|
2007
|
|
|
Artetak une batean onartzen du ‘etnia bat nazionalismoaren aurretik egon daitekeela’ Zerbait badago, beraz, nazioaren aitzinetik, psikologia oker bat bakarrik ez dena. Moulinesek egin duen eran, etnia
|
batetik
nazio izaterako urratsa esplikatzen ahalegindu luke Artetak. Nola sortzen den etnia baten barnean nazio bilakatzeko asmoa.
|
|
2008
|
|
|
Nazioen arteko, dependentzia/ independentzia? baldin bada gogoeta gaia, estatus bertsuko nazioez mintzatu genuke, eta ez, demagun, alde
|
batetik
nazio beregainak eta bestetik autonomia estatusa besterik ez duten herriei buruz. Baldintza horietan dauden herri identitateak ez baitira kategoria bereko nazio estatusak.
|
|
2012
|
|
|
Gauzak horrela, ikuspegi indigena batetik, autodeterminazioeskubidea duintasunezko (Anaya, 1991), benetako berdintasunezko eta diskriminazio ezari buruzko auzia da, iraupen kultural, etniko eta ekologikoarekin loturik dagoena (Tauli Corpuz, 2001), estatu eta nazioarteko erkidegoaren zilegitasunaren oinarriak kuestionatu eta erabaki eremu indigena baten sorrera proposatzen duena. Proposamenak estatua zentro duen mundu sistema
|
batetik
nazioa zentro duen sistema batera pasatzeko iraganbideak eraikitzea du helburu. Hau «consent of the colonized via nation to nation» (Short, 2002) filosofian oinarrituz erdietsiko litzateke.
|
|
2014
|
|
|
Gaurko erlijio berria omen den zientziaren zerbitzu bitxia... Beharbada ez da oso koherentea ere gomendioa, bestetik Eskritura Santuen ikerketa historiko kritikoaren emaitzak ezin ahaztuzkotzat erreibindikatzen badira1556; edo iraultzaileei monarkiari zor zitzaizkion ontarteak ahaztu izateko krimena aurpegiratzen bazaie1557; edo, Iraultza ahaztuz gero, plebiszituaren argumentuak ere ahaztua geratu balu, etab. Renan esatera datorrena da, alde
|
batetik
nazioa historiak egina delako eta egina den eran baiesten dugula (mugen zuzenketak egitera edo sartu gabe); bestetik, nazioaren baiespena egiteko moduan irakurri behar dugula historia, eta baiespen horri komeni ez zaiona ahaztu egin behar dugula. Ez dio, beraz, memoriak elkartasun nazionalari eusten, ezpada elkartasunari eusteko moduan fabrikatzen da eta behar da fabrikatu memoria, historia.
|
|
|
Bereiz dezagun, bada,
|
batetik
nazioaren kontzeptua edo definizioa, bestetik nazioen artean konflikto territorialak konpontzeko jokabide arrazoizkoena, batez ere galtzaileak zer juzga lezakeen arrazoizkoena.
|
|
|
Fustel de Coulangesen kasuan, Renanen antzera,
|
batetik
nazioaren kontzeptua (Alsaziaren polemikan erakusten duena) eta bestetik Frantziaren kontzeptua, haren idazkietan beti presente aurkitzen dena, ikuspegi espantagarriraino ezberdinetatik pentsatuak dira. Nazioari buruz testu ezagunena 1870eko urrian idatzirikoa da, artean gerran,. L. Alsace est elle allemande ou française.
|
|
2017
|
|
|
gerraostean Krutwig Txillardegiren belaunaldiak, euskararen lehentasuna erremarkatu duenean, nazioa eta abertzaletasuna birdefinitzen zuen, ez zuzenean politika nazionala (ezin da ahaztu politikarik ez zela posible, klandestinoa ez bazen). Horrekin, alde
|
batetik
nazioaren ikusmolde tradizionalaren aurka zihoan (arraza, abizen jator, Rh odol, etab.), euskararen ardura eskasegia aurpegiratzen baitzioten horri. Bestetik, borroka nazionalaren Irlanda bezalako kasuen aurka (ik.
|
|
|
Estatutuaren polemikak, ordea, anabasa totalean pulunpatu gaitu: alde
|
batetik
nazio katalanaren sustraiak Erdi Aroan ikusten dituztenen arrazoiekin, eta bestetik K. a. 800 urteetan jada Kataluniak Espainia feniziarreko parte egiten zuela, demostratzen, digutenekin, eta gero ere espainola izan dela grekoen nahiz erromatarren aroetan, are Hispania bisigodoaren hiriburua Bartzelona izan zela, inperio franko (karolino) aren barruan Marca Hispanica izan zela, etab.; hitz batean, Katalunia beti beti Espainia izan dela.
|
|
2022
|
|
|
Lehenbiziko biek estatuaren boterea erabiltzen dute populazioa geldiarazteko, intentsitate desberdineko bitartekoen bidez, herrialdearen lurralde osotasuna bermatze aldera. Esan daiteke, Espainiaren kasuan behintzat, mantentzean oinarritutako jarrera
|
batetik
nazio maioritarioaren eta haren instituzio laguntzaileen (Konstituzio Auzitegia barne) hertsidurazko jarrera batera igaro dela tradizio federala. Gainera, esango nuke eraldaketa horren ondorioak garrantzitsuak direla eta Espainiako Estatuaren legitimitatea ahultzea dakartela berekin, bai barne mailan, nazio historikoei dagokienez?, bai nazioartean, batik bat Europar Batasunari dagokionez?.
|