|
2000
|
|
|
Baina Ralph ez zegoen nire animoei kasu egiteko. Leihatilatik kanpora begiratzen hasi da, azazkalak janez eta ume
|
baten
moduan, urduri. Esan diot, mesedez, horrela gauzak zaildu baino ez zituela egingo, militarren susmoak piztu baino ez.
|
|
|
Txinan ibili diren misiolariek erraiten dute ezen txinatarrek erabiltzen dutela suplizio eta tortura mota bat, hitz guti batzuetan azalduko dizudana: lotzen dute biktima goiti beheiti jarleku batean; ipintzen dute iturri baten azpian, zeinari ura, itogin edo itaxur
|
baten
modurat, xortaka darion; erortzen zaio biktimari ura buru gainerat, beti toki bererat, orain xorta bat eta orain bertze bat, harik eta, xortaz xorta, buruan zulo bat eragiten dioten arte... Eta biktimaren izua eta espantua da hura, laztura eta mindura!
|
|
|
Eta ibai Orinocoren ahorat iristeko, bertzalde, La Hispaniolan lehorreratu genuen, lehen urrats gisa, profitatuz galeoi flotak uharte hartan egin izan ohi zuen geldialdia. Hurrengo urratsean, berriz, txalupa edo untzi tipi bat aloka geniezaiokeen bati... edo, honi eta hari adituaren arabera, guhaurk egin genezakeen baltsa xume
|
bat
modu ezin merkeagoan, bela eta guzti, esklabo beltz batzuen laguntzarekin —zeren baitzirudien ezen La Hispaniolako uhartea esklabo beltzez beterik zegoela—, halako tailuz, non, handik aitzina, baltsa hartan abia baikintezkeen, lehenik ekialderantz eta gero hegoalderantz, uhartez uharte —zeren eta inguru hura arrosario bat omen zen, uharte tipiz osatua—, Tierra de Graciaraino e...
|
|
|
Aise da erraten, ordea, eta zailago egiten: aitzin eguneko gertakizun anitz eta ezberdinei loturiko irudiek kuku egin zidaten kaxko barnean, hodei jostari eta anker
|
baten
moduan, zein baino zein urragarriago. Argia ez ezik, beroa goraka ari zen gela barnean, eta egarriak —ginebrak eztarrian uzten duen lorratz zakarrak— jarrarazi ninduen ohe gainean.
|
|
2001
|
|
|
Niri ari al zitzaidan hizketan. Bai, bai, erantzun nion azkenean, tuntunpaela
|
baten
moduan ez geratzen ahaleginduz, baina etxerantz noa. Desilusio keinu bat egin zuen.
|
|
|
Autoak –Ibiza berri horietako bat, zuri kolorekoa– bidertzeko zuhaitz baten aurka jo zuen izan ere, eta trabeska geratu, errepidearen zati bat hartuz oraindik. Aurrealdea akordeoi
|
baten
moduan tolestua zuen eta kea zerion motorretik. Ostia, bota du Arrillagak.
|
|
|
Oso nekatuta. Eta ideiak nahaspila bat eginik ditu gainera, entsalada
|
baten
moduan iraulita. Ez da gramatikako ariketak egiteko umorean sentitzen.
|
|
|
5 Azala orinez gainezka daukate, txokolatez zikindutako alfonbra
|
baten
moduan.
|
|
|
Han buelta eman eta etxera, Gabika kikildu
|
baten
moduan.
|
|
|
Baina Ariane itzuli egingo zen laster, Goazen esanez, eta eskutik helduta joango ziren hondartzara, Zergatik zatoz beti nire atzetik txakurtxo
|
baten
moduan. Hala galdetuko zion Arianek, Zurekin zerikusia duen gabezia min bat dudalako esango zuen Goiok, eta Arianek barre alai bat egingo zion.
|
|
|
Eta berak eman zidan musua, bere mihi epela animalia
|
baten
moduan mugitu zitzaidan ahoan luzaroan, epela eta narrastia, eta arnasarik gabe utzi ninduen.
|
|
2002
|
|
|
Juleni zaineldua egin zitzaion ariman. Oroitzapenaren oinaze isilak jo zuen, mailu basati bezain mutu
|
baten
moduan.
|
|
|
Alazneri aurreko larunbata etorri zitzaion gogora, mailukada basati
|
baten
modura, beldurrezko film bateko aurrerakin gordina balitz bezala: nola joan zitzaion atzetik Imanoli, nola amaitu zuen hark putetxe aurrean.
|
|
|
–Bai. Ahaztu –automata
|
baten
moduan hitz egin zuen Alaznek.
|
|
|
Haize bolada labur bat atera zuen. Orbel eskasaren kraska hotsa entzun zen, kexu nekagarri
|
baten
modura.
|
|
|
Haren itzal kitzikatua handiagotu eta txikiagotu egiten zen, bilakaera etengabean, oraintxe gela erdia hartuz, oraintxe erabat ezkutatuz. Gau beldur
|
baten
modura. Alegiazko munstro bitxia balitz bezala.
|
|
|
Ermitaren gainean, azken pisuko erpinean sarturik bezala eta eraikina koroatuz, argiune bat osatu zuten hodei beltzek. Ilargi betea zegoen erdian, begi zerutiar
|
baten
modura. Laino ilunak metatuz joan ziren zeru morean, ubeldurak balira bezala.
|
|
|
Julenek lepoa mugitu zuen, ohi zuen moduan, aurrera eta atzera. Brontosauro
|
baten
modura edo. Lurrari begira gelditu zen, gogoetatsu.
|
|
|
Eguzkiari zuzenean so egiten zaionean bezala, eta gero, beste edonora begiratuta, haren irudia ikusten denean. Horrela ari zitzaion begirada hura; itsutu berri zuen argi eztanda
|
baten
moduan. Orain ia seguru zegoen.
|
|
|
Berriro jardun zuten. Alazneren gorputza aingira
|
baten
modura mugitzen zen, kateme hunkibera baten dardarizoekin. Imanolek ezin izango zituen ahaztu neskaren kulunkak eta bibrazio eztiak, haren irribarre barea eta baregarria –amabirjina bat ematen zuela esan zionean, egia egiatan zioen–, haren aieneak eta hasperenak.
|
|
|
Gero aterantz jo zuen, eta berriro besarkatu zuen gerritik aldamenean zain zuen neska. Gorila
|
baten
moduan edo, pentsatu zuen Imanolek, hari begira; gorila herratu eta nahasi baten moduan.
|
|
|
Gero aterantz jo zuen, eta berriro besarkatu zuen gerritik aldamenean zain zuen neska. Gorila baten moduan edo, pentsatu zuen Imanolek, hari begira; gorila herratu eta nahasi
|
baten
moduan.
|
|
|
Zuriagoa baino areago, itzaliagoa. Ilberri bakan
|
baten
modura.
|
|
|
Zintzilik zegoen bonbilletako batek zarata jarraitu eta gogaikarria ateratzen zuen. Urruma elektriko hura gailendu zen hurrengo segundoen isilaldian, aiene barrenkor
|
baten
modura. Haize bolada batek txistu urrakorra eratu zuen kanpoko zuhaitzen adar artean.
|
|
|
Baina berdin joan zitekeen zaldi arabiar apain baten gainean, gizonaren itxurari erreparatuz gero. Artean mutil ederra baitzen Emmanuel, mehea eta garaia, bizartsua eta begi argia; ilea beltza zuen, urdintzen hasia, eta atzealdean, garondoan behera, motots bat zuen, azau
|
baten
modura bildua eta xingola gorri batez lotua. Bere bizar luzeagatik edo, baita bere ile urdinengatik ere, zena baino zaharragoa zirudien, hogeita hamar urterekin berrogeitik gorakoen heldutasuna iritsi balu bezala, Indiari buruzko dokumentaletan agertu ohi diren santoi horietako bat iduri.
|
|
2003
|
|
|
Emakumea leihoaren argiari begira zegoen, gelaren erdian eserita, bi eskuak magalean bildurik, amatasunaren irudi
|
baten
moduan, eta egunak zeramatzala ematen zuen tankera horretan, geldirik eta bakean, baina tarteka negar zotin isil batzuek astintzen zioten gorputz osoa eta orduan malkoak ez zitzaizkiola inoiz agortuko ematen zuen. Bi eskuekin estaltzen zuen aurpegia, inork bere samina ikus ez ziezaion, eta negarrarekin batean isilkako intziri bat ateratzen zitzaion, damua, beldurra, lotsa edo desanparoa uxatzeko konjuru baten moduan, ahopeka.
|
|
|
Emakumea leihoaren argiari begira zegoen, gelaren erdian eserita, bi eskuak magalean bildurik, amatasunaren irudi baten moduan, eta egunak zeramatzala ematen zuen tankera horretan, geldirik eta bakean, baina tarteka negar zotin isil batzuek astintzen zioten gorputz osoa eta orduan malkoak ez zitzaizkiola inoiz agortuko ematen zuen. Bi eskuekin estaltzen zuen aurpegia, inork bere samina ikus ez ziezaion, eta negarrarekin batean isilkako intziri bat ateratzen zitzaion, damua, beldurra, lotsa edo desanparoa uxatzeko konjuru
|
baten
moduan, ahopeka.
|
|
|
–Romain zen bere izena, Romain Gary, eta hura bezala, frantziar idazle ospetsua bezala jantzita ibili ohi zen, jendeari arretarik jarri gabe, esaldiren bat ezpainetan zuela, drama txiki baten antzezpena entseatzen ari den aktore
|
baten
moduan. Jendeak begiratu hutsarekin zekien idazle bat, idazle handi bat zela, zuek izan ezik.
|
|
|
Egun batez ustekabean etxera itzuli eta nire ordenagailuan nobela irakurtzen harrapatu nuen, Eklipseak bukatzen ari nintzen, ondo asko gogoratzen naiz. Ero
|
baten
moduan oldartu nintzaion gainera eta indarrik izan banu txikituko nuela uste dut. Denboraldi luzea behar izan nuen gertakari hori gainditzeko eta luzeagoa oraindik nobela amaitzeko, dagoeneko ez zela erabat nirea sentitzen bainuen –esan zuen eta gertakaria aipatu eta gero ere bere eskuineko ukabilarekin ezkerreko esku zabalduan kolpeak ematen jarraitzen zuen, boxeolariek borrokan hasi baino lehen bezala.
|
|
|
Aliritzira ipuin bat hartu eta gainetik irakurtzen hasi bezain azkar ohartu nintzen idazlearenak zirela. Ipuin liburua besapean hartuta abiatu nintzen kanpora, baina atalburuan itzuli eta Monikari ohar bat idazteko beta hartu nuen, desenkusaren bat aipatuz eta maite nuela adieraziz, eta lapur
|
baten
moduan atera nintzen kalera eta han bazter lasai bat bilatu nuen ipuinak irakurtzeko.
|
|
|
Ipuin liburua besapean hartu eta jaitsi nituen eskailerak lapur
|
baten
moduan edo, hobeto esanda, lapur baldar baten gisan, auzokoak beren ateetako sarrailak ixten sumatzen bainituen pasaeran, etxe hartan, izan ere, ate zirriztutik begira zelatan bizi baitziren gehienak. Halaxe biziko dira seguru asko jubilatuak beste hiri handietan ere.
|
|
|
Nik hilketa bat beti hilketa izango zela pentsatzen nuen, ondo edo gaizki hil, baina berak, De Quinceyren teoriari jarraituz, krimena artelan gisa ulertzen zuen, artelan gisa edo adimenaren joko bezala gutxienez, joko konplexu eta irakurgaitz
|
baten
moduan, zeinen aurrean detektibeak, literatur obra handi baten aurrean kritikariak bezalaxe, bere jakituria guztia baliatu behar duen. Idazlearen hilketan, sobra ere, ez zegoen argitu beharreko ezkutukirik.
|
|
|
–Beltzez jantzi ohi zen uda eta negu, laburregi geratzen zitzaion traje batekin, eta bi eskuak poltsikoetan, ukondoak atzean zituela ibili ohi zen jendeari arretarik jarri gabe, esaldiren bat ezpainetan zuela, drama txiki baten antzezpena entseatzen ari den aktore
|
baten
moduan. Gizon segaila zen, edonon nabarmentzeko modukoa, eta begiratu hutsarekin egin zezakeen jendeak bere arazoen zerrenda.
|
|
|
Ero
|
baten
modura jarri zen. Arropak banan banan hartu eta jaurti egiten zituen, batzuk lurrera, beste batzuk nire gainera.
|
|
|
–Ez zaitez losintxatan hasi, Oskar. Badakizu berehala jartzen naizela tuntun
|
baten
moduan negarrez.
|
|
2004
|
|
|
Gorantz gindoazela, gura barik, umeari begira aritu nintzen. Umea zen, bai, hamar hamaika urte, gehiagorik ez, baina profesional
|
baten
moduan jarduten zuen.
|
|
|
Oso amultsua da. Hona ekarri ninduten momentutik arreba
|
baten
moduan hartzen nau. Beno, guztiak hartzen ditu ondo.
|
|
|
Sonanbulu
|
baten
moduan irten nuen gelatik, bihurrikeriaren baten ondoren merezitako marrada egin dioten ume bat legez, negarrez zotinka. Ez nintzen Suharengana joan.
|
|
|
Bigarren aldiz etorri zitzaidan Nathanek esandakoa. Eta flash
|
baten
moduan, berriro ikusi nuen neure burua Nasser ez zen ospitale bateko kirofanoan. Eta era berean, Yitzhaden hitzak gogoratu nituen, dozenaka zauritu ekarri zizkiguten horietako egun batean, ohartu gabe zaurituak sendatzen hasi nintzenean esan zizkidanak:
|
|
|
Ez diat mailarik eman, eta sentitzen diat, Aitor. Hor joan natzaiok Beñati, txoro negarti
|
baten
modura, motel. Baita hark gustura hartu ere, bere bi beso handi horien artean.
|
|
|
Nork esan dezake, ordea, zatiketa laukun hori logikoa danik? Edo, hizkuntza batetik bestera, inbariante
|
baten
modura, bat iraun eta ezertan ere aldatzen ez danik. Españolek gaur" tú" eta" usted" dituzte (eta" vos" nahi bada, kasu berezitan).
|
|
|
Oscarrek sorbaldak altxatu ditu, hutsarekin konformatu behar duen ume
|
baten
moduan. Astebete barru Signora Mariaren etxean, Herman Hesseren liburuari buruz berba egiteko.
|
|
|
Irakaslearen etxean nintzen berriro, baina, atea apurtu zutenean, korridorean barrena zetozen morroiak ez ziren nik goiz hartan ikusi nituen pistolariak, Himmler eta Weber baizik, SSen uniforme beltzak jantzita. Bi gizonek hiltzaile ergelen irribarrea egiten zidaten eta pistola haiengana zuzentzen nuenean ez zuen tirorik botatzen eta nik katua ero
|
baten
moduan sakatzen eta sakatzen banuen ere tirorik ez zen entzuten eta beltzezko bi gizon haiek niganantz zetozen, irribarretsu, lerdea zeriela. Haien atzean, irakaslearen etxeko eskaileretan gora hots mekaniko bat entzuten zen.
|
|
|
–erran zuen azkenean flakostak. Ahotsa harrigarriro mehea zuen, haur
|
batenaren
modukoa. Betertzetik mugimendu bat ikusi nuen, baina, begirada jaso nuenerako, gainean nuen Franzen muturrekoa.
|
|
|
Baina dena ez zen Anaren errua izan. Arazoetatik ihes egin nuen, koldar
|
baten
moduan. Lan berria babes gisa hartu nuen, bertan ipiniz nire gogo guztia.
|
|
|
Zerbait berezia. Odolaren dei urrun, ia entzunezin
|
baten
modura antzematen zuen. Eta orain proposamen bitxi hura heltzen zitzaion.
|
|
|
Eta lehenbiziko aldia zen biraorik entzuten niola. Ero
|
baten
moduan, aitak mahai zabalaren erdian zabaltzen zen zulo ttiki bat seinalatu zuen.
|
|
|
Hizkuntza nagusia ingelesa izan arren, kolore guztietako zipriztinak zeuden nonahi: gaztelania, alemaniera, frantsesa, errusiera... eta hosto txiki
|
baten
moduan, oihan erraldoiaren erdian, euskara apur bat ere bai.
|
|
|
ondo ezberdintzen dut jokoa eta arriskua. Ume
|
baten
moduan hunkitzen banaiz ez da zer jokatzen dudan ez dakidalako.
|
|
|
Neskak hasieran arrastaka mugitu behar izan bazuen ere, segituan errobot
|
baten
moduan erreakzionatu zuen Josebak, arimarik gabe. Amaiak egoera neurtu zuen.
|
|
|
Kapitainak ez zuen erantzun, baina isiltasuna aski adierazgarria zen. Hasieratik izan zuen begien aurrean, baina irudikeria
|
baten
moduan, hurbiltzen hasterako desagertu egiten zen. Inoiz jarraitu zuenean, naturazale xelebre eta kaltegabe arrunt horietako bat besterik ez zitzaion iruditu.
|
|
|
Hantxe zegoen Dianne, bere zain. Begi zulo sakonak, ilunak, ilargi kiskali
|
baten
modukoak. Suntsipenaren irudia bera.
|
|
|
Hatz ikasiez zarata oro urratu zuen, pianissimo batekin hasiz, nota luze, ziztakariekin, apurka in crescendo ra egiteko. Musika hura argizko ur jauzi
|
baten
moduan erori zitzaien gainera zientzialari guztiei, hitzik gabe, aiene atabikoa bailitzan. Doinu bizia, biziagoa.
|
|
|
Ramírez kapitainak beti imajinatu zuen bere burua –gazteagoa eta garbiagoa zenean– Erdi Aroko zaldun ibiltari
|
baten
moduan, justiziaren alde; ahulenen alde. Joseba hura haietakoa izan zitekeen, bere dama mendekatu nahian.
|
|
|
–Talde iraunkor bat osatuko da –adierazi zuen Einsteinek– Guztiok gaude ados horretan. Arrisku batzorde
|
baten
modukoa izango da. Oraingoz hamarrek osatuko dugu, baina egoera bakoitzak erabakiko du kopurua.
|
|
|
Berokiak eta bufanda lodiak babestua, goizeko hamaikagarren zigarroa piztu zuen, keinu azkarrez. Bat bateko zorabio batek goitik behera astindu zuen, ordea, eta zigarroa, axolagabe, udazkeneko hosto astun
|
baten
moduan erori zen lurrera.
|
|
|
Leku hark, ezin uka, bake izugarria igortzen zuen. Ahazturiko hilerri
|
baten
moduan?, pentsatu zuen ironiaz. Beti izan zuen zalantza.
|
|
|
Oppenheimer bi metro karratuen barruko ibilaldi geldiezinean hasi zen, jira eta buelta. Kristalezko kutxa batean sartutako euli
|
baten
moduan. Azken zigarroa gaurkoz, errepikatu zion bere buruari.
|
|
|
Eta biak eternalak eta independenteak ziren; soka trinko eta hautsezinen modukoak. Baina orduan Einstein heldu zen, urakan fedegabe eta suntsitzaile
|
baten
moduan, eta espazioa eta denbora intzestu kosmiko baten partaide zirela frogatu zuen. Sokak ez, baizik eta maitale elastiko eta harrigarriak.
|
|
|
Min egin dio. Horregatik egin dio txilio, horregatik jarri da zoro
|
baten
moduan, eta horregatik esan dio joateko, alde egiteko, ez duela gehiago ikusi nahi. Eta esan duen azkena gezurra delako ari da orain negarrez, kopeta leihoaren kontra, Gabonetako argietan itsatsita begiak.
|
|
|
Gizon baten arnasestua gertutik entzun gabe urteak igaro ondoren, Latino diskotekan ezagutu duzun gizon beltzaranaren ezpain hezeak sentitu dituzu lepotik belarri ondora iristen. Ai ama batek ihes egin dizu, eta kotxearen barnean hara eta hona dabil hegan orain zure aienea, txolarre
|
baten
moduan bueltaka: Ai ama, ai ama.
|
|
2005
|
|
|
Pantailaren oinari heldu eta ito egingo luke. Ordenagailuak, ordea, ez daki presa zer den, derrigorrez bete behar ditu bere protokoloak, funtzionario trakets
|
baten
moduan. Sarera konektatuta, Netscape ireki du.
|
|
|
Kalean ere patxadaz begietsi du inguruko jendea; espaloi zabaletatik bizikletaz doazen exekutiboak; hogei bat zentimetroko zolen gainean orekari mirariz eutsirik dabiltzan neska modernoak, denak antzerakoak: gona estuak edo bakeroak, lastozko kapelak, jantzi deigarri eta koloretsuak, aurpegia pastel
|
baten
moduan margotuta, begiak batez ere, solariumetan azala beltzaranduta, burua ezin arinago eta hutsagoa izatearen itxuraz; etengabeko barre algaran doazen mutil nerabeak; jakina, zelan ez, komikietatik atereak diruditen marinel uniformedun neskak... Eta neska gehienak oso politak ez direla jabetzeko denbora ere izan du.
|
|
|
Pasabideko konketak dira erabil daitezkeen bakarrak. Arratsaldean, ordea, gustura hartuko luke lehen egunean probatu eta droga on
|
baten
moduan ia menpeko bihurtu duen bainu bero bero horietariko bat, dutxa hotzarekin amaitzeko. Ilea lohi geratu da arratsera arte.
|
|
|
–Bai, koka gramo batzuk eta jako apurren bat harrapatu zioten, eta horri gaztetan eginiko txorakeria batzuk gehitu zizkioten, baina ez zuen urtebete ere barnean egin. Hala ere, horrek markatuta uzten zaitu, jendeak ez dizu lanik eman nahi, beldur dira –atxiki sakona, beste bi atxiki urduri eta beste zigarro batek hautsontzian bukatu zuen– Eta lau urteren buruan, tailer zikin horretan asto
|
baten
moduan lan egin ondoren, itxi egiten dute; tailerrak ez omen zuen langileei ordaintzeko dirurik. Eta berriro kalean!
|
|
|
Ume txiki
|
baten
moduan tratatzen zuen Irantzuk: laztantzen zuen, eskua iletik igarotzen zion eta" nola dago gaur nire azukre koxkorra?" bezalako ergelkeriak esaten zizkion, zakurrak, erantzuteko ahaleginean, alai zaunka egiten zion bitartean; nik, berriz, ez nion ia jaramonik egiten, eta berak igarri, noski.
|
|
|
Eta eurek ingelesek egin zuten gastu guztia, eta honaino ekarri zuten Galeseko ebanista hura, eta haren andrea ere bai, eta hiru alabak. Albinoa zen alaba bat, espiritu
|
baten
modukoa. Eta juezak ere ekarri zituzten ingelesek, mundu osotik juezak.
|
|
|
Eta ez da ohean egoten. Eta eztulak egiten ditu igual kamioi
|
baten
modukoak, baina ez da ohean egoten. Hori osaba Abelek esaten du:
|
|
2006
|
|
|
Ez hozteko jarri dioten fularra da, berak atzo armairutik atera eta usaindu zuena. Hainbeste denboraz alkanfor artean egon ondoren bizitza hartu du eta ihes egin nahi duela ematen du, suge
|
baten
moduan.
|
|
|
Nora ezean. Haur
|
baten
moduan galduta aurkitu dutela esan dio nebak telefonoaren beste aldetik. Lasai eta ahots neutroarekin esan dio.
|
|
|
Nor? –galdetu nion nik, lerdo
|
baten
moduan.
|
|
|
Hura ez zen beti bertan izaten, ur bila ere joan behar izaten baitzuen, lehen baino askoz sarriago, edo egurra txikitzera, sutarako. Beste behin, besoetan ninderamala, Afrikako ume gosekil
|
baten
moduan, ezin eutsi eta hantxe bota nuen nire kaka ura.
|
|
|
Gaizkak hobeto pentsatuta zeuzkan gauzak, hala ere: zinegotzi batekin hitz egina zegoen, nonbait, eta urbanizagarritzat jotako lur-sail
|
bat
modu onean emateko asmoa omen zuen udalak, hartarako propio eratutako hiritarren kooperatibaren bati.
|
|
|
Kalkulu guztiak eginda zeuzkan Aloñak ordurako, ez baitzen alferrik kontaduriako txapelduna, altzari denda
|
batean
modu profesionalean, eta herriko antolamendu alternatibo guztietan, borondatezkoan. Aloña eta biok kooperatibako kide izango ginen, beraz, baita Gaizka eta bere neska lagun Edurne ere, Txemari eta Ainara bezala.
|
|
|
Ez dakit, egia esateko. Zehaztu egin zela esango nuke, aurretik sfumatto batean marraztua baninduzu bezala, Giocconda
|
baten
moduan. Ez al zenidan zuk zeuk esaten Monalisarena nuela irribarrea?
|
|
|
Hiltzaile edo gaizkile arrunt
|
baten
moduan igo zuten Vera ko basaneska urkamendiko oholtzara.
|
|
|
Errusiako Gortea osatzen zuten familia aristokratikoen artean Yusupovtarrena goren mailakoa zen, inolako zalantzarik gabe, entzute handikoa eta historia luzekoa. Erdi Aroaren amaieran Errusian zakar
|
baten
moduan sartutako tartaroen agintariak izan ziren Yusupovtarrak, eta Itsaso Beltzaren ertzetako lurretan agintariak ziren oraindik XVI. mendean Yussuf Khanek –Yusupov familiako XVI. mendeko jaun boteretsua, zeinak ordurako jasoa baitzuen Errusia kristauan gortesau, agintari edo beste edozer gauza izateko onespena, familiakoek Mahomari uko egin eta erlijio ortodoxoa onartu zutenetik– aurr... Harekin egindako itunak Inperioaren aginterako ateak ireki zizkien Yusupov tartaro kristautuei, batez ere Romanov familiarekin itunezko eta haragizko elkartze eta harremanetan hasi zirenetik.
|
|
|
Uretan bulto bat zegoen, bela puztu
|
baten
modukoa.
|
|
2007
|
|
|
Utz ditzadan alde batera metaforak eta malenkoniak: abuztuan hil zen Elvis, uda betean beraz, eta opor luze
|
baten
moduan oroitzen dut orain garai hori. Zehatz dezadan esandakoa, ez dut idealizaziorik eta faltsifikaziorik egin nahi:
|
|
|
eta lokatzezko hilobi
|
baten
moduan
|
|
|
Ez zuen zerikusirik Melisendarekin, etxearekin baizik. Ez nintzen, hala ere, ardura horren zergatia azaltzeko gauza, hotzikara
|
baten
modukoa baitzen, zerbait ezezagunaren aurrean dugun izua. Etxeak arazoak ekarriko zizkigula esaten zidan bihotzak, eta bihotzak arrazoiak baino gehiago daki, eskarmentu gehiago duelako, seguru asko.
|
|
|
Parketik atera ginen, txalo artean, eskainitako emanaldia zoragarritzat jo zutelako jubilatuek. Ez da neure burua gehiegi goratzearren, baina bikain aritu nintzen kroketa eginean, tradizioaren jabe eta habe den sukaldari
|
baten
modura. Bagindoazen etxera.
|
|
|
Elur malutak kristalaren aurka etorri dira eta Suedia pantaila zuri bilakatu zait bat batean. Hasi gabe dagoen film
|
baten
modukoa da orain. Autobusa hartu eta hiriko erdigunera jaistea erabaki dut, koloreren batekin topo egiteko esperantzan.
|
|
|
Ondo ematen zion Parisek. Gretarentzat, gutxitan janzten den soineko
|
baten
modukoa zen Paris: askotan oroitzen zuen eta gutxitan erabiltzen.
|
|
|
Gero jaka. Sugandila
|
baten
moduan, gorputzean kiribildu zait. Gogoan dut gorputz hau.
|
|
|
Garbik seinalatu zuen orduan gure auzoen elektrizitate hartunea. Auto karabana han zegoenean ezkutuan geratzen zen, baina orain, masta erakargarri
|
baten
moduan zutitzen zen. Bertan entxufa genezakeen kafetera.
|
|
|
sindrome koronario akutua bezalako hitz desatseginak botatzen dizkit aurpegira, kateterismoa, arteria koronarioak, ateroma, ez da isiltzen. Azkenean gizaki
|
baten
moduan mintzatzen zait: S. ondo dago, ez dago tronborik, ez du zertan konplikaziorik egon, ospitalean pasako du gaua, eta gero bi asteko atsedena du, azkenaldian sufritutako estresa erabat baztertu eta hemendik aurrera bizitza lasaia eraman.
|
|
|
Gizona, berriz, esfortzu handiegia ari da egiten ezer esateko. Maratoi korrikalari
|
baten
moduan hartzen du arnasa. Izerdi errekatxo batek bizkarrean behera egiten dio, ipurdiraino.
|
|
|
Bere aitaren argazkia aurrean, den baino gogorragoa dela erakutsi nahi duela ematen du. Aitari erakutsi nahiko balio bezala ez diola inork berari adarra joko eta bere familia ondo zuzentzen jakin duela berak, gizon
|
baten
moduan. Haren antzera hasten da berbetan, ahots sendoz eta autoritatez, bereziki ardo batzuk edan ostean.
|
|
2008
|
|
|
patata zaku batzuk iduri baitzuten, zinez, markes jauna! Eta pena sentitu nahi izan nuen, errudun sentitu nahi izan nuen, kristau zintzo
|
baten
modura, baina bazeuden nigan beste indar batzuk, gorputz arimei lotuak, telurikoak, beste ni askeago baten aldarria egiten zutenak, urteetako kristautasunak nigan moldatutako balio eta kateetatik ihes, bestela ez baitago azaltzerik nola neska mulatoa iritsi ahala ezabatu zitzaizkidan kolpetik penak eta errudun usteak.
|
|
|
–Oinarrizko uste honetatik abiatu beharrean gaude: nazioa eta nazionalismoa ezin dira ulertu ideologia
|
baten
moduan, edo politika egiteko tankera baten gisara; baizik eta kultura fenomenotzat ere ulertu behar ditugu. Hau da, nazionalismoa, ideologia eta mugimendua, hirurak alegia, erro errotik lotu behar dira nazio identitatearekin.
|
|
|
Jakina, hizkuntzaren erabilera behin behinekoa edo aldian aldikoa edo tarteka martekakoa ez denean, gauzak aldatzen hasten dira. Hizkuntza
|
bat
modu sistematikoan erabiltzen badugu, batez ere hizkuntza horretan bizi baldin bagara, eta hizkuntza hori baldin badugu bizitzan egiten ditugun gauzak egiteko darabilgun zorioneko tresna, erne orduan. Orduan gauzak errotik aldatzen hasiak izango direlako.
|
|
|
Erotzeraino erakarri izan nau ardan koloreko piku melatu horrek. Jaunartzera banindoa bezala, belauniko jarri, begiak itxi eta mingainak gidatzen ninduela egin izan dut itsumustuan zapore gazi geza duen hartzulo horretan aurrera eta, urpekari lanetan aritu izan banintz bezala, arnas bila burua atera izan dudan bakoitzean beti sentitu izan dut ondoez, zorabio eta mozkorraldi bera, baina beti itzuli izan naiz berriro, meatzari zintzo
|
baten
moduan, emakumearen sexuak ezkutatzen dituen sekretu eta estalaktitak arakatzera. Nadiaren ile horail ñimiñoak kontatzen eman nuen denbora horretan zirrara bai, sentitu nuen, baina apenas nabaritzen nuen sabel barrenean minik.
|
|
|
Gero gingila miazkatu zidan. Aterkia ateratzeko aitzakiarekin terrazara irten nintzen eta Garibaldi ikusi nuen kalean barrena, zakur deslai
|
baten
moduan, bere autora bidean, euripean.
|
|
|
Gero begirakun arraro batez geratu zitzaidan begira. Emakume
|
bat
modu horretan begira geratu izan zaidan bakoitzean jakin izan dut erantzuten, beti jakin izan dut eskutik heldu eta, goazen, esaten.
|
|
|
–Bakarrik sentiarazten gaituelako izango da, erantzungo lidake berak eta bere esku zuria, bere esku dotorea luzatuko luke nirearen bila, eta nik eguzkia itsasoan odolusten utziko nuke, Natalieren eskua, uso luma gris urduri
|
baten
moduan, nireen artean harrapatzeko.
|
|
|
Ikusgarria da kanaletan urak nola gainez egiten duen ikustea baina, horren ikusgarria ez bada ere, estolderia da une batetik aurrera porrot egin eta ura borborka kanporatzen hasten dena. Ura, zabor eta hondakinak gainean dituela, arkupeetara iristen da eta lapur
|
baten
moduan sartzen da denda garesti eta kafetegi dotoreetan. Ordu batzuk bakarrik irauten du itsasoaren erasoak.
|
|
|
Horrela eseriko zirela pentsatu nuen urtetan deserrian bizi eta gero beren tronuaz jabetzen ziren garai bateko erregeak. Neskak etzanda jarraitzen zuen, zerraldo, eguzki osoa berarentzat bakarrik nahi lukeen erregina
|
baten
moduan. Begiak itxita zituen eta ez zuen zirkinik egiten.
|
|
|
Askotan, kaletik presaka lanera noala, neure irudiari erakusleiho eta kristaletan islaturik erreparatzen diot eta kosta egiten zait iheslari
|
baten
moduan galdu gordean doan gizon hori neu naizela sinistea. Inoiz edo behin beti atzetik segika dudan itzal zelatari horri aurre egin eta buruz buru geratu izan natzaio ispiluren batean begira, eta horrela, aurrez aurre izan dudanetan, ez da gai izan begiradari luzaz eusteko, barre haize bat ezpainetan jarri eta ez ikusiarena egin ohi du.
|
|
|
Ondoan duzun emakumea onbera bada edo, besterik gabe, amakoia, gaitz erdi. Haur
|
baten
moduan bere altzoan estutu zaitzake eta sehaska kantaren bat abestu. Eduki ez dituzten haurrekin gogoratzen dira nonbait eta bularrak hanpatu egiten zaizkie.
|