|
2000
|
|
|
Bigarrenik kontatuko dizut zure bertze gutunetarik batean eman zenidan berria, noiz eta jakinarazi baitzenidan —marrazki eta guzti— penduluaren aurkikuntza, jakintsu holandar baten trabailuei esker, zeinari jaun Christiaan Huygens baitzeritzan, eta zeina Leydengo Unibertsitatean ere egon baitzen aldi batez, bere studioen aitzinatzeko. Eta nola eraman ninduen zure berri hark, jaun An dré, osaba Joanikotenganat!, zeren, bertze nonbait erran dizudan bezala, osabak ere gogoan baitzituen Galileoren teoriak, eta hargatik zuen hormatik dilindan harri bat, cubitum bateko soka
|
bati
lotua zegoena... eta hargatik ere hartzen zuen soka mutur batetik eta ibiltzen zuen harria alde batetik bertzerat, erraiten zuela: " Diiin daaan, diiin daaan...
|
|
|
Izan ere, nor naiz ni aitaren gaitzesteko emaztekiak atsegin izan zituelako? Zeren ni ere ez bainaiz gutiago izan neure bizitzaren mementu batzuetan, nahiz eta ez naizen nehoiz ibili bertzeen bizitza arautzen, nola ibiltzen baitzen aita jauregian, hipokrisia handiz, eta nahiz eta ni ez naizen bertze emazteki batzuekin ibili haietarik
|
bati
loturik egon izan naizenean. Eta nor naiz ni aitaren jujatzeko eta kondenatzeko, bertzalde, bere mundu hartan eta handikien mundu hartan salbuespena ez zenean?
|
|
|
Lehen liburutik memorian iltzaturik geratu zait iduri bat, liburuan marrazturik azaltzen zena eta esperimentu
|
bati
loturik dagoena, zeina osaba eta biok etxerat itzuli eta aste pare bat gabe aitzinatu baikenuen; baina, esplikazioneen errazteko, hemen berean marraztuko dizut buruan geratu zitzaidan iduri hura, adierazten duena nola kanoi batetik desarratzen eta jaurtikitzen den burdinazko bola bat erremediorik gabe geldi geratzen den, mahai baten gainean geldi dagoen pisu eta neurri bereko bertze bola baten ko...
|
|
2002
|
|
|
Emmanuel heroina injektatzen ari zunan, injekzio izugarri handi batekin, halakoa baitzen xiringa ere, upel baten tamainakoa, orratz bertikal batek errematatua. Bai, kristalezko upel bertikal bat zunan, horma
|
bati
lotua zegoena eta gainean zurezko txapela bat zuena, likidoa bultzatzeko edo. Emmanuel jarleku batean zegonan, orratzaren parean, orratza besoko zain batean sartua.
|
|
2004
|
|
|
Euskararen egungo ahultasuna izan daiteke euskal kulturaren ahultasunaren arrazoia. Baina, labur esateko, ez da inola ere ahaztu behar euskara, hilzoriko egoeran egon ondoren, gaur egun susperraldi itxaropentsu
|
bati
loturik dagoela eta susperraldi hori herriaren borondatetik datorkiola, hau da, euskal jendearen eskutik. Euskara indartzen eta normalizatzen den neurrian indartuko eta normalizatuko dira euskal adjektibodun izen guztiak?. 157
|
|
2005
|
|
|
Are gehiago, erietxeko ohean azken aldietan ikusi ahal izan zuenean zituenen antza. Orduan ere makina
|
bati
lotuta zegoen haien bidez; orain, berriz, bere ordenadoreari. Naroa zur eta lur dago, berriro ere iman batek harrapatuta legez.
|
|
|
–Naroa, ez eskatu hori, ez dut sekula berriro makina
|
bati
lotuta egon nahi. Uler ezazu, horiek burua aldatzen didate, egiten dudan bakoitzean ilunago ikusten dut nor naizen ni eta nor sasikume horiek gura duten panpina.
|
|
2006
|
|
|
Luisa eta Dolores besarkada
|
batean
lotuta daude argazkian. Dolores gaztearen begiak ikusi eta aireportuan aurkitu dituenak gogoratu ditu Nereak.
|
|
|
Bi dira baina bat eginda daude. Hari fin eta ikusezin
|
batez
loturik baleude bezala. Biak gorputz beraren atalak balira bezala.
|
|
2008
|
|
|
Frai Millanek sutsu hitz egiten zuen, oso sutsu ere bai: aita karmeldarrak, izan ere, konbentzimenduaren sua behar zuen bere baitan, baita sentimendu baten sua ere, maitasun sublimatu
|
bati
lotua egon zitekeena, frai Millanek era berezian hartzen zuen behintzat Ernestina, bere begietako ninitzat balu bezala, hari emandako trataerarekin hasita, Ernestinari bakarrik deitzen baitzion, alabatxo?, beste moja guztiak alabatzat zituen bitartean?:
|
|
|
ez dut gustuko Nabarraldeko idazleen estilo literarioa. Hala ere, estiloaren arazoa hona ekarri dut, uste dudalako gustu arazo batez haratago, komunikazio estrategia zehatz
|
bati
lotuta dagoela. Izan ere, nire ustez, idazle bati eska dakiokeen gauzarik oinarrizkoena estiloa izatea da; eta zerbait azaldu nahi duen idazle bati, estilo ulergarria izatea, alegia, beharbada gaizki baina garbi idaztea.
|
|
|
Frai Millanek sutsu hitz egiten zuen, oso sutsu ere bai: aita karmeldarrak, izan ere, konbentzimenduaren sua behar zuen bere baitan, baita sentimendu baten sua ere, maitasun sublimatu
|
bati
lotua egon zitekeena –frai Millanek era berezian hartzen zuen behintzat Ernestina, bere begietako ninitzat balu bezala... hari emandako trataerarekin hasita, Ernestinari bakarrik deitzen baitzion" alabatxo", beste moja guztiak alabatzat zituen bitartean–: esan nahi baita Ernestinaren aita espirituala benetan sentitzen zela, seguruenik, haren aita, baita bere alabatxoa babesteko obligazioarekin ere, ondorioz... horregatik mintzatu zitzaion, mintzatu zitzaion bezala, aitortzaren amaieran:
|
|
2009
|
|
|
Handik bizpahiru egunera, ordea, Reginak amets bat izan zuen, etxean zutèn koadro
|
batekin
lotua zegoena eta jarrera epelago batera lerrarazi zuena; monsieur Quessenetek oparitutako koadro inpresionista bat zen, Eiffel dorrea erakusten zuena: hirurehun metroko altzairuzko dorre horiz pintatua, zerua zulatzen zuena, mehatxu bat balitz bezala; Nazariok askotan begiratzen zion koadroari, Mateo Sukunzarekin Parisera egin zuèn bidaia aparta oroitarazten ziolako?
|
|
|
Carmen, Mirari era hirurok. Taldea banatzerik ez zegoela uste genuen orduan, txikotaren hariak bezala korapilo
|
batean
lotuta geundela. Denborak erakutsi digu, baina, ez dagoela banaezina den ezer, ez dagoela betiko irauten duen ezer.
|
|
|
Handik bizpahiru egunera, ordea, Reginak amets bat izan zuen, etxean zutèn koadro
|
batekin
lotua zegoena eta jarrera epelago batera lerrarazi zuena; monsieur Quessenetek oparitutako koadro inpresionista bat zen, Eiffel dorrea erakusten zuena: hirurehun metroko altzairuzko dorre horiz pintatua, zerua zulatzen zuena, mehatxu bat balitz bezala; Nazariok askotan begiratzen zion koadroari, Mateo Sukunzarekin Parisera egin zuèn bidaia aparta oroitarazten ziolako... baita Reginarekin Lisboara egin zuena ere, ezkonduta gero... han Lisboan eraiki berria baitzen Santa Justako burdinazko igogailua, Eiffelen igogailua bezala ezagutua baina haren ikasle batek –Raul Mesnier de Ponsard– eraikia, eta, Parisko dorrea ezagutu ondoren, Lisboako igogailua ezagutu nahi baitzuen Nazariok; bidaia hartatik, halere, Nazariori Leongo katedrala geratu zitzaion gogoan, Lisboako igogailua baino gehiago; Reginari, aldiz, ez, Reginak oroimenaren kutxarik baliotsuenean gorde baitzuen senarrarekin igogailuan emandako denboraldi xarmaz josia.
|
|
2010
|
|
|
Aitak esan zidanak gogoetarako zuzia piztu zuen nigan: aitak esan zidana, gainera, nire susmo
|
batekin
lotuta zegoen, zeina Dostoievskiren Krimena eta zigorra ren irakurketa egin berriak. Gerhardek aholkatuta hura ere, susmoago bihurtu baitzuen:
|
|
|
Erlijioa herriaren opioa da, esan zuen Marxek. Eta biek dute arrazoi, Platonen Ideia, berak buruan zuèn errealitate subjektibo
|
batekin
lotua baitago gehienik ere, eta errealitate asmatu batekin, azken batean, ez errealitate objektiboarekin. Baina hemen eta orain jende gehienak erabiltzen du Jainkoa makulu gisa, eta makulu hori dugu geure baitatik kendu beharra, pertsona askeak eta indartsuak izatekotan, Nietzscheren supergizona bezala?
|
|
|
Aitak esan zidanak gogoetarako zuzia piztu zuen nigan: aitak esan zidana, gainera, nire susmo
|
batekin
lotuta zegoen, zeina Dostoievskiren Krimena eta zigorra ren irakurketa egin berriak —Gerhardek aholkatuta hura ere— susmoago bihurtu baitzuen: nola izan zitekeen hain konplexua zèn gizona bezalako izaki bat, orain zeloen, orain inbidiaren, eta jarraian auskalo beste zer pasioren mende zegoena, bat batean aingeru bihurtzea, kontraesan psikiko guztien gainetik, soldatak eta ondasunak partekatzeko prest?
|
|
|
Erlijioa herriaren opioa da, esan zuen Marxek. Eta biek dute arrazoi, Platonen Ideia, berak buruan zuèn errealitate subjektibo
|
batekin
lotua baitago gehienik ere, eta errealitate asmatu batekin, azken batean, ez errealitate objektiboarekin. Baina hemen eta orain jende gehienak erabiltzen du Jainkoa makulu gisa, eta makulu hori dugu geure baitatik kendu beharra, pertsona askeak eta indartsuak izatekotan, Nietzscheren supergizona bezala... horretaraino ados bainago Nietzscherekin, hortik aurrera marxista banaiz ere, badakizu’ Gehien behar nituenean iritsi zitzaizkidan behar nituèn hitzak, halako moldez, non erabat ados sentitu bainintzen, baita erabat aske ere, gainetik karga beruntsu bat kendu balidate bezala, bolada hartan hainbesteraino sartu zitzaidan buruan Jainkoak, halakorik izatekotan, ankerkeriaren jainko behar zuela, Ponpeia eta Herkulanoko biztanleak, Jainko sukaldariaren graziaz erreki bazka bihurtuak, lekuko.
|
|
2011
|
|
|
Zer izan daitezkeen asmatzen aritu naiz, denbora bizkortzeko beste eginkizunik ez eta. Egun osoz besaulki
|
bati
loturik egon beharrak horrelako ariketak eragiten ditu. Konspiratzaileak izatea gustatuko litzaidake, baina ez dute itxurarik.
|
|
|
–Alderantziz ere esan liteke: nekazaritza asmatu zutenean, lur puska
|
bati
loturik egotera kondenatu zirela gizon emakumeak.
|
|
2013
|
|
|
–Hamabortz? , errepikatun zuen Abdel Haqqek, ezpainetan irri mehe bat marrazten zuela, onarpen moduko
|
bati
lotuta egon eta, testuinguru hartan, nabarmena ere izan zitekeena bere mehetasunean, nahiz eta, hartaz ohartuta, egin ahala desegin zuen irria, baita bere burua zuritzeari ekin ere jarraian, serio jarrita?:
|
|
|
–Hamabortz... –errepikatun zuen Abdel Haqqek, ezpainetan irri mehe bat marrazten zuela, onarpen moduko
|
bati
lotuta egon eta, testuinguru hartan, nabarmena ere izan zitekeena bere mehetasunean... nahiz eta, hartaz ohartuta, egin ahala desegin zuen irria, baita bere burua zuritzeari ekin ere jarraian, serio jarrita–: Ez pentsa, hala ere, zera...
|
|
2014
|
|
|
Ez Peter Panen antza zuelako, alkate jaunak gizon gizontzat baitzuen bere burua, umekeria orotarik harat. Izen hura, beraz, hitz joko hutsa zen, alkate jaunak etengabe erabiltzen zuèn hitz
|
bati
lotua zegoena. Guztiz.
|
|
2015
|
|
|
Hamazazpi urte daramatza koman, hamasei urterekin istripua izan zuenez geroztik. Ordutik ohatila
|
bati
lotua dago, makinaz eta tutuz josia. Aita etorri zaio gaur ere, eguneroko bisita egitera.
|
|
|
Azkenean, pentsatzeari utzi zion; eskua lemaren gainean zuela zegoen eguzkitan eserita, faroari adi adi begira, mugitzeko gaitasunik gabe, bata bestearen ondoren gogoan ezartzen zihoazkion oinaze ale haiek uxatzeko gaitasunik gabe. Bazirudien soka
|
batez
lotuta zegoela, eta aitak egin zuela korapiloa eta handik ihes egiteko bide bakarra labana hartu eta bihotzean... Baina orduan bela astiro harrotu, astiro puztu zen, bazirudien nagiak ateratzen ari zela ontzia, ondoren erdi lotan mugitu, eta ondoren esnatu eta olatuetan barrena abiatu zen ziztuan.
|
|
|
Substantzia hauek zerikusi zuzena dute hormonekin eta feromona izenez ezagutzen dira. Sits edo tximeleta emeak feromona horien lurrinak airean jartzen dituen momentutik, inguruko ar guztiak aztoratzen ditu eta soka ikustezin
|
baten bidez
lotuta baleude bezala erakarri.
|
|
2016
|
|
|
Madame de L*** k halako tonu konfiantzazko batekin esan zuen hori, non La Fleurrek ez baitzuen indarrik izan andrearen itxaropenak zapuzteko, eta ikara batean jarri zen nire ohoreagatik; eta ausaz bere ohoreaz ere nolabaiteko ardura izango zuen, en egards vis à vis d, une femme desiratzen egongo zen ugazaba
|
bati
lotuta egoteko gai den gizaseme baten gisara; hala bada, Madame de L*** k La Fleurri galdetu zionean ea gutuna ekarri zuen, O qu, oui ihardetsi zion; hartan, bere sonbrerua lurrean jarriz, eta ezkerreko eskuarekin eskuinaldeko sakelaren hegalari heltzen ziolarik, gutunaren bila hasi zen eskuinarekin, gero alderantziz, Diable!; gero, sakela guztiak arakatu zituen banan banan, alde guztietan, faltr... Peste!, orduan La Fleurrek lurrera hustu zituen guztiak, lepoko zikin bat atera zuen, zapi bat, orrazi bat, zigor traila bat, lo egiteko txano bat; gero, begirada azkar bat egotzi zion sonbreruari:
|
|
|
egoten, beti tarteko karbono
|
bati
lotuta egoten
|
|
|
1 Bi disko zilindriko zinta
|
batekin
lotuta daude, irudian ikus daitekeen
|
|
2017
|
|
|
Ni ere gelditu nintzen. Kretako lur honetan harri bakoitza, zuhaitz bakoitza, istorio tragiko
|
bati
lotua dago.
|
|
|
Hi lotzen hauen soka besterena baino luzexeagoa duk, horra. Hi, nagusi, soka luze
|
bati
lotua hago, hara eta hona ibiltzen haiz eta uste duk libre haizela; baina soka hori ez duk sekula mozten. Eta soka mozten ez deno...
|
|
|
Zera uste du nonbait, lukurreriaren kontrako legea dela-eta auzitara eramango luketela ehuneko zortzia baino gehiago aterako balu. Zer aukera izango ditu ba gizonak, honelako herri bati eta honelako negozio
|
bati
lotuta badago. Begira, bere negozioa urtebetean nire kontu hartu eta ederki asko taxutuko nuke gehiago sekula lan egin beharrik izan ez zezan, nahiz gero berak dena elizari edo horrelakoren bati eman.
|
|
|
Australiako emakume aborigen batzuekin egin dut amets: zuhaitz
|
bati
lotuta nengoen, nire bueltan ari ziren dantzan, sekulako jauziak egiten zituzten eta tarteka, hanka luzatuz, ni barrabiletan jotzen saiatzen ziren.
|
|
|
Interes ekonomikoekin lotua egoten da, baina ez da interes ekonomikoen batura. Lurralde
|
bati
lotua egoten da (komunzki), ez da lurraldea, etab. Hizkuntzarekin, ordea, ez da egoten lotua, baizik bategina. Hizkuntza, komunikazio espazio?
|
|
|
Etxe bat erosteko puntu puntuan nagoela jabetu naiz bat batean, eta horrekin batera urte batzuez banku
|
bati
lotuta egongo naizela, horrek esan nahi baitu lan bati lotuta, eta orain arte erraz egin dudanak hotzikara sortu dit bizkarretik behera. Nola sartu naiz ni hemen?
|
|
|
Anaia bakoitzak bakarkako une bat eduki dugu berarekin. Bakoitzak bere unea behar izan du, istant bat begiak itxirik eta arnasa hartzeko oxigeno makina
|
bati
loturik dagoen aitarekin. Bere ohearen oinean zutik nagoela, nire itzala inoiz baino luzeagoa iruditu zait, inoiz baino ilunagoa.
|
|
|
6 Bi ume kutxa
|
bati
loturik dauden bi kordatik ari dira tiraka, bakoitza 8 N eko indarrarekin. Kutxa
|
|
2018
|
|
|
Simone de Beauvoirrek honelakoxetzat dauka emaztea: . Emakume ezkondua gizon bakar
|
bati
lotua dago, bizi guztirako; prostitutak, berriz, bezero batzuk ditu, lan bakoitzeko ordaintzen dutenak. Bata gizonezko batek babesten du gainerakoengandik; bestea, berriz, gizon guztiek defendatzen dute gizon bakoitzaren tirania esklusibotik?.
|
|
|
Benetan bitxia da, baina ez zaio arreta handirik jarri aitatasun patriarkalaren esanahi politikoari. Interpretazio literala beste ustekizun ohiko
|
batekin
lotuta dago, eta hura indartzen du: harreman patriarkalak harreman familiarrak direlako ustea, hain justu.
|
|
|
Indukzioa hasi berria zen, monitore
|
bati
lotuta nengoen, min imajinaezin baten esperoan, edo, Helene Deutsch psikoanalistaren hitzetan jarrita, plazer masokistaren orgiaren zain.
|
|
|
Era nabarmenean herrenka ari da, oinutsik doa, zutik mantentzeko ere ia indarrik ez du. Bidea, gainera, berrehun bat metro aurrerago bukatzen da, txalupa urdin bat egurrezko haga
|
bati
lotuta dagoen puntuan. Gero, ura baino ez.
|
|
|
Ezin du sinetsi ikusten ari dena: txabolatik urrutien dagoen pago
|
bati
lotuta dago norbait. Edy da.
|
|
2019
|
|
|
Emakumeen bizitzako lehenbiziko hogei urteak biziki aberatsak dira; hilekoaren, sexualitatearen, ezkontzaren, amatasunaren esperientziak ezagutzen ditu emakumeak; mundua eta bere destinoa deskubritzen ditu. Hogei urterekin, etxe bateko andrea da, eta senar
|
bati
lotua dago betiko, haur bat besoetan: horra hor emakumearen bizitza, betiko bukatua.
|
|
|
–Bere burua prostituzioan saltzen dutenen eta ezkontzan saltzen dutenen artean, prezioa eta kontratuaren iraupena da alde bakarra?, dio Marrok. Bai batzuentzat eta bai besteentzat, sexua zerbitzu bat da; emakume ezkondua gizon bakar
|
bati
lotua dago, bizi guztirako; prostitutak, berriz, bezero batzuk ditu, lan bakoitzeko ordaintzen dutenak. Bata gizonezko batek babesten du gainerakoengandik; bestea, berriz, gizon guztiek defendatzen dute gizon bakoitzaren tirania esklusibotik.
|
|
|
Abuztuko bazkalosteko eguzki galdatan, ez da arimarik ikusten ikastetxeko jolasgunean. Komisaldegiaren eskuinaldean, platanondoz inguratutako bidexka
|
batez
lotuta dauden etxe banilla kolorekoetara begiratu du Kaiserrek. Siesta egiten edota hondartzan egongo dira gehienak.
|
|
|
Kontrabandistak, droga, itsaslabarreko xendra, Besaide anaiak? Dena logika
|
baten arabera
lotuta zegoela zirudien. Halere, gauza bakarra zekien ziur:
|
|
|
Ez duzu mugitzeko asmorik? Badakizu zer den aulki
|
batera
lotuta egotea, heriotza mehatxua egiten dizun hiltzaile baten aurrean. Badakizu zer den hori?
|
|
2020
|
|
|
Sistema patriarkalaren erresistentziak, beti agertzen baitira. . Bada nik ez dut uste hau diskriminazio positibo
|
bati
lotuta dagoenik, edo. Nik hau ez dut oso ondo ulertzen?.
|
|
|
Halako batean, bide bazterreko sasien artean, esku batek indar handiz tira egin eta ziztuan tenkatu du orbelaren azpian ezkutatutako soka luze bat, zeina, bidearen beste bazterreko pago
|
bati
lotuta egonda, bidea alderen alde gurutzatzen baitu beste aldean eusten dion eskuraino. Segituan, arin arin, esku horrek buelta bat eman dio sokari enbor baten inguruan, behar bezalako irmotasuna lortzeko.
|
|
2022
|
|
|
Sexu rolen teorian, ekintza (rola jokatzea) diferentzia biologikoak definitutako egitura
|
batekin
lotuta dago, gizon emakume dikotomiarekin, eta ez harreman sozialek definitutako egiturekin. Horrek bide egiten dio generoa bi kategoria homogeneotara mugatzen duen jarrerari, zeinaren zurruntasuna nabarmen geratzen baita, sexu diferentziak eta sexu rolak etengabe nahastean.
|
|
2023
|
|
|
–Programa informatiko
|
bati
lotua dago eta, osotara, bost asteko irudiak biltzeko adina memoria du, hogeita hamabost egun segituan kiribil moduan, zikloan alegia; hogeita hamaseigarren eguneko grabaketak lehen egunaren gainean ezartzen dira, aurrekoa progresiboki ezabatuz.
|
|
|
–Beraz, zure kontrako erasoa ur afera
|
batekin
lotuta egon daitekeela diozu?
|
|
|
–Zure lana ordutegi
|
bati
lotuta dago. Erran nahi dut, ordu berean egon ohi zara beti hemen, edo ordutegiak aldatzen dituzu?
|
|
|
Eta horrela, harreman batean preso sentitzen direnak imajinatu ditut, aske izatearekin amets egiten; eta, aldiz, bikoterik ez dutenak, segurtasuna eta babesa emango dien preso bola
|
bati
lotuta egotea desiratzen. Ez daukaguna desiratzen beti.
|
|
|
Lapurren beldur zen ugazaba. Zakuak goitik kordel
|
batekin
lotuta zeuden; bertatik heldu beharra zegoen. Zaku astunak ziren, zutik jarrita paparrera heltzen zitzaizkion anaiari, eta bide guztia eguzki pean egin beharra zeukan.
|
|
|
Sartu orduko, laguntza eskaini zidan ilea txirikordatan bildua zuen emakume ilehori altu eta lerden batek. " Hizlarietako bat" nintzela esan nion, eta bera berehala hasi zen inprimaki sorta bat kontsultatzen (konturatu nintzen urrezko klip
|
batez
lotuta zeudela). " A, Rafia Zakaria zara", esan zuen, nire izena zirrimarratuz.
|