2001
|
|
Zaila da, ezinezkoa ez baldin bada, ezkerrak Euskal Herrian aurrera egitea bide demokratikoak eta demokrazia helburu dituela argi eta garbi adierazten ez badu. Ezkerreko guztion apustua da demokrazia finkatzea eta indartzea, eta horren alderdi
|
batek
nazio alorrekoa izan du jakina, autodeterminazioa eskuratuz eta autodeterminazioa herrigintzarekin lotuz. Bigarren gauza inportantea egoera sozialari dagozkion helburu horietan elkarlanerako gune bat lortzea da.
|
2003
|
|
Oso lan zehatza egitea eskatzen dio honek guztiak Aranzadiri, krimen ikerketa batean epaileak eskatzen duenaren araberakoa, batik
|
bat
Nazio Batuek onartua dutelako desagertuen kasuek ez dutela artxibatzeko mugarik, eta balitekeelako etorkizunean hemen ere prozedura judizial batzuk egotea. " Ikerketa zientifiko hori da orain arte egin ez dena", dio Iñaki Egañak.
|
|
Londreseko gobernuaren baimenarekin, hogeita hamar
|
bat
naziok beren estatu aulki propioa hartu zuten horrela New Yorkeko Biltzarrean. Horiek baitziren:
|
|
1990az geroztik ezarritako zigorren ondoren, Irakeko haurren heriotza tasa etengabe hazi da urtez urte. «Zertarako balio izan dute 11 urtez Iraki ezarritako zehapenek?», galdetu zuen koalizio aliatuko diplomatiko
|
batek
Nazio Batuen Segurtasun Kontseiluan. Neurri horien eraginkortasun politikoa ez dator bat giza bizien prezio handiarekin.
|
2004
|
|
(...) Administrazio bat edukita ere ez dago aseguratuta Euskal Herria oraindik. Eduki genezake errepublika
|
bat
nazio bat eduki gabe eta hori ez da niri interesatzen zaidan soluzioa. Izan daiteke tresna, beharrezkoa edo inportantea, baina ez soluzio bakarra.
|
|
Dakigunez, herri
|
baten
nazio nortasuna ez da auzipean jartzen, ez da bertako hizkuntzaren monopolio joerarik gertatzen, ez da inolako eraman ezin zakarrik lehertzen hizkuntzaren eta nazionalismoaren artean, herri hori Estatu baten jabe baldin bada. Halako egoeretan bat datoz hizkuntza, kultura, lurraldea eta nazio sentiera.
|
|
340 Jordi Sole: . Hizkuntza
|
bat
nazio eraikuntzarako tresna bat da, hizkuntza batek lurraldetasuna finkatzen du, mapak sortzen ditu mentalki bada ere, identitate propio bat, eta horiek izugarrizko beldurra ematen diote gobernu faxista orori?. Hizkuntzak lurraldetasuna finkatzen du:
|
2005
|
|
Lehenbizikoan Kodea sinatu duten lau kateak, produktoreak eta Prentsaren Elkartea daude, eta bigarrenean, berriz, lau telebista kateak eta gizarte erakundeen lau ordezkari: guraso elkarte bi Espainiako Ikasle Katolikoen Guraso Elkartea CONCAPA eta Espainiako Ikasleen Gurasoen Elkarteko Konfederazioa CEAPA, umeen eremuan lan egiten duten erakundeen ordezkari
|
bat
Nazio Batuen Haurren Laguntzarako Funtsa (UNICEF) eta kontsumitzaileen ordezkari bat, dagoeneko behin baino gehiagotan aipatu dugun Alejandro Perales, hain zuzen.
|
2006
|
|
Halako gomendioa egin behar izateak bertan behera uzten du txostena berriz hona ekartzeari buruz egin daitezkeen kritiketatik edozein. Izan ere, Europako erakundeak zuzendu behar izan du estatu
|
bateko
nazio gobernuaren jarduera, hizkuntzaren ofizialkidetasunari buruzko jokabidea bideratuz, eta horrektzeko borondaterik ez dagoela (borondate eza, beharbada, ez da nahitakoa; bai, ordea, agerikoa). Horrexegatik, ofizialkidetasun horri laguntzen dion aurkezpen hau egiteak bereziki betetzen nau, kasu honetan ez delako ofizialkidetasun formal hu esan nahi du, batetik, ofizialkidetasuna ez dela egiazkoa, eta, bestetik, berori lortsa, ezpada materiala, benetakoa eta eragingarria.
|
2007
|
|
Eraldaketa hori ezinbestekoa izan zen Europar Batasunaren Tratatua (Maastrichteko Tratatua) berresteko, 1992ko otsailaren 7an. Tratatu horren artikuluetan ezarritakoaren arabera, Europar Batasuneko estatu kide
|
baten barruan
naziokoak izan gabe bizi ziren herritarrek hautesle (sufragio aktiboa) eta hautetsi (sufragio pasiboa) izateko eskubidea izango zuten bizilekutzat zuten estatu kideko udal hauteskundeetan. Espainiako Gobernuaren ustez, artikulu hori eta Konstituzioaren 13.2 artikulua kontraesanekoak izan zitezkeen; izan ere, azken horretan, udal hauteskundeei dagokienez, elkarrekikotasun klausularen barruan ezarri zen atzerritarrek sufragio aktiborako eskubidea izan zezaketela, baina sufragio pasiboari ez zitzaion inolako aipamenik egiten.
|
|
Kultur hitzak berezitasunaazpimarratzen du, buruko alderdia egite materialak salbu. Bere batasuna oso beranduerdietsi zuen herri baten hitz kutunena Kultur da eta oraino alemaniar herriaren izaerari buruzko galderarekin
|
batean
nazioaren errotzearekin amets egiten zuenarena»4.
|
|
Lehenik eta behin, pertsona
|
batek
nazio identitatea gara dezan ezinbestekoada pertsona horrek talde nazional hori badela jakitea; hau da, ingeles batek, ingeles identitatea garatzeko, jakin behar du ingelesak izeneko pertsona talde batdagoela. Hala, garapenaren psikologiaren ikuspuntutik oso garrantzitsua daikertzea ezagutza hori noiz garatzen den.
|
|
Bestalde, pertsona
|
batek
nazio identitatea gara dezan beharrezkoa da pertsonahorrek jakitea bera ere talde horretako kidea dela; hau da, bere burua talde horretakotzat jo behar du. Horri autokategorizazio nazionala esaten zaio.
|
|
Ikurnazionalek sorraraz ditzakete emozio horiek. Adibidez, ingeles
|
batek
nazio harrotasuna senti dezake, bere herrialdearen bandera ikustean edo ereserkia entzutean.Lotsatu ere egin daiteke bere herrialdeko sukaldaritza beste herrialde batzuetakoenaren aldean zein kaskarra den ikustean. Ikur nazionalek ez ezik, zenbaitgertakarik ere sorraraz ditzakete nazio emozioak.
|
|
berdinak direlako beren artean, eta bestelakoak beste talde batzuetan eragi (te) n dutenetatik719 Hein horretan nazioaren kontzeptua erlatiboa da, «berekitasunaren» esferak erlatiboak diren bezala: hein
|
batean
nazio diferenteak kontsideratzen ditugunak (etnikoki edo linguistikoki, adibidez) izan litezke beste erlazio batean nazio bat bera (administratibo politikoki, esate baterako), edo beste hainbeste alderantziz; eta nazio (linguistiko) aren barruan ere diferentzia dialektalak daudenez, eta gizon emakumeen artean diferentzia kulturalak, esan daiteke jende batzuk eta besteak modu diferenteetan direla ...
|
|
berdinak direlako beren artean, eta bestelakoak beste talde batzuetan eragi (te) n dutenetatik719 Hein horretan nazioaren kontzeptua erlatiboa da, «berekitasunaren» esferak erlatiboak diren bezala: hein batean nazio diferenteak kontsideratzen ditugunak (etnikoki edo linguistikoki, adibidez) izan litezke beste erlazio
|
batean
nazio bat bera (administratibo politikoki, esate baterako), edo beste hainbeste alderantziz; eta nazio (linguistiko) aren barruan ere diferentzia dialektalak daudenez, eta gizon emakumeen artean diferentzia kulturalak, esan daiteke jende batzuk eta besteak modu diferenteetan direla nazionalak, modu ezberdinetan txertatzen direla nazioan720 Baina nazioaren esanahi edo modu ezberdinok lotuak eta es...
|
|
Banakoak bezala elkarteak, autokontzientziak eta norbera izateko gogoak egiten ditu zinez norbera; gure kasuan, ekartzen ditu nazioak, gizadiaren garapenaren historian, esanahi politikora (bihurtzen du, esan dezagun, nazio «natural»
|
bat
nazio politiko). «Sentimendu nazional hori iratzartzeko eta bidatzeko uzia da puntua, hor baita sartzen gizadiaren garabidean konstituzio zibila»722.
|
|
Baina grebaren oihartzuna ez zen nahikoa izan Bizkaitik eta Gipuzkoatik kanpo ez zuela jarraitzailerik izan ezkutatzeko, ezta Francoren erregimena kolokan jartzeko ere. Itxaropena sortu zuen beste une
|
bat
Nazio Batuek Francoren erregimenaren aurkako neurriak onartu zituztenekoa izan zen. 1951ko greba neurri batean zerrenda horretan sar daiteke, nahiz eta ordurako beste arrazoi batzuei erantzun, ezinegon ekonomikoari bereziki.
|
|
Artetak une batean onartzen du ‘etnia bat nazionalismoaren aurretik egon daitekeela’ Zerbait badago, beraz, nazioaren aitzinetik, psikologia oker bat bakarrik ez dena. Moulinesek egin duen eran, etnia
|
batetik
nazio izaterako urratsa esplikatzen ahalegindu luke Artetak. Nola sortzen den etnia baten barnean nazio bilakatzeko asmoa.
|
|
Moulinesek egin duen eran, etnia batetik nazio izaterako urratsa esplikatzen ahalegindu luke Artetak. Nola sortzen den etnia
|
baten barnean
nazio bilakatzeko asmoa. Izan ere, Artetak ematen duen azalpentxoa, hau da, gutxiengo batzuen interes elitistei esker ematen dela urrats hori, zantar gelditzen da mundu osoan zertuz doan nazioen loratze fenomenoa azaltzeko.
|
2008
|
|
abertzaletasunaren ideologia eta teoria hauek ez dira bada, harako idi haiek bezala, gurdiaren aurretik joango? Izan ere, gizarte
|
bat
nazio egituraren baitan uztartu eta eratu nahi baldin bada, gizarte horren oinarrizko lokarriak behar ditugu. Idiak baino lehen gurdia behar dugu, eta gurdia, kasu honetan, ez da politikagintza huts hutsik eta besterik gabe, politika egiteko behar dugun humusa baizik.
|
|
Aldian aldiko lokarriak garatu behar ditu herri
|
batek
nazio bihurtu nahi badu. Horretarako, aldi historiko bakoitzari erreparatu behar, egitura horretan herritarrak nazio kide bihurtuko badira.
|
|
Nazioen arteko, dependentzia/ independentzia? baldin bada gogoeta gaia, estatus bertsuko nazioez mintzatu genuke, eta ez, demagun, alde
|
batetik
nazio beregainak eta bestetik autonomia estatusa besterik ez duten herriei buruz. Baldintza horietan dauden herri identitateak ez baitira kategoria bereko nazio estatusak.
|
|
zaharrak berri eta gauzak lehengo lepotik. Alegia, ustezko euskal nazio askatu
|
batean
nazio identitate arrotza dutenak jaun eta jabe, eta euskaldunak, aldiz, lehen bezalatsu: etxean arrotz.
|
|
Eta galdera hori bera egin geniezaioke Arzalluzi ere: zer gertatu zaio abertzaletasun jeltzaleari herri euskaldunaren askatasuna beste nazio
|
baten
nazio hizkuntza arrotzaren eskutik etor zitekeela uste izateko. Eta ez iezadazu erantzun, otoi, hizkuntzak ez direla arrotzak edo alienagarriak edo?
|
|
Gauza hauetan ezerk harritu baldin banau, ezer hori hizkuntzaren ahalmen harrigarria izan da nazioidentitatearen eraikuntzaren gako nagusi gisa. Jatorrizko hizkuntza historiko
|
bat
nazio kultura eta lurralde bati atxikitzen bazaie, eta hizkuntza hori kultura idatzi modernoan erabilia baldin bada, nazio eraikuntzaren oinarri nagusiak errotuak daude besterik gabe.
|
|
Herri honetan oso merke saltzen baita herri euskaldunaren hitza eta nortasuna. Garapen sozioekonomiko ohargarri
|
batek
nazio duintasunaren balio gorenak hilzorian jarri dizkigu, eta badirudi hemen ez dela ezer gertatzen hala ere. Eta ezer gertatzekotan, betiko leloak eta aitzakiak hizpide:
|
|
XX. mendearen amaieran Europako herririk zaharrenetariko
|
batek
nazio mailako erakunderik ez izateak konponbidea behar zuen. Udalbiltzarekin gertatutakoak bai errepresiboari dagokionez, bai Udalbideri dagokionez nazio erakundearen beharra areagotu besterik ez du egin.
|
|
Egoera ez dela hain iluna erantzun die lapurtar
|
batek
Nazio Eztabaida Guneko kideei. –Ez naiz ados egin duzuen diagnosia horrekin; Hego Euskal Herriari lotua da.
|
2009
|
|
Pertsona
|
baten
nazioko legeak zehazten du pertsona horrek izango duen gaitasuna, kanbio letraren eta agindurako ordaindukoaren ondoriozko betebeharrak hartzeko. Lege horrek adierazten badu beste herri bateko legea dela eskuduna, azken hori aplikatuko da.
|
|
Pertsona
|
baten
nazioko legeak zehazten du pertsona horrek duen gaitasuna, txekearen ondoriozko betebeharrak hartzeko. Lege horrek adierazten badu beste herri bateko legea dela eskuduna, azken hori aplikatuko da.
|
|
Nazionalismoak itsututa alabaina, euskaldun gehienek ez dute ezberdintasun hori sumatzen, nazionalista
|
batentzat
nazio bat, estatu bat nazio estatu independente bat ezinbesteko eta funtsezko baldintza baita, nazio bat eraikitzeko. Hori da, hain zuzen, nazionalismoaren iruzurra, zeinean euskaldun gehienak murgiltzen diren.
|
|
Nazionalismoak itsututa alabaina, euskaldun gehienek ez dute ezberdintasun hori sumatzen, nazionalista batentzat nazio bat, estatu
|
bat
nazio estatu independente bat ezinbesteko eta funtsezko baldintza baita, nazio bat eraikitzeko. Hori da, hain zuzen, nazionalismoaren iruzurra, zeinean euskaldun gehienak murgiltzen diren.
|
|
Auzi
|
bat
nazio harrotasuneko kontu bihurtuz gero, konponbide gaiztoa izan ohi du; are gaiztoagoa Iranen, hango kultura herri bati irmo atxikitakoa izan baita historian, Persiari biziki lotua sentimenduz. Halakoxea da auzi nuklearra.
|
|
izenburua emateko asmoa nuen. Izan ere, eta hain justu, koadro horrekin begietatik sartzen digutena, irudikaturiko euskal herri
|
baten
nazio ilusioaren kontra, legearen oroigarria da. Legea, ez ahaztu, lurraldea da; lurralde eskumena da(, nire eskumenetik kanpo nago?
|
|
Eta idazten ari naizen testuan isuri nahi dudana ez baldin bada euskaltzaletasun ofizialaren gogoko, ez badator
|
bat
nazioaren edo dena delakoaren eraikuntzarekin?
|
|
errebindikazio esplizitua ez egiteak ez du arriskuan jarriko nagusi den nazioa finkatua dagoen lurraldetasuna. Eta esan beharra dago ez dagoela Europa osoan lur zati
|
bat
nazio batek edo bestek, edo, gehienetan gertatzen den bezala, batek eta besteak, beretzat eskatzen ez duena.
|
|
Proba egitearren, eman diezaiogun begirada
|
bat
nazio katalanaren zerizanaz teorizatzera ausartu ziren bost saiakerari. Lau jatorri ideologiko desberdinetatik hartu ditugu, katalanismoari bide eman dion pentsamendu espazioaren aniztasuna kontuan hartuta.
|
|
Hasierako estrategia gordina (ekintza, errepresioa, ekintza) denboraren poderioz gorroto eta mendekuaren estrategia. Zer egin behar da, herri
|
bat
nazio estatu baten itzalean jartzeko gero. Errukia eta barkamena alde batera utzi eta gorrotoa eta mendekua areagotu.
|
|
nazio bat, Estatu bat. Ikuspegi horretatik, nazionalismoa, kultura
|
bat
nazio bilakatzeko prozesua izango litzateke.
|
|
Kultura zenbat eta gehiago nazio bihurtu, hainbat eta gehiago Estatuaren balioak eta helburuak onartzera behartuta dago. Esan dugunez, kultura
|
batentzat
nazio bihurtzea onarpen eta aitorpen publikoa eta politikoa jasotzea da. Kultura batentzat nazio bihurtzea ezinbestekoa da bizirik iraun nahi badu.
|
|
Esan dugunez, kultura batentzat nazio bihurtzea onarpen eta aitorpen publikoa eta politikoa jasotzea da. Kultura
|
batentzat
nazio bihurtzea ezinbestekoa da bizirik iraun nahi badu. Baina, paradoxikoki, nazio bihurtu ahala, Estatuak estreinako askatasuna eta nortasuna irensten ditu.
|
2010
|
|
1 Hizkuntza edo hizkuntza aldaera
|
bat
nazio hizkuntzatzat hartzen denean, hizkuntza hori tokian tokikoa edo lokalaizatetik maila goreneko hizkuntza izatera igarotzen da. Kasu horietan, nazio hizkuntza bakarra neutraltzat balitz moduan agertzen da, eta, ondorioz, elebakartasuna bultzatzen da.
|
|
Nazioarteko lehia baldintza hauek batik
|
bat
nazio merkatuan diharduenenpresa nazionala ukitzen dute, horregatik izan dira azkenaldion Estatuak eraberrituak ezartzeko zio nagusi. Beraz, arlo politiko instituzionalak erebadu zerikusirik merkataritzaren bilakaeran unean uneko merkataritza joerakbizkortuz edo joerei galga eginez.
|
|
UNCTADek dioenez, 1990eko hamarkadako AIZri buruzkoarautegi nazionalen aldaketen% 95ek izaera liberalizatzailea izan zuen eta moduberezian finantza arloan gertatu zen. Ondorioz, ekonomiaren globalizazioakkapitalen kontzentrazioa areagotu egin du eta nazioarteko merkatuetara eraman dugarai
|
batean
nazio esparruko oligopolioen eraketa.
|
|
Kapitalismoaren hastapenarekin nazioestatua itxuratu zen erregulazio eremu eta merkatu gune nagusi gisa. Alabaina, kapitalismoaren sorreratik ekonomia jarduera jakin batzuk eremu hori gainditzenhasiak ziren, merkataritza harremanak izanik batik
|
bat
nazioz harago hedatzenzirenak. Denborak aurrera egin ahala, merkantzien zirkulazioaz gain, kapitalenzirkulazioa ere hedatu zen nazioartera (XIX. mendean hasita) eta geroagoprodukzio prozesua bera (XX. mendean).
|
|
Aitzitik, justizia globalaren kontzeptuak eta teoriak bere lehen urratsetan aurkitzen dira etaez dago argi funtsezko faktoreak zein diren, gainera, faktore horiei eman beharrekoerantzunak are landugabeago daude. Nagel ek bere ezkortasuna adierazten duegunen
|
batean
nazio estatu ezberdinek justiziaren kontzeptu global bakar baterabiltzearen inguruan gaitasunik izango ote duten aztertzerakoan.
|
|
Erakunde honen helburu nagusia giza eskubideen urraketa egoerak kontuan hartzea eta horri buruzko gomendioak egitea da, adibidez, herrialdeei legegintzako ekimen jakin batzuk iradokitzea. Berariazko agindu bat ere sor dezake, kontalari
|
batek
nazio jakin bateko oinarrizko askatasunen egoera iker dezan. Batzar Nagusiko kideek, New Yorken bildurik, Espainia kide berri gisa aukeratu zuten isilpeko bozketa batean, 177 boto bildu ondoren, behar zuen gutxienekoa (97) eta aldez aurretik idatziz konprometituta zituen 130 botoak baino askoz gehiago.
|
2011
|
|
Namibiako akordiorako oinarri bilakatu zen plana prestatzen. Jugoslavia ohirako Harreman Taldea 1994an sortu zen, neurri
|
batean
Nazio Batuak saihesteko, eta ordudanik eskualdeko egonkortasunean interesik nabarienak dituzten estatuen arteko ezberdintasunak ahalegin handiz konpontzea lortu du, Segurtasun Kontseiluaren arreta zorrotzetik at. Berriro ere desberdinak dira Afrikan sortu eta desagertu diren Harreman Taldeak. Irregularkiago bildu diren talde handiago hauek normalean Nazio Batuak ere. Idazkaritzaren ordezkari bat, alegia?
|
|
Parentesia itxita, goazen Quebeceko esperientzia interesgarria ezagutzera. Nazio kultural sendo
|
bat
nazio politiko bihurtu nahian: horra lehendabiziko begiradan ageri zaigun errealitatea.
|
|
Hizkuntzaren identitate eragina nazionalismoaren aroan gailentzen dela dirudi: . Etnia identitatearen osatzaile funtsezko gisa hizkuntzak duen garrantzia badirudi nabarmena dela batez ere etnia
|
bat
nazio bilakatzen denean?. C. Ulises Moulines, Manifestu nazionalista, are separatista ere esango nioke, estutuz gero, 2008, Txalaparta, 87 or.
|
|
–Esan liteke neurri
|
bateraino
nazio identitatea irakatsi egiten dela. Herrialdearen historia eskolan irakasten da zeremonia eta diskurtso abertzaleen artean, eta, horrenbestez, eskolan ikasten du umeak herrialdearen izaera nazionala zer den?.
|
|
Komunitate etniko
|
bat
nazio kontzientzia daukan herri bat baino hauskorragoa da, ez da zalantzarik horretan. Eta hauskortasun horren ondorio zuzena da munduko hizkuntza gutxiagotu gehienen egungo zoria.
|
|
Esanak esan, gatozen ostera ere minorizazioaren ajeak areago aletzera. Islandia bezalako herri txiki batek ez dauka berezko ezintasunik, globalizazioa gorabehera, neurri ohargarri
|
batean
nazio beregainari dagozkion berezko hizkuntzaren, kulturaren eta identitatearen arabera modu duinean bizimodua egituratzeko. Aldiz, Kurdistan batek, hogeita hamar milioi biztanletik gora, alajaina!, ezin du oinarrizko nazio bizitzarik eratu jatorrizko lurraldean.
|
|
1.Batzordean ez badago 12 edo 13 artikuluaren arabera horren menpe utzitako gatazkan alderdi den estatuetako
|
baten
nazioko kiderik, orduan, estatu horrek, edo estatu bat baino gehiago badira, horietako bakoitzak, aukera izango du berak aukeratutako pertsona bat izendatzeko, kide ad hoc gisa.
|
|
2.Izendapen hau egiten duen estatuak kontuan izan ditu Batzordearen kideei eskatzen zaizkien ezaugarriak, 2 artikuluaren 1 paragrafoaren arabera eta 4 artikuluaren 1 eta 2 paragrafoen arabera. Ad hoc izaerako kide oro, modu horretara izendatuak, zein estatuk izendatu eta estatu horretako naziokoa izan da edo Protokolo honetako estatu kide
|
bateko
naziokoa; Batzordearen kide izango da modu pertsonalean.
|
|
Zeren eta ikusten da batzuetan, gauza batzuetan erradikalena dena besteetan nahiko akomodatua dela. Beste batzuetan berriz pertsona akomodatuek badute erradikalitate ahalmen
|
bat
nazio arazoa edo Estatuarekiko negoziaketa baten beharra ateratzen denean. Ahalegin bat egin dugu hain esklusibistak ez izateko legitimitatearen argumentu horiei buruz.
|
2012
|
|
1 Aurreko artikuluetan ezarritakoa ere aplikagarria izango da, egitateak Europar Batasuneko funtzionarioei edo Batasuneko beste estatu kide
|
baten
nazioko funtzionarioei egozten zaizkienean edo horiei eragiten dienean.
|
|
Era berean, Batasuneko beste estatu kide
|
bateko
nazioko funtzionariotzat hartuko da, estatu kide horretako Zigor zuzenbidearen aplikazioaren helburuetarako egoera hori duena.
|
|
Atxikimendua gauzatuko da atxikimendu instrumentu
|
bat
Nazio Batuen Idazkaritza Orokorraren esku utzita, bertan gordailutua izan dadin.
|
|
b) Entzunaldietara, prozeduretara eta epaiketa publikoetara joateko eskubidea, izan dezan iritzi
|
bat
nazio arauen betetzearen inguruan eta aplikagarri diren nazioarteko betebeharren eta konpromisoen inguruan;
|
|
Horri informazioarenteknologien garapena gehitu behar diogu, gure gizarteen barneko kultura aniztasun hazkorraulertzeko. Baldintza hauetan, zein behar du estatu
|
batek
nazio kulturala osatzeko. Posibleaote da hori?
|
|
Eta historiak erakusten dukonstituzio batean jaso daitezkeen ideologia politiko hutsek ez dutela nahikoatrinkotzen nazioa. Horrela, Castells-ek dioen bezala (Castells, 1997), inoiz izan denestaturik indartsuena, SESB, ez zen gai izan ideologia politiko baten eta gizarteaeraldatzeko asmo
|
baten inguruan
nazio sobietikoa eraikitzeko, eta estatua ahulduazbat kultur komunitateetan oinarritutako hainbat naziotan hautsi zen. Berdin gertatuzen Jugoslavia ohian, eta are estatu gisa tradizio handiagoa izan duen Belgikan (azken urteotan ikusten ari garenez).
|
|
Diskurtso bat ez da liburuetan edo egunkarietan idatzia dagoena edo hizlaribatek pulpitutik botatakoa bakarrik, hori ere izateaz gain, askoz ere gehiago da.Horrela, eliteek nazioaz egiten duten kontakizunaz gain, diskurtso nazionalista, komunitate
|
batek
nazioaz dituen usteak, mitoak. eta hauek denak eragiten dituztenekintzak ere sartzen dira diskurtso nazionalistan.
|
|
Diskurtso bat ez da liburuetan edo egunkarietan idatzia dagoena edo hizlaribatek pulpitutik botatakoa bakarrik, hori ere izateaz gain, askoz ere gehiago da.Horrela, eliteek nazioaz egiten duten kontakizunaz gain, diskurtso nazionalista, komunitate
|
batek
nazioaz dituen usteak, mitoak. eta hauek denak eragiten dituztenekintzak ere sartzen dira diskurtso nazionalistan.
|
|
Eskaera horrek Laugarren Munduak duen nazioarteko erkidegoaren aldaketarako (system transforming) ekimenerako, funtsezko auzia da. Horrelako gune
|
batek
nazio eta estatu ordezkarien presentzia eta elkarlana ahalbidetzen duelako, batik bat.
|
|
Gauzak horrela, ikuspegi indigena batetik, autodeterminazioeskubidea duintasunezko (Anaya, 1991), benetako berdintasunezko eta diskriminazio ezari buruzko auzia da, iraupen kultural, etniko eta ekologikoarekin loturik dagoena (Tauli Corpuz, 2001), estatu eta nazioarteko erkidegoaren zilegitasunaren oinarriak kuestionatu eta erabaki eremu indigena baten sorrera proposatzen duena. Proposamenak estatua zentro duen mundu sistema
|
batetik
nazioa zentro duen sistema batera pasatzeko iraganbideak eraikitzea du helburu. Hau «consent of the colonized via nation to nation» (Short, 2002) filosofian oinarrituz erdietsiko litzateke.
|
|
Euskal Herritik kanpoko herrialdeek egiaztatu bezala, hizkuntza nagusitu
|
batek
nazio hizkuntzako komunikazioaren merkatuan eragiten duenean, kanpoko hizkuntzaren esku hartzea mugatzen dute gobernuek. Horretarako, legezko zenbait xedapen ezartzen dute:
|
|
2 Jokin Apalategik bi jarrera ideologiko bereizten ditu ETAren barnean eta inguruan:
|
batak
nazioa eskakizun demokratiko gisa kontsideratzen duena, tradizio antikolonialistaren barnean; besteak, nazioa klase borrokaren marko formal gisa hartzen duena. Ikus, adibidez, Los Vascos, de la Autonomia a la Independencia, 1985 Marxismoari buruzko jarreretan, nik esandakoa gauza bera izan gabe, haren hipotesia argigarria dela iruditzen zait.
|
|
estatu guztietan diren gutxiengoei eman behar zaizkiela eskubide osoak, eskubide demokratiko osoak. Bada, beraz, estandar demokratiko minimo
|
bat
nazio minorizatuentzat: ez separazioa, baizik eta ezagutza demokratikoa.
|
2013
|
|
Batetik, futbolari atzerritarren parte hartzeari kuotak jartzen zizkioten kluben mailan, eta nazio taldeei aberriaren desiotako ustezko purutasun etnikoa haragitzeko zeregina esleitzen zieten (Poli, 2004). Klubetako kuotekin bertako futbolarien parte hartzea bermatzea zuten helburu, eta bide
|
batez
nazio taldearen eraginkortasuna eta ordezkaritza maila ziurtatzea. Nazio taldeek Munduko Kopan emaitza txarrak izatean hartu ohi zuten gobernuek atzerritarrei mugak ixteko erabakimena, Italiak 1966ko Munduko Kopan Ipar Korearekin galdu ondoren, adibidez.
|
|
Izan da jarrera
|
bat
nazio mailako enpresetatik tokiko hedabideen espazioa hartzeko. Tentsio aipagarria sortu zen Eskualdeetako Hitzak orokortzeko asmoaren eta tokian tokiko egitasmoak boteretzearen artean.
|
2014
|
|
Herrien erabakitzeko eskubidearen alde daude, esan daiteke askapen nazionaleko borrokak ulertzen dituztela, Espainiako Estatuan dauden errealitateak onartzen dituzte, Kataluniako erreferenduma, adibidez. Beste sektore
|
batek
nazioaren kontzeptuarekin arazoa dauka, nazismo garaiko nazionalismoarekin nahasten duelako.
|
|
Den denak ez ziren Frantziak kosta ahala kosta Rhinaren erribera ezkerra bereganatzearen aldekoak. E. de Cazalès girondarrak, adibidez, antsia espantsionista horiek ez zituen konpartitzen (eta bide
|
batez
nazioaren bere kontzeptua erakusten digu): –Si notre faible voix pouvait être entendue, nous voudrions dire à ceux de nos compatriotes qui rêveraient la conquête de ce qu, on appelle nos limites naturelles, qu, il n, est pas bien sûr que les provinces rhénanes(?) consentissent à être détachées du reste de l. Allemagne, et qu, il est au moins douteux que leurs intérêts et leurs sympathies les portent à désirer une réunion à la France; qu, il n, y aurait donc ni générosité, ni justice à porter nos vues de ce côté; qu, une pareille conquête pourrait bien même nous être peu profitable, parce qu, elle romprait l, unité et l, homogénéité de notre patrie, en lui adjoignant un peuple impossible à fondre avec le peuple conquérant, et qui verrait toujours en nous moins des concitoyens que des maîtres et des oppresseurs; enfin que, les vraies limites naturelles ne sont pas déterminées par les montagnes et les rivières, mais bien plutôt par la langue, les m, urs, les souvenirs, par tout ce qui distingue une nation d, une autre nation? 972.
|
|
Gaurko erlijio berria omen den zientziaren zerbitzu bitxia... Beharbada ez da oso koherentea ere gomendioa, bestetik Eskritura Santuen ikerketa historiko kritikoaren emaitzak ezin ahaztuzkotzat erreibindikatzen badira1556; edo iraultzaileei monarkiari zor zitzaizkion ontarteak ahaztu izateko krimena aurpegiratzen bazaie1557; edo, Iraultza ahaztuz gero, plebiszituaren argumentuak ere ahaztua geratu balu, etab. Renan esatera datorrena da, alde
|
batetik
nazioa historiak egina delako eta egina den eran baiesten dugula (mugen zuzenketak egitera edo sartu gabe); bestetik, nazioaren baiespena egiteko moduan irakurri behar dugula historia, eta baiespen horri komeni ez zaiona ahaztu egin behar dugula. Ez dio, beraz, memoriak elkartasun nazionalari eusten, ezpada elkartasunari eusteko moduan fabrikatzen da eta behar da fabrikatu memoria, historia.
|
|
Estatua bere bekatuetatik erredimitzeko behar du, historiak ezin duena?, errealitate nazional historikoaren anbiguotasuna ostentzeko, Frantzia sakralizatzeko. Ahaztura Renanen sermoia dela bere Frantzia kuttunari, ez gogamendu filosofikoren
|
bat
nazioaren izaeraz, berak adierazi du (Iraultzaren ehunurteko ospaketako hitzaldian): –Je ne vois jamais la nouvelle église de Montmartre sans faire diverses réflexions.
|
|
Egin ere, makina bat aldiz politika frantses militarista justifikatzeko balio izan du. Baina gauza bat da nazioak berezko muga naturalik ez duelako ebidentzia baiestea, eta beste
|
bat
nazioaren kontzeptuan lurraren inportantzia arbuiatzea. Arbuioaren arrazoia da interesatzen zaiguna:
|
|
Se invocaba el idioma o el territorio; la literatura escrita; la historia; el gobierno; el así llamado sentimiento nacional; y en seguida las excepciones eran siempre más importantes que la regla?. Beste metodo
|
bat
nazio bakoitzak bere buruaren errebindikazioa nola egiten duen aztertzea da, baina laster ikusten da ideologia nazional horiek, oso antzekoak alde batetik, eduki oso diferenteetakoak direla. E. Canettik egiazko identitate nazionala, ez artifiziala, ideologiak askotan diren legez?
|
|
Bereiz dezagun, bada,
|
batetik
nazioaren kontzeptua edo definizioa, bestetik nazioen artean konflikto territorialak konpontzeko jokabide arrazoizkoena, batez ere galtzaileak zer juzga lezakeen arrazoizkoena.
|
|
Ez dago Renani, dauzkan ugariez gain, ez dauzkan ekibokoak zergatik egotzi, eta hori ez dauka. Aitzitik, Renanek bai egiten duena da, bere planteamenduekin, beharrezko diskusio hori aldez aurretik nahaspilatu eta kasik inposible bihurtu, ipiniz alde
|
batean
nazio deituriko Estatua, terminologikoki sendo hori, bestean, nazioa, ez omen den izen jakinik ere gabeko zer hori, indeterminazioan lurrindurik1654 Estreinako bataila hizkuntzaren kontrolean ematen ei da.
|
|
Italian kausa objektiboak elkartasunerako adina kontrariorako daude, baina sentimendu eta desira nazionala indartsua dago1633 Suitza edo Belgika bezalako kasuak gorabehera, Millek zaila ikusten du Estatu nazioanitz demokratikoa: despotismora edo nazioetako baten nagusikeriara joko dela pentsatzen du1634 Nazio handi
|
baten inguruan
nazio txikiagoak edo beste nazio bateko puskak badaude, Millek txikion fusioa nazio handian positiboki balioztatzen du, beren kasa ez omen bailukete modurik progreso modernoan parte hartzeko1635. No Bas Breton, nor even any Alsatian, has the smallest wish at the present day to be separated from France? 1636.
|
|
Eta, nolabait, leihotik bota dituen sentimendu nazionalaren kausa objektibo guztiak atzeko atetik berreskuratzen ditu. Teinka gaindiezin bat planteatzen du, horrela,
|
bateko
nazioaren gogozko edo nahizkotasun hutsaren eta besteko haren historikotasunaren artean, nazioaren historikotasuna purua ez beste guztia izan ohi baita. Renanena, maila batean, soluzio definitiboa soluziorik ezin egon den termino esentzialetan bilatzeko saioa da; eta soluzio hori maila politikoan aplikatu nahi duenean, borondate santuzko proposamen edo iradokizun ganorabako tribialetatik ez da pasatzen.
|
|
–el tema de la patria, de la nación??) kontzebitzeko bi era bereizten du:
|
bat
nazioa izana bezala bururatzea da?, ser??, bestea balio bezala egitea. Arruntena nazioaren kontzeptua izana bezala da, kontzeptu, alemana?
|
|
da, omen,, etorkizun berdina eraikitzeko gogoa duten herritarren elkartasuna. Hizkuntza, historia, arraza nahiz kultura berdina edukitzeak ez du nazioen izatea erabakitzen, giza borondateak egiten ditu batik
|
bat
nazioak; elkarrekin bizitzeko nahia du ezaugarritzat? 40 Dena den, nazioaren kontzepzio hau Ilustraziotik ilkitzen da, eta funtsean ez da jada Iraultzak 1789ko Giza Eskubideen Deklarazioarekin adierazitako bera baino; beraz, Renan baino ehun urte lehenagokoa funtsean41.
|
|
–Renanek «nazio baten existentzia (barkatu metafora) egunero gauzatu behar den plebiszitua da» esan zuenean, gutxitan konturatzen gara «barkatu metafora» gaineratu zuela. Liberal kontserbatzaile
|
batentzat
nazioa, Estatua edo bizitza publikoko edozein erakunde garrantzitsu, egunero berritzen den plebiszitu baten esku utzi behar dela esatea metafora ausartegia delako, hain zuzen ere? 78 Beraz, plebiszitua baztertu egiten dugu engainagarri legez. Baina, gainera,. Renan ez zen nazionalitateen printzipioaren defendatzaile, ezta geroago[?] proposatuko den autodeterminaziorako eskubidearen aitzindari ere.
|
|
Girardetek Nationalismes et nation liburutxoa: gonbit
|
bat
nazioaren eta nazionalismoaren inguruko ikerketak berrorientatzera, ordura arteko terminologia guztiaren anbiguotasuna baztertuz, eta, bi kontzeptuen, dogma batez ere1954.
|
|
da (jentilena). Lurralde kristauetan jende
|
bat
nazio izendatzen denean, jeneralean erakunde politiko propiorik ez duelako izaten da, eta horrekin ulertu ohi da kokagune geografiko jakin bateko biztanleria bat hizkuntza bereko eta usadio berdinetakoa, jatorri berekoa (kontsideratzen dena), hots, orain etnia edo nazio etnikoa esaten dena, grekoek eta latinoek bezalaxe. Natio hitzarekin jaiotzari egiten zaionez erauntsi edo erreferentzia, nazio handi baten barruan nazio txikiak aipa litezke, jaiolekuak alegia:
|
|
Lurralde kristauetan jende bat nazio izendatzen denean, jeneralean erakunde politiko propiorik ez duelako izaten da, eta horrekin ulertu ohi da kokagune geografiko jakin bateko biztanleria bat hizkuntza bereko eta usadio berdinetakoa, jatorri berekoa (kontsideratzen dena), hots, orain etnia edo nazio etnikoa esaten dena, grekoek eta latinoek bezalaxe. Natio hitzarekin jaiotzari egiten zaionez erauntsi edo erreferentzia, nazio handi
|
baten barruan
nazio txikiak aipa litezke, jaiolekuak alegia: nazio italiarrean hiriak/ nazioak(, natione Salernitanus?,, natione Campanus?); nazio alemaniarrean nazio bavariarra, saxoia, etab., tribu edo leinu diferenteak, euskal nazioan nazio bizkaitarra, nafarra esango bagenu bezala.
|
|
Fustel de Coulangesen kasuan, Renanen antzera,
|
batetik
nazioaren kontzeptua (Alsaziaren polemikan erakusten duena) eta bestetik Frantziaren kontzeptua, haren idazkietan beti presente aurkitzen dena, ikuspegi espantagarriraino ezberdinetatik pentsatuak dira. Nazioari buruz testu ezagunena 1870eko urrian idatzirikoa da, artean gerran,. L. Alsace est elle allemande ou française.
|
|
Lehenbizi, Treitschkek zer onartzen ez duen: hizkuntza
|
bat
nazio bat Estatu bat ekuazioari ez deritzo onargarria; nazioa eta Estatua errealitate zeharo ezberdinak dira. Ondorioz, Estatuaren mugak eta marra linguistikoak parekatzeko, tema doktrinarioa? 1269 behin eta berriz arbuiatzen du.
|
|
1889an diputatu boulangista da ezker muturreko talde batean2334 1894an Patrioten Ligari atxiki zaio, mugimendu ezkertiarra bere hastapenetan; artean Souryren entzule ikasle, arrazaren garrantzia oroz gainekoa ikasten du (Tainegandik ere): moral soziala, ohiturak, azken
|
batean
nazioa eta espiritu nazionala, herentzia arraziala da. Razionalismo abstraktua (alemana!) utzi eta, egiazki razionala eta frantsesa,, la voix du sang et l, instinct du terroir?
|
|
EBERHARD, W. (arg.), Europa 1500 Integrazionsprozesse im Widerstreit, Stuttgart 1987, 427 Bibliografia
|
baterako
nazio sentimenduaren sorrera eta garapenaz Erdi Aroan, ik. TOUCHARD, J., Historia de las ideas políticas, Madril 1985, 193.
|
|
Testu printzipalok aparte, nazioaren kontzeptuak gizarte frantsesean beste historia bat ere ibili du bere kasa XVII eta XVIII. mendeetan, beste kontzeptu batzuen azpian2172 Ez baita berdin kontzeptua ikertu ala terminologia ikertu; h. d., ikerketa zehatzago
|
batean
nazioaren berbara mugatu barik, gizarte, herri, aberri eta kontzeptu ahaideak ere so egitekoak lirateke2173 Jansenismoaren gatazkak eraginda,. Unigenitus, buldaren inguruan piztu denak bereziki, XVIII. mendearen erdi aldera, nazioa?
|
|
Renanekin batera aipatu ohi zaigun beste teoriko inportante
|
bat
nazio zibiko, ez omen etnikoarena, Emmmanuel Sieyès abadea da. Ezaguna da haren katixima tankerako definizioa:
|
|
" Gure helburutik hurbil izan gira, ez dugu obsesio horrekin gelditu behar. Ikusiz zer distantzia kurritu dugun, oraino ibiliko gira denak
|
bat
nazione bezala". Iduriz Salmond-en esku eskuina den Sturgeon andere ministro ordea izango da.
|
2015
|
|
Estatuak herritartasuna hedatzen du bere lurraldean eta, nazioa, aldiz, gai partikularra da, lurralde esklusiborik kontrolatu gabe. Hori dela eta, Bauerrek zioen bezala, posible da lurralde
|
baten
nazio bat baino gehiago bizitzea, batere arazorik sortu barik euren artean (1979: 344).
|
|
Integrazio lurralde ikuspuntu hau, bestalde, nazioaren ikuskera etniko kulturalarekin nahastu izaten du hainbat kritikok, gauza bera bailiran, baina ez da horrela, ikuskera politikoak ere lurralde ikuspuntu hori edukitzen baitu, gaur eguneko estatu guztiek ezin argiago frogatzen dutenez. Lurralde
|
baten
nazio bakarra ezarri nahi izatea, hortaz, integrazio ikuspuntuari dagokio, eta ez nazioaren ikuskerari (etniko kultural edo politikoa), horregatik dute hain zail euskal nazionalismoa kritikatzen dutenek benetako alternatibarik eskaintzea; gehienetan, era batera edo bestera, espainiar edo frantziar nazioan integratzea besterik ez baitute opatzen, lurralde ikuspuntu horrek ezina egiten baitu beste ...
|
|
Euskal Herrian, nazio estatuaren eta independentziaren alde. Baina munduaren eta Europaren bilakaera orokorra inoiz ere alboratu gabe, halako
|
batez
nazio estatuaren bidea behin betiko agorturik dagoela antzemanez gero, egokiro eta sotiltasunez aldatu ahal izateko, behin ere tematzera heldu gabe. Ez dirudi zuhurra, ordea, aldaketa hori nazio estatuek baino lehenago egitea (bai, agian, prestatzea), helburua subiranotasun maila gorena erdiestea baita.
|
|
Hona laburki. Nazionalismo
|
batek
nazio bat eraiki gura duenean, ikuspuntu bitatik begira dezake hura, lurraldeko biztanleen integrazioaz duen asmoaren arabera: biztanle guztiak integratu nahi diren lurralde ikuspuntutik, eta integrazio asmorik ez duen pertsona ikuspuntutik, zeinean nazio batekoa edo bestekoa izateak ez baitauka eraginik pertsona mailatik at. Lurralde ikuspuntua da, haatik, ia beti jarraitzen dena, nazionalismoak biztanleriaren talde bateraketa bilatzen baitu gehienetan.
|
|
Kontzientziaz bezainbestean ‘espiritu subjektiboa’ hori, komunitate
|
bat
nazio, nazio kontzientziak bihurtzen duela, dio beste eskola batek. Zeinen, edo zeren zer kontzientzia moduk?
|