|
2001
|
|
|
Hortik dator kritika honen ondorio positibo bakarra: materialismoa eta espiritualismoa alde
|
batera
utzi behar dira, eta kontu hauek agian arlo praktikoan konpondu ahal izango dira. Kanten asmoa psikologia razionalaren kritika honekin zera da, nia substantzia edo gauza bat bihurtzeko arriskua ekiditea, subjektua funtsean ekimena baita.
|
|
2002
|
|
|
1813an, hogei urte eta gehiagotan eginahalean aritu ondoren, Londresen espetxe Panoptiko bat eraikitzeko planak alde
|
batera
utzi behar izan zituen, azkenean, Jeremy Benthamek4 Panoptikoaren kontzeptua, hala eta guztiz ere, urte asko lehenago eta handik ehunka miliatara sortu zen, Kritxev en, Errusian. Jeremy Benthamen anaia Samuel 1780an joan zen Errusiara, eta urte askotan Potemkin Printzearentzat egin zuen lan, Katalina Handiaren begiko zenarentzat.
|
|
2004
|
|
|
Descartesek bere zalantzaren bidean alde
|
batera
utzi behar izan du ez bakarrik eskolan ikasitako guztia, baizik eta baita orainean sentimenen bidez beregana dezakeen edozein ezagupen ere; eta putzu ilun horretatik irteteko arrazoimenaz baliatuz, bai Niaren bai Jainkoaren existentziaren segurtasunera heldu ahal izan da. Garbi geratu da, bestalde, berak ideia argi eta bereizitzat jo dituen Nia eta Jainkoa arrazoimenezko zerbait direla eta ez dutela, berez, mundu fisikoaren eta inolako izaera fisikoren beharrik euren existentziarako; hau da, Ni eta Jainkoa izan izango gara, mundu fisikoa izan ala ez izan, eta, gainera, ez dago mundu fisikoa ezagutu beharrik Nire eta Jainkoaren ezagutzara heltzeko.
|
|
|
Halaber, eta jarraian ikusiko dugun bezala, giza zientzia formalizatu gisa ikusi nahi genukeen etika ezin izan daiteke etika normatibo edo prezeptiborik, ezta etika erlijioso edota antierlijiosorik ere. Ordea, jakintza etiko horrek ez lituzke ezkutatu edo osotoro alde
|
bat
utzi behar etikotasunak dituen inplikazio (galdera gisa behintzat, gutxieneko kontuan) praxiko, metafisiko eta transzendental ukaezinak.
|
|
2006
|
|
|
Sentimendu batek judizio morala sorraraz dezan, ikusleak ikuspuntu tinko eta orokorrean kokatu behar du bere burua: izan ere, alde
|
batera
utzi behar ditu bere interesak. Gure adibidera itzuliz, A k ikuspuntu tinko eta orokorrerako jauzia emango balu, orduan ‘ B k egin duena ederra izan da’ ondorioztatuko luke.
|
|
2010
|
|
|
Alde batetik, gizabanako zehatz baten ongizatea, laster zabalago azalduko dudan bezalaxe, guztion ontasunaren barruan sartu behar da, baldin eta gizabanako bakar baten ontasunak ez badu guztiona baztertzen; alderantziz, gizabanako zehatz horren ontasunak berarekin dakar, berez, gizabanako guztiengan betetzea, lege hori bakoitzari aplikatzen zaion neurrian; horrela, gizabanako zehatzen ontasunak batuz gero, guztion ontasuna edo ontasun orokorra sortzen da. Beste alde batetik, Jainkoaren legeek bereziki arautzen dute betiko zoriontasuna, eta zoriontasun hori, berezi, guztion ontasuna da, eta gizabanako bakoitzak hori lortu nahi du, zuzenean, egiazko helmuga gisa, beste edozein erkidego alde
|
batera
utzi behar denetan ere. Horregatik San Tomasek esan zuen giza arimen biderkadura, nahiz eta euren artean kopuruaren desberdintasuna bakarrik egon, ez dela ezusteko ondorioa, baizik eta hala nahita eta zuzenean lortu nahi dena, hilezkortasuna eta gozatzeko gaitasuna erdiestekotan.
|
|
2011
|
|
|
Osotasuna esatean agertzen den moduan geureganatzen dugu, hala uste dugu, baina horretarako alde
|
batera
utzi behar dugu ezen gizakiak hor dagoen hori baino ez duela biltzen, nahiz eta haraxeago ere izan zerbait, pentsaturik gabeko zerbait, beste modu batez eta beste une batean ezagutza berri gisa ager dakigukeena, edo giza ikuspegiak inoiz inola irits ez dezakeena. Horixe adierazten digu paradigma holografikoak:
|