|
2013
|
|
|
Horregatik, antologia orokorrek funtsean bermatu egiten dute literaturaren historietan finkaturiko kanona; baina inoiz edo behin hari zuzenketak egiten edota ñabardura baloratiboakeransten ere ausartzen dira antologoak. Aldiz, aro mugatu bateko edota talde jakin bati dagozkion antologietan, bereziki garaikide eta moderno edo postmodernoetan helburua hipotesi berriak probatzea izan ohi da, kanon berri
|
bat
sortzea eta aurreko epean izandako poetika gainditua dela frogatzea, testu corpus baten bidez argudiatuz aurrekoa, zahartua, geratu dela.
|
|
2014
|
|
|
inperio hiri asko biziki nazionaldu dira, izan ere, Modernitateko eredu nagusia nazio hiria izan da. Ondo dakigunez, nazio estatuak hiri baten edo hiri sare
|
baten inguruan
sortu eta trinkotu ziren: hiritarrak (burgesak, jakina) dira lehendabiziko nazio klasea.
|
|
|
Euskaraz bizi izan dira eta euskarari atxiki, eta euskararen alde borrokatu eta lan egin ere bai, baina lotura guztiz praktikoa izan dute euskararekin, euskara sano erabili duten artean. Erabilera trakestu zenean, oztopoak eta gutxiespenak topatu zituztenean, orduantxe hasiko ziren euskarari buruzko paradigma
|
bat
sortzen eta horretan erdal mundutik zetozen ideiei eusten. Erregimen Zaharrean Elizaren dotrina biblikoetatik elikatu ziren euskararen aldeko ahaleginak.
|
|
2022
|
|
|
bat, hiru administrazioek bat egiteko aukera dute euskararen aferan, Nafarroako hizkuntza politika hastapenetan izanik (Euskarabidea) eta Iparraldean hizkuntza politikari buruzko erabaki politiko partekatu eta instituzionalerako lehen habeak jarririk (EEP); bi, harreman hizkuntzan gaztelaniak eragin handia izanik eta berau aldatzea zinez zaila baldin bada ere, egin egingarria da, baina halere kezkagarria da haurren artean erabilerak egin duen beherakada; hiru, euskararen erabilera instrumentala hazi egin da, baina norberaren beste espazioetakoak ez; lau, euskararen aldeko jarrerak gora egin duen heinean, erabilerak ez du joera berdina izan, eta, etorkizun hurbilean, hiztunaren hautua izango da euskaraz mintzatzea, esaterako, Bilbo bezalako hiri batean hamar hiztun berriren artean batek soilik izanik erraztasun handiagoa euskaraz mintzatzeko; bost, jarrera eta usteak alde ditu euskarak, eta baliabideak nahiz eragileen (publiko eta euskalgintzaren) elkarlana profitatu beharrean da erabileran aurrerapausoak emateko. Testuinguru horretan, Martmez de Lunak (2018) zehazten du euskararen errealitatea Europako beste hizkuntza gutxituen antzekoa dela, eta eleaniztasunaren paradigma baliatu behar duela Euskal Herriak euskaltasun berri
|
bat
sortu eta helduleku berriak eraiki ahal izateko hizkuntza gutxituaren etorkizuna bermatzeko; izan ere, teorian, Europako testuinguruan eleaniztasuna onartzen bada ere, praktikan, nabariak dira elebakartasunaren zantzuak.
|
|
2023
|
|
|
Bizimodua aldatzearekin batera, hitz egiteko era bat ihartzen ari da eta bestelako
|
bat
sortzen eta indartzen. Hori ondotxo dakigu bi hazaldietakook; guztiok antzematen diogu beste belaunaldiarekin mintzatzeko eran dagoen aldeari.
|
|
|
Joan den mendeko hirurogeiko hamarkadatik gizartea eta, aldi berean, hizkuntza ingurumaria nabarmen aldatu dira. Hain zuzen, azken bospasei hamarraldiotan, bizimodua mudatzearekin batera, hitz egiteko era bat ihartzen ari da eta beste (berri)
|
bat
sortzen eta indartzen. Hori bistakoa da gure eta aurreko belaunaldiko mintzairei erreparatzen badiegu.
|