrondoaren gerizpean. Haurrok intxaurrondo
|
batetik
zintzilik zegoen kolunpio zahar batean jolasten ginen, eta gerritik belaunetaraino jaisten zitzaidan zirrara gozoa. Gurasoak eta osabak mahai baten inguruan biltzen ziren musaldi baten lasaigarrian.
|
|
2001
|
|
|
TOMAS eta DANI kafe makinaren ondoan. DANIk makinan hari
|
batetik
zintzilik dagoen txanpon bat sartu eta atera egiten du. Gorde ere bai, poltsikoan.
|
|
|
TOMASek marrazkiak ditu besapean. Kafe makinan dago, hari
|
batetik
zintzilik duen txanpona makinaren zirrikitutik sartzen saiatzen da. MARISA beregana gerturatzen da.
|
|
|
Era askotara erabil daitezke loreak etxea apaintzeko, bai lore saltzaileetan, bai beste ontzi batzuetan, bai lore konponketetan, baita horma
|
batean
zintzilik ere.
|
|
|
Jangela triste ilun batean, aita, ama eta semea otordua egiten. Horma
|
batean
zintzilik margolan abstraktu expresionista bat; beste horma batean, margolan inpresionista bat; hirugarren horman, margolan metafisikoa. Sabaitik zintzilik, lanpara minimalista bat, bonbillatako bat erreta duena.
|
|
2002
|
|
|
Barrualdean XVII. mendeko erretaula urreztatua dugu, eta zurezko zutabek eutsitako hiru galeria. Lurrean hilarri askotxo dago, eta goialdean itsasuntzi
|
bat
zintzilik, itsasgizonen opari.
|
|
|
Ameriketako oihanen batetik etorritako mutiko beltz isila eta Euskal Herrian jaiotako neskato ilegorri berritsua ditugu J. M. Olaizola «Txiliku»k idatzi eta Elena Odriozolak marraztutako ipuin honen protagonista nagusiak. Beno, horiexek eta bibotean sei bizar luze dituen jaguarra eta belarritako
|
bat
zintzilik daraman Maisuluis orojakilea. Urruti urrutitik etorria da hona Horazio, eta hasieran ez daki euskaraz, horregatik dago hain isilik.
|
|
|
adar edo aihen txirikordatuz osatutako aginte makila zirudiena. Albo
|
batean
zintzilik, ezpata labur eta okerra, aihotz baten antzekoa, ia igitaiaren eitekoa.
|
|
|
Eta, haiei baino gehiago, beste bati. Izan ere, aitak bazuen, egongelako hormetako
|
batetik
zintzilik 1910eko argazki bat, non fabrikako instalazio zaharrak agertzen baitziren, lau tximinia txiki zituztenak, eta ia zeruraino heltzen zen beste bat, ezin luzeagoa, hautsa eta kea zeriona, kea eta hautsa. Eta ni, askotan eta askotan, hari begira geratzen nintzen, liluraturik bezala.
|
|
|
Autoaren barruan, hilkutxa bat ikusten da. Autoaren atzeko aldean, kanpotik, lore  koroa
|
bat
zintzilik, urrezko letretan Zure gurasoek dioen zinta gorri batez. Koroa horretaz aparte, beste ezer ez.
|
|
|
Berehala itzultzen da. Soineko beltz luze bat dakar, pertxa
|
batetik
zintzilik.
|
|
2003
|
|
|
Merkataritza, ostalaritza eta zerbitzu sektorea herritar guztien egunerokotasunaren parte dira. Baina euskaraz bizi nahi duen herri
|
batentzat
zintzilik dagoen ikasgaia da, euskararen hutsunea guztiz bete gabe baitago oraindik. Baina horretarako ahaleginik ez da falta, hainbat egitasmo daude martxan eta ari dira pixkanaka euskalduntzen.
|
|
|
Bistan da sosak mugatuak direla eta ez balira ere egungo egoeran antzua dela zulo handia duen poltsa betetzen saiatzea, antzua dela Sisiforena errepikatzea. " Gara" ren egoera haritxo
|
batetik
zintzilik da uztailaz geroztik, eta askok sumatzen du oraingo Del Olmoren jokaldiak aurrera begira' Berria' duela helburu hurbilenetakoa. Enpresa jarraipenaren miaketa lanak aspaldi hasi bide dira.
|
|
|
Hori da erlojuen kasua. Horma
|
batetik
zintzilik dauden orduak emateko, bai aretoan, bai logelan, bai sukaldean edo etxeko beste leku batean, askoz politagoak dira orratzen klasikoak, eredu elektroniko zehatzenak baino. Eta ez dira zaharkinak edo vintage modeloak izan behar:
|
|
|
Kendutako gainerako artikuluak etxetresna elektrikoei eta askotariko material elektrikoei dagozkie, salmentatik bereiziak, sute arriskuak, erredurak edo deskarga elektriko txikiak izateagatik. Esekitako azken produktuetako bat “Yo Yo Water Ball” da, goma elastiko
|
baten gainean
zintzilik dagoen uretako bola bat duen yo yo bat. Frantzian, Erresuma Batuan eta Suedian, itotze zantzuak izan zituzten haurren kasuak izan ziren, yo yoaren begizta lepoan birarazten zutenean.
|
|
|
" Zatoz nirekin" esan eta amultsuki heldu omen zion beso batetik, edo zintzilikatu omen zitzaion, eta hurbiltasunak batzuetan ematen duen kidetasunari esker bakean eta isilik egin omen zituzten pauso batzuk kalean barrena, gizonaren sorbaldaren kontra burua ezarri eta begiak itxita, gizonezkoak ematen zion bake horretan atseden hartuz, erasotzaileak gainera oldartu zitzaizkienean. Emakumea ez omen zuten ukitu, baina bera jo izan balute bezala egin omen zien aurre, kate
|
batetik
zintzilik zeraman eskuko poltsarekin airean kolpe alferrikakoak emanez lehenik eta hitzez mehatxatuz gero, nahiz eta ordurako erasotzaileak ihesi alde eginak ziren. Gizonak minuturen bat egin omen zuen lurrean zerraldo konorterik gabe, eta kolpetik bere onera etorri balitz bezala begiak zabaldu zituen arren, ez omen zen gertatuarekin oroitzen.
|
|
|
Usaindu eta ukitu egin zituen. Eta haietako
|
bat
zintzilik zegoen lekutik atera zuen.
|
|
|
Harritzekoa. Eskua luzatu zuen lehenik, ohearen ertz
|
batean
zintzilik zegoen poltsatxotik zigarro bat hartu zuen. Ahora eraman.
|
|
|
Faktoria tabernak atzeko partean duen biltegira joan gara. Hantxe, hormaren kontra, habe
|
batetik
zintzilik, ezkontza soinekoa. Bikaina.
|
|
|
Pozik dago Gabi. Motoaren alde
|
batetik
zintzilik kasko gorri bat ikusi du, eta jantzi egin du. Aitorrek beltza zekarren jantzita.
|
|
|
Che Guevarari orduan izu laborria azaldu zaio begietara. Lerde hari bat ezpain bazter
|
batetik
zintzilik zeukan, metraileta lurrera botatzeko keinua egin duenean:
|
|
|
Joxek, ordea, begiak zabal zabalik segitu du, bere burua horrelako moto baten gainean imajinatuz: goitik behera beltzez jantzita dago, Aitor bezala, eta ezpain
|
batetik
zintzilik Winston bat dauka, kontrabandokoa. Â Atzean Lulu darama, bere bular oparoak haren bizkarrari pega pega eginda.
|
|
|
Manu, batik bat. Sorbalda
|
batetik
zintzilik âAitorrek  kazadora beltza eramaten duen modu bereanâ, osabaren kapotea dauka: manta zikin gorri bat.
|
|
2004
|
|
|
Plazan asto karrerak izaten ziren, zaku karrerak eta neskak bakarrik ere bai, zeinek korri gehiago egin. Zinta karrerak ere bai, bizikletan martxan zoazela, makila txiki
|
batekin
zintzilik zegoen zinta uztaian kateatu eta dena kanpora atera behar izaten zen. Uretako festak ere ederrak ziren:
|
|
|
Nahiz eta euria, hotza, elurra eta dena egin zuen, nik ez nuen sumatzen ez katarrorik eta ez ezer. Gauez hozten nintzenean arbola
|
batean
zintzilik jarri eta gimnasiak egin berotzeko. Jan ere ez nuen asko jan beharrik.
|
|
|
Eskola porrotaz ari garela, Espainiako estatistikak Europar Batasuneko altuenetakoak dira: derrigorrezko ikasketak ez dituzte amaitzen hamar ikasletik ia hiruk eta, bestetik, Bigarren Mailako Gradua eskuratzen dutenen erdiek ikasgairen
|
bat
zintzilik utzi dute.
|
|
|
Carlosen mugimenduak une batez gelditu ziren; galtzontzilotan zegoen, alkandora erdi jantziaren mahuka
|
bat
zintzilik. Gaztetako irudia etorri zitzaion lauhazka, aita hil berritan, Marcken rolean zegoen bera, ate bokalean amari zerbait eskatzen, ama eskaeraren gainean gogoetan, erabat jantzi gabe, geldirik eta xor.
|
|
2005
|
|
|
Behin egon nintzen ni fabrika barruan, osaba Simonekin. Ehun bizikleta zeuden horma
|
batean
zintzilik, gorriak denak. Gurpilik gabe.
|
|
|
Teilatuaren gainean, azkenik, osotara herdoildutako burdinazko arku
|
batetik
zintzilik, ezkila zahar bat ikusi dut; behinola beilariei dei egiteko prest egona.
|
|
|
Goitik behera nentorren, airearen xaflek soina marruskatzen zidatela, zurrunbilo baten begi zulora erortzen ariko banintz bezala, inguruko burrunbaren ahotik marmar etengabea en  tzunez âgorputza suntsituko zidala mehatxu egiten zidan behin eta berrizâ, saihestu ezineko talkaren zain, nahiz eta lurrak hain zirudien sakona non amaigabeko amildegian galtzen baitzen zorua. Ez nuen segundo bat baino gehiago igaroko goitik behera erortzen, baina betiko hala jarraituko nuela ematen zuen, eta une batez gorputza airean geratzen zitzaidala ere iruditu zitzaidan, arintasun ilun
|
batean
zintzilik, erortzearen itsumenak eragin ohi duen histasun horretan bilduta; haatik, segituan, hutsak xurgatu ninduen berriro, otso tzar baten ahoak irentsiko banindu bezala, garai batean âtxiki txikia nintzelarikâ irudikatzen nuen antzera, otsoak sei antxumeak jaten zituen hartan, neure burua piztiaren ahutzetan barna ikusten bainuen, nahiz eta azken unean zazpigarrena izaten nintzen, h... Eroriko larri hura izan nuen arte, lortua nuen zazpigarren antxume irautea, ordulariaren atzean gordeta, denborak aurrera egin ahala istripu larririk jasan gabe handitzen ari bainintzen, edozein haurrek lasterka edo jauzika edo beste haurrekin harrapaketan dabilelarik gertatu ohi zaizkionak besterik gabe.
|
|
|
Bihotza azkartu zitzaidan, baina geldirik eta isilik irautea lortu nuen, txolarrea fedegabearen eskuetan bezala, bizia hari mehe
|
batetik
zintzilik.
|
|
|
Hamabiak eta hamar aldera, frontoiko ataka zabaldu zen, hara iristen baitzen bidezidor bat, komunista bizi zen aldetik zetorrena. Komunistak burua agertu zuen aurrena, eta errepublikarra zuhaitzean bermatuta ikusi, esku bat poltsikoan; gero, frontoira sartu zen, bizkarrean eskopeta
|
bat
zintzilik zuela. Frontoian atzera eta aurrera ibili omen zen, poliki, erreboteraino iritsi, eta gero frontisera, eta hala behin eta berriz, desfilean, bere" armak" erakusten ari den indioilar baten antzera indioiloa limurtzeko erritoan.
|
|
|
" Idoia Indian, eta ni hemen; akabo gurea". Une hartan, gure harremana hari
|
batetik
zintzilik ikusi nuen, eta ez nuen Idoia galdu nahi; are gutxiago Alberto zozoaren eragin zozoagoaren zozokeriagatik. " Erotuta daude".
|
|
|
Edo zorte handia izan nuen, beharbada. Hirira iritsi aurretik, bonbek txikitutako tren etxolako beheko solairuan, zutikako pertxero bat ikusi nuen gabardina bat eta kapelu
|
bat
zintzilik zituena. Zirrara eragin zidan irudi hark:
|
|
2006
|
|
|
Ezin da erran gainera elkarte eta egitura horiek osasuntsu daudenik. Batzuen lanari esker bizirik dira, alabaina hari
|
batetik
zintzilik daude. Laborari militanteek higatuta uzten dituzte lana eta borroka.
|
|
|
Hatza ezpainetan jarri eta paparretik atera zuen zerbait. Soka
|
batetik
zintzilik zeukan.
|
|
|
Marea bizien sasoia zenez, hondartzara joan nintzen Txipriztinekin, itsasoak ekarritako zerak bilatzera. Neguan kautxuzko gurpil bat aurkitu genuen, eta Katalinek eskolako baratzean ipini zuen, zuhaitz
|
batetik
zintzilik, zabu modura. Orain ez zegoen eskolarik, eta zabuak dantza egiten zuen haizearekin, andereñoaren mamuak handik urrundu nahiko ez balu bezala.
|
|
|
Une batetik bestera" Norekin?" galdetuko didala espero dut, baina ez da hala izan. Kafea amaitu dudala ikusi duenean, hitzik esan gabe altxatu, ate ondoko iltze
|
batetik
zintzilik dagoen giltza eskuratu eta gorantz abiatu gara.
|
|
|
Angeloren lagunak iltze
|
batetik
zintzilik zegoen bisera bat jarri zidan buruan. Atzean zapi beltz bat zeukan josita, zakuak bizkarrean hartzerakoan ikatz hautsa ez zedin kolkotik behera sar.
|
|
|
gertatzen ari zitzaidan guztian nik ez nuen inolako eran  tzukizunik; biktima bat nintzen, baina ez errudun; barkamena ere, besteek eskatu behar zidaten, ni guztiz libre nengoen inori barkamena eskatzetik. Baina, brastakoan, Sebastianen irudia etorri zitzaidan, Tonerde basoko zuhaitz
|
batetik
zintzilik. Aita ere etorri zitzaidan gogora.
|
|
2007
|
|
|
Ez neukan gauza askorik etxe hartan; egia esan, ez neukan gauza askorik inon: Eulogio Sagastizarbarrenabitoriak, bere dendan bost urte egin ondoren, oparitutako domina, ikurriñaren koloreak dituen zinta
|
batetik
zintzilik; zilarrezko luma bat, norbaitek dendan ahaztua; eguzkitarako betaurrekoak eta aterki bat, haiek ere dendan aurkituak; lau boligrafo, bi arkatz eta koaderno txiki txiki bat, urdina bera, guztiak dendatik lapurtutakoak; Arantzazuko Amaren irudi txikia, plastikozko ontzi batean sartua eta, eraginez gero, elurra egiten duena, todo a cien batean erosia. Besterik ez.
|
|
|
ALAIN: (OFF) Mendi muino
|
batean
zintzilik, Kairuzawa etxea dago. Himeyo Tokuzawa musikari klasikoarentzat egin zen, asteburuko atsedenleku.
|
|
|
Zuhaitz horren alboetan landare esekiak irristatu daitezke. Ertzetako
|
batean
zintzilik dagoen aleren bat eta huntza bezalako igokari bat ere jar ditzakegu, gure patioko horma osoa estaltzeko. Ez da komeni atsedenleku horietan ale asko landatzea, pertsona alergikoentzat gogaikarriak izan baitaitezke.
|
|
|
Ilehoria baratzeko atera begira jarri da, beldur antzean. Meloi printza bat belarri
|
batetik
zintzilik dauka.
|
|
|
Kriseiluaren argitan lastozko bi besaulki zeuden, eta jesartzeko erran zion zaharrak. Izarpean giro, itsas haize xumeaz dantzan ari ziren soka luze
|
batean
zintzilik arropa batzuk eta Kubako bandera. Oharkabean joan zitzaizkion Migeli begiak, eta Arsenio konturatu egin zen, zeren...
|
|
2008
|
|
|
esan nahi baita markesa andereak burmuinetan sartua behar zuela zeruko erreginaren irudi bikain hura, inkontzientearen beheko geruzarik behekoenean, agian?, halako moldez, non irudi hark eskaintzen baitzion, beharbada, berak, markesa andereak? behar zuèn zuribide morala, janzten zen bezala janzteko, tulak eta organdiak, errubiak eta esmeraldak?, bai eguneroko bizimoduan eta bai festetan ere, zetazko eta urre finezko jantziez janzten ote ziren Ama Birjina eta santa guztiak zeruko festa betierekoan, lepotik diamante
|
bat
zintzilik??, bere buruari galderarik egin gabe eta bere jokabidean kontraesanik sortu gabe, begiek ikusia. Ama Birjina eder hura, kristau emakumezkoen imitagarri, argudio erabatekotzat balu bezala, edo halaxe agertuko balitzaio bezala.
|
|
|
Gray eta Ben Gunn txaluparekin joan eta etorri zebiltzan bitartean, gainerakoek altxorra pilatzen zuten hondartzan. Haietako bi barra, soka mutur
|
batetik
zintzilik jarrita, nahiko karga bazen gizon sendo batentzat; astiro joatera behartzen zuen. Niri dagokidanez, garraio konturako ezer gutxi nintzenez, leizean pasatzen nuen egun osoa txanponak galleta zakuetan sartzen.
|
|
|
Ematen zidan nazka gaindituz, tarrateko bat egin nion lepoan bere alkandorari, eta hantxe aurkitu genuen, bai horixe, giltza, bere labanarekin ebaki nuen soka mutur biketsu
|
batetik
zintzilik. Garaipen horrek itxaropenez bete gintuen, eta denborarik galdu gabe gora jo genuen, kapitainak hainbeste denboran lo egin zuen gela txikirantz, eta etorri zen egunaz geroz kutxa egon zen tokira.
|
|
|
Nork eman zidan eskupera orban beltza lehorreratutako egunean bertan, honako dantza honi hasiera emanez? Ai!, dantza polita, horretan konforme nagok zuekin; antz handia zeukak, gainera, soka mutur
|
batetik
zintzilik dantzatuko dugun fandangoarekin, Exekuzio Moilan, Londresko hiriaren ondoan. Baina, norengatik izan da?
|
|
|
Takoi mehardun zapaten gainean batera eta bestera pauso baldres nekatuak emanez egiten zuen itxaronaldia. Zilarrezko kate
|
batetik
zintzilik zeraman eskuzorro ñimiño batekin egiten zuen jolas, eta joko malabar horiek niretzat egiten zituela iruditzen zitzaidan, inoiz begiratzen ez bazidan ere. Nik zeharka erreparatzen nion, zangoak miresteko batez ere, zerutiarrak, goiaingeru batenak iruditzen baitzitzaizkidan.
|
|
|
HARI FIN
|
BATETIK
ZINTZILIK
|
|
|
Trenaren zain eta zain nengoela, geltoki parean zegoen eraikuntza bateko hirugarren solairuko bi balkoietara joan zitzaidan begirada. Bakoitzean panpina bat zegoen, Olentzero eta Santa Klaus, bata bestearen alboan, bakoitza eskailera ziztrin
|
batetik
zintzilik.
|
|
|
Izan ere, markesa anderea XIX. mendeko urte bateko abenduaren 8an jaio zen, eta data berezi hartatik zetozkion bai izena –Inmaculada Concepción– eta bai Ama Birjinari ume umetatik izan ziòn debozio barru barruko hura ere, haren koadro bat –XVIII. mendeko Ama Birjina bat zen, bere mantu urdinarekin eta zetazko soineko zuri paregabearekin– erostera eraman zuena, baita otoiztegiko aurrealdeko horman ipintzera ere –hartu ere, har zitekeen otoiztegiko erretaulatzat koadro handi hura–, bere gustuko espazio abegikor bat sortzeko, nora noiznahi sartzen baitzen, hiru agurmaria errezatzera: ...gian–, halako moldez, non irudi hark eskaintzen baitzion, beharbada, berak –markesa andereak– behar zuèn zuribide morala, janzten zen bezala janzteko –tulak eta organdiak, errubiak eta esmeraldak–, bai eguneroko bizimoduan eta bai festetan ere –zetazko eta urre finezko jantziez janzten ote ziren Ama Birjina eta santa guztiak zeruko festa betierekoan, lepotik diamante
|
bat
zintzilik? –, bere buruari galderarik egin gabe eta bere jokabidean kontraesanik sortu gabe, begiek ikusia –Ama Birjina eder hura, kristau emakumezkoen imitagarri– argudio erabatekotzat balu bezala, edo halaxe agertuko balitzaio bezala.
|
|
|
Balkoi batean, adineko emakume bat, oso dotore jantzia, soineko beltz luze batekin eta beso erdiak estaltzen dizkion eskularruekin. Prismatiko txikiak esku
|
batetik
zintzilik. Egunkari baten atzean ezkutatzen den beste pertsona bat, azkeneko ilaran.
|
|
|
Etxe zurian, Mifuk prentsa bat zeukan mahai gainean eta bere irudi batzuk kortxo zurian iltzatuta; logelako horma zurian, bere ahizpak oparitutako koloretako poltsa
|
bat
zintzilik. Kikek ohe garai bat eraiki zuen logelan eta lanerako mahai handi bat egongelan.
|
|
|
Eskaparate handiak ia ez dauka ezer. Paul Smithen estiloa gogoratu didan pasmina arrastodun nabar
|
bat
zintzilik izkina batean, palestino zuri beltz bat bestean, poltsa bat erdian; foku halogenoen izpiak porlanezko zoru hutsa argitzen.
|
|
|
Ironia arrasto bat nabaritu diot azken esaldian, eta burua altxatzera ausartu naiz. Hortxe dago besoak zabalik, txaketa maiztua soinean, begirada zemai, irri printza
|
bat
zintzilik.
|
|
2009
|
|
|
Beti zaude hari mutur
|
batetik
zintzilik, beti esan ahal dizute, hi, txikito, programa hau ez zoak.
|
|
|
Horregatik, zaila izango dela azpimarratu du.Hala ere, Euskal Herriak hitzarmen politiko batekin bukatuko den prozesua ezagutuko duela uste du Otegik, nahiz eta Espainiako Gobernua oso jarrera onean ez ikusi. Dena delakoa, herri honek gai
|
bat
zintzilik dauka: gatazka nola konpontzen dugun ikustea, alegia.
|
|
|
Ilargi beteko gau argi eta lasai bat zen. Puxika handi bat zeruan gora, airezko eta hidrogenozko nahaste leherkorraz beterik, eta piztutako metxa luze
|
bat
zintzilik. Hari begira, eztanda ezinbestekoaren zain, itzal batzuk:
|
|
|
Kanaberazko zintzilikarioa dantzan jarri du ateak, eta gozotegikoan ez, zaharren buruko ateren
|
batean
zintzilik balego bezala, begirada aldatu zaie berriro atzeko mahaiko lau zaharrei. Ixabelek maiz pentsatzen du sepia koloreko film bat dela gozotegiko zaharren bizitza, eta zintzilikarioaren klin klin hotsak banatzen dituela eszenak.
|
|
|
Eta ehunka urte lehenagoko erromes italiarra bezala, norbaitek hil egin zuen. Non, eta Cassanoren gorpuzki atal
|
bat
zintzilik izan zuten harrizko gurutzearen parean gainera. Bekatu berbera, heriotza berbera.
|
|
|
–Neure birikak irudikatzen ditudanean, zuhaitz bat etortzen zait noiznahi gogora, zuhaitzetik bi adar, eta adar bakoitzetik hosto handi
|
bat
zintzilik. Eta orain hosto bat eroriko da zuhaitzetik, eta?
|
|
|
–Guztiak ez, ametsen
|
batetik
zintzilik jarraitu behar baitu, anarkista izateko?
|
|
|
minutu haietan, baina, inork ez zuen hitz egin, isiltasuna, bestela ere, ozen mintzatzen zelako, beharbada, testuinguru hartan garrantzitsuena zèn gai bakarraz: bizitzaren behin behinekotasunaz, hain zegoen orbetarrek eraikitako munduaren funtsa eta izatea hari mehe
|
batetik
zintzilik; egoera halakoa zen, mugakoa, eta mugen zama igartzen zen nonahi, han bilduei hitzen ordezko azpi hizkera bat ezartzen ziena, oharkabean: Domingok eskuak igurzten zituen, bata bestearen kontra, etengabe; Maria Bibianak, lasaiena zirudien arren, barrutik hartzen zuen arnasa tarteka, barne oreka ez-egonkorrari eusteko edo; Adak etengabe jiratzen zuen lepoa, egongelako hiru ateetako bati begira, nondik espero baitzuen, antza, ama izebak etortzea, anai arrebekin etsipenezko keinuak trukatzen zituen bitartean, orain begiak zabalduz, eta orain besagainak goratuz?, harik eta, ama izebak ez zetozela ikusita, honela mintzatu zen arte:
|
|
|
Lehen esan dut frontean gertatutako izugarrikeriak kontatzea ez duela merezi, baina bat kontatu behar dizut, ea eskarmentua hartzen duzun. Lehengoan miliziano bat ikusi genuen, arbola
|
batetik
zintzilik, eta badakizu zer?. Zakila moztu eta ahoan sartu zioten, puru bat erretzen ariko balitz bezala:
|
|
|
edo sagarrazal edo beste frutazal baten gainean, amonaren batek irrist egin, erori, eta burua apurtuko zuela: zerbait egin behar nuen nik, baina, amona haiek hiltzen utzi baino lehen, bosgarren manamendua bainuen neure gainean, hari
|
batetik
zintzilik zegoen ezpata bat bezala: –Ez duzu hilko?!
|
|
|
Domingok eskua lasaitu zuen, pistolari mugimendu bat eraginez, armaren ahoa bizpahiru zentimetro beherago utzi zuena: amore ematera ote zihoan, bada?; edo damu arrastoren bat piztu zitzaion?; izan ere, zer eskain ziezaiokeen berak Adari, etsaiaren aurrerabideak norberaren atzerabidea dakarrenean, hiria ere errenditzeko zorian zegoen, itxura guztien arabera?, etorkizunik gabeko etorkizuna baizik, estualdiz estualdi eta gabeziaz gabezia, bizia bera ere hari ezin meheago
|
batetik
zintzilik?; Adari ezezkoa emanez gero, bestela egon zitekeen hura etxeko epelean, garaileekin garaile; beste ikuspuntu batetik, ordea. Domingok berriro eutsi zion armari erabakitasun handiz?, nola egingo zion, bada, Domingok Adari uko, urte batzuk lehenago egin zion bezala, arrazoi bertsuak, etxeko epela eta etxeko epelari zerizkiòn babesa eta lasaitasuna, aitzakia harturik?; ez al zuen, bada, arrebak ere bere aukera merezi?, Ada ez baitzen haur bat, eta nahi zuena egiteko eskubidea baitzuen, berak. Domingok?
|
|
|
Non daude izarrak? Ohikoa da kalitatea hotel
|
batean
zintzilik dauden izarren kopuruarekin identifikatzea, baina hau ez da irizpide unibertsala. Europar Batasunean hotelen sailkapena ez dago harmonizatuta.
|
|
|
1946an, esaterako, Javier Etxaniz eta Joe Carson poloniarra norgehiagoka aritu ziren. Ariketen artean urez betetako 780 kiloko upela jasotzea zegoen, eta baita kable
|
batean
zintzilik jartzea ere, hortzekin helduta eta beso bakoitzean gizon bana hartuta!
|
|
|
Hizkuntza gutxituak Frantziako ondare gisa izendatzeak ezagutzarik ez dakarrela nabarmendu zuen ere. . Euskara ez duzue lastoz beteko eta erakustoki
|
batean
zintzilik ezarriko!?. Herritarrek eguneroko bizian euskara baliatzen duten bezala, hautetsiei ere engaiamendua eskatu zien, haien eskumenean dauden arloetan eragiteko.
|
|
|
–Guztiak ez, ametsen
|
batetik
zintzilik jarraitu behar baitu, anarkista izateko...
|
|
|
Domingok eskua lasaitu zuen, pistolari mugimendu bat eraginez, armaren ahoa bizpahiru zentimetro beherago utzi zuena: amore ematera ote zihoan, bada?; edo damu arrastoren bat piztu zitzaion?; izan ere, zer eskain ziezaiokeen berak Adari, etsaiaren aurrerabideak norberaren atzerabidea dakarrenean –hiria ere errenditzeko zorian zegoen, itxura guztien arabera–, etorkizunik gabeko etorkizuna baizik, estualdiz estualdi eta gabeziaz gabezia, bizia bera ere hari ezin meheago
|
batetik
zintzilik?; Adari ezezkoa emanez gero, bestela egon zitekeen hura etxeko epelean, garaileekin garaile; beste ikuspuntu batetik, ordea –Domingok berriro eutsi zion armari erabakitasun handiz–, nola egingo zion, bada, Domingok Adari uko, urte batzuk lehenago egin zion bezala, arrazoi bertsuak –etxeko epela eta etxeko epelari zerizkiòn babesa eta lasaitasuna– aitzakia harturik?;... esan nahi baita Teofilo Mariak burua zutitu, bularra puztu, eta hala bihurtu zuela bere ausardia ausarkeria, pauso bat aurrera eginez, bi eta hiru; oilar borroka hartan Domingok zuen, baina, ezproi hilgarria –pistola– eskuan, eta hala, ikusi zuenean ezen anaia, hormari itsatsia, hurbiltzen ari zela, hormari egin zion tiro, Teofilo Maria zegoèn lekuan gelditzen zela, izotzak bat batean harrapatu balu bezala.
|
|
|
Lehen esan dut frontean gertatutako izugarrikeriak kontatzea ez duela merezi, baina bat kontatu behar dizut, ea eskarmentua hartzen duzun. Lehengoan miliziano bat ikusi genuen, arbola
|
batetik
zintzilik, eta badakizu zer.... Zakila moztu eta ahoan sartu zioten, puru bat erretzen ariko balitz bezala:
|
|
|
minutu haietan, baina, inork ez zuen hitz egin, isiltasuna, bestela ere, ozen mintzatzen zelako, beharbada, testuinguru hartan garrantzitsuena zèn gai bakarraz: bizitzaren behin behinekotasunaz, hain zegoen orbetarrek eraikitako munduaren funtsa eta izatea hari mehe
|
batetik
zintzilik; egoera halakoa zen, mugakoa, eta mugen zama igartzen zen nonahi, han bilduei hitzen ordezko azpi hizkera bat ezartzen ziena, oharkabean: Domingok eskuak igurzten zituen, bata bestearen kontra, etengabe; Maria Bibianak, lasaiena zirudien arren, barrutik hartzen zuen arnasa tarteka, barne oreka ez-egonkorrari eusteko edo; Adak etengabe jiratzen zuen lepoa, egongelako hiru ateetako bati begira, nondik espero baitzuen, antza, ama izebak etortzea, anai arrebekin etsipenezko keinuak trukatzen zituen bitartean –orain begiak zabalduz, eta orain besagainak goratuz–, harik eta, ama izebak ez zetozela ikusita, honela mintzatu zen arte:
|
|
|
Egun batean amona bat ikusi nuelako irrist egiten patatazal baten gainean... handik aurrera, buru buruan sartu baitzitzaidan patatazal bakoitzean... edo sagarrazal edo beste frutazal baten gainean, amonaren batek irrist egin, erori, eta burua apurtuko zuela: zerbait egin behar nuen nik, baina, amona haiek hiltzen utzi baino lehen, bosgarren manamendua bainuen neure gainean, hari
|
batetik
zintzilik zegoen ezpata bat bezala: " Ez duzu hilko"!
|
|
|
–Neure birikak irudikatzen ditudanean, zuhaitz bat etortzen zait noiznahi gogora, zuhaitzetik bi adar, eta adar bakoitzetik hosto handi
|
bat
zintzilik. Eta orain hosto bat eroriko da zuhaitzetik, eta...
|
|
|
Gorritzen hasten zela sumatu zuen. Pareko etxe blokean eraberritzen ari ziren fatxada
|
batetik
zintzilik zegoen propaganda oihalaren letra handiak irristatu zitzaizkion begietan: Zeren zain zaude?
|
|
|
Lipar batez, Cézanneren Karta jokalariak margoko bi gizonak begitandu zitzaizkion. Brunok zigarro
|
bat
zintzilik zuen ezpain artean, eta eskuetan, kartak ez eta ohar batzuk zituen. Botila falta zitzaien mahaian.
|
|
|
Adar batetik, kartel
|
bat
zintzilik:
|
|
|
bakar
|
bat
zintzilik.
|
|
|
Hotsaren beraren berezko indarragatik da bikaina, baina aintzat onestekoa da hitzaren azkenean hartzen duen indar erantsia: hitz bukaeran esandako k hotsa segidako bokal baten makulurik gabe gelditzen baita, amildegi
|
batean
zintzilik bezala?, arnasalditxo bat egitera behartzen gaitu, horrela isiltasunak ozenago entzunarazten duelarik bukaerako k horrek airean utzitako oihartzuna.
|
|
|
Goizeko ihintzaren antza du, zeren gaztetasuneko kolore bizia ihartu egiten da bizitza aurrera joan ahala. Arbola
|
batetik
zintzilik zegoen fruitu fresko baten antza du, zeren, heldutasunera iristean, har batek jaten dio barrena, eta erortzen da arbolatik eta jada ez du ezertarako balio.
|
|
|
Jai hori eskura genuke euskaldunok, gure gainean ezpata
|
bat
zintzilik ez balego. Ezpata bat zintzilik, edo funtsezko baldintza, edo muga gaindiezina...
|
|
|
Jai hori eskura genuke euskaldunok, gure gainean ezpata bat zintzilik ez balego. Ezpata
|
bat
zintzilik, edo funtsezko baldintza, edo muga gaindiezina... Hitz gutxitan, jai hori ezin da indarrean jarri ETAk borroka armatuari eusten jarraitzen badio; hau da, jai hori indarrean jartzea baldintzatzen duena ETAren borroka armatua da.
|
|
2010
|
|
|
Tijuana eta Rosarito lotzen dituen errepidean, zubi
|
batetik
zintzilik, bururik gabeko bi gorpu agertu ziren atzo, bata eskuetatik helduta eta bestea hanketatik; bide bazterrean zegoen kamioneta baten barruan zeuden buruak. Handik gertu, beste lau lagun hil zituzten.
|
|
|
titiburuetako
|
batean
zintzilik,
|
|
|
Bizia hari
|
batetik
zintzilik!
|
|
|
Maixa, gogoratzen? Hanka
|
bat
zintzilik zeukan eta osabak konpondu dio. Ezta?
|
|
|
Horra, herrialde aurreratu bat hutsaren hurrengo bihurtzeko zorian. Hari
|
batetik
zintzilik bagaude, zenbat aurreratu dugu?
|
|
|
Erakusleiho gardenetan ez da deus ikusten, hiru dimentsiotako koadro zuri erraldoi baten aurrean nago. Kristalezko atean notatxo
|
bat
zintzilik. Eskuz narras idatzia, zera dio:
|
|
|
Bera protestantea izanik, ezin zuen lortu eta etsi etsian lagun bati esan zion bere buruaz beste egiteko zorian zegoela. Esan eta egin, afalondoan ate
|
batetik
zintzilik agertu zen, txukun jantzita eta ilea ongi orraztua. Ez zegoen indarkeriaren inolako arrastorik.
|
|
|
" Ikusi dituzue inoiz altzairuzko bola erraldoi horiek, grua
|
batetik
zintzilik jarri eta etxeak botatzeko erabiltzen direnak?", esan die halako batean bere ingeles zalantzatian. " Gruak altxa egiten du bola, eta gero erortzen utzi etxearen aurka.
|
|
|
" Arriskuan jarri gaituk denok!", esan zidan builaka. Kako
|
batean
zintzilik zegoen sardea hartu nuen. " Zer nahi duk?
|
|
|
Operazio osteko susperraldian hobera egin zuenez, gurpil aulkian eraman zuen etxartera bata zuridun batek. Gurpil aulkiaren atzealdean kokatutako haga
|
batetik
zintzilik zegoen gazurezko poltsatxoa besoko zainera orratz batekin lotuta. Pijama urdina soinean, galtzen eskuineko aldea altxatuta zekarren, hankan operazioak utzitako aztarna odoltsuak agerian.
|
|
|
Gauak zirenean txatarrezko gurdiak, intsektizida sunda. Egarriaren zurdak berdindu ezinik burua alde
|
baterantz
zintzilik nuenean, marioneta.
|
|
|
Ez da lainorik ageri 211 gelatik begiztatzen den zeru zatian. Besaulki beltzean eserita dago Luis, hoditxo batek bideratuta, gurpildun esekigailu
|
batetik
zintzilik dagoen plastikozko poltsa zuriari begira. Poltsatik irteten den likidoa zainetatik gorputz osora zabalduko zaiola ikusita, minbiziak berdin jokatu duen galdetu dio bere buruari, heriotzari bidea errazten dion hoditxoa ote den minbizia.
|